Шаўляй

Шаўляй
Герб	Сцяг
Краіна	Літва
Статус	гарадское самакіраванне
Павет	Шаўляйскі
Каардынаты	55°55′41″ пн. ш. 23°19′00″ у. д.HGЯO
Кіраўнік	Артурас Вісоцкас[d]
Першая згадка	1236
Ранейшыя назвы	Шаўлі
Плошча	81,13 км²;
Вышыня цэнтра	107 м і 129 м
Насельніцтва	▲104 300 чал. (1 студзеня 2023);
Часавы пояс	UTC+2, летам UTC+3
Тэлефонны код	41
Паштовыя індэксы	LT-76001
Аўтамабільны код	S
Афіцыйны сайт	siauliai.lt
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Шаўля́й (літ.: Šiauliai^ⓘ, жам. Šiaulē, беларускай назва — Шаўлі́) — горад у паўночнай Літве. Плошча горада складае 81 км², насельніцтва 133,9 тыс. чалавек (4-ы паводле велічыні горад краіны). З’яўляецца адміністрацыйным цэнтрам Шаўляйскага павета, Шаўляйскага раёна і Шаўляйскага гарадскога самакіравання. Прамысловы, культурны і навуковы цэнтр этнаграфічнага рэгіёна Жамойць. Працуе Шаўляйскі міжнародны аэрапорт.

Гісторыя

Назва горада паходзіць ад літ.: saulys — выстрал. Верагодна, у наваколлі, каля возера Тальс, у сярэдневякоўі знаходзілася паселішча паляўнічых. Магчыма, назва горада ўпершыню згадваецца ў 1236 годзе ў сувязі з бітвай паміж літоўцамі і войскам Лівонскага ордэна.

Як горад Шаўлі упамінаюцца ў грамаце Жыгімонта Старога ў 1524 годзе. Гарадскі прывілей атрымаў у 1569 годзе, а з 1589 года тут створаная каралеўская эканомія, то бок увесь прыбытак горада ішоў на ўтрыманне каралеўскага двара. Да 1795 года Шаўляй уваходзіў у склад Вялікага Княства Літоўскага.

Насельніцтва

Год	Колькасць
2001	134 032	^[1]
2002	131 977	^[1]
2003	130 366	^[1]
2004	127 805	^[1]
2005	125 360	^[1]
2006	122 236	^[1]

Год	Колькасць
2007	120 272	^[1]
2008	117 829	^[1]
2009	116 196	^[1]
2010	114 506	^[1]
2011	109 748	^[1]
2012	107 875

Год	Колькасць
2012	107 689	^[1]
2013	106 470	^[1]
2014	105 610	^[1]
2015	104 569	^[1]
2016	102 981	^[1]
2017	101 214	^[2]

Год	Колькасць
2018	100 575	^[3]
2019	100 131	^[4]
2020	101 511	^[4]
2021	100 653	^[1]
2022	101 756	^[4]
2023	104 300	^[1]

Гарады-пабрацімы

Вядомыя асобы

Тадэвуш Валянскі (1785—1865) — гісторык і археолаг, калекцыянер
Антанас Гудайціс (1904—1989) — літоўскі жывапісец, Народны мастак СССР.
Марыя Ластоўская (1872—1957) — літоўская пісьменніца. Жонка беларускага дзеяча Вацлава Ластоўскага.
Іван Луцкевіч (1881—1919) — адзін з пачынальнікаў беларускага нацыянальнага руху, археолаг
Антон Луцкевіч (1884—1942) — адзін з пачынальнікаў беларускага нацыянальнага руху, гісторык, літаратуразнаўца, публіцыст
Аляксандрас Якшэвічус (1886—1971) — літоўскі і беларускі партыйны дзеяч

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п ^р ^с ^т Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023. Праверана 12 лютага 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q112626509"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a>
↑ State Data Agency of Lithuania Праверана 18 лютага 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566806"></a>
↑ State Data Agency of Lithuania Праверана 2 чэрвеня 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566806"></a>
↑ ^а ^б ^в Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023. Праверана 19 чэрвеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q112626509"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a>
↑ https://baranovichy.by/goroda-pobratimi-ru
↑ https://www.jelgava.lv/lv/pilseta/pilseta/sadraudzibas-pilsetas/

[_5af5290e07be8a54-1] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п ^р ^с ^т Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023. Праверана 12 лютага 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q112626509"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a>

[_7e808a04af2987a2-2] State Data Agency of Lithuania Праверана 18 лютага 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566806"></a>

[_79897fe52876bdcf-3] State Data Agency of Lithuania Праверана 2 чэрвеня 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566806"></a>

[_0f85f73a1d317ead-4] а ^б ^в Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023. Праверана 19 чэрвеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q112626509"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a>

[_ad0a7656f267ebba-5] ttps://baranovichy.by/goroda-pobratimi-ru

[_ccc0bfbc7e118d78-6] ttps://www.jelgava.lv/lv/pilseta/pilseta/sadraudzibas-pilsetas/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]