Перайсці да зместу

Шэрая гусь: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
выпраўленне перасылак
 
(Не паказана 14 прамежкавых версій 6 удзельнікаў)
Радок 2: Радок 2:
| name = Шэрая гусь
| name = Шэрая гусь
| regnum = Жывёлы
| regnum = Жывёлы
| image file = Graylag geese (Anser anser) in flight 1700.jpg
| image file = Ánsar común (Anser anser) en el Parque Olímpico, Múnich, Alemania 2012-04-28, DD 04.JPG
| image title = Шэрая гусь у палёце
| image title =
| image descr =
| image descr =
| parent = Anser
| parent = Anser
Радок 22: Радок 22:
| eol = 1047334
| eol = 1047334
}}
}}
[[file:Anser anser - Greylag Goose XC436358.mp3|thumb]]
'''Шэрая гусь''' (''Anser anser'') — вадаплаўная птушка сямейства качыных, адзін з самых вядомых відаў дзікіх гусяў. Адамашнены больш трох тысяч год назад (гл. [[Гусь свойская]]).
[[File:Anser anser MHNT.ZOO.2010.11.14.3.jpg|thumb| ''Anser anser'']]
'''Шэрая гусь''' (''Anser anser'') — вадаплаўная [[птушка]] сямейства [[Качыныя|качыных]], адзін з самых вядомых відаў дзікіх гусяў. Прыручана больш трох тысяч год назад (гл. [[Гусь свойская]]).


== Апісанне ==
== Апісанне ==
Шэрая гусь — птушка даўжынёй да 70-90 см і вагой каля 2,1-4,5 кг, размах крылаў 147—180 см. Апярэнне шэра-бурае з хвалістым малюнкам на шыі і чэраве. Мае светлае абрамленне пёраў на спіне. Дзюба ружовая або аранжавая. Самец прыкметна буйнейшы за саміцу.
Шэрая гусь — птушка даўжынёй да 70—90 см і вагой каля 2,1—4,5 (зрэдку да 6) кг, размах крылаў 147—180 см. Апярэнне шэра-бурае з хвалістым малюнкам на шыі і чэраве. Мае светлае абрамленне пёраў на спіне. [[Дзюба]] ружовая або аранжавая. [[Самец]] прыкметна буйнейшы за [[Самка|самку]].


== Арэал ==
== Пашырэнне ==
Шэрая гусь гняздуе на ціхіх вадаёмах Паўночнай і Цэнтральнай Еўропы, а таксама ва ўмераным поясе Азіі і да Далёкага Усходу. Асноўная частка гнездавых папуляцыі шэрай гусі канцэнтруецца ў дэльце Днястра і Дуная. Зімуе У Паўднёвай Еўропе і Азіі, часам у Паўночнай Афрыцы.
[[Арэал]] разарваны. Шэрая гусь гняздуе на ціхіх вадаёмах [[Паўночная Еўропа|Паўночнай]] і [[Цэнтральная Еўропа|Цэнтральнай]] Еўропы, а таксама ва ўмераным поясе [[Азія|Азіі]] і да [[Далёкі Усход|Далёкага Усходу]]. Асноўная частка гнездавых папуляцыі шэрай гусі канцэнтруецца ў дэльце [[Днестр|Днястра]] і [[Дунай|Дуная]]. На тэрыторыі [[Беларусь|Беларусі]] вельмі рэдкі на гнездаванні і нешматлікі ў час транзітных міграцый від. Зімуе ў Паўднёвай Еўропе і Азіі, часам у [[Паўночная Афрыка|Паўночнай Афрыцы]].


Тыповыя [[біятоп]]ы — неглыбокія [[вадаём]]ы паблізу вялікіх [[луг]]оў, вялікія па плошчы балоты, на поўначы таксама жыве ўздоўж марскіх узбярэжжаў і фіёрдаў.
[[Катэгорыя:Качыныя]]

{{Link GA|fr}}
== Асаблівасці біялогіі ==
{{Link GA|de}}
[[Гняздо]] дыяметрам 60—100 см на сухім узгорку (купіне травы, у трыснягу, карані якога добра зрасліся паміж сабой), амаль колападобнае, у знешняй частцы са сцёблаў і лісця трыснягу, ва ўнутранай — з лісця трыснягу. Унутраныя краі, а таксама латок высланы шэрым пухам.
{{Link FA|eo}}

Яйкі (3—8) крыху падоўжаныя з тупым вузейшым канцом, бела-жаўтаватыя або бела-зеленаватыя. Памеры: 83 х 59 мм.

== Падвіды ==
* ''А. а. аnser'' — цэнтр і захад Еўропы;
* ''A. a. rubrirostris'' — паўднёвы-ўсход і ўсход Еўропы, таксама Азія.
* ''A. a. silvestris'' — [[Ісландыя]], [[Шатландыя]] і ўзбярэжжа [[Нарвегія|Нарвегіі]] (адрозніваюць некаторыя аўтары)

== Літаратура ==
* Птушкі Еўропы: Палявы вызначальнік — Варшава: Навуковае выдавецтва ПНВ, 2000. — 540 с.: іл. ISBN 83-01-13187-X
* {{кніга|загаловак=Биологический энциклопедический словарь|адказны=Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.|выданне=2-е изд. исправл|месца=М.|выдавецтва=Советская энциклопедия|год=1989|старонкі=571|старонак=864|isbn=5-85270-002-9|тыраж=150 000}}

== Спасылкі ==
* [http://www.apus.ru/site.xp/049052054055057124049053057049.html Артыкул на сайце APUS.RU] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20160306115447/http://www.apus.ru/site.xp/049052054055057124049053057049.html |date=6 сакавіка 2016 }} {{ref-ru}}
* {{з ВСЭ|http://slovari.yandex.ru/~книги/БСЭ/Серый%20гусь/|title=Серый гусь}}




[[Катэгорыя:Гусі]]

Актуальная версія на 12:13, 2 красавіка 2023

Шэрая гусь
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Anser anser (Linnaeus, 1758)

Ахоўны статус

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  175028
NCBI  8843
EOL  1047334
FW  369191
Anser anser

Шэрая гусь (Anser anser) — вадаплаўная птушка сямейства качыных, адзін з самых вядомых відаў дзікіх гусяў. Прыручана больш трох тысяч год назад (гл. Гусь свойская).

Шэрая гусь — птушка даўжынёй да 70—90 см і вагой каля 2,1—4,5 (зрэдку да 6) кг, размах крылаў 147—180 см. Апярэнне шэра-бурае з хвалістым малюнкам на шыі і чэраве. Мае светлае абрамленне пёраў на спіне. Дзюба ружовая або аранжавая. Самец прыкметна буйнейшы за самку.

Арэал разарваны. Шэрая гусь гняздуе на ціхіх вадаёмах Паўночнай і Цэнтральнай Еўропы, а таксама ва ўмераным поясе Азіі і да Далёкага Усходу. Асноўная частка гнездавых папуляцыі шэрай гусі канцэнтруецца ў дэльце Днястра і Дуная. На тэрыторыі Беларусі вельмі рэдкі на гнездаванні і нешматлікі ў час транзітных міграцый від. Зімуе ў Паўднёвай Еўропе і Азіі, часам у Паўночнай Афрыцы.

Тыповыя біятопы — неглыбокія вадаёмы паблізу вялікіх лугоў, вялікія па плошчы балоты, на поўначы таксама жыве ўздоўж марскіх узбярэжжаў і фіёрдаў.

Асаблівасці біялогіі

[правіць | правіць зыходнік]

Гняздо дыяметрам 60—100 см на сухім узгорку (купіне травы, у трыснягу, карані якога добра зрасліся паміж сабой), амаль колападобнае, у знешняй частцы са сцёблаў і лісця трыснягу, ва ўнутранай — з лісця трыснягу. Унутраныя краі, а таксама латок высланы шэрым пухам.

Яйкі (3—8) крыху падоўжаныя з тупым вузейшым канцом, бела-жаўтаватыя або бела-зеленаватыя. Памеры: 83 х 59 мм.

  • А. а. аnser — цэнтр і захад Еўропы;
  • A. a. rubrirostris — паўднёвы-ўсход і ўсход Еўропы, таксама Азія.
  • A. a. silvestris — Ісландыя, Шатландыя і ўзбярэжжа Нарвегіі (адрозніваюць некаторыя аўтары)
  • Птушкі Еўропы: Палявы вызначальнік — Варшава: Навуковае выдавецтва ПНВ, 2000. — 540 с.: іл. ISBN 83-01-13187-X
  • Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред М. С. Гиляров. Ред. колл. А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд. исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 571. — 864 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-002-9.