Σπερχειός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μ Ρομπότ: Προσθήκη: fr:Spercheios |
μ. επιμέλεια |
||
| (32 ενδιάμεσες εκδόσεις από 26 χρήστες δεν εμφανίζονται) | |||
| Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
{{πηγές|14|12|2016}} |
|||
{{ |
{{Ποταμός |
||
|όνομα= Σπερχειός |
|όνομα= Σπερχειός |
||
|εικόνα= Thermopylae map 480bc el.png |
|εικόνα= Thermopylae map 480bc el.png |
||
| Γραμμή 7: | Γραμμή 8: | ||
|μήκος=82 |
|μήκος=82 |
||
|πηγές=[[Τυμφρηστός]] |
|πηγές=[[Τυμφρηστός]] |
||
|εκβολές=[[Μαλιακός]] |
|εκβολές=[[Μαλιακός κόλπος]] |
||
|λεκάνη απορροής= |
|λεκάνη απορροής= |
||
|χώρες={{GRE}} |
|χώρες={{GRE}} |
||
|τίτλος_υποδιαίρεσης1=Γεωγραφικό διαμέρισμα |
|||
| |
|υποδιαίρεση1=[[Στερεά Ελλάδα]] |
||
| ⚫ | |||
|τίτλος_υποδιαίρεσης2=Νομός |
|||
| ⚫ | |||
}} |
}} |
||
Ο '''Σπερχειός''' είναι [[ποταμός]] της [[Στερεά Ελλάδα|Στερεάς Ελλάδας]], που παλαιότερα ονομαζόταν '''Αλαμάνα''', ονομασία γνωστή σήμερα κυρίως από τη [[Μάχη της Αλαμάνας]]. Ο Σπερχειός έχει μήκος 82 [[χιλιόμετρο|χιλιόμετρα]]. Πηγάζει από το βουνό [[Τυμφρηστός]] (Βελούχι) της [[Ευρυτανία |
Ο '''Σπερχειός''' είναι [[ποταμός]] της [[Στερεά Ελλάδα|Στερεάς Ελλάδας]], που παλαιότερα ονομαζόταν '''Αλαμάνα''', ονομασία γνωστή σήμερα κυρίως από τη [[Μάχη της Αλαμάνας]]. Ο Σπερχειός έχει μήκος 82 [[χιλιόμετρο|χιλιόμετρα]]. Πηγάζει από το βουνό [[Τυμφρηστός]] (Βελούχι) της [[Ευρυτανία]]ς και, με γενική κατεύθυνση προς τα ανατολικά, εισέρχεται στη [[Νομός Φθιώτιδας|Φθιώτιδα]], διασχίζει την ομώνυμη κοιλάδα (Κοιλάδα του Σπερχειού), ανάμεσα στην [[Οίτη]] και στη δυτική προέκταση του όρους [[Όθρυς]], και χύνεται στον [[Μαλιακός κόλπος|Μαλιακό Κόλπο]]. |
||
== Παραπόταμοι του Σπερχειού == |
== Παραπόταμοι του Σπερχειού == |
||
Κυριότεροι [[παραπόταμος |
Κυριότεροι [[παραπόταμος|παραπόταμοι]] είναι ο [[Ρουστανίτης]] και η [[Βίστριτσα (παραπόταμος Σπερχειού)|Βίστριτσα]], που είναι δεξιοί παραπόταμοι, όπως και οι μικρότεροι [[Μαυρονέρι Φθιώτιδας]], [[Γοργοπόταμος]] (πολύ γνωστός από την ομώνυμη [[Γέφυρα Γοργοποτάμου|γέφυρα]]) και ο φθιωτικός [[φθιωτικός Ασωπός ποταμός|Ασωπός]]. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην αρχαιότητα οι τρεις τελευταίοι χύνονταν στη θάλασσα, αλλά με τις [[προσχώσεις]] του Σπερχειού, που μετέθεσαν τον μυχό του Μαλιακού κατά 8 και πλέον χιλιόμετρα προς τα ανατολικά, εκβάλλουν σήμερα στον Σπερχειό. Οι ίδιες αυτές προσχώσεις εξαφάνισαν τα στενά των [[Θερμοπύλες|Θερμοπυλών]] με τη στρατηγική τους σημασία (βλ. [[Μάχη των Θερμοπυλών]]), και σε λιγότερο από χίλια χρόνια θα εξαφανίσουν και ολόκληρο τον Μαλιακό Κόλπο. |
||
== Ιστορικά στοιχεία == |
== Ιστορικά στοιχεία == |
||
Κατά την αρχαιότητα και στις δύο όχθες του κατοικούσαν οι [[Αινιάνες]]. Το [[995]] ο [[Νικηφόρος Ουρανός]] νίκησε παρά τον ποταμό αυτόν τους [[Βουλγαρία|Βούλγαρους]]. Κατά την [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Επανάσταση του 1821]] δόθηκε στην περιοχή της γέφυρας πριν τις εκβολές του η Μάχη της Αλαμάνας, όπου και αιχμαλωτίσθηκε ο [[Αθανάσιος Διάκος]]. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας ο ποταμός αυτός ήταν το πρώτο σύνορο του Ελληνικού Βασιλείου. Το [[1941]] ο Σπερχειός αποτέλεσε τη δεύτερη διασυμμαχική αμυντική γραμμή στην κάθοδο των Γερμανών. |
Κατά την αρχαιότητα και στις δύο όχθες του κατοικούσαν οι [[Αινιάνες]]. Το [[995]] ο [[Νικηφόρος Ουρανός]] νίκησε παρά τον ποταμό αυτόν τους [[Βουλγαρία|Βούλγαρους]]. Κατά την [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Επανάσταση του 1821]] δόθηκε στην περιοχή της γέφυρας πριν τις εκβολές του η [[Μάχη της Αλαμάνας]], όπου και αιχμαλωτίσθηκε ο [[Αθανάσιος Διάκος]]. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας ο ποταμός αυτός ήταν το πρώτο σύνορο του Ελληνικού Βασιλείου. Το [[1941]] ο Σπερχειός αποτέλεσε τη δεύτερη διασυμμαχική αμυντική γραμμή στην κάθοδο των Γερμανών. |
||
Στην [[ελληνική μυθολογία]], ο Σπερχειός λατρευόταν ως ο ομώνυμος [[Σπερχειός (μυθολογία)|θεός]]. |
Στην [[ελληνική μυθολογία]], ο Σπερχειός λατρευόταν ως ο ομώνυμος [[Σπερχειός (μυθολογία)|θεός]]. |
||
[[Αρχείο:Πηγές Σπερχειού στις Μεξιάτες.jpg|αριστερά|μικρογραφία|280x280εσ|Πηγές Σπερχειού στις Μεξιάτες]] |
|||
== Σημερινή εικόνα του ποταμού == |
== Σημερινή εικόνα του ποταμού == |
||
Τον [[20ός αιώνας|20ό αιώνα]] έγιναν στην περιοχή των εκβολών του ποταμού εγγειοβελτιωτικά έργα για την άρδευση της περιοχής και κυρίως την αποτροπή των συχνών πλημμυρών, με την κατασκευή νέας κοίτης προς νότο μήκους 7,25 χιλιομέτρων. |
Τον [[20ός αιώνας|20ό αιώνα]] έγιναν στην περιοχή των εκβολών του ποταμού εγγειοβελτιωτικά έργα για την άρδευση της περιοχής και κυρίως την αποτροπή των συχνών πλημμυρών, με την κατασκευή νέας κοίτης προς νότο μήκους 7,25 χιλιομέτρων. |
||
Από την αρχαιότητα το ποτάμι έχει κατεβάσει υλικά που έχουν μετατοπίσει τις εκβολές του 8 χλμ. μέσα στη θάλασσα, ενώ υπολογίζεται ότι ο Μαλιακός κόλπος θα εξαφανιστεί από τις προσχώσεις του Σπερχειού μέσα στα επόμενα χίλια χρόνια. |
|||
| ⚫ | Ο Σπερχειός διέρχεται από τα όρια αρκετών κωμοπόλεων και χωριών, τα μεγαλύτερα από τα οποία είναι η [[Σπερχειάδα]], η [[Μακρακώμη Φθιώτιδας|Μακρακώμη]], το [[Λειανοκλάδι Φθιώτιδας|Λειανοκλάδι]] και η [[Ανθήλη Φθιώτιδας|Ανθήλη]], ενώ περνά τρία χιλιόμετρα νότια από την πόλη της [[Λαμία |
||
| ⚫ | Ο Σπερχειός διέρχεται από τα όρια αρκετών κωμοπόλεων και χωριών, τα μεγαλύτερα από τα οποία είναι η [[Σπερχειάδα]], η [[Μακρακώμη Φθιώτιδας|Μακρακώμη]], το [[Λειανοκλάδι Φθιώτιδας|Λειανοκλάδι]] και η [[Ανθήλη Φθιώτιδας|Ανθήλη]], ενώ περνά τρία χιλιόμετρα νότια από την πόλη της [[Λαμία]]ς. Το όνομά του ο Σπερχειός έλαβε από το ρήμα ''σπέρχω -ομαι'' που σημαίνει κινούμαι με ορμή και εξ αυτού ονομάσθηκε και η κωμόπολη Σπερχειάδα. |
||
Ολοκληρωμένη μελέτη για |
Ολοκληρωμένη μελέτη για το χειμαρρικό περιβάλλον του ποταμού Σπερχειού καθώς και διάφορες εργασίες που αφορούν τον ποταμό Σπερχειό (διάβρωση, υδρολογική μοντελοποίηση) έχουν εκπονηθεί από το εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου του τμήματος Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων του [[Δημοκρίτειο_Πανεπιστήμιο_Θράκης|Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης]] καθώς και από την έδρα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του [[Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ|Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ]]. |
||
[[Αρχείο:Πεδιάδα Σπερχειού.jpg|μικρογραφία|Πεδιάδα του Σπερχειού|εναλλ.=]] |
|||
== Προστατευόμενη τοποθεσία == |
|||
Η κοιλάδα και οι εκβολές του Σπερχειού, ο Μαλιακός κόλπος και το Μεσοχώρι Σπερχειού είναι προστατευόμενοι βιότοποι του [[Natura 2000]], με κωδικό GR2440002,<ref>{{Cite web|url=http://natura2000.eea.europa.eu/Natura2000/SDF.aspx?site=GR2440002#4|title=N2K GR2440002 dataforms|website=natura2000.eea.europa.eu|accessdate=2019-06-26}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.protectedplanet.net/koilada-kai-ekvoles-spercheiou-maliakos-kolpos-mesochori-spercheiou-site-of-community-importance-habitats-directive|title=Koilada Kai Ekvoles Spercheiou – Maliakos Kolpos – Mesochori Spercheiou|website=Protected Planet|accessdate=2019-06-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190626103352/https://www.protectedplanet.net/koilada-kai-ekvoles-spercheiou-maliakos-kolpos-mesochori-spercheiou-site-of-community-importance-habitats-directive|archivedate=2019-06-26|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://votaniki.gr/prostasia/diktio-natura-2000/koilada-kai-ekvoles-spercheioy-maliakos-kolpos-msochori-speercheioy-gr2440002/|title=Κοιλάδα και εκβολές Σπερχειού – Μαλιακός κόλπος – Μεσοχώρι Σπερχειού (GR2440002) - Βοτανική|last=votaniki|ημερομηνία=2019-01-11|language=en-US|accessdate=2019-06-26}}</ref> κατά μία συνολική έκταση 463,27 [[τ.χλμ.]]. |
|||
== Αναφορές == |
|||
<references /> |
|||
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι == |
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι == |
||
{{commonscat}} |
|||
| ⚫ | |||
{{βικιλεξικό|Σπερχειός}} |
|||
* [http://paparrizos.blogspot.com/p/blog-page.html Το χειμαρρικό περιβάλλον του ποταμού Σπερχειού] |
|||
| ⚫ | |||
*[https://www.scribd.com/document/72950473/%CE%A4%CE%BF-%CF%87%CE%B5%CE%B9%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%BF%CF%84%CE%B1%CE%BC%CE%BF%CF%8D-%CE%A3%CF%80%CE%B5%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%8D-%CE%BC%CE%B5-%CF%87%CF%81%CE%AE%CF%83%CE%B7-GIS Το χειμαρρικό περιβάλλον του ποταμού Σπερχειού], διπλωματική εργασία, Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. |
|||
*Η ιστοσελίδα του ερευνητικού προγράμματος "[https://web.archive.org/web/20200217080213/https://spercheios.hcmr.gr/ Ανάπτυξη συστήματος ολοκληρωμένης διαχείρισης λεκανης απορροής και της συνδεόμενης παράκτιας και θαλάσσιας ζώνης στην περιοχή του Σπερχειού ποταμού και Μαλιακού Κόλπου]", το οποίο υλοποιήθηκε από το [[Ινστιτούτο Θαλασσίων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων]] του [[Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών|Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών]]. |
|||
{{Authority control}} |
|||
[[Κατηγορία:Ποταμοί της Στερεάς Ελλάδας]] |
[[Κατηγορία:Ποταμοί της Στερεάς Ελλάδας]] |
||
[[Κατηγορία:Νομός Φθιώτιδας]] |
[[Κατηγορία:Νομός Φθιώτιδας]] |
||
[[Κατηγορία:Νομός Ευρυτανίας]] |
[[Κατηγορία:Νομός Ευρυτανίας]] |
||
[[de:Sperchios]] |
|||
[[en:Spercheios]] |
|||
[[fr:Spercheios]] |
|||
[[ka:სპერქეოსი]] |
|||
[[la:Sperchius]] |
|||
[[nn:Sperkhiós]] |
|||
Τρέχουσα έκδοση από την 20:14, 25 Σεπτεμβρίου 2024
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Σπερχειός | |
|---|---|
 | |
 Ο ποταμός Σπερχειός στον χάρτη | |
| Πηγές | Τυμφρηστός |
| Εκβολές | Μαλιακός κόλπος |
 Ελλάδα | Ελλάδα |
| Μήκος | 82 |
| Παραπόταμοι | Γοργοπόταμος |
| wikidata () | |
Ο Σπερχειός είναι ποταμός της Στερεάς Ελλάδας, που παλαιότερα ονομαζόταν Αλαμάνα, ονομασία γνωστή σήμερα κυρίως από τη Μάχη της Αλαμάνας. Ο Σπερχειός έχει μήκος 82 χιλιόμετρα. Πηγάζει από το βουνό Τυμφρηστός (Βελούχι) της Ευρυτανίας και, με γενική κατεύθυνση προς τα ανατολικά, εισέρχεται στη Φθιώτιδα, διασχίζει την ομώνυμη κοιλάδα (Κοιλάδα του Σπερχειού), ανάμεσα στην Οίτη και στη δυτική προέκταση του όρους Όθρυς, και χύνεται στον Μαλιακό Κόλπο.
Παραπόταμοι του Σπερχειού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κυριότεροι παραπόταμοι είναι ο Ρουστανίτης και η Βίστριτσα, που είναι δεξιοί παραπόταμοι, όπως και οι μικρότεροι Μαυρονέρι Φθιώτιδας, Γοργοπόταμος (πολύ γνωστός από την ομώνυμη γέφυρα) και ο φθιωτικός Ασωπός. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην αρχαιότητα οι τρεις τελευταίοι χύνονταν στη θάλασσα, αλλά με τις προσχώσεις του Σπερχειού, που μετέθεσαν τον μυχό του Μαλιακού κατά 8 και πλέον χιλιόμετρα προς τα ανατολικά, εκβάλλουν σήμερα στον Σπερχειό. Οι ίδιες αυτές προσχώσεις εξαφάνισαν τα στενά των Θερμοπυλών με τη στρατηγική τους σημασία (βλ. Μάχη των Θερμοπυλών), και σε λιγότερο από χίλια χρόνια θα εξαφανίσουν και ολόκληρο τον Μαλιακό Κόλπο.
Ιστορικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά την αρχαιότητα και στις δύο όχθες του κατοικούσαν οι Αινιάνες. Το 995 ο Νικηφόρος Ουρανός νίκησε παρά τον ποταμό αυτόν τους Βούλγαρους. Κατά την Επανάσταση του 1821 δόθηκε στην περιοχή της γέφυρας πριν τις εκβολές του η Μάχη της Αλαμάνας, όπου και αιχμαλωτίσθηκε ο Αθανάσιος Διάκος. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας ο ποταμός αυτός ήταν το πρώτο σύνορο του Ελληνικού Βασιλείου. Το 1941 ο Σπερχειός αποτέλεσε τη δεύτερη διασυμμαχική αμυντική γραμμή στην κάθοδο των Γερμανών.
Στην ελληνική μυθολογία, ο Σπερχειός λατρευόταν ως ο ομώνυμος θεός.
Σημερινή εικόνα του ποταμού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τον 20ό αιώνα έγιναν στην περιοχή των εκβολών του ποταμού εγγειοβελτιωτικά έργα για την άρδευση της περιοχής και κυρίως την αποτροπή των συχνών πλημμυρών, με την κατασκευή νέας κοίτης προς νότο μήκους 7,25 χιλιομέτρων.
Από την αρχαιότητα το ποτάμι έχει κατεβάσει υλικά που έχουν μετατοπίσει τις εκβολές του 8 χλμ. μέσα στη θάλασσα, ενώ υπολογίζεται ότι ο Μαλιακός κόλπος θα εξαφανιστεί από τις προσχώσεις του Σπερχειού μέσα στα επόμενα χίλια χρόνια.
Ο Σπερχειός διέρχεται από τα όρια αρκετών κωμοπόλεων και χωριών, τα μεγαλύτερα από τα οποία είναι η Σπερχειάδα, η Μακρακώμη, το Λειανοκλάδι και η Ανθήλη, ενώ περνά τρία χιλιόμετρα νότια από την πόλη της Λαμίας. Το όνομά του ο Σπερχειός έλαβε από το ρήμα σπέρχω -ομαι που σημαίνει κινούμαι με ορμή και εξ αυτού ονομάσθηκε και η κωμόπολη Σπερχειάδα.
Ολοκληρωμένη μελέτη για το χειμαρρικό περιβάλλον του ποταμού Σπερχειού καθώς και διάφορες εργασίες που αφορούν τον ποταμό Σπερχειό (διάβρωση, υδρολογική μοντελοποίηση) έχουν εκπονηθεί από το εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου του τμήματος Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης καθώς και από την έδρα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ.
Προστατευόμενη τοποθεσία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η κοιλάδα και οι εκβολές του Σπερχειού, ο Μαλιακός κόλπος και το Μεσοχώρι Σπερχειού είναι προστατευόμενοι βιότοποι του Natura 2000, με κωδικό GR2440002,[1][2][3] κατά μία συνολική έκταση 463,27 τ.χλμ..
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «N2K GR2440002 dataforms». natura2000.eea.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2019.
- ↑ «Koilada Kai Ekvoles Spercheiou – Maliakos Kolpos – Mesochori Spercheiou». Protected Planet. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2019.
- ↑ votaniki (11 Ιανουαρίου 2019). «Κοιλάδα και εκβολές Σπερχειού – Μαλιακός κόλπος – Μεσοχώρι Σπερχειού (GR2440002) - Βοτανική» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2019.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Υπουργείο Περιβάλλοντος, εκβολές του Σπερχειού[νεκρός σύνδεσμος]
- Το χειμαρρικό περιβάλλον του ποταμού Σπερχειού, διπλωματική εργασία, Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.
- Η ιστοσελίδα του ερευνητικού προγράμματος "Ανάπτυξη συστήματος ολοκληρωμένης διαχείρισης λεκανης απορροής και της συνδεόμενης παράκτιας και θαλάσσιας ζώνης στην περιοχή του Σπερχειού ποταμού και Μαλιακού Κόλπου", το οποίο υλοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Θαλασσίων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών.