Saltu al enhavo

Karl Friedrich Mohr: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][atendante kontrolon]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8.5
 
(3 mezaj versioj de 3 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1: Linio 1:
{{Informkesto sciencisto
{{Informkesto sciencisto
|nomo =Karlo Frederiko Moro<br>(1806-1879)
|nomo =Karlo Frederiko Moro<br />(1806-1879)
|dosiero =Karl_Friedrich_Mohr_Litho.jpg
|dosiero =Karl_Friedrich_Mohr_Litho.jpg
|priskribo de dosiero=Patro de la [[Volumeno|volumenometra analizo]]
|priskribo de dosiero=Patro de la [[Volumeno|volumenometra analizo]]
|dato de naskiĝo =[[4-a de novembro]] [[1806]]
|dato de naskiĝo =[[4-a de novembro]] [[1806]]
|loko de naskiĝo =[[Koblenco|Koblenz]], {{DEU}}
|loko de naskiĝo =[[Koblenco|Koblenz]], {{DEU}}
|dato de morto =[[28-a de septembro]] [[1879]]
|dato de morto =[[28-a de septembro]] [[1879]]
|loko de morto =[[Bonno]], {{DEU}}
|loko de morto =[[Bonno]], {{DEU}}
|alma_mater = [[Bonna universitato|Universitato de Bonn]]<br>[[Universitato de Hajdelbergo ]]<br>[[Universitato de Berlino]]
|alma_mater = [[Bonna universitato|Universitato de Bonn]]<br />[[Universitato de Hajdelbergo ]]<br />[[Universitato de Berlino]]
}}
}}
'''Karl Friedrich MOHR''' (1806-1879) estis germana kemiisto, apotekisto, naturalisto kaj mineralogo, patro de la Volumeno|volumenometra analizo]], unu el la tiamaj plej grandaj analizo-kemiistoj. Li aktivis en pluraj fakoj de la sciencoj: li elpensis la korko-borilon, la kondensilon de Liebig, kelkajn listerojn aluditajn kiel salojn de Mohr<ref>[(NH<sub>4</sub>)<sub>2</sub>Fe(SO<sub>4</sub>)<sub>2</sub>.6H<sub>2</sub>O: duobla salo de fera kaj amonia sulfato]</ref> kaj la [[ŝraŭbokrampo|ŝraŭbokrampon]]. Li disvolvis, ekzemple, kvantan metodon por determinado de la dissolvita oksigeno. Oni ankaŭ kreditas al li la [[Principo de konservado de energio|Leĝon pri Energikonservado]]<ref>[https://books.google.com.br/books?id=kfv059OL6kQC&pg=PA364&dq=Friedrich+Mohr&hl=pt-BR&sa=X&ei=IJ31VK6hOOmHsQTx9oEQ&ved=0CF0Q6AEwCA#v=onepage&q=Friedrich%20Mohr&f=false Oceanographic History: The Pacific and Beyond], Keith Rodney Benson,Philip F. Rehbock</ref>. En 1867 li fariĝis Profesoro pri Farmacio de la [[Bonna universitato|Universitato de Bonn]].


'''Karl Friedrich MOHR''' (1806-1879) estis germana kemiisto, apotekisto, naturalisto kaj mineralogo, patro de la [[Volumeno|volumenometra analizo]], unu el la tiamaj plej grandaj analizo-kemiistoj. Li aktivis en pluraj fakoj de la sciencoj: li elpensis la korko-borilon, la kondensilon de Liebig, kelkajn listerojn aluditajn kiel salojn de Mohr<ref>[(NH<sub>4</sub>)<sub>2</sub>Fe(SO<sub>4</sub>)<sub>2</sub>.6H<sub>2</sub>O: duobla salo de fera kaj amonia sulfato]</ref> kaj la [[ŝraŭbokrampo|ŝraŭbokrampon]]. Li disvolvis, ekzemple, kvantan metodon por determinado de la dissolvita oksigeno. Oni ankaŭ kreditas al li la [[Principo de konservado de energio|Leĝon pri Energikonservado]]<ref>[https://books.google.com.br/books?id=kfv059OL6kQC&pg=PA364&dq=Friedrich+Mohr&hl=pt-BR&sa=X&ei=IJ31VK6hOOmHsQTx9oEQ&ved=0CF0Q6AEwCA#v=onepage&q=Friedrich%20Mohr&f=false Oceanographic History: The Pacific and Beyond], Keith Rodney Benson,Philip F. Rehbock</ref>. En 1867 li fariĝis Profesoro pri Farmacio de la [[Bonna universitato|Universitato de Bonn]].
==Biografio==

[[dosiero:Mohr_burette.jpg|250px|eta|left|<center>[[Kemia ekvilibro|Bureto]] de Mohr</center>]]
== Biografio ==
Frederiko Moro estis filo de prospera apotekisto en [[Koblenco]]. Kiel sindediĉa infano kaj pro delikata sano, la juna Moro ricevis hejme sian unuan edukon, plejparte en la laboratorio de sia patro. Ĉi-sperto eble multe respondecas por la estontaj kapabloj de Moro ĉe la kreado de instrumentoj kaj metodoj pri kemia analizo. Kiam li estis 21-jara li komencis studi kemion orientita de [[Leopold Gmelin|Leopoldo Gemelino]] (1788-1853), kaj post kvin jaroj li studis botanikon, kemion kaj mineralogion en [[Universitato de Hajdelbergo|Hajdelbergo]] (1828), [[Universitato de Berlino|Berlino]] kaj [[Bonna universitato|Bonn]], kie Heinrich Rose (1795-1864) estis lia profesoro. En Hajdelbergo i ricevis sian diplomon je Doktoreco pri Kemio kaj revenis al la laboratorio de sia patro.
[[Dosiero:Mohr_burette.jpg|250px|eta|maldekstra|<center>[[Kemia ekvilibro|Bureto]] de Mohr</center>]]
Frederiko Moro estis filo de prospera apotekisto en [[Koblenco]]. Kiel sindediĉa infano kaj pro delikata sano, la juna Moro ricevis hejme sian unuan edukon, plejparte en la laboratorio de sia patro. Ĉi-sperto eble multe respondecas por la estontaj kapabloj de Moro ĉe la kreado de instrumentoj kaj metodoj pri kemia analizo. Kiam li estis 21-jara li komencis studi kemion orientita de [[Leopold Gmelin|Leopoldo Gemelino]] (1788-1853), kaj post kvin jaroj li studis botanikon, kemion kaj mineralogion en [[Universitato de Hajdelbergo|Hajdelbergo]] (1828), [[Universitato de Berlino|Berlino]] kaj [[Bonna universitato|Bonn]], kie Heinrich Rose (1795-1864) estis lia profesoro. En Hajdelbergo i ricevis sian diplomon je Doktoreco pri Kemio kaj revenis al la laboratorio de sia patro.


La patro de Moro mortis en 1840, kaj li devis ekpreni sur sin la kontrolon de la familiaj negocoj. En 1857 li foriĝis pri sia privata laboro kaj sin dediĉis al scienca vivo, tamen, estante 57-jara, seriozaj financaj problemoj kondukis lin al [[Bonno]] kiel [[privatdocento]]. En 1867, li estis indikita, per senpera influo de la registaro, kiel eksterordinara profesoro pri apoteko<ref name=Britannica>[https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Mohr,_Karl_Friedrich 1911 Encyclopædia Britannica]</ref> en la [[Bonna universitato|Rejna Frederiko Vilhelmo Universitato de Bonn]].
La patro de Moro mortis en 1840, kaj li devis ekpreni sur sin la kontrolon de la familiaj negocoj. En 1857 li foriĝis pri sia privata laboro kaj sin dediĉis al scienca vivo, tamen, estante 57-jara, seriozaj financaj problemoj kondukis lin al [[Bonno]] kiel [[privatdocento]]. En 1867, li estis indikita, per senpera influo de la registaro, kiel eksterordinara profesoro pri apoteko<ref name=Britannica>[https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Mohr,_Karl_Friedrich 1911 Encyclopædia Britannica]</ref> en la [[Bonna universitato|Rejna Frederiko Vilhelmo Universitato de Bonn]].


==Kariero==
== Kariero ==
Moro donis grandegajn kontribuojn al la [[analiza kemio]], inter kiuj ni devas reliefigi:
Moro donis grandegajn kontribuojn al la [[analiza kemio]], inter kiuj ni devas reliefigi:


Linio 34: Linio 34:
En sia dokumento "Pri la varmonaturo" (1837)<ref>germane: Über die Natur der Wärme.</ref>, Frederiko Moro faris unu el siaj unuaj deklaroj pri la energikonservado:
En sia dokumento "Pri la varmonaturo" (1837)<ref>germane: Über die Natur der Wärme.</ref>, Frederiko Moro faris unu el siaj unuaj deklaroj pri la energikonservado:


== Selektita verkaro ==

== Selektita verkaro==
* [https://books.google.com.br/books?id=RAo0AQAAMAAJ&pg=PA10&dq=%22%C3%9Cber+die+Natur+der+W%C3%A4rme%22+Mohr&hl=pt-BR&sa=X&ei=SZv1VNWXIe2KsQSviIGoDA&ved=0CDMQ6AEwAw#v=onepage&q=%22%C3%9Cber%20die%20Natur%20der%20W%C3%A4rme%22%20Mohr&f=false Über die Natur der Wärme], [[1837]]
* [https://books.google.com.br/books?id=RAo0AQAAMAAJ&pg=PA10&dq=%22%C3%9Cber+die+Natur+der+W%C3%A4rme%22+Mohr&hl=pt-BR&sa=X&ei=SZv1VNWXIe2KsQSviIGoDA&ved=0CDMQ6AEwAw#v=onepage&q=%22%C3%9Cber%20die%20Natur%20der%20W%C3%A4rme%22%20Mohr&f=false Über die Natur der Wärme], [[1837]]
* [https://books.google.com.br/books?id=ijASAAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=Friedrich+Mohr&hl=pt-BR&sa=X&ei=o5H1VJjJKbSQsQSloIGgBg&ved=0CC0Q6AEwAg#v=onepage&q=Friedrich%20Mohr&f=false Pharmacopoea universalis], [[1845]], Philipp Lorenz Geiger, Friedrich Mohr
* [https://books.google.com.br/books?id=ijASAAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=Friedrich+Mohr&hl=pt-BR&sa=X&ei=o5H1VJjJKbSQsQSloIGgBg&ved=0CC0Q6AEwAg#v=onepage&q=Friedrich%20Mohr&f=false Pharmacopoea universalis], [[1845]], Philipp Lorenz Geiger, Friedrich Mohr
* [http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:061:2-11972 ''Commentar zur Preußischen Pharmacopoe] nebst Übersetzung des Textes : nach der 6-a eldono der Pharmacopoea Borussica bearbeitet ; für Apotheker, Aerzte und Medicinal-Beamte''. – Brunsvigo : Vieweg, [[1848]]. 2 volumoj [http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:061:2-8329 (1)] – [http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:061:2-8090 (2)] –
* [http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:061:2-11972 ''Commentar zur Preußischen Pharmacopoe] nebst Übersetzung des Textes : nach der 6-a eldono der Pharmacopoea Borussica bearbeitet ; für Apotheker, Aerzte und Medicinal-Beamte''. – Brunsvigo : Vieweg, [[1848]]. 2 volumoj [http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:061:2-8329 (1)] – [http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:061:2-8090 (2)] –
* [https://books.google.com.br/books?id=miHrAAAAMAAJ&printsec=frontcover&dq=Friedrich+Mohr&hl=pt-BR&sa=X&ei=o5H1VJjJKbSQsQSloIGgBg&ved=0CB0Q6AEwAA#v=onepage&q=Friedrich%20Mohr&f=false Practical Pharmacy: the Arrangements, Apparatus, and Manipulations, of the ...], [[1849]], Friedrich Mohr,Theophilus Redwood
* [https://books.google.com.br/books?id=miHrAAAAMAAJ&printsec=frontcover&dq=Friedrich+Mohr&hl=pt-BR&sa=X&ei=o5H1VJjJKbSQsQSloIGgBg&ved=0CB0Q6AEwAA#v=onepage&q=Friedrich%20Mohr&f=false Practical Pharmacy: the Arrangements, Apparatus, and Manipulations, of the ...], [[1849]], Friedrich Mohr,Theophilus Redwood
* [http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:061:2-33580 ''Commentar zur preussischen Pharmacopoe] nebst Übersetzung des Textes : nach der sechsten Auflage der Pharmacopoea Borussica ; für Apotheker, Ärzte und Medicinal-Beamte''. 2. verm. u. verb-a eldono in zwei volumojn. Vieweg, Brunsvigo [[1854]]
* [http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:061:2-33580 ''Commentar zur preussischen Pharmacopoe] nebst Übersetzung des Textes : nach der sechsten Auflage der Pharmacopoea Borussica ; für Apotheker, Ärzte und Medicinal-Beamte''. 2. verm. u. verb-a eldono in zwei volumojn. Vieweg, Brunsvigo [[1854]]
Linio 49: Linio 48:
* ''Chemische Toxicologie: Anleitung zur chemischen Ermittlung der Gifte''. (Nachdr. der Ausg. Brunsvigo, Vieweg, [[1874]]), Saarbrücken: VDM, Müller, 2006.
* ''Chemische Toxicologie: Anleitung zur chemischen Ermittlung der Gifte''. (Nachdr. der Ausg. Brunsvigo, Vieweg, [[1874]]), Saarbrücken: VDM, Müller, 2006.


==Literaturo==
== Literaturo ==
{{Div col|cols = 3}}
{{Div col|cols = 3}}
* [https://de.wikisource.org/wiki/ADB:Mohr,_Friedrich Allgemeine Deutsche Biographie]
* [https://de.wikisource.org/wiki/ADB:Mohr,_Friedrich Allgemeine Deutsche Biographie]
Linio 74: Linio 73:
{{Div col end}}
{{Div col end}}


==Vidu ankaŭ==
== Vidu ankaŭ ==
<center>
<center>
<Gallery>
<Gallery>
Iod_kristall.jpg|<center>[[Jodo|Jodometrio]]</center>
Iod_kristall.jpg|<center>[[Jodo|Jodometrio]]</center>
Hutton_James_portrait_Raeburn.jpg|<center>[[James Hutton]]<br>([[1726]]-[[1797]])</center>
Hutton_James_portrait_Raeburn.jpg|<center>[[James Hutton]]<br />([[1726]]-[[1797]])</center>
Berthollet_Claude_Louis.jpg|<center>[[Claude Louis Berthollet]]<br>([[1748]]-[[1822]])</center>
Berthollet_Claude_Louis.jpg|<center>[[Claude Louis Berthollet]]<br />([[1748]]-[[1822]])</center>
Vue_sur_Dieppe_depuis_Chateau.JPG|<center>[[François Descroizilles]]<br>([[1751]]-[[1825]])</center>
Vue_sur_Dieppe_depuis_Chateau.JPG|<center>[[François Descroizilles]]<br />([[1751]]-[[1825]])</center>
Friedrich_Vieweg.jpg|<center>[[Friedrich Vieweg]]<br>([[1761]]-[[1835]])</center>
Friedrich_Vieweg.jpg|<center>[[Friedrich Vieweg]]<br />([[1761]]-[[1835]])</center>
Charles_Lyell.jpg|<center>[[Charles Lyell]]<br>([[1767]]-[[1849]])</center>
Charles_Lyell.jpg|<center>[[Charles Lyell]]<br />([[1767]]-[[1849]])</center>
Gaylussac.jpg|<center>[[Louis Joseph Gay-Lussac|Gay-Lussac]]<br>([[1778]]-[[1850]])</center>
Gaylussac.jpg|<center>[[Louis Joseph Gay-Lussac|Gay-Lussac]]<br />([[1778]]-[[1850]])</center>
J%C3%B6ns_Jakob_Berzelius.jpeg|<center>[[Jöns Jakob Berzelius]]<br>([[1779]]-[[1848]])</center>
J%C3%B6ns_Jakob_Berzelius.jpeg|<center>[[Jöns Jakob Berzelius]]<br />([[1779]]-[[1848]])</center>
Quickborn_Stadtwappen.PNG|<center>[[Heinrich Daniel Matthias Mohr|Heinrich Mohr]]<br>([[1780]]-[[1808]])</center>
DEU Quickborn COA.svg|<center>[[Heinrich Daniel Matthias Mohr|Heinrich Mohr]]<br />([[1780]]-[[1808]])</center>
Philipp_Lorenz_Geiger.jpg|<center>[[Philipp Lorenz Geiger]]<br>([[1785]]-[[1836]])</center>
Philipp_Lorenz_Geiger.jpg|<center>[[Philipp Lorenz Geiger]]<br />([[1785]]-[[1836]])</center>
Robert_Graham_(botanist).jpg|<center>[[Robert Graham]]<br>([[1786]]-[[1845]])</center>
Robert_Graham_(botanist).jpg|<center>[[Robert Graham]]<br />([[1786]]-[[1845]])</center>
Leopold_Gmelin.jpg|<center>[[Leopold Gmelin]]<br>([[1788]]-[[1853]])</center>
Leopold_Gmelin.jpg|<center>[[Leopold Gmelin]]<br />([[1788]]-[[1853]])</center>
Heinrich Rose.jpg|<center>[[Heinrich Rose]]<br>([[1795]]-[[1864]])</center>
Heinrich Rose.jpg|<center>[[Heinrich Rose]]<br />([[1795]]-[[1864]])</center>
Johann_Christian_Poggendorff.jpg|<center>[[Johann Christian Poggendorff|Johann Poggendorff]]<br>([[1796]]-[[1877]])</center>
Johann_Christian_Poggendorff.jpg|<center>[[Johann Christian Poggendorff|Johann Poggendorff]]<br />([[1796]]-[[1877]])</center>
Sadi_Carnot.jpeg|<center>[[Nicolas Léonard Sadi Carnot|Sadi Carnot]]<br>([[1796]]-[[1832]])</center>
Sadi_Carnot.jpeg|<center>[[Nicolas Léonard Sadi Carnot|Sadi Carnot]]<br />([[1796]]-[[1832]])</center>
Kaiser_Wilhelm_I._.JPG|<center>[[Vilhelmo la 1-a (Germana Regno)|Vilhelmo la 1-a]]<br>([[1797]]-[[1888]])</center>
Kaiser_Wilhelm_I._.JPG|<center>[[Vilhelmo la 1-a (Germana Regno)|Vilhelmo la 1-a]]<br />([[1797]]-[[1888]])</center>
Jean_Baptiste_Andr%C3%A9_Dumas.jpg|<center>[[Jean-Baptiste Dumas]]<br>([[1800]]-[[1884]])</center>
Jean_Baptiste_Andr%C3%A9_Dumas.jpg|<center>[[Jean-Baptiste Dumas]]<br />([[1800]]-[[1884]])</center>
Friedrich_W%C3%B6hler_Stich.jpg|<center>[[Friedrich Wöhler]]<br>([[1800]]-[[1882]])</center>
Friedrich_W%C3%B6hler_Stich.jpg|<center>[[Friedrich Wöhler]]<br />([[1800]]-[[1882]])</center>
Justus_von_Liebig_NIH.jpg|<center>[[Justus von Liebig]]<br>([[1803]]-[[1873]])</center>
Justus_von_Liebig_NIH.jpg|<center>[[Justus von Liebig]]<br />([[1803]]-[[1873]])</center>
Buff_Heinrich_Johanna-grave-Giessen_Alter_Friedhof.jpg|<center>[[Heinrich Buff]]<br>([[1805]]-[[1878]])</center>
Buff_Heinrich_Johanna-grave-Giessen_Alter_Friedhof.jpg|<center>[[Heinrich Buff]]<br />([[1805]]-[[1878]])</center>
Ernst_Dieffenbach.jpg|<center>[[Ernst Dieffenbach]]<br>([[1811]]-[[1855]])</center>
Ernst_Dieffenbach.jpg|<center>[[Ernst Dieffenbach]]<br />([[1811]]-[[1855]])</center>
Robert_Bunsen_02.jpg|<center>[[Robert Bunsen]]<br>([[1811]]-[[1899]])</center>
Robert_Bunsen_02.jpg|<center>[[Robert Bunsen]]<br />([[1811]]-[[1899]])</center>
Julius_Robert_Mayer_von_Friedrich_Berrer_2.jpg|<center>[[Robert von Mayer|Julio de Majero]]<br>([[1814]]-[[1878]])</center>
Julius_Robert_Mayer_von_Friedrich_Berrer_2.jpg|<center>[[Robert von Mayer|Julio de Majero]]<br />([[1814]]-[[1878]])</center>
Hermann Kopp 01.jpg|<center>[[Hermann Kopp]]<br>([[1817]]-[[1892]])</center>
Hermann Kopp 01.jpg|<center>[[Hermann Kopp]]<br />([[1817]]-[[1892]])</center>
James_Prescott_Joule_by_John_Collier,_1882.jpg|<center>[[James Prescott Joule|Jakobo Preskoto Ĵulo]]<br>([[1818]]-[[1889]])</center>
James_Prescott_Joule_by_John_Collier,_1882.jpg|<center>[[James Prescott Joule|Jakobo Preskoto Ĵulo]]<br />([[1818]]-[[1889]])</center>
Luechow_marktplatz_4033.jpg|<center>[[Justus Georg Westphal|Georg Westphal]]<br>([[1824]]-[[1859]])</center>
Luechow_marktplatz_4033.jpg|<center>[[Justus Georg Westphal|Georg Westphal]]<br />([[1824]]-[[1859]])</center>
2004-JLU_Gie%C3%9Fen_Sicherlich.jpg|<center>[[Augustus Matthiessen]]<br>([[1831]]-[[1870]])</center>
2004-JLU_Gie%C3%9Fen_Sicherlich.jpg|<center>[[Augustus Matthiessen]]<br />([[1831]]-[[1870]])</center>
</Gallery>
</Gallery>
</center>
</center>
Linio 110: Linio 109:
|-
|-
|<center>'''Pri la varmo-naturo
|<center>'''Pri la varmo-naturo
Krom la 54 konataj kemiaj elementoj, ekzistas, en la fizika mondo, nur unu agento, kies nomo estas Kraft (energio). Ĝi apereblas, laŭ la cirkonstancoj, kiel [[movo]], kemia afineco<ref>[https://books.google.com.br/books?id=Q2FDAQAAMAAJ&pg=PR1&dq=Chemical+Affinity&hl=pt-BR&sa=X&ei=ScH4VPaeIvWJsQTBlYHABw&ved=0CDQQ6AEwAw#v=onepage&q=Chemical%20Affinity&f=false Researches Into the Laws of Chemical Affinity], Claude-Louis Berthollet</ref>, kohera aŭ kuniga forto<ref>[https://books.google.com.br/books?id=Apyi_FXKnSkC&printsec=frontcover&dq=cohesion+force&hl=pt-BR&sa=X&ei=iMH4VLi2JabnsASoxILYBw&ved=0CCYQ6AEwAA#v=onepage&q=cohesion%20force&f=false Cohesion: A Scientific History of Intermolecular Forces], J. S. Rowlinson</ref>, [[elektro]], [[lumo]] kaj [[magnetismo]], kaj elde ajna ĉi-formo tiu energio transformiĝeblas en ajnan alian<ref name=Britannica/>.<br>Karlo Frederiko Moro
Krom la 54 konataj kemiaj elementoj, ekzistas, en la fizika mondo, nur unu agento, kies nomo estas Kraft (energio). Ĝi apereblas, laŭ la cirkonstancoj, kiel [[movo]], kemia afineco<ref>[https://books.google.com.br/books?id=Q2FDAQAAMAAJ&pg=PR1&dq=Chemical+Affinity&hl=pt-BR&sa=X&ei=ScH4VPaeIvWJsQTBlYHABw&ved=0CDQQ6AEwAw#v=onepage&q=Chemical%20Affinity&f=false Researches Into the Laws of Chemical Affinity], Claude-Louis Berthollet</ref>, kohera aŭ kuniga forto<ref>[https://books.google.com.br/books?id=Apyi_FXKnSkC&printsec=frontcover&dq=cohesion+force&hl=pt-BR&sa=X&ei=iMH4VLi2JabnsASoxILYBw&ved=0CCYQ6AEwAA#v=onepage&q=cohesion%20force&f=false Cohesion: A Scientific History of Intermolecular Forces], J. S. Rowlinson</ref>, [[elektro]], [[lumo]] kaj [[magnetismo]], kaj elde ajna ĉi-formo tiu energio transformiĝeblas en ajnan alian<ref name=Britannica/>.<br />Karlo Frederiko Moro
|-
|-
|}
|}


==Referencoj==
== Referencoj ==
{{referencoj|3}}
{{Referencoj|3}}


{{Portalo|Germanio|Homoj|Kemio|Fiziko}}
{{portalo|Homoj|Kemio|Fiziko}}
{{Projektoj}}
{{ĝermo|Germanio|Biografio|Kemio}}
{{Ĝermo|Germanio|Biografio|Kemio}}


{{Bibliotekoj}}
{{Bibliotekoj}}

Nuna versio ekde 09:06, 17 jul. 2024

Karlo Frederiko Moro
(1806-1879)
Patro de la volumenometra analizo
Persona informo
Karl Friedrich Mohr
Naskiĝo 4-a de novembro 1806
en Koblenz,  Germanio
Morto 28-a de septembro 1879
en Bonno,  Germanio
Tombo Alter Friedhof Bonn 50° 44′ 08″ Nordo 7° 05′ 26″ Oriento / 50.73553 °N, 7.09042 °O / 50.73553; 7.09042 (mapo) Redakti la valoron en Wikidata vd
Lingvoj germana vd
Ŝtataneco Reĝlando Prusio Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Universitato de Bonn
Universitato de Hajdelbergo
Universitato de Berlino
Profesio
Okupo kemiisto
apotekisto
farmakologo
universitata instruisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva en KoblencoBonno vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Karl Friedrich MOHR (1806-1879) estis germana kemiisto, apotekisto, naturalisto kaj mineralogo, patro de la volumenometra analizo, unu el la tiamaj plej grandaj analizo-kemiistoj. Li aktivis en pluraj fakoj de la sciencoj: li elpensis la korko-borilon, la kondensilon de Liebig, kelkajn listerojn aluditajn kiel salojn de Mohr[1] kaj la ŝraŭbokrampon. Li disvolvis, ekzemple, kvantan metodon por determinado de la dissolvita oksigeno. Oni ankaŭ kreditas al li la Leĝon pri Energikonservado[2]. En 1867 li fariĝis Profesoro pri Farmacio de la Universitato de Bonn.

Biografio

[redakti | redakti fonton]
Bureto de Mohr

Frederiko Moro estis filo de prospera apotekisto en Koblenco. Kiel sindediĉa infano kaj pro delikata sano, la juna Moro ricevis hejme sian unuan edukon, plejparte en la laboratorio de sia patro. Ĉi-sperto eble multe respondecas por la estontaj kapabloj de Moro ĉe la kreado de instrumentoj kaj metodoj pri kemia analizo. Kiam li estis 21-jara li komencis studi kemion orientita de Leopoldo Gemelino (1788-1853), kaj post kvin jaroj li studis botanikon, kemion kaj mineralogion en Hajdelbergo (1828), Berlino kaj Bonn, kie Heinrich Rose (1795-1864) estis lia profesoro. En Hajdelbergo i ricevis sian diplomon je Doktoreco pri Kemio kaj revenis al la laboratorio de sia patro.

La patro de Moro mortis en 1840, kaj li devis ekpreni sur sin la kontrolon de la familiaj negocoj. En 1857 li foriĝis pri sia privata laboro kaj sin dediĉis al scienca vivo, tamen, estante 57-jara, seriozaj financaj problemoj kondukis lin al Bonno kiel privatdocento. En 1867, li estis indikita, per senpera influo de la registaro, kiel eksterordinara profesoro pri apoteko[3] en la Rejna Frederiko Vilhelmo Universitato de Bonn.

Moro donis grandegajn kontribuojn al la analiza kemio, inter kiuj ni devas reliefigi:

Lia kontribuado por la disvolviĝo de la farmacia fako kaj la analiza kemio restis registrita en sia libro titolita "Kompendio pri Tritrometodo en la analiza kemio.[6], publikigita en 1855. En tiu verko Karlo Frederiko Moro priskribas la metodologion pri volumenometra analizo de solvaĵoj kaj proponas plurajn plibonigaĵojn en la analizoprocedoj. Aliaj metodoj ekaperis, inter ili unu nomata Jodometrio, kiu estis enkondukita de Robert Bunsen (1811-1899) ekde 1853, por la kvanta determiniĝo de oksidigaj agentoj.

En sia dokumento "Pri la varmonaturo" (1837)[7], Frederiko Moro faris unu el siaj unuaj deklaroj pri la energikonservado:

Selektita verkaro

[redakti | redakti fonton]

Literaturo

[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]
Pri la varmo-naturo

Krom la 54 konataj kemiaj elementoj, ekzistas, en la fizika mondo, nur unu agento, kies nomo estas Kraft (energio). Ĝi apereblas, laŭ la cirkonstancoj, kiel movo, kemia afineco[8], kohera aŭ kuniga forto[9], elektro, lumo kaj magnetismo, kaj elde ajna ĉi-formo tiu energio transformiĝeblas en ajnan alian[3].
Karlo Frederiko Moro

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. [(NH4)2Fe(SO4)2.6H2O: duobla salo de fera kaj amonia sulfato]
  2. Oceanographic History: The Pacific and Beyond, Keith Rodney Benson,Philip F. Rehbock
  3. 3,0 3,1 1911 Encyclopædia Britannica
  4. Histoire des pédologues et de la science des sols, Jean Boulaine
  5. Soil Organic Matter: Its Nature, Its Role in Soil Formation and in Soil ..., M. M. Kononova
  6. germane: "Lehrbuch der chemisch-analytischen Tritiermethode"
  7. germane: Über die Natur der Wärme.
  8. Researches Into the Laws of Chemical Affinity, Claude-Louis Berthollet
  9. Cohesion: A Scientific History of Intermolecular Forces, J. S. Rowlinson