Saltu al enhavo

Eskim-aleuta lingvaro

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el Eskimo-aleuta lingvaro)
Regiono de eskimo-aleutaj lingvoj (ruĝa) en Nordameriko

Lingvofamilio de popoloj. Totala kvanto: 118 mil. Konsistas el eskimoj (inuitoj kaj jupikoj) kaj aleutanoj.

Klasifiko

[redakti | redakti fonton]
Ĝenerala klasifiko de la eskim-aleutaj lingvoj
Eskimo-aleutaj lingvoj
  •  Kaviarka
  •  Inupiatuna
  •  Siglituna
  •  Inuinktuna
  •  Nacilinmiututa
  •  Kivalimiututa
  •  Aivilimiututa
  •  Kikiktalukuanangania
  •  Kikiktaluknigiania
  •  Nunavimiututa
  •  Nunaciavumiututa
  •  Avenersuaka
  •  Kalalisuta
  •  Tunumitorasiata
  • [ale] Aleuta
    Okcidentcentraj dialektoj [1]

    Atka



    Atua



    Unanga



    Beringa



    Orientaj dialektoj [2]

    Unalaska



    Pribilofa




    eskima
    [ess] Jupika
    Centra alaska jupika [3]

    Jugtuna


    [4]



    Alutika [5]


    Centra siberia jupika[7]

    Naŭka [6]



    Ĉaplinska




    Sirenika[8]



    Inuita
    [ipk] Inupiaka [9]
    [esi] Inupiaka de la duoninsulo de Seward
    Inupiaka de la Beringa markolo

    Diomeda



    Wales



    Reĝa insulo (King Island)



    Kaviaraka [10]

    Teller



    Fish River (Fiŝa rivero)




    [esk] Inupiaka de Nordokcidenta Alasko
    Malimiutuna

    Kobuk



    Kotzebue



    Norddekliva [12]

    Komuna norddekliva



    Punkto de Barrow



    Nunamiuta [11]



    Umamarmiutuna





    [ikt] Inuvialuktuna [16]

    Kangirjuarmiutuna [13]



    Siglituna [14]



    Umamarmiutuna [15]



    [iku] Inuktituta [18]

    Nunatsiavumiututa [17]



    Inutituta (Nunavik)



    [kal] Gronlanda[20]

    Inuktuna [19]



    Orienta gronlanda (Tunumiit oraasiat)






    Ortografio

    [redakti | redakti fonton]
    Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Eskima skribo.

    Lingvoj de eskim-aleuta lingvaro uzas, depende de kie vivas la respondaj popoloj, diversajn skribsistemojn surbase de latina alfabeto, cirila alfabeto kaj kanada indiĝena silabaro.

    Aleutanoj

    [redakti | redakti fonton]

    Aleutanoj troviĝas en Aleutoj, Alasko kaj Komandoraj insuloj. Suma kvanto: 3 mil (1990), inter ili 2 mil en Alasko.

    • Nomo: [m] unangan; [f] aléoutiens; [r] aleuti
    • Lingvo: aleuta.
    • Kredantoj: precipe ortodoksuloj.

    Inuitoj troviĝas en norda Kanado, Gronlando kaj Alasko.

    • Nomoj: [m] inuit; [e] Inuits
    • Lingvo: inuita

    Jupikoj troviĝas en Alasko kaj en Siberio.

    Vortprovizo

    [redakti | redakti fonton]

    La sekvaĵo estas mallonga komparo de kognatoj en la baza vortprovizo trans la inuita-aleutolingva familio (proksimume 60 vortoj). Notu ke malplenaj ĉeloj ne implicas ke al aparta lingvo mankas vorto por priskribi la koncepton, sed prefere ke la vorto por la koncepto en tiu lingvo estas formita de alia radiko kaj estas ne parenca kun la aliaj vortoj en la vico. Ankaŭ, povas ekzisti ŝanĝoj en la signifo de unu lingvo al alia, kaj tiel la "komuna signifo" donita estas nur proksimuma. En kelkaj kazoj la formo-fakto estas trovita nur en kelkaj dialektoj de la lingvo. Formoj estas donitaj en indiĝenaj latinortografioj krom se menciite alie.

    komuna signifo Aleuta Pra-Eskima Sirenika Siberia jupika Alutika Jupika Inupiaka el Seward Kaviaraka Malimiutuna Norddekliva Uumarmiutuna Siglituna Inuinaktuna Natsilika Kivallika Aivilika Norda bafina Sudbafina Nunavika Nunatsiavumiututa Norda Grolanda Okcidenta gronlanda Orienta gronlanda
    Personoj
    Homo (Ŝamana vorto) taĝu taʁu tarex taghu taru taru tau tau tau tau tau tau tau tau tau tau tau tau tau tau tau taa taa
    Patro / Avo adax̂/taatax̂ *ata *ata-ata ata ata ata aata ata/ava ata/ava aapa/taata aapa aapa/ata aappak/ataatak aappak ataata ataata ataata ataata ataata ataata ataata ataata ataataq alaala
    Patrino anax̂ *ana *ana-ana nana naa/ana aana aana aaga aaga aaka aaka aaka amaamak/aana amaamak/anaana anaana anaana anaana anaana anaana anaana anaana anaana anaanaq annivik
    Filo *iʁni-ʁ irnex ighneq irneq irneq irniq irniq irñiq irñiq irñiq irniq irniq irniq irniq irniq irniq irniq irniq innik irniq irneq irniq
    Filino *paniɣ panex panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik panik
    Pli aĝa frato (de ino) huyŭ̂ *aNǝ-LГun anta aningak anngaq anngaq ani ani ani ani ani aniraaluk ani ani ani ani ani ani ani anik ani ani ani
    Pli aga fratino (de viro) uhngix *aleqa nuskit alqaq aɫqaq aliraq aliqaq aliqaq aliqaq aliqaq aliqaq aliqaq aliqaq aliqaq aliqaq aliqaq aliqannaq angajuk angajuk angajuk aliqa aleqaq alara
    Malpli aĝa frato (de ino) kingii *nukaq ungjex uyughaq uyuwaq uyuraq nukaq nukaq nukaaluk nukaaluk nukaq nukaq nukaq nukaq mukaq nukaq nukaq nukaq nukaq nukak nukaq nukaq nukaq
    Malpli aĝa fratino (de viro) uhngix *nayak najex nayak nayak nayak nayak nayak nayak nayak nayak nayak nayak nayak nayak najak najak najak najak najaatsuk najak najak najak
    Edzo ugi *uɣi uga ugwik wik wii ui ui ui ui ui ui ui ui ui ui ui ui ui uik ui ui uviq
    Edzino ayagax̂ *nuLiaq nucix nuliiq nuliq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliaq nuliak nuliaq nuliaq nuliaq
    Parenco ilaanŭ̂ *ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila ila
    Viro tayaĝŭ̂ *aŋu-nt angeta angun angun angun angun angun angun angun angun angun angun angut angut angut anguti anguti anguti angutik angut angut tikkaq
    Virino ayaĝax̂ *aʁnaq arnax arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq arnaq annak arnaq arnaq nuliakkaaq
    Knabo hlax *aleqa nukeɫpegaẋ nukaɫpegaq nukaɫpiaq nukaɫpiaq nugatpiaq nugatpiaq nukatpiaq nukatpiaq nukatpiaq nukatpiraq nukatpiaq nukatpiaq nukatpiaq nukappiaq nukappiaq nukappiaq nukappiaq nukappiak nukappiaq nukappiraq nugappiaq
    Knabino ayaĝaadax̂ *nǝvi(a)ʁc(ǝɣ)a- náẋserráẋ neveghsaq neviarcaq niaqsaaʁruk niaqsiaʁruk niviaqsiaʁruk niviaqsiaʁruk niviakkaq niviaqsiraq niviaqhiaq niviaqhiaq niviakkiaq niviaqsiaq niviaqsaaq niviaqsiaq niviatsiaq niviatsiak niviarhiaq niviarsiaraq niiarsiaq
    Persono anĝaĝinax̂ *inguɣ yuk suk yuk/cuk inuk inuk iñuk iñuk iñuk inuk inuk inuk inuk inuk inuk inuk inuk inuk inuk inuk iik
    Bopatrino *caki saka saki caki cakiq sagi chagi saki saki hakigaq saki haki haki hakigaq saki saki saki saki sakik haki saki saqiq/sagiq
    Personaj pronomoj Mi ting *vi menga hwanga w'iinga w'iinga wanga uanga uvanga uvanga uvanga uvanga uvanga uvanga uvanga uvanga uvanga uvanga uvaqa uvak uanga uanga uara
    ni ambaŭ tingix *vik hwagakuk w'iingakuk w'iingakuk waguk uaguk uvaguk uvaguk uvaguk uvaguk uvaguk uvaguk uvaguk uvaguk uvaguk uvaguk uvaguk uvaguk
    ni ĉiuj tingin(s) *vit mengaketa hwagakuta w'iingakuta w'iingakuta wagut uagut uvagut uvagut uvagut uvagut uvagut uvagut uvagut uvagut uvagut uvagut uvagut uvagut uagut uagut uangit
    vi (ci singulare) txin *ǝɫ-vǝn-t ɫpi ɫpet eɫpet eɫpet ivlin ilvin ilvich ilvich ilvik ilvit ilvit ivrit/itvin igvin/idvin igvit ivvit ivvit ivvit iffit ihhit/i'lit iɫɫit ittit
    vi ambaŭ txidix *ǝɫ-ptek ɫpetek eɫpetek eɫpetek iliptik iliptik iliptik iliptik iliptik iliptik iliptik iliptik iliptik iliptik ilissik ilittik ilittik ilittik
    vi mem / vi ĉiuj txichix *ǝɫ-vcet ɫpisi ɫpesi eɫpici eɫpeci ilipsi ilipsi ilivsi ilivsi iliffi ilipsi iliffi iliphi iliphi ilipsi ilissi ilitsi ilitsi ilitsi ilissi ilissi ilitsi
    li/ŝi/ĝi ilaa/uda *ǝɫ-ŋa *una langa/una lnga/una elen/una elii/una ilaa/una ilaa/una ilaa/una ilaa/una ilaa/una ilaa/una una una una una una una una una una una una
    si (vi mem, ili mem, ĝi mem) ilaan(s)/udan(s) *ǝɫ-ŋat *ukuat langwi/uket lngit/ukut elita/ukut eliita/ukut ilaat/ugua ilaat/ugua ilaat/ukua ilaat/ukua ilaat/ukua ilaat/ukua ukua/ukkua ukua/ukkua ukua/ukkua ukua/ukkua ukua/ukkua ukua/ukkua ukua/ukkua ukua/ukkua ukua/ukkua ukua/ukkua ugua/ukkua
    Mi (afiksoj) -kuq *tua *kuq -jua -tua -tua -tua, -runga -runga -runga -runga -runga -yunga, -yuami -yunga -yunga -runga -yunga -junga -junga -junga -junga -junga -junga -punga,sunga -pua, lua
    vi (afiksoj) -kŭt *it -jet -ten -ten -ten -rutin -rutin -rutin -rutin -rutin -yutin -yutin -rutit -yutit -jutit -jutit -jutit -jutit -jutit -hutit -sutit -sulit
    li/ŝi/ĝi (afiksoj) -kŭ *tuq -jix -tuq -tuq -tuq -ruq -ruq -ruq -ruq -ruq -yuaq -yuq -ruq -yuq -yuq -juq -juq -juq -juk -huq -soq, poq -tuq, puq
    mia (afiksoj) -ng *nga -ka/qa -ka/qa -ka/qa -ka/qa -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga/ra -ga -ga/ra -ga/ra -nga/ra
    via (afiksoj) -n *in -n -n -n -n -n -n -n -n -n -n -t -t -t -t -it -it -it -it -t -t -t
    lia/ŝia/ĝia (afiksoj) -(n)gan *ngan -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a -nga/a
    li/ŝi/ĝi ... lin/ŝin/ĝin -kuu/qaa *jaa/kaa -jaa/kaa -taa/kaa -taa/kaa -taa/kaa -raa/gaa -raa/gaa -raa/gaa -raa/gaa -yaa/gaa -yaa/gaa -raa/gaa -yaa/gaa -jaa/gaa -jaa/gaa -jaa/gaa -jaa/gaa -jaa/gaa -jaa/gaa -jaa/gaa -saa/gaa -laa/ngaa
    Kiu ? kiin *kina kiin kina kina kina kina kina kina kina kina kina kina kina kina kina kina kina kina kina kina kina kia
    Kio ? alqŭ *caŋu sangǝ̄́ca sangwa/suna cacaq cacaq/tcauna suna sua sua suna/suva huna suna huna huna huna suna kisu suna suna suna kihu suna/sua kisik
    Kial ? alqul(-usaal) *caŋu sangaami sangami cin/caluni ciin/caluni suami suami summan/suvataa summan/suvataa huuq suuq huuq huuq huuq suuq suuq sungmat sumut summat huuq suuq suuq
    Kie ? qaataa *nani nani nani/naa/sami nama/nani nani/cami naung/nani naunga/nani sumi/nani/naung sumi/nani/naung humi/nani/nau sumi/nani/naung humi/nani/naung humi/naung nani/naung sumi/nauk nani/nauk nami/nani nami/nani nami/nani humi sumi sumi
    Kiam ? qanaayam *qanga/qaku qanga/qaku qavnga/kaku qangwaq/qaku qangvaq/qaku qanga/qagun qanga/qagu qaglaan/qaku qanga/qaku qanga/qaku qanga/qakugu qanga/qakugu qanga/qakugu qanga/qakugu qanga/qakugu qanga/qakugu qanga/qakugu qanga/qakugu kanga/kakugu qanga/qakugu qanga/qaqugu qanga/qara
    Kiel ? alqutal *qanuq qanex qayuq qayuq qayuq/cangstun qanuq qanuq qanuq qanuq qanuq qanuq qanuq qanuq qanuq qanuq qanuq qanuq qanuq kanuk qanuq qanoq qaniq
    Korpopartoj Mentono tsamlu *tsamlu tamla tamlu tamluq tamlu tavlu tavluq tavlu tavlu tavlu tablu tablu tablu tablu tablu tallu tallu tallu talluk taddu taɫɫu tattuq
    Koro kanuŭ̂ *uŋ-uma- ungevata unguvan unguwan unguvan uumman uumman uumman uumman uumman uumman uumman uummat uummat uummat uummati uummati uummati uummatik uummat uummat iimmat
    Sango aamaaxs *aruɣ acex/arŭ awk auk auk awk auk auk auk auk auk auk auk auk auk auk auk auk auk auk aak aak
    Kapo kamĝix̂ *ńarǝ-qu- iiceqeẋ naasquq/nayquq nasquq nacquq niaquq niaquq niaquq niaquq niaquq niaquq niaquq niaquq niaquq niaquq niaquq niaquq niaquq niakuk niaquq niaqoq suuniq
    Haro iimlix *ńujaq nujǝẋ/jujǝẋ nuyaq nuyaq nuyaq nuyaq nuyaq nuyaq nuyaq nuyaq nuyaq nuyaq nuyaq nuyaq nujaq nujaq nujaq nujaq nujak nujaq nujaq nujaq
    Okulo dax̂ *irǝ eca iya ii/iingaq ii/iingaq izi izi iri iri iyi iyi iyi iri iyi iji iji iji iji ijik ihi isi ili
    Okulharo dam qaxsaa *qǝmǝʁja- qemerjax/seqpix qemeryaq/siqpik qemeryaq/ciqpik qemeryaq/ciqpek qimiriaq/siqpiq qimiriaq/siqpik qimiriaq/siqpik qimiriaq/siqpik qimiriaq/hiqpik qimiriaq/siqpik qimiriaq/hiqpik qimiriaq/hiqpik qimiriaq/hiqpik qimiriaq/siqpik qimiriaq/siqpik qimiriaq/siqpik qimiriaq/siqpik kimigiak/sippik qimiriaq/hiqpik qimeriaq/serpik qimiiaq/sirpik
    Orelo tutusix̂ *ciɣunt siigeta sigun cuun ciun siun siun siun siun hiun siun hiun hiut hiut siut siuti siuti siuti siutik hiut siut siit/*tusaat
    Nazo angusix̂ *qǝŋa- qengax qengaq qengaq qengaq qingaq qingaq qingaq qingaq qingaq qingaq qingaq qingaq qingaq qingaq qingaq qingaq qingaq kingak qingaq qingaq qingaq
    Brako chuyŭ̂ *taɫi- jaqex taɫiq taɫiq taɫiq taliq taliq taliq taliq taliq taliq taliq taliq taliq taliq taliq taliq taliq talik taliq taleq taliq
    Mano chax̂ *arɣa áĉeẋ aykaq aikaq aikaq agrak agraq argak argak argak adjgak *aygak algak argak adjgak aggak aggak aggak aggak aggak aghak assak attak
    Fingro atx̂ŭ̂ *ińura- nurax yughaq suaraq yuaraq inugaq inugaq iñugaq iñugaq iñugaq inugaq inugaq inugaq inugaq inugaq inugaq inugaq inugaq inugak inugaq inuaq iiaq
    Ungo *kikra kiikiak kigiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kikiak kigiak
    Ventro xax *aqja aqii aqyaq aqsaq aqsaq aqiaq aqiaq aqiaq aqiaq aqiaq aqiaq aqiaq aqiaq aqiaq aqiaq aqiaq aqiaq aqiaq akiak aqiaq aqajaq ariaq
    Umbiliko qiihliqdax̂ *qacaɫǝʁ qaɫasex qasaɫeq qaɫaciq qaɫaciq qalaziq qalachiq qalasriq qalasiq qalahiq qalasiq qalahiq qalahiq qalahiq qalasiq qalasiq qalasiq qalasiq kalasik qalahiq qalaseq
    Genuo chidiĝix *ciɣǝr-qu sigesqeẋ serquq cisquq ciisquq siitquq siitquq siitquq siitquq hiitquq siitquq hiitquq hiitquq hiitquq siiqquq siiqquq siiqquq siirquq siikkuk hiiqquq siiqqoq
    Suro tugaadix̂ *nakacuɣ-na- nakasegnax nakasugnaq nakacugnaq nakacugnaq nakasungnaq nakasungnaq nakasrungnaq nakasungnaq nakahungnaq nakasungnaq nakahungnaq nakahungnaq nakahungnaq nakasungnaq nakasungnaq nakasunnaq nakasunnaq nakasunnak nakahungnaq nakasunnaaq
    Piedo kitax̂ *itǝɣ-(a-) ítegá itegaq itaq itgaq itigak itigaq isigak isigak ihigak itigak itigak ihigak itigak itigak isigak itigak itigak itigak ihigak isigak
    Anuso idiĝasix̂ *ǝtǝʁ tex eteq eteq teq itiq itiq itiq itiq itiq itiq itiq itiq itiq itiq itiq itiq itiq itik itiq iteq iliq? *kiaavik
    Bestoj Karibuo itx̂aygix̂ *tuŋtu tumta tungtu tuntu tuntu tuttu tuttu tuttu tuttu tuttu tuktu tuktu tuktu tuktu tuktu tuktu tuttu tuttu tuttuk tuktu tuttu tuttuq
    Cigno qukingix̂ *quɣruɣ qerúmɫeráẋ quuk qugyuq qugyuq qugruk qugruk qugruk qugruk qugruk qugyuk qugyuk qugyuk qugyuk qugjuk qugjuk qujjuk qujjuk kutjuk qughuk qussuk qutsuk
    Kanada ansero laĝix̂ *lǝqlǝʁ leẋɫeẋ leghɫeq neqɫeq neqɫeq lirliq lirliq lirliq nirliq nirliq nirliq nirliq nirliq nirliq lirliq/nirliq nirliq nirliq nirliq nillik nirliq nerɫeq nirtiq
    Granda orcino aglŭ̂ *aʁɫuɣ arɫŭ? arɫuk aqɫuk arɫuk aarlu aarlu aarlu aarlu aarlu aarlu aarlu aarluk aarluk aarluk aarluk aarluk aarluk aalluk aarluk aarɫuk aartiq?
    Marmoto/arkta sciuro sixsix *sigsik siksix sikik cikik cikik siksrik chiksrik siksrik siksrik siksrik siksik hikhik hiksik hikhik siksik siksi sitsik sitsik sitsik highik sissi sitsiq
    Monta lagopo aĝdiikax̂ *aqărɣiʁ aqergex aqargiiq/aqarriq aqasgiiq aqazgiiq arargiq arargiq aqargiq aqargiq aqaygiq aqiygiq aqilgiq aqirgiq/aqigriq aqidjgiq aqiggiq aqiggiq aqiggiq aqiggiq akiggik aqighiq aqisseq nagalaraq
    Longvosta klangulo aagix̂ *aXaŋǝ-liʁ aahaangalex aahaangwliq ahangkiluk aahaangiiq/aahaaliq aa'aangiq aa'aangiq aahaaliq aahaaliq ahaangiq ahaangiq aahaalliq ahaangiq ahaangiq ahaangiq ahaangiq ahaangiq ahaangiq ahaangik ahaangiq ahaangiq ahaangiq
    (Gronlanda) baleno alax̂ *aʁvǝʁ arvex arveq arweq/arruq arveq arviq arviq arviq arviq arviq arviq arviq arviq arviq arviq arviq arviq arviq avvik arviq arfeq arpiq
    Hundo sabaakax̂ *qikmi- qepeneẋ qikmiq qiqmiq/piugta qimugta qimmiq qimmiq qipmiq qimmiq qimmiq qimmiq qinmiq qingmiq/qimmiq qingmiq/qimmiq qimmiq qimmiq qimmiq qimmiq kimmik qimmiq qimmeq qimmiq
    Fiŝo qax̂ *ǝqaɫuɣ iqeɫex iqaɫuk iqaɫuk iqaɫuk iraluk iraluk iqaluk iqaluk qaluk iqaluk iqaluk iqaluk iqaluk iqaluk iqaluk iqaluk iqaluk ikaluk iqaluk eqaluk iqalik
    Pediko kitŭ̂ *kumaɣ kúmex kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak kumak
    Aliaj nomoj Atmosfero/vetero/ekstero silan/slax̂ *cǝla siɫa sɫaa ɫa ciɫa/ella sila chila sila sila hila sila hila hila hila sila sila sila sila sila hila sila sila
    Jes aang *aa/ii ii ii ii-i ii-i ii-i ii-i ii ii ii ii ii ii ii ii ii ii ii ii ii aap ii
    Ne nangaa *naaka *qaanga naaka naka/naah kaa ina/qanga naami/naagga qanngaq/naagga naumi/naakka naumi/naagga naggai naaggai imannaq iiq/naagga naung/naagga nauk/aakka aakka/naagga aukka/aggaq naggai/nauk aukang na'a/naagga naami/naagga iiqqii
    Domo ulax̂ *ǝŋlu lu inglu englu englu iglu iglu iglu iglu iglu iglu iglu iglu iglu iglu iglu illu illu illuk iglu iɫɫu ittiq
    Tendo pulaatxix̂ *tupǝʁ tupex tupeq tuviq tuviq tupiq tupiq tupiq tupiq tupiq tupiq tupiq tupiq tupiq tupiq tupiq tupik tupiq tupeq tupiq
    Demandi ahmat- *apete apet- apetaqa- apqar- apete- apiri- apiri- apiri- apiri- apiri- apiri- apiri- apiri- apiri- apiri- apiri- apiri- apiri- apigi- apiri- aperi- apii-
    Rakonti uniikal *uniɣ-paʁ- unircex ungikpaq unifkuaq unifkaraq unipkaaq unipkaaq unipkaaq unipkaaq unipkaaq unipkaaq unipkaaq unipkaaq unipkaaq unipkaaq unikkaaq unikkaaq unikkaaq unikkaak unikkaaq unikkaaq unikkaaq
    Plori qidal *qiRă- qeje qeya qia qeya qia qia qia qia qia qia qia qia qia qia qia qia qia kia qia qia qia
    Sago *qaʁru qarceẋ ruuq ruuq qeruq qarruq qarruq qarruq qarruq qarruq qaryuq qaryuq qaryuq qaryuq qarjuq qarjuq qarjuk qajjuk katjuk qarhuq qarsoq qarliq
    Neĝo (floko) qaniigix̂ *qaniɣ qanix qanik qanik qaniq qanik qanik qanik qanik qanik qanik qanik qanik qanik qanik qanik qanik qanik kanik qanik qanik qanik
    Prezo/Valoro akiisal *aki aka aki aki aki aki aki agi agi aki aki aki aki aki aki aki aki aki aki akik aki agiq
    Malsata haagil *kajak kajex keek kaik kaik kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak kaak
    Kuiristo unagix̂ *ǝɣa ega ega ega ega iga iga iga iga iga iga iga iga iga iga iga iga iga iga iga ega inga
    Fumo huyŭ̂s *puju pujex puyuq puyuq puyuq puyuq puyuq puyuq puyuq puyuq puyuq puyuq puyuq puyuq pujuq pujuq pujuq pujuq pujuk pujuq pujuq pujuq
    Cindro utxix̂ *aʁra arex aʁra araq araq arra arra arra arra arra arya arya arya arya arja arja arja ajja atjak arhaq arsaq arlaq
    Vento achunal *anuqǝ anuqa anuqa anuqa anuqa anuri anuri anuri anuri anuri anuri anuri anuri anuri anuri anuri anuri anuri anugik anuri anori anirsiq
    Spiro angil *anǝʁ- anerte- anernaq anerneq anerneq anirniq anirniq aniqniq anirniq anirniq anirniq anirniq anirniq anirniq anirniq anirniq anirniq anirniq aninnik anirniq anerneq anirniq
    Nomo asax̂ *atǝʁ atex ateq ateq ateq atiq atiq atiq atiq atiq atiq atiq atiq atiq atiq atiq atiq atiq atik atiq ateq aliq
    Ŝarĝo husix̂ *uci usa usi uci uci uzi uchi usri usi uhi usi uhi uhi uhi usi usi usi usi usik uhi usi usi
    Akvo taangax̂ *ǝmǝʁ mex emeq meq imiq imiq imiq imiq imiq imiq imiq imiq imiq imiq imiq imiq imiq imiq imik imiq imeq imiq
    Fajro qignal *ǝknǝ- ekn'ex ekneq keneq keneq ikniq itniq ikniq igniq ingniq ingniq ingniq ingniq ingniq ingniq ingniq inniq inniq innik ingniq inneq igivattattiq
    urini qaalŭ̂ **quʁ(r)ǝ- qŭ-teqex uraquq qure- qure- qui- qui- qui- qui- qui- qui- qui- qui- qui- qui- qui- qui- qui- kui- qui- qui- quvi-
    Ŝipo, boato ayxaasix̂ *umi(r)a umax umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiaq umiak umiaq umiaq umiaq
    Lago hanix̂ *taci-ʁ jajvex nayvaq nanwaq nanvaq navraq/teziq navraq/tachiq narvaq/tasriq narvaq/tasiq narvaq/tahiq nayvaq/tasiq nalvaq/tahiq narvaq/tahiq nagvaq/tahiq navvaq/tasiq navvaq/tasiq navvaq/tasiq navvaq/tasiq navvak/tasik nassak/tahiq nassak/taseq nattak/tasiq
    Suno/Tago aĝadĝix̂ *ciqi-nǝʁ siqinex siqineq/mazaq ciqineq/masaq ciqineq/macaq siriniq/mazaq chiqiniq/machaq siqiñiq/masaq siqiñiq hiqiñiq siqiniq hiqiniq hiqiniq hiqiniq siqiniq siqiniq siqiniq siqiniq sikinik hiqiniq seqineq siirliq
    Nubo *nụvǝja nuiya nuwiya nuviya nuviya nuvuya nuvuya nuvuya nuvuya nuvuya nuvuja nuvujaq nuvujaq nuvujaq nuvujak nuvujaq nuiaq nuviaq
    Stelo sdax̂ *umluria uvluriaq uvluriaq uvluriaq uvluriaq uvluriaq ubluriaq ubluriaq ubluriaq ubluriaq ubluriaq ulluriaq ulluriaq ulluriaq ullugiak ulluriaq ulloriaq utturiaq
    Tero tanax̂ *luna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna nuna
    Montsupro qayax̂ *qemi qemix qemiq qemiq qemiq qimiq qimiq qimiq qimiq qimiq qimiq qimiq qimiq qimiq qimiq qimiq qimiq qimiq kimik qimiq qimeq qimiq
    Arbo/Ligno *napar- napax napartuq napaq napa napaaqtuq napaaqtuq napaaqtuq napaaqtuq napaaqtuq napaaqtuq napaaqtuq napaaqtuq napaaqtuq napaaqtuq napaaqtuq napaaqtiq napaattuq napaattuk uqpik/napaaqtuq urpik/napaartoq urpik/napaartuq
    Bojado qihlŭ *qiluɣ qelŭ qilugaq qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk qiluk kiluk qiluk qiluk qiliilaq
    Kaj/ankaŭ ama *amma ama/sama amahwa/aamta amleq/cama amleq/cama amma amma amma amma amma amma amma amma amma amma amma amma amma amma amma aamma aamma
    Ŝamano qugaaĝix̂ *aŋalku- angekex angaɫkuq angaɫquq angaɫkuq angatkuq angatkuq angatkuq angatkuq angatkuq angatkuq angatkuq angatkuq angatkuq angakkuq angakkuq angakkuq angakkuq angakkuk angakkuq angakkoq angakkiq
    Ĉielo inix̂ *qilaɣ qilex qilak qilak qilak qilak qilak qilak qilak qilak qilak qilak qilak qilak qilak qilak qilak qilak kilak qilak qilak qilak
    Nazkiso/Kiso qingul *kungik singeq singaq(-ghaqaa) cingaq cingaq kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik kunik
    Plumo haka *culuk silek siluk culuk culuk suluk chuluk suluk suluk huluk suluk huluk huluk huluk suluk suluk suluk suluk suluk huluk suluk siik
    Lakto mulukax *emug, itug ituk/emunge ituk/emuk muk ituk immuk immuk immuk immuk ituk miluk miluk ituk immuk immuk immuk immuk immuk immuk immuk immuk immuk
    Tie estas ! wa *uva hwa hwa w'a w'a uvvaa uvvaa uvva uvva uvva uvva uvva uvva uvva uvva uvva uvva uvva uvva uhha uffa uppa
    Kajako iqyaq *qyaq qajax qayaq qayaq qayaq qayaq qayaq qayaq qayaq qayaq qayavialuk qayaq qayaq qayaq qajaq qajaq qajaq qajaq kajak qajaq qajaq saqqit
    Adjektivoj Malvarme! Brrr! Kiom malvarme! ababa *alaapaa alaapa alaappa alaappa alaappa alaappa alaappa alaappa alaappa ikkii ikkii ikkii ikkii ikkii ikkii ikkii ikkii ikkii
    Ankaŭ/plu/pli ahlii *culi sali salin cali cali suli chuli suli suli huli suli huli huli huli suli suli suli suli suli huli suli suli
    Ŝveliĝi hums *puvet puvceqertéẋ puuvaaquq puge- puve- puit- puit- puvit- puvit- puvit- puvit- puvit- puvit- puvit- puvit- puvit- puvit- puvit- puvit- puvit- puik- puiq-
    Longa adul *takǝ(v) takevaláẋ taakǝlʁi takequq takequq tagiruq tagiruq takiruq takiruq takiruq takiyuq takiyuq takiyuq takiyuq takijuq takijuq takijuq takijuq takijuk takihuuq takisooq/takivoq tagiliq
    Dika ignatul *quvi quginaẋ quginaq quili quvinaq quiniq quiniq quiniq quiniq quiniq quiniq quiniq quiniq quiniq quiniq quiniq quiniq quiniq kuinik quiniq quineq quiniq
    Blanka quhmax̂ *qătǝ-ʁ qetex qeteq qeteq qeter- qatiq qatiq qatiq qatiq qatiq qatiq qakuqtaq qaquqtaq qakuqtaq qakuqtaq qakuqtaq qakuqtaq qakutaq kakuttak qakuqtuq qaqortoq qaartiq
    Grizhara qidaayŭ *qirʁǝʁ qircéreɫeẋ qiiq qiiq qiiq qiʁriq qirʁiq qirʁiq qirʁi qirʁiq qiyriq qiiq qiriq qiiq qiiq qiiq qiiq qiiq kiik qiiq qeeq qiiq
    Kupro kanuuyax̂ **kanɣu-ja kanuje kanuya kanuyaq kanuyaq kannuuyaq kannuyaq kannuyaq kannguyaq kannuyaq kannuyaq kannuyaq kannuyaq kanuhaq kannujaq kannujaq kannujaq kanusaq kannujak kannussaq kanngussak kanngutsak
    Nombroj 1 ataqan *ataʁu-ci- ateresex ataaziq atauciq/atuusiq atauciq atausiq atauchiq atausriq atausiq atauhiq atausiq atauhiq atauhiq atauhiq atausiq atausiq atausiq atausiq atausik atauhiq ataaseq alaasiq
    2 aalax̂ *malǝʁu- malrug malghuk malluk malruk marluuk marluk malruk malruk malruk malruk malruuk malruuk malruuk marruuk marruuk marruuk maqruuk magguuk marluk marluk martut
    3 qankun(-s) *pingajunt pingejug pingayut pingaun pingayun pingasut pingachut piñgasrut piñgasut piñgahut pingasut pingahut pingahut pingahut pingasut pingasut pingasut pingasut pingasut pingahut pingasut pingasit
    4 siiching *cǝtama- sitamij sitamat staamat cetaman sitaman chitaman sisaman sisaman hihaman sitaman hitaman hihamat hitamat sitamat tisamat sitamat sitamat sitamat hihamat sisamat siamat
    5 chaang *taɫiman tasímengíyi taɫimat taɫiman taɫiman tauliman taliman talliman talliman talliman talliman talliman tallimat tallimat tallimat tallimat tallimat tallimat tallimat taddimat tallimat tattimat
    6 atuung *aʁvinelegh inglex aghvínelek arwinlgen arvinglegen arwinilik arwinilik itchaksrat itchaksat itchakhat arvinillik arvinillik arviniq arvinraq arviniqtut arviniliit pingasuujuqtut pingasuujurtut pingasuujuttut arhiniddit arfinillit arpiniit
    10 hatix̂ *qulǝ(ŋ) qulex? qula qulin qula qulit qulit qulit qulit qulit qulit qulit qulit qulit qulit qulit qulit qulit kulit qulit qulit qutit
    Aleuta Pra-Eskima Sirenika Siberia jupika Alutika Jupika Inupiaka el Seward Kaviaraka Malimiutuna Norddekliva Uumarmiutuna Siglituna Inuinaktuna Natsilika Kivallika Aivilika Norda bafina Sudbafina Nunavika Nunatsiavumiututa Norda Grolanda Okcidenta gronlanda Orienta gronlanda

    Vidu ankaŭ

    [redakti | redakti fonton]

    Notoj kaj referencoj

    [redakti | redakti fonton]
    1. 60-80 parolantoj
    2. 400 parolantoj
    3. 10 000 parolantoj,
      Gramtrans Centra_Alaskan_Yup'ik-lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Central_Alaskan_Yup'ik_language
    4. Gramtrans Jugtuna lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Yugtun
    5. aŭ Jupika de la Pacifika Golfo, 400 parolantoj,
      Gramtrans Alutiiq-lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Alutiiq_language
    6. 70 parolantoj,
      Gramtrans Naŭka lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Naukan_language
    7. aŭ Juita, Chaplinon kaj Insulo Sankt-Laŭrenco, 1400 parolantoj,
      Gramtrans Centra siberia jupika lingvaro, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Siberian_Yupik_language
    8. Gramtrans Sireniki_Eskimo-lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Sireniki_Eskimo_language
    9. Nordalasko 3500 parolantoj
    10. Duoninsulo de Seward, proksime de Qawiaraq, sude de Nome ĝis Unalakleet,
      Gramtrans Kaviaraka lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Qawiaraq_language
    11. Markolo de Anaktuvuk
    12. North Slope ĝis Kivalina
    13. Ulukhaktok foje listigita kiel Inuinaktuna,
      Gramtrans Kangirjuarmiutuna lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Kangiryuarmiutun
    14. Paulatuk, Sachs Harbour, Tuktoyaktuk ,
      Gramtrans Siglituna lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Siglitun
    15. Aklavik, Inuvik el Inupiaka,
      Gramtrans Umamarmiutuna lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Uummarmiutun
    16. Okcidenta Kanado 750 parolantoj
    17. Nunatsiavut, 550 parolantoj,
      Gramtrans Nunatsiavumiututa lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Nunatsiavummiutut
    18. Orienta Kanado, 40000 parolantoj
    19. Avanersuarmiutut,
      Gramtrans Inuktuna lingvo, aŭtomata traduko de WikiTrans el la angla artikolo : Inuktun
    20. Gronlando 54000 parolantoj
    Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.