پرش به محتوا

خط رقاع: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
گ
برچسب‌ها: برگردانده‌شده افزودن نویسهٔ تکراری ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز واگردانی خودکار خرابکاری بر پایه امتیاز خرابکاری. واگردانی اشتباه ربات را همراه با پیوند تفاوت در کاربر:Dexbot/گزارش اشتباه اعلام کنید. همچنین توصیه میشود حساب کاربری بسازید.
برچسب: واگردانی
خط ۱۶: خط ۱۶:
این خط از ترکیب و تغییر دو خط [[نسخ]] و [[ثلث]] ایجاد شده و شباهت بسیار زیادی به خط [[توقیع]] دارد که بیشتر برای امضاء کردن آثار به‌کار می‌رفت. تفاوت خط توقیع با رقاع بیشتر در درشتی و ضخامت ِ بیشتر حروف نسبت به رقاع هستند و قوس‌ها نیز کم انحناترند.در این خط کلمات جمع تر و فشرده تر شده و بیشتر در عناوین وشرح بر قران ها و ادعیه وقطعات کاربرد دارد و در حد خود خطی واضح و روشن است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اشنایی باهنرهای سنتی۱/حسین یاوری/دانش جهانگردی/چاپ چهارم ابان ۱۳۸۶}}</ref>
این خط از ترکیب و تغییر دو خط [[نسخ]] و [[ثلث]] ایجاد شده و شباهت بسیار زیادی به خط [[توقیع]] دارد که بیشتر برای امضاء کردن آثار به‌کار می‌رفت. تفاوت خط توقیع با رقاع بیشتر در درشتی و ضخامت ِ بیشتر حروف نسبت به رقاع هستند و قوس‌ها نیز کم انحناترند.در این خط کلمات جمع تر و فشرده تر شده و بیشتر در عناوین وشرح بر قران ها و ادعیه وقطعات کاربرد دارد و در حد خود خطی واضح و روشن است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اشنایی باهنرهای سنتی۱/حسین یاوری/دانش جهانگردی/چاپ چهارم ابان ۱۳۸۶}}</ref>


== کارب ==
== کاربرد ==




خط رقاع بر اثر نیاز به [[تندنویسی]] و مختصرنوشتن، در مکاتبان به‌کار می‌رفته‌است و اغلب بر روی کاغذهایی در ابعاد کوچک نوشته می‌شده یا در نگارش کتاب‌های عرفی و غیر مذهبی به‌کار می‌رفته است.
خط رقاع بر اثر نیاز به [[تندنویسی]] و مختصرنوشتن، در مکاتبان به‌کار می‌رفته‌است و اغلب بر روی کاغذهایی در ابعاد کوچک نوشته می‌شده یا در نگارش کتاب‌های عرفی و غیر مذهبی به‌کار می‌رفته است.


از نظر تشابه و مقایسه، جایگاه رقاع در مقابل خطوطی مانند نسخ و ثلث در خطوط ششگانه، شبیه به خط [[شکسته نستعلیق]] در مقابل خط [[نستعلیق]] در [[خوشنویسی ایرانی]] اگگگظگگگچظشگظگگ
از نظر تشابه و مقایسه، جایگاه رقاع در مقابل خطوطی مانند نسخ و ثلث در خطوط ششگانه، شبیه به خط [[شکسته نستعلیق]] در مقابل خط [[نستعلیق]] در [[خوشنویسی ایرانی]] است.<ref name="خط، خوشنویسی و تاریخچهٔ آن"/>



<nowiki>*</nowiki>

ت.<ref name="خط، خوشنویسی و تاریخچهٔ آن" />


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۱۷ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۱۴

نمونۀ خط رقاع

خط رِقاع از جمله خطوط ششگانه در خوشنویسی اسلامی است که اغلب برای مکاتبات خصوصی بر روی کاغذهایی در ابعاد کوچک یا نگارش کتاب‌ها و جزوات عرفی و غیر مذهبی به غیر قرآن یا ادعیه رواج داشت.

تاریخچه

پدیدآوردن یا حداقل سامان‌دادن و منزه‌کردن تمامی خطوط ششگانه را از ابتکارات ابن مقله می‌دانند[۱]؛ اما در کتاب الفهرست اثر ابن ندیم اختراع این خط به ذوالریاستین فضل بن سهل نسبت داده شده‌است.[۲]

این خط از خطوط محبوب خوشنویسان عثمانی بود و توسط خوشنویس مشهور شیخ حمدالله الاماسی (درگذشت: ۹۲۶ ه‍.ق) اصلاحات لازم در آن صورت گرفت.[۳] این خط به تدریج توسط دیگر خوشنویسان ساده‌تر شد و به صورت خط رقعه درآمد که امروزه از رایج‌ترین و متداول‌ترین خطوطی است که در سرتاسر دنیای عرب به‌کار می‌رود.

معنی لغوی

کلمه رِقاع جمع رُقعَة است به معنی پاره‌ها و نوشته‌های مختصر[۲] و به معنی صفحهٔ کوچک است.[۳]

ویژگی‌ها

این خط از ترکیب و تغییر دو خط نسخ و ثلث ایجاد شده و شباهت بسیار زیادی به خط توقیع دارد که بیشتر برای امضاء کردن آثار به‌کار می‌رفت. تفاوت خط توقیع با رقاع بیشتر در درشتی و ضخامت ِ بیشتر حروف نسبت به رقاع هستند و قوس‌ها نیز کم انحناترند.در این خط کلمات جمع تر و فشرده تر شده و بیشتر در عناوین وشرح بر قران ها و ادعیه وقطعات کاربرد دارد و در حد خود خطی واضح و روشن است.[۴]

کاربرد

خط رقاع بر اثر نیاز به تندنویسی و مختصرنوشتن، در مکاتبان به‌کار می‌رفته‌است و اغلب بر روی کاغذهایی در ابعاد کوچک نوشته می‌شده یا در نگارش کتاب‌های عرفی و غیر مذهبی به‌کار می‌رفته است.

از نظر تشابه و مقایسه، جایگاه رقاع در مقابل خطوطی مانند نسخ و ثلث در خطوط ششگانه، شبیه به خط شکسته نستعلیق در مقابل خط نستعلیق در خوشنویسی ایرانی است.[۳]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. فرهنگ معین
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ فرهنگ دهخدا
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ خط، خوشنویسی و تاریخچهٔ آن
  4. اشنایی باهنرهای سنتی۱/حسین یاوری/دانش جهانگردی/چاپ چهارم ابان ۱۳۸۶.

منابع