Saltar ao contido

Castelán peruano: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Creada como tradución da páxina "Peruvian Spanish"
 
Breobot (conversa | contribucións)
m Reemplazos con Replacer: «primeria»
 
(Non se amosan 15 revisións feitas por 2 usuarios.)
Liña 1: Liña 1:
{{Info lingua
'''Castelán peruano''' é un conxunto de variedades do castelán falado no Perú
| nome = Castelán peruano
| nomenativo =
| pronuncia =
| outrosnomes = Español peruano
| corfamilia = Indoeuropea
| estados = [[Perú]]
| falantes = 24 millóns (2014)
| posición =
| fam1 = [[Linguas indoeuropeas|Indoeuropea]]
| fam2 = [[Linguas itálicas|Itálica]]
| fam3 = [[Linguas románicas|Románica]]
| fam4 = [[Linguas románicas occidentais|Occidental]]
| fam5 = [[Linguas galoibéricas|Galoibérica]]
| fam6 = [[Linguas iberorrománicas|Iberorrománica]]
| fam7 = [[Linguas ibero-occidentais|Ibero-occidental]]
| fam8 = [[Lingua castelá|Castelán]]
| oficial = {{PER}}
| regulador = [[Academia Peruana da Lingua]]
| escrita = [[Alfabeto latino]]
| iso1 = es
| iso2 = spa
| iso3 = spa
| sil = SPN
| mapa = [[Ficheiro:Dialectos español de Perú.png|300px]]
}}
O '''castelán peruano''' é o nome co que se coñece a un conxunto de variedades do [[Lingua castelá|castelán]] falado no [[Perú]]. O castelán é falado no país dende a invasión dos [[conquistadores españois]] en [[1532]]. Existen catro variedades principais faladas no país, o [[castelán andino]], o [[castelán costeiro peruano]], o castelán andino-costeiro e o [[castelán amazónico]].

== Historia ==
A lingua castelá chegou ao [[Perú]] coa [[Conquista do Perú|conquista]] en 1532 nos seus dialectos estremeño, [[Dialecto andaluz|andaluz]] e [[Castelán canario|canario]] da época, recibindo pouco despois forte influencia do [[castelán de España|castelán da meseta]].<ref>{{cita libro|apelidos=Garatea Grau|nome=Carlos.|título=Tras una lengua de Papel . El español del Perú|capítulo=Español de América: No una sino varias normas p. 281|ano=2010|localización=Lima|editorial=Fondo Editorial Pontificia Universidad Católica del Perú|isbn=978-9972-42-923-1}}</ref>

Nun principio foi falado só polos españois e os [[mestizo]]s das cidades, xa que no eido rural [[Cordilleira dos Andes|andino]] continuou a falarse o [[Linguas quechuas|quechua]], o [[Lingua aimará|aimará]] e as demais linguas indíxenas por catro séculos, sendo maioritarias até a primeira metade do [[século XX]]. Despois diso,<ref>{{cita libro|apelidos=Miranda Esquerre|nome=Luis.|título=La entrada del español en el Perú p. 101, 111|ano=1998|localización=Lima|editorial=Juan Brito/ Editor|isbn=9972-702-00-6}}</ref> a discriminación antiindíxena, a imposición do castelán por parte do goberno peruano, a irrupción dos medios de comunicación masiva e a migración rural a partir de 1940, reconfiguran o mapa dialectal do país.

== Notas ==
{{Listaref}}

{{Variedades do castelán}}
{{Barra portal|Perú}}
{{Control de autoridades}}

[[Categoría:Dialectos da lingua castelá de América]]
[[Categoría:Linguas do Perú]]
[[Categoría:Linguas do Perú]]

Revisión actual feita o 11 de marzo de 2023 ás 19:33

Castelán peruano
Outros nomes:Español peruano
Falado en: Perú
Total de falantes: 24 millóns (2014)
Familia: Indoeuropea
 Itálica
  Románica
   Occidental
    Galoibérica
     Iberorrománica
      Ibero-occidental
       Castelán
        Castelán peruano
Escrita: Alfabeto latino
Status oficial
Lingua oficial de: Perú
Regulado por: Academia Peruana da Lingua
Códigos de lingua
ISO 639-1: es
ISO 639-2: spa
ISO 639-3: spa
SIL: SPN
Mapa
Status

O castelán peruano é o nome co que se coñece a un conxunto de variedades do castelán falado no Perú. O castelán é falado no país dende a invasión dos conquistadores españois en 1532. Existen catro variedades principais faladas no país, o castelán andino, o castelán costeiro peruano, o castelán andino-costeiro e o castelán amazónico.

A lingua castelá chegou ao Perú coa conquista en 1532 nos seus dialectos estremeño, andaluz e canario da época, recibindo pouco despois forte influencia do castelán da meseta.[1]

Nun principio foi falado só polos españois e os mestizos das cidades, xa que no eido rural andino continuou a falarse o quechua, o aimará e as demais linguas indíxenas por catro séculos, sendo maioritarias até a primeira metade do século XX. Despois diso,[2] a discriminación antiindíxena, a imposición do castelán por parte do goberno peruano, a irrupción dos medios de comunicación masiva e a migración rural a partir de 1940, reconfiguran o mapa dialectal do país.

  1. Garatea Grau, Carlos. (2010). "Español de América: No una sino varias normas p. 281". Tras una lengua de Papel . El español del Perú. Lima: Fondo Editorial Pontificia Universidad Católica del Perú. ISBN 978-9972-42-923-1. 
  2. Miranda Esquerre, Luis. (1998). La entrada del español en el Perú p. 101, 111. Lima: Juan Brito/ Editor. ISBN 9972-702-00-6.