Saltar ao contido

África Oriental italiana: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Xoio (conversa | contribucións)
ampliación
m engado a Categoría:Colonias mediante HotCat
 
(Non se amosan 25 revisións feitas por 11 usuarios.)
Liña 1: Liña 1:
{{en uso}}
{{Xeografía política}}
A '''África Oriental Italiana''' (en [[idioma italiano|italiano]]: '''''Africa Orientale Italiana''''', '''AOI''') foi unha [[colonialismo|colonia]] [[italia]]na entre os anos [[1936]] e [[1941]], situada no [[corno de África]].
{{país desaparecido
|nome_oficial = <small>''África Orientale Italiana''</small>
|nome_completo = {{PAGENAME}}
|nome_común =
|goberno = [[Imperio|Vicerreinado]] [[colonialismo|colonial]]
|continente = África
|era = [[Idade Contemporánea]]
|imaxe_bandeira = Flag of Italy (1861-1946).svg
|bandeira = Bandeira
|imaxe_escudo = Scudo Africa Orientale Italiana.svg
|Escudo = Escudo
|capital = [[Addis Abeba]]
|ano_comezo = [[1936]]
|ano_fin = [[1941]]
|evento1 = Desaparición
|data_evento1 = [[1941]]
|idioma_oficial = [[Idioma italiano|italiano]], [[Idioma somalí|somalí]], [[Lingua amhárica|amhárico]], [[Lingua oromo|oromo]], [[Lingua tigriña|tigriño]], [[lingua árabe|árabe]]
|idioma_non_oficial =
|relixión = [[Islam]], [[Igrexa Católica]], [[Igrexa Ortodoxa Copta]]
|imaxe_mapa = Italian East Africa map 1936.jpg
|localización_lenda = '''Mapa da división administrativa da AOI en 1936'''<br>(Antes da invasión italiana da [[Somalia británica]])
|lema_nacional =
|himno_nacional =
|moeda = [[lira da África Oriental]]
}}


Estaba conformada inicialmente polos territorios do [[Etiopía|Imperio etíope]], recentemente ocupados despois da [[segunda guerra italo-etíope]], e as colonias italianas de [[Eritrea]] e a [[Somalia italiana]].
A '''África Oriental Italiana''' (en [[idioma italiano|italiano]]: '''''Africa Orientale Italiana''''', '''AOI''') foi unha [[colonialismo|colonia]] [[Italia|italiana]] entre os anos [[1936]] e [[1941]], situada no [[corno de África]].


Foi establecida en nome de [[Vítor Manuel III]], [[Reino de Italia (1861-1946)|rei de Italia]], que, a partir de entón, engadiría aos seus títulos o de ''Emperador de Etiopía''.
Estaba conformada inicialmente polos territorios do [[Etiopía|Imperio etíope]], recentemente ocupados despois da [[Segunda Guerra Ítalo-Etíope]], e as colonias italianas de [[Eritrea]] e a [[Somalia italiana]].


En agosto de [[1940]], tras o comezo da [[segunda guerra mundial]], incorporouse tamén o territorio recentemente conquistado da [[Somalia británica]].
Foi establecida en nome de [[Vítor Manuel III]], [[Reino de Italia (1861-1946)|rei de Italia]], que, a partir de entón, engadiría aos seus títulos o de ''Emperador de Etiopía''.

En agosto de [[1940]], tras o comezo da [[Segunda Guerra Mundial]], incorporouse tamén o territorio recentemente conquistado da [[Somalia británica]].


Durante a [[Campaña de África Oriental (Segunda Guerra Mundial)|Campaña militar da África Oriental]] as forzas [[Aliados da segunda guerra mundial|aliadas]], lideradas por [[Gran Bretaña]], lograron derrotar ao ''Regio Esercito'' (Real Exército) italiano e conquistaron toda a rexión, co que desaparecía a colonia italiana.
Durante a [[Campaña de África Oriental (Segunda Guerra Mundial)|Campaña militar da África Oriental]] as forzas [[Aliados da segunda guerra mundial|aliadas]], lideradas por [[Gran Bretaña]], lograron derrotar ao ''Regio Esercito'' (Real Exército) italiano e conquistaron toda a rexión, co que desaparecía a colonia italiana.


== Historia ==
== Historia ==
A colonia foi establecida en [[1936]], tras a vitoria do ditador italiano [[Benito Mussolini]] durante a [[Segunda guerra ítalo-etíope]]. A derrota e exilio de [[Haile Selassie]] supuxo a desaparición do [[Imperio Etíope]].
A colonia foi establecida en [[1936]], tras a vitoria do ditador italiano [[Benito Mussolini]] durante a [[segunda guerra ítalo-etíope]]. A derrota e exilio de [[Haile Selassie]] supuxo a desaparición do [[Imperio Etíope]].


O control na África Oriental Italiana foi exercido por poboadores nativos ([[Somalia|somalíes]] ou [[Eritrea|eritreos]]), especialmente aqueles que aspiraban a integrar a súa cultura no [[Imperio Italiano]] a través da política [[fascista]].<ref name="cann5"/>
O control na África Oriental Italiana foi exercido por poboadores nativos ([[Somalia|somalís]] ou [[Eritrea|eritreos]]), especialmente aqueles que aspiraban a integrar a súa cultura no [[Imperio Italiano]] a través da política [[fascista]].<ref name="cann5"/>


Pero os [[Etiopía|etíopes]] opuxéronse frontalmente: en febreiro de [[1937]], despois dun fracasado intento de asasinato do [[vicerrei]] italiano [[Rodolfo Graziani]], este ordenou aos soldados italianos saquear o famoso mosteiro etíope de [[Debre Libanos]], onde os guerrillieros etíopes se refuxiaran temporalmente tras o fracaso do atentado. Os monxes e as monxas do mosteiro foron executados.<ref name="cann5">Cannistraro (1982), páx. 5.</ref>
Pero os [[Etiopía|etíopes]] opuxéronse frontalmente: en febreiro de [[1937]], despois dun fracasado intento de asasinato do [[vicerrei]] italiano [[Rodolfo Graziani]], este ordenou aos soldados italianos saquear o famoso mosteiro etíope de [[Debre Libanos]], onde os guerrillieros etíopes se refuxiaran temporalmente tras o fracaso do atentado. Os monxes e as monxas do mosteiro foron executados.<ref name="cann5">Cannistraro (1982), páx. 5.</ref>


Posteriormente, soldados italianos destruíron os asentamentos nativos de [[Addis Abeba]], sendo asasinados uns 30 000 etíopes e as súas vivendas queimadas até os alicerces.<ref name="cann5"/> <ref>Sarti (1974), páx. 191.</ref>
Posteriormente, soldados italianos destruíron os asentamentos nativos de [[Addis Abeba]], sendo asasinados uns 30 000 etíopes e as súas vivendas queimadas até os alicerces.<ref name="cann5"/><ref>Sarti (1974), páx. 191.</ref>


A política colonial fascista na AOI tiña características típicas do ''divide e vencerás'': coa idea de dividir os [[Pobo amara|amaras]], cristiáns ortodoxos, o [[Rexión Amara|territorio de Amara]] reclamado polos eritreos foi entregado á [[Eritrea italiana|Gobernación de Eritrea]], mentres que a [[Ogaden|rexión de Ogaden]], reclamada polos [[somalís]], foi entregada á [[Somalia italiana|Gobernación de Somalia]].<ref name="cann5"/> Os esforzos de reconstrución despois da guerra de 1936 concentráronse na idea de beneficiar ás poboacións [[Islam|musulmás]] a expensas dos [[Relixión Ortodoxa|cristiáns ortodoxos]] de Amhara, para así fortalecer o apoio dos musulmáns ao poder colonial italiano.<ref name="cann5"/>
A política colonial fascista na AOI tiña características típicas do ''divide e vencerás'': coa idea de dividir os [[lingua amhárica|amharas]], cristiáns ortodoxos, o [[Rexión Amhara|territorio de Amhara]] reclamado polos [[Eritrea|eritreos]] foi entregado á [[Eritrea italiana|Gobernación de Eritrea]], mentres que a [[Ogadén|rexión do Ogadén]], reclamada polos [[etnia somalí|somalís]], foi entregada á [[Somalia italiana|Gobernación de Somalia]].<ref name="cann5"/> Os esforzos de reconstrución despois da guerra de 1936 concentráronse na idea de beneficiar ás poboacións [[Islam|musulmás]] a expensas dos [[Igrexa etíope tewahedo|cristiáns ortodoxos]] de Amhara, para así fortalecer o apoio dos musulmáns ao poder colonial italiano.<ref name="cann5"/>


O [[Réxime fascista]] animou a campesiños italianos a que colonizaran a AOI mediante a creación alí de asentamentos agrícolas e pequenos establecementos industriais.<ref name="cann5"/> Porén, poucos italianos chegaron á colonia, e a maior parte dos que chegaron eran procedentes de [[Eritrea]]. En [[1940]] só 3 200 agricultores chegadran a [[Etiopía]], menos do dez por cento que o Réxime fascista tiñasa fixado como meta final.<ref name="cann6">Cannistraro (1982), páx. 6.</ref> A persistente resistencia dos etíopes nativos, a falta de recursos, de terreo cultivábel, e a incertidume das condicións políticas e militares desalentou o desenvolvemento industrial e o asentamento no campo etíope.<ref name="cann6"/> Así e todo, a [[Eritrea italiana]] experimentou un importante desenvolvemento apoiado por 80 000 colonos italianos.<ref>[http://web.archive.org/web/http://www.dankalia.com/history/04503.htm Italian industries and companies in Eritrea].</ref>
O [[Fascismo|réxime fascista]] animou a campesiños italianos a que colonizaran a AOI mediante a creación alí de asentamentos agrícolas e pequenos establecementos industriais.<ref name="cann5"/> Porén, poucos italianos chegaron á colonia, e a maior parte dos que chegaron eran procedentes de [[Eritrea]]. En [[1940]] só 3 200 agricultores chegadran a [[Etiopía]], menos do dez por cento que o Réxime fascista tiñasa fixado como meta final.<ref name="cann6">Cannistraro (1982), páx. 6.</ref> A persistente resistencia dos etíopes nativos, a falta de recursos, de terreo cultivábel, e a incerteza das condicións políticas e militares desalentou o desenvolvemento industrial e o asentamento no campo etíope.<ref name="cann6"/> Así e todo, a [[Eritrea italiana]] experimentou un importante desenvolvemento apoiado por 80 000 colonos italianos.<ref>[https://web.archive.org/web/20090429102012/http://www.dankalia.com/history/04503.htm Italian industries and companies in Eritrea].</ref>


A colonia resultou ser moi cara de manter, e o orzamento da AOI en 1936-1937 solicitou de Italia nada menos que 19 136 millóns de [[lira italiana|liras]] para crear a infraestrutura que requiría a colonia, debido aos constantes ataques dos combatentes guerrillieros etíopes.<ref name="cann5"/> Os ingresos fiscais de Italia daquel ano só foron de 18 581 millóns de liras.<ref name="cann5"/> Tamén houbo un proxecto urbanístico para a ampliación de [[Addis Abeba]], co fin de convertela na capital artística da ''Africa Orientale italiana'', aínda que estes plans arquitectónicos (ao igual que outros proxectos) víronse detenidos co inicio da [[Segunda Guerra Mundial]].<ref>[http://www.architesi.polito.it/pdf/MorettiS_EN.pdf Addis Abeba 1939 Urbanistic and Architectural Plan].</ref>
A colonia resultou ser moi cara de manter, e o orzamento da AOI en 1936-1937 solicitou de Italia nada menos que 19 136 millóns de [[lira italiana|liras]] para crear a infraestrutura que requiría a colonia, debido aos constantes ataques dos combatentes guerrillieros etíopes.<ref name="cann5"/> Os ingresos fiscais de Italia daquel ano só foron de 18 581 millóns de liras.<ref name="cann5"/> Tamén houbo un proxecto urbanístico para a ampliación de [[Addis Abeba]], co fin de convertela na capital artística da ''Africa Orientale italiana'', aínda que estes plans arquitectónicos (ao igual que outros proxectos) víronse detenidos co inicio da [[segunda guerra mundial]].<ref>[http://www.architesi.polito.it/pdf/MorettiS_EN.pdf Addis Abeba 1939 Urbanistic and Architectural Plan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722045033/http://www.architesi.polito.it/pdf/MorettiS_EN.pdf |date=22 de xullo de 2011 }}.</ref>


Xa iniciada a entrada na guerra de Italia, en [[1940]], a colonia veciña da [[Somalia británica]] foi ocupada por forzas italianas e automaticamente absorbida pola África Oriental Italiana. Esta conquista foi un dos poucos éxitos italianos na [[África Oriental]], que en [[1941]] caería ante a ofensiva dos [[Aliados (Segunda Guerra Mundial)|aliados]] e supuxo o fin de toda A AOI.
Xa iniciada a entrada na guerra de Italia, en [[1940]], a colonia veciña da [[Somalia británica]] foi ocupada por forzas italianas e automaticamente absorbida pola África Oriental Italiana. Esta conquista foi un dos poucos éxitos italianos na [[África Oriental]], que en [[1941]] caería ante a ofensiva dos [[Aliados da segunda guerra mundial|aliados]] e supuxo o fin de toda A AOI.


== Organización administrativa ==
== Organización administrativa ==
En [[1936]], A '''África Oriental Italiana''' abarcaba todos os territorios da actual [[Etiopía]], de [[Eritrea]] e a maior parte de [[Somalia]], coa excepción do territorio que compón a actualmente independente ''de facto'' [[Somalilandia|República de Somalilandia]] (a antiga Somalia británica).
En [[1936]], A '''África Oriental Italiana''' abarcaba todos os territorios da actual [[Etiopía]], de [[Eritrea]] e a maior parte de [[Somalia]], coa excepción do territorio que compón a actualmente independente ''de facto'' [[Somalilandia|República de Somalilandia]] (a antiga Somalia británica).


=== Provincias ===
=== Provincias ===
Liña 63: Liña 37:
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|- bgcolor="#CCCCCC"
|- bgcolor="#CCCCCC"
! Gobernación !! Capital !! Poboación <ref name="Istat 2010">[[ISTAT]] (2010): [http://www3.istat.it/dati/catalogo/20120911_00 "I censimenti nell’Italia unita. Le fonti di stato della popolazione tra il XIX e il XXI secolo"]. Istituto Nazionale di Statistica / Scocietà Italiana di Demografia Storica. Volume 2, serie XII. ISBN 978-88-458-1716-8. Consultado o 21 de abril de 2017.</ref>!! Italianos <ref name="Istat 2010"/> !! Sigla !! Escudo
! Gobernación !! Capital !! Poboación <ref name="Istat 2010">[[ISTAT]] (2010): [http://www3.istat.it/dati/catalogo/20120911_00 "I censimenti nell’Italia unita. Le fonti di stato della popolazione tra il XIX e il XXI secolo"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170422131057/http://www3.istat.it/dati/catalogo/20120911_00/ |date=22 de abril de 2017 }}. Istituto Nazionale di Statistica / Scocietà Italiana di Demografia Storica. Volume 2, serie XII. ISBN 978-88-458-1716-8. Consultado o 21 de abril de 2017.</ref>!! Italianos <ref name="Istat 2010"/> !! Sigla !! Escudo
|-
|-
| [[Amara]] || [[Gondar, Etiopía|Gondar]] || 2&nbsp;000&nbsp;000&nbsp;habitantes || 11 103 (0,56 %) || AM || [[File:Coat_of_arms of_Amhara_governorate-2.svg|50px]]
| [[Rexión de Amara|Amhara]] || [[Gondar, Etiopía|Gondar]] || 2&nbsp;000&nbsp;000&nbsp;habitantes || 11 103 (0,56 %) || AM || [[Ficheiro:Coat_of_arms of_Amhara_governorate-2.svg|50px]]
|-
|-
| [[Eritrea]] || [[Asmara]] || 1&nbsp;500&nbsp;000 hab. || 72 408 (4,83 %) || ER || [[File:Coat_of_arms of_Eritrea_governorate.svg|50px]]
| [[Eritrea]] || [[Asmara]] || 1&nbsp;500&nbsp;000 hab. || 72 408 (4,83 %) || ER || [[Ficheiro:Coat_of_arms of_Eritrea_governorate.svg|50px]]
|-
|-
| [[Harar]] || [[Harar]] || 1&nbsp;600&nbsp;000 hab. || 10 035 (0,63 %) || HA || [[File:Coat_of_arms of_harar_governorate.svg|50px]]
| [[Harar]] || [[Harar]] || 1&nbsp;600&nbsp;000 hab. || 10 035 (0,63 %) || HA || [[Ficheiro:Coat_of_arms of_harar_governorate.svg|50px]]
|-
|-
| [[Galla e Sidama]] || [[Gimma]] || 4 000 000 hab. || 11 823 (0,3 %) || GS || [[File:Coat_of_arms of_Galla-Sidamo_governorate.svg|50px]]
| [[Galla e Sidama]] || [[Gimma]] || 4 000 000 hab. || 11 823 (0,3 %) || GS || [[Ficheiro:Coat_of_arms of_Galla-Sidamo_governorate.svg|50px]]
|-
|-
| [[Scioa]] || [[Addis Abeba]] || 1 850 000 hab. || 40 698 (2,2 %) || SC || [[File:Coat_of_arms of_Scioa_governorate.svg|50px]]
| [[Xoá]] || [[Addis Abeba]] || 1 850 000 hab. || 40 698 (2,2 %) || SC || [[Ficheiro:Coat_of_arms of_Scioa_governorate.svg|50px]]
|-
|-
| [[Somalia italiana|Somalia]] || [[Mogadiscio]] || 1 150 000 hab. || 19 200 (1,67 %) ||SOM || [[File:Coat_of_arms of_Italian_Somaliland_governorate.svg|50px]]
| [[Somalia italiana|Somalia]] || [[Mogadiscio]] || 1 150 000 hab. || 19 200 (1,67 %) ||SOM || [[Ficheiro:Coat_of_arms of_Italian_Somaliland_governorate.svg|50px]]
|-
|-
| '''A.O.I.''' || '''Addis Abeba''' || 12 100 000 || 165 267 (1,37 %) || ||
| '''A.O.I.''' || '''Addis Abeba''' || 12 100 000 || 165 267 (1,37 %) || ||
Liña 81: Liña 55:
</center>
</center>


As divisións administrativas da colonia eran importantes para o [[Italia fascista|réxime fascista]] no intento de destruír as estruturas do antigo imperio de Etiopía e de fundar un ordeamento político administrativo novo. Estas reformas incluían, ademais, a construción de ferrocarrís, estradas, escolas, oficinas postais, edificios públicos, centros de saúde, comisarías de policía e un sistema bancario.
As divisións administrativas da colonia eran importantes para o [[Italia fascista|réxime fascista]] no intento de destruír as estruturas do antigo imperio de Etiopía e de fundar un ordeamento político administrativo novo. Estas reformas incluían, ademais, a construción de ferrocarrís, estradas, escolas, oficinas postais, edificios públicos, centros de saúde, comisarías de policía e un sistema bancario.


En agosto de 1940 a África Oriental Italiana foi brevemente ampliada, cando o exército italiano conquistou a [[Somalia británica]], anexionándoa ao territorio da gobernación de Somalia. Un ano máis tarde, volvéronse a separar cando a África Oriental Italiana foi ocupada polas forzas [[Reino Unido|británicas]], durante a [[Campaña de África Oriental (Segunda Guerra Mundial)|Campaña de África Oriental]] no marco da [[Segunda Guerra Mundial]].
En agosto de 1940 a África Oriental Italiana foi brevemente ampliada, cando o exército italiano conquistou a [[Somalia británica]], anexionándoa ao territorio da gobernación de Somalia. Un ano máis tarde, volvéronse a separar cando a África Oriental Italiana foi ocupada polas forzas [[Reino Unido|británicas]], durante a [[Campaña de África Oriental (Segunda Guerra Mundial)|Campaña de África Oriental]] no marco da [[segunda guerra mundial]].


== Sistema bancario ==
== Sistema bancario ==
[[Ficheiro:ItalianEastAfricaP2b-100Lire-1939-donatedms b.jpg|miniatura|250px|Billete de 100 [[Lira de África Oriental Italiana|Liras da África Oriental Italiana]], emitido polo [[Banco de Italia]] ([[1939]]).]]
[[Ficheiro:ItalianEastAfricaP2b-100Lire-1938-donatedms b.jpg|miniatura|250px|Billete de 100 [[Lira de África Oriental Italiana|Liras da África Oriental Italiana]], emitido polo [[Banco de Italia]] ([[1939]]).]]


En [[1917]], en Italia, o ''Banco Italiano de Desconto'' promoveu a creación do ''Banco para a África Oriental'' como sociedade anónima, para as colonias de [[Eritrea italiana|Eritrea]] e [[Somalia italiana|Somalia]]. Este foi o primeiro intento para establecer un sistema bancario moderno no [[Corno de África]], con sedes en [[Massawa]] e [[Mogadixo]], comezando as súas funcións en [[1918]]. En [[1923]], o banco cesou nas súas actividades, tras a quebra do Banco Italiano de Desconto. Porén, outras institucións financeiras italianas instaláronse na África Oriental. Así, en 1939, a organización bancaria presente na AOI era a seguinte:
En [[1917]], en Italia, o ''Banco Italiano de Desconto'' promoveu a creación do ''Banco para a África Oriental'' como sociedade anónima, para as colonias de [[Eritrea italiana|Eritrea]] e [[Somalia italiana|Somalia]]. Este foi o primeiro intento para establecer un sistema bancario moderno no [[Corno de África]], con sedes en [[Massawa]] e [[Mogadixo]], comezando as súas funcións en [[1918]]. En [[1923]], o banco cesou nas súas actividades, tras a quebra do Banco Italiano de Desconto. Porén, outras institucións financeiras italianas instaláronse na África Oriental. Así, en 1939, a organización bancaria presente na AOI era a seguinte:


* [[Banco de Italia]], con sedes en [[Asmara]], [[Massaua]], [[Asab]], [[Adi Ugri]], [[Keren]], [[Adi Cahié]], [[Gondar, Etiopía|Gondar]], [[Dese]], [[Adís Abeba]], [[Jima]], [[Harar]], [[Mogadixo]], [[Merca]] e [[Kisimaio]].
* [[Banco de Italia]], con sedes en [[Asmara]], [[Massaua]], [[Asab]], [[Adi Ugri]], [[Keren]], [[Adi Cahié]], [[Gondar, Etiopía|Gondar]], [[Dese]], [[Addis Abeba]], [[Jima]], [[Harar]], [[Mogadixo]], [[Merca]] e [[Kismaayo]].
* Banco de Roma, con sedes en Asmara, Massawa, Asab, Gondar, Dese, [[Debra Marcos]], Adis Abeba, Lekemti, Jima, [[Gore, Etiopía|Gore]], [[Demdi Dolo]], [[Dire Dawa]], Harar e Mogadixo.
* Banco de Roma, con sedes en Asmara, Massawa, Asab, Gondar, Dese, [[Debra Marcos]], Addis Abeba, Lekemti, Jima, [[Gore, Etiopía|Gore]], [[Demdi Dolo]], [[Dire Dawa]], Harar e Mogadixo.
* Banco de Nápoles, con sedes en Asmara, Massawa e Mogadixo
* Banco de Nápoles, con sedes en Asmara, Massawa e Mogadixo
* Banco Nacional do Traballo, con sede en Asmara, Massawa, Adis Abeba e [[Decameré]].
* Banco Nacional do Traballo, con sede en Asmara, Massawa, Addis Abeba e [[Decameré]].


== Obras realizadas ==
== Obras realizadas ==
=== Estradas ===
=== Estradas ===
Nos anos [[1920|20]] e [[1930|30] foron realizadas numerosas obras en estradas, dando lugar a unha rede de cerca de 18 000 km, entre as estradas prncipais e as secundarias, entre elas a estrada Asmara-Addis Abeba. En [[1940]] completouse a estrada máis importante, entre as tres cidades principais: [[Asmara]]-[[Addis Abeba]]-[[Mogadixo]].
Nos anos [[1920|20]] e [[1930|30]] foron realizadas numerosas obras en estradas, dando lugar a unha rede de cerca de 18 000&nbsp;km, entre as estradas prncipais e as secundarias, entre elas a estrada Asmara-Addis Abeba. En [[1940]] completouse a estrada máis importante, entre as tres cidades principais: [[Asmara]]-[[Addis Abeba]]-[[Mogadixo]].


=== Ferrocarrís ===
=== Ferrocarrís ===
As infraestruras ferroviarias da África Oriental Italiana son as seguintes:
As infraestruras ferroviarias da África Oriental Italiana son as seguintes:
* Liña [[Addis Abeba]]-[[Djibuti (cidade)|Djibuti]], completada en [[2017]] e costruída con capital francés, de 784 km, dos cales 106 km eran competencia da [[Somalia francesa]].
* Liña [[Addis Abeba]]-[[Djibuti (cidade)|Djibuti]], completada en [[2017]] e construída con capital francés, de 784&nbsp;km, dos cales 106&nbsp;km eran competencia da [[Somalia francesa]].
* Liña [[Asmara]]-[[Biscia]], de 227 km e completatada en [[1932]].
* Liña [[Asmara]]-[[Biscia]], de 227&nbsp;km e completatada en [[1932]].
* Liña [[Massaua]]-[[Asmara]], de 118 km. En [[1887]] os italianos construíron os primeiros treitos deste ferrocarril que, partindo da cidade portuaria de Massaua, alcanzaba o forte militar de [[Saati]], de 26 km, rematada en [[1888]]. Posteriormente a vía alcanzou Asmara, en decembro de [[1911]].
* Liña [[Massaua]]-[[Asmara]], de 118&nbsp;km. En [[1887]] os italianos construíron os primeiros treitos deste ferrocarril que, partindo da cidade portuaria de Massaua, alcanzaba o forte militar de [[Saati]], de 26&nbsp;km, rematada en [[1888]]. Posteriormente a vía alcanzou Asmara, en decembro de [[1911]].
* Liña [[Mogadixo]]-Villaggio Duca degli Abruzzi, de 113 km e concluída en [[1927]].
* Liña [[Mogadixo]]-Villaggio Duca degli Abruzzi, de 113&nbsp;km e concluída en [[1927]].


=== Obras hidráulicas e mineiras ===
=== Obras hidráulicas e mineiras ===
Liña 117: Liña 91:
=== Bibliografía ===
=== Bibliografía ===
* Antonicelli, Franco (1961): ''Trent'anni di storia italiana 1915 - 1945'', Saggi series '''295'''. Torino: Einaudi.
* Antonicelli, Franco (1961): ''Trent'anni di storia italiana 1915 - 1945'', Saggi series '''295'''. Torino: Einaudi.
* Cannistraro, Philip V. (1982): ''Historical Dictionary of Fascist Italy''. Westport, Conn. & London: Greenwood Press. ISBN 0-313-21317-8.
* Cannistraro, Philip V. (1982): ''Historical Dictionary of Fascist Italy''. Westport, Conn. & Londres: Greenwood Press. ISBN 0-313-21317-8.
* Del Boca, Angelo (1986): ''Italiani in Africa Orientale: La caduta dell'Impero''. Biblioteca universale Laterza '''186''', Roma: Laterza. ISBN 88-420-2810-X.
* Del Boca, Angelo (1986): ''Italiani in Africa Orientale: La caduta dell'Impero''. Biblioteca universale Laterza '''186''', Roma: Laterza. ISBN 88-420-2810-X.
* Mockler, Anthony (1984): ''Haile Selassie's War: The Italian-Ethiopian Campaign, 1935-1941''. New York: Random House. ISBN 0-394-54222-3.
* Mockler, Anthony (1984): ''Haile Selassie's War: The Italian-Ethiopian Campaign, 1935-1941''. Nova York: Random House. ISBN 0-394-54222-3.
* Sarti, Roland (1974): ''The Ax Within: Italian fascism in action''. New York: New Viewpoints. ISBN 0-531-06498-0.
* Sarti, Roland (1974): ''The Ax Within: Italian fascism in action''. Nova York: New Viewpoints. ISBN 0-531-06498-0.
* Mauri, Arnaldo (1967): ''Il mercato del credito in Etiopia''. Milano: Giuffrè.
* Mauri, Arnaldo (1967): ''Il mercato del credito in Etiopia''. Milán: Giuffrè.
* Calchi Novati, Gian Carlo (2011): ''L'Africa d'Italia'' Roma: Carrocci.
* Calchi Novati, Gian Carlo (2011): ''L'Africa d'Italia'' Roma: Carrocci.
* Tuccimei, Ercole (1999): ''La Banca d'Italia in Africa''. Presentazione di Arnaldo Mauri. Bari: Laterza. ISBN 88-420-5686-3.
* Tuccimei, Ercole (1999): ''La Banca d'Italia in Africa''. Presentazione di Arnaldo Mauri. Bari: Laterza. ISBN 88-420-5686-3.


=== Ligazóns externas ===
=== Ligazóns externas ===
*[http://web.archive.org/web/http://www.niehorster.orbat.com/019_italy/40-06-10_army/army_aoi.html Orde de batalla das Forzas armadas italianas na África Oriental Italiana (10 de xuño de 1940)].
* [https://web.archive.org/web/20160310002031/http://niehorster.orbat.com/019_italy/40-06-10_army/army_aoi.html Orde de batalla das Forzas armadas italianas na África Oriental Italiana (10 de xuño de 1940)].
*[http://web.archive.org/web/http://www.niehorster.orbat.com/019_italy/40-06-10_airforce/aaoi.html Comando aéreo da África Oriental Italiana].
* [https://web.archive.org/web/20160309131443/http://niehorster.orbat.com/019_italy/40-06-10_airforce/aaoi.html Comando aéreo da África Oriental Italiana].


{{Control de autoridades}}
{{Control de autoridades}}
Liña 133: Liña 107:
[[Categoría:Estados desaparecidos de África]]
[[Categoría:Estados desaparecidos de África]]
[[Categoría:Historia de Italia]]
[[Categoría:Historia de Italia]]
[[Categoría:Imperio Italiano]]
[[Categoría:Etiopía]]
[[Categoría:Etiopía]]
[[Categoría:Eritrea]]
[[Categoría:Eritrea]]
[[Categoría:Somalia]]
[[Categoría:Somalia]]
[[Categoría:Colonialismo]]
[[Categoría:África]]
[[Categoría:África]]
[[Categoría:Colonias]]

Revisión actual feita o 22 de febreiro de 2024 ás 19:18

Modelo:Xeografía políticaÁfrica Oriental italiana

HimnoMarcia Reale (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata

Localización
lang=gl Editar o valor en Wikidata Mapa
 9°02′48″N 38°45′28″L / 9.0467, 38.7578Coordenadas: 9°02′48″N 38°45′28″L / 9.0467, 38.7578
CapitalAdís Abeba Editar o valor en Wikidata
Poboación
Lingua oficiallingua italiana Editar o valor en Wikidata
Datos históricos
Creación1936 Editar o valor en Wikidata
Disolución1941 Editar o valor en Wikidata
MoedaItalian East African lira (en) Traducir Editar o valor en Wikidata

BNE: XX6408775

A África Oriental Italiana (en italiano: Africa Orientale Italiana, AOI) foi unha colonia italiana entre os anos 1936 e 1941, situada no corno de África.

Estaba conformada inicialmente polos territorios do Imperio etíope, recentemente ocupados despois da segunda guerra italo-etíope, e as colonias italianas de Eritrea e a Somalia italiana.

Foi establecida en nome de Vítor Manuel III, rei de Italia, que, a partir de entón, engadiría aos seus títulos o de Emperador de Etiopía.

En agosto de 1940, tras o comezo da segunda guerra mundial, incorporouse tamén o territorio recentemente conquistado da Somalia británica.

Durante a Campaña militar da África Oriental as forzas aliadas, lideradas por Gran Bretaña, lograron derrotar ao Regio Esercito (Real Exército) italiano e conquistaron toda a rexión, co que desaparecía a colonia italiana.

A colonia foi establecida en 1936, tras a vitoria do ditador italiano Benito Mussolini durante a segunda guerra ítalo-etíope. A derrota e exilio de Haile Selassie supuxo a desaparición do Imperio Etíope.

O control na África Oriental Italiana foi exercido por poboadores nativos (somalís ou eritreos), especialmente aqueles que aspiraban a integrar a súa cultura no Imperio Italiano a través da política fascista.[1]

Pero os etíopes opuxéronse frontalmente: en febreiro de 1937, despois dun fracasado intento de asasinato do vicerrei italiano Rodolfo Graziani, este ordenou aos soldados italianos saquear o famoso mosteiro etíope de Debre Libanos, onde os guerrillieros etíopes se refuxiaran temporalmente tras o fracaso do atentado. Os monxes e as monxas do mosteiro foron executados.[1]

Posteriormente, soldados italianos destruíron os asentamentos nativos de Addis Abeba, sendo asasinados uns 30 000 etíopes e as súas vivendas queimadas até os alicerces.[1][2]

A política colonial fascista na AOI tiña características típicas do divide e vencerás: coa idea de dividir os amharas, cristiáns ortodoxos, o territorio de Amhara reclamado polos eritreos foi entregado á Gobernación de Eritrea, mentres que a rexión do Ogadén, reclamada polos somalís, foi entregada á Gobernación de Somalia.[1] Os esforzos de reconstrución despois da guerra de 1936 concentráronse na idea de beneficiar ás poboacións musulmás a expensas dos cristiáns ortodoxos de Amhara, para así fortalecer o apoio dos musulmáns ao poder colonial italiano.[1]

O réxime fascista animou a campesiños italianos a que colonizaran a AOI mediante a creación alí de asentamentos agrícolas e pequenos establecementos industriais.[1] Porén, poucos italianos chegaron á colonia, e a maior parte dos que chegaron eran procedentes de Eritrea. En 1940 só 3 200 agricultores chegadran a Etiopía, menos do dez por cento que o Réxime fascista tiñasa fixado como meta final.[3] A persistente resistencia dos etíopes nativos, a falta de recursos, de terreo cultivábel, e a incerteza das condicións políticas e militares desalentou o desenvolvemento industrial e o asentamento no campo etíope.[3] Así e todo, a Eritrea italiana experimentou un importante desenvolvemento apoiado por 80 000 colonos italianos.[4]

A colonia resultou ser moi cara de manter, e o orzamento da AOI en 1936-1937 solicitou de Italia nada menos que 19 136 millóns de liras para crear a infraestrutura que requiría a colonia, debido aos constantes ataques dos combatentes guerrillieros etíopes.[1] Os ingresos fiscais de Italia daquel ano só foron de 18 581 millóns de liras.[1] Tamén houbo un proxecto urbanístico para a ampliación de Addis Abeba, co fin de convertela na capital artística da Africa Orientale italiana, aínda que estes plans arquitectónicos (ao igual que outros proxectos) víronse detenidos co inicio da segunda guerra mundial.[5]

Xa iniciada a entrada na guerra de Italia, en 1940, a colonia veciña da Somalia británica foi ocupada por forzas italianas e automaticamente absorbida pola África Oriental Italiana. Esta conquista foi un dos poucos éxitos italianos na África Oriental, que en 1941 caería ante a ofensiva dos aliados e supuxo o fin de toda A AOI.

Organización administrativa

[editar | editar a fonte]

En 1936, A África Oriental Italiana abarcaba todos os territorios da actual Etiopía, de Eritrea e a maior parte de Somalia, coa excepción do territorio que compón a actualmente independente de facto República de Somalilandia (a antiga Somalia británica).

Provincias

[editar | editar a fonte]

A colonia foi dividida en seis provincias ou gobernacións (Governorati), cada unha dirixida por un gobernador italiano:

División administrativa en gobernacións da África Oriental Italiana.
Gobernación Capital Poboación [6] Italianos [6] Sigla Escudo
Amhara Gondar 2 000 000 habitantes 11 103 (0,56 %) AM
Eritrea Asmara 1 500 000 hab. 72 408 (4,83 %) ER
Harar Harar 1 600 000 hab. 10 035 (0,63 %) HA
Galla e Sidama Gimma 4 000 000 hab. 11 823 (0,3 %) GS
Xoá Addis Abeba 1 850 000 hab. 40 698 (2,2 %) SC
Somalia Mogadiscio 1 150 000 hab. 19 200 (1,67 %) SOM
A.O.I. Addis Abeba 12 100 000 165 267 (1,37 %)

As divisións administrativas da colonia eran importantes para o réxime fascista no intento de destruír as estruturas do antigo imperio de Etiopía e de fundar un ordeamento político administrativo novo. Estas reformas incluían, ademais, a construción de ferrocarrís, estradas, escolas, oficinas postais, edificios públicos, centros de saúde, comisarías de policía e un sistema bancario.

En agosto de 1940 a África Oriental Italiana foi brevemente ampliada, cando o exército italiano conquistou a Somalia británica, anexionándoa ao territorio da gobernación de Somalia. Un ano máis tarde, volvéronse a separar cando a África Oriental Italiana foi ocupada polas forzas británicas, durante a Campaña de África Oriental no marco da segunda guerra mundial.

Sistema bancario

[editar | editar a fonte]
Billete de 100 Liras da África Oriental Italiana, emitido polo Banco de Italia (1939).

En 1917, en Italia, o Banco Italiano de Desconto promoveu a creación do Banco para a África Oriental como sociedade anónima, para as colonias de Eritrea e Somalia. Este foi o primeiro intento para establecer un sistema bancario moderno no Corno de África, con sedes en Massawa e Mogadixo, comezando as súas funcións en 1918. En 1923, o banco cesou nas súas actividades, tras a quebra do Banco Italiano de Desconto. Porén, outras institucións financeiras italianas instaláronse na África Oriental. Así, en 1939, a organización bancaria presente na AOI era a seguinte:

Obras realizadas

[editar | editar a fonte]

Nos anos 20 e 30 foron realizadas numerosas obras en estradas, dando lugar a unha rede de cerca de 18 000 km, entre as estradas prncipais e as secundarias, entre elas a estrada Asmara-Addis Abeba. En 1940 completouse a estrada máis importante, entre as tres cidades principais: Asmara-Addis Abeba-Mogadixo.

Ferrocarrís

[editar | editar a fonte]

As infraestruras ferroviarias da África Oriental Italiana son as seguintes:

  • Liña Addis Abeba-Djibuti, completada en 2017 e construída con capital francés, de 784 km, dos cales 106 km eran competencia da Somalia francesa.
  • Liña Asmara-Biscia, de 227 km e completatada en 1932.
  • Liña Massaua-Asmara, de 118 km. En 1887 os italianos construíron os primeiros treitos deste ferrocarril que, partindo da cidade portuaria de Massaua, alcanzaba o forte militar de Saati, de 26 km, rematada en 1888. Posteriormente a vía alcanzou Asmara, en decembro de 1911.
  • Liña Mogadixo-Villaggio Duca degli Abruzzi, de 113 km e concluída en 1927.

Obras hidráulicas e mineiras

[editar | editar a fonte]

As obras de colonización nestes campos foron diversas. Entre elas poden mencionarse ás do encoro de Tesenei, en Eritrea, e en Somalia, as de Villabruzzi e de Genale, no río Shebelle, mentres que no capítulo da minaría pódense citar as grandes salinas de Dante en Migiurtinia, consideradas na época como as máis grandes do mundo.

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Cannistraro (1982), páx. 5.
  2. Sarti (1974), páx. 191.
  3. 3,0 3,1 Cannistraro (1982), páx. 6.
  4. Italian industries and companies in Eritrea.
  5. Addis Abeba 1939 Urbanistic and Architectural Plan Arquivado 22 de xullo de 2011 en Wayback Machine..
  6. 6,0 6,1 ISTAT (2010): "I censimenti nell’Italia unita. Le fonti di stato della popolazione tra il XIX e il XXI secolo" Arquivado 22 de abril de 2017 en Wayback Machine.. Istituto Nazionale di Statistica / Scocietà Italiana di Demografia Storica. Volume 2, serie XII. ISBN 978-88-458-1716-8. Consultado o 21 de abril de 2017.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Antonicelli, Franco (1961): Trent'anni di storia italiana 1915 - 1945, Saggi series 295. Torino: Einaudi.
  • Cannistraro, Philip V. (1982): Historical Dictionary of Fascist Italy. Westport, Conn. & Londres: Greenwood Press. ISBN 0-313-21317-8.
  • Del Boca, Angelo (1986): Italiani in Africa Orientale: La caduta dell'Impero. Biblioteca universale Laterza 186, Roma: Laterza. ISBN 88-420-2810-X.
  • Mockler, Anthony (1984): Haile Selassie's War: The Italian-Ethiopian Campaign, 1935-1941. Nova York: Random House. ISBN 0-394-54222-3.
  • Sarti, Roland (1974): The Ax Within: Italian fascism in action. Nova York: New Viewpoints. ISBN 0-531-06498-0.
  • Mauri, Arnaldo (1967): Il mercato del credito in Etiopia. Milán: Giuffrè.
  • Calchi Novati, Gian Carlo (2011): L'Africa d'Italia Roma: Carrocci.
  • Tuccimei, Ercole (1999): La Banca d'Italia in Africa. Presentazione di Arnaldo Mauri. Bari: Laterza. ISBN 88-420-5686-3.

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]