Saltar ao contido

Eslovaquia: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
→‎Organización territorial: edición de táboa
Breogan2008 (conversa | contribucións)
 
(Non se amosan 36 revisións feitas por 16 usuarios.)
Liña 1: Liña 1:
{{Sen referencias|data=xuño de 2023}}
{{País
{{Xeografía política}}
| nome_oficial = ''Slovenská republika''<br />República Eslovaca
'''Eslovaquia''' ({{Audio|Gl-Eslovaquia.ogg|pronunciación}}) (en [[Lingua eslovaca|eslovaco]], ''Slovensko'' {{Audio|Sk-Slovensko.ogg|[ˈslovɛnsko]}}), oficialmente '''República Eslovaca''' ({{Audio|Gl-República Eslovaca.ogg|pronunciación}}) (en [[Lingua eslovaca|eslovaco]], ''Slovenská republika'' {{Audio|Sk-Slovenská_republika.ogg|[ˈslovɛnskaː ˈrɛpublika]}}), é un país do centro de [[Europa]], resultado da división de [[Checoslovaquia]] en [[1993]], que orixinou o novo estado e tamén a [[Chequia]]. Ten fronteira ó norte con [[Chequia]] e [[Polonia]]; ó leste con [[Ucraína]]; ó sur con [[Hungría]] e ó oeste con [[Austria]]. A súa capital é [[Bratislava]].
| nome_curto= Eslovaquia
| de = de
| imaxe_bandeira = Flag of Slovakia.svg
| imaxe_escudo = Coat of Arms of Slovakia.svg
| imaxen_escudo_tamaño = 80px
| símbolos =
| imaxe_mapa = EU-Slovakia.svg
| lema_nacional = Non ten
| himno_nacional = ''[[Nad Tatrou sa blýska]]'' <br />([[Lingua eslovaca|Eslovaco]]: «Derriba dos Tatras lostrega»)
| ficheiro_himno_nacional = Slovak anthem1.ogg
| capital = [[Bratislava]]
| capital_poboación = 425.155 (2004)
| capital_coor_fmt =
| capital_coor = 48_09_N_17_07_E_ 48°09′ N 17°07′ E
| cidade_principal = [[Bratislava]]
| linguas_oficiais = [[Lingua eslovaca|Eslovaco]]
| goberno = [[Parlamentarismo|Democracia Parlamentaria]]
| dirixentes_títulos = [[Presidente de Eslovaquia|Presidente]]<br />[[Primeiro Ministro]]
| dirixentes_nomes = [[Andrej Kiska]]<br />[[Robert Fico]]
| fundación = [[Independencia]]
| fundación_fitos = &nbsp;• Data
| fundación_datas = División de [[Checoslovaquia]]<br />[[1 de xaneiro]] de [[1993]]
| superficie = 48.845
| superficie_posto = 130
| superficie_auga = Desprezable
| fronteiras = 1.524&nbsp;[[quilómetro|km]]
| costas = non ten
| poboación = 5.416.958 (2009)<ref>[http://portal.statistics.sk/showdoc.do?docid=5639 Oficina Estatística da República Eslovaca]</ref>
| poboación_posto = 108
| poboación_densidade = 111
| PIB_nominal = US$ 54.969 millóns
| PIB_nominal_ano = 2006
| PIB_nominal_posto = 60
| PIB_nominal_per_cápita = US$ 10.158 (2006)
| PIB = US$ 95.019 millóns
| PIB_ano = 2006
| PIB_posto = 62
| PIB_per_cápita = US$ 17.559 (2006)
| IDH = 0,863
| IDH_ano = 2007
| IDH_posto = 42
| IDH_categoría = <font color="#009900">Alto</font>
| moeda = [[Euro]] (<code>[[ISO 4217|EUR]]</code>)
| xentilicio = Eslovaco, eslovaca
| horario = [[CET]] ([[Tempo Coordinado Universal|UTC]]+1)
| horario_verán = [[CEST]] ([[Tempo Coordinado Universal|UTC]]+2)
| cctld = [[.sk]]
| código_telefónico = 421¹
| prefixo_radiofónico = OMA-OMZ
| código_ISO = 703 / SVK / SK
| membro_de = [[Unión Europea|UE]], [[ONU]], [[OTAN]], [[OSCE]], [[OCDE]]
| notas = ¹ Código 42 compartido coa [[República Checa]] ata [[1997]]
}}


== Xeografía ==
'''Eslovaquia''' (en [[Lingua eslovaca|eslovaco]], ''Slovensko''), oficialmente '''República Eslovaca''' (''Slovenská republika''), é un país do centro de [[Europa]], resultado da división de [[Checoslovaquia]], que orixinou o novo estado e tamén a [[Chequia]]. Ten fronteira ó norte con [[Chequia]] e [[Polonia]]; ó leste con [[Ucraína]]; ó sur con [[Hungría]] e ó oeste con [[Austria]]. A súa capital é [[Bratislava]].
[[Ficheiro:Slovakia-map.png|300px|miniatura|Mapa de Eslovaquia]]

A paisaxe eslovaca componse de natureza montañosa. Os montes [[Cárpatos]] atópanse ao longo da maior parte da metade norte do país. É nos Cárpatos onde se sitúan os elevados picos dos montes [[Tatra]], un destino popular para a práctica do [[Esquí (deporte)|esquí]] e tamén zona de moitos lagos e vales, ademais de albergaren o punto máis alto da Eslovaquia: o [[Gerlachovský štít]], con 2.655 metros.

== Historia ==
[[File:Web Biatec.jpg|thumb|esquerda|Á esquerda: A moeda celta Biatec<br/>Á dereita: Cinco coroas Eslovacas]]
A poboación eslava orixinal formouse no [[século V]] na área onde hoxe fica Eslovaquia. Eslovaquia formaba parte do centro do imperio de Samo no século VII. O punto máis alto do estado proto-eslovaco do [[século IX]], coñecido como Gran Moravia, deuse coa chegada de Cirilo e de Methodius e coa expansión do reinado do rei Svatopluk. Eslovaquia acabou por se tornar parte do reino da [[Hungría]] entre os séculos [[século XI|XI]] e [[século XIV|XIV]] e foi, máis tarde, parte da Austria-Hungría ata [[1918]]. Nese ano, Eslovaquia xuntouse coas rexións da Bohemia e da veciña Moravia para formar [[Checoslovaquia]]. Coa separación do país que se seguiu ao Acordo de Munique de 1938, Eslovaquia transformouse nunha república separada, mais baixo un control firme por parte da [[Alemaña nazi]].


Hai tamén terras baixas nas extremidades suroeste (nas marxes do [[río Danubio]]) e sueste de Eslovaquia. Os ríos principais, ademais do Danubio, son o Váh e o Hron.
Despois da [[Segunda Guerra Mundial]], Checoslovaquia foi reconstituída e pasou a estar baixo a influencia da [[Unión Soviética]] e do [[Pacto de Varsovia]], de [[1945]] en diante.


=== Clima ===
A fin da Checoslovaquia comunista en [[1989]] durante a pacífica [[Revolución de Veludo]] tamén significou a fin para Checoslovaquia e a creación de dous estados sucesores: Eslovaquia e a [[República Checa]] que seguiron camiños separados a partir do [[1 de xaneiro]] de [[1993]].
O clima é temperado, con veráns relativamente frescos e invernos fríos, nevados e húmidos.


=== Organización territorial ===
Eslovaquia adheriuse á [[Unión Europea]] o [[1 de maio]] de [[2004]]. Pasou a formar parte da [[eurozona]] o 1 de [[xaneiro]] de [[2009]], abandonando a [[coroa eslovaca]] e adoptando o [[euro]] como moeda.

== Organización territorial ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|-
|-
| colspan="4" bgcolor="#ffffff" width="200px"|Eslovaquia está subdividida en 8 ''[[kraj]]e'' (singular ''kraj''), cada un deles levando o nome da súa capital.
| colspan="4" bgcolor="#ffffff" width="200px" | Eslovaquia está subdividida en 8 ''[[kraj]]e'' (singular ''kraj''), cada un deles levando o nome da súa capital.
|-
|-
| colspan="3" | [[Ficheiro:Slovakiakrajenumbers.png|300px|centro|Regiones de Eslovaquia]]
| colspan="3" align="center" | [[Ficheiro:Slovakiakrajenumbers.png|300px|centro|Regiones de Eslovaquia]]
|-
|-
| width="60px"|'''Escudo''' || width="250px" |'''Galego''' || '''Eslovaco'''
| width="60px" | '''Escudo''' || width="250px" | '''Galego''' || '''Eslovaco'''
|-
|-
| [[File:SŁO Kraj Bratysławski COA.svg|30px]] || 1 [[Bratislava]] || Bratislavský kraj
| align="center" | [[Ficheiro:Coat of Arms of Bratislava Region.svg|x32px]] || 1 [[Bratislava]] || Bratislavský kraj
|-
|-
| [[File:SŁO Kraj Trnawski COA.svg|30px]] ||2 [[Trnava]] || Trnavský kraj
| align="center" | [[Ficheiro:Coat of Arms of Trnava Region.svg|x32px]] || 2 [[Trnava]] || Trnavský kraj
|-
|-
| ||3 [[Trenčín]] || Trenčiansky kraj
| align="center" | [[Ficheiro:Coat of Arms of Trenčín Region.svg|x32px]] || 3 [[Trenčín]] || Trenčiansky kraj
|-
|-
| ||4 [[Nitra]] || Nitriansky kraj
| align="center" | [[Ficheiro:Coat of Arms of Nitra Region.svg|x32px]] || 4 [[Nitra]] || Nitriansky kraj
|-
|-
| ||5 [[Žilina]] || Žilinský kraj
| align="center" | [[Ficheiro:Coat of Arms of Žilina Region.svg|x32px]] || 5 [[Žilina]] || Žilinský kraj
|-
|-
| ||6 [[Banská Bystrica]] || Banskobystrický kraj
| align="center" | [[Ficheiro:Coat of Arms of Banská Bystrica Region.svg|x32px]] || 6 [[Banská Bystrica]] || Banskobystrický kraj
|-
|-
| ||7 [[Prešov]] || Prešovský kraj
| align="center" | [[Ficheiro:Coat of Arms of Prešov Region.svg|x32px]] || 7 [[Prešov]] || Prešovský kraj
|-
|-
| ||8 [[Košice]] || Košický kraj
| align="center" | [[Ficheiro:Coat of Arms of Košice Region.svg|x32px]] || 8 [[Košice]] || Košický kraj
|-
|-
| colspan="3" | Os ''kraje'' están subdivididos en varios ''okresy'' (singular ''okres''), distritos. Eslovaquia ten 79 distritos.
| colspan="3" | Os ''kraje'' están subdivididos en varios ''okresy'' (singular ''okres''), distritos. Eslovaquia ten 79 distritos.
|}
|}


== Xeografía ==
=== Demografía ===
{{ampliar}}
[[Ficheiro:xeografiaeslovaquia.png|Mapa da Eslovaquia|300px|miniatura|Mapa da Eslovaquia.]]
A paisaxe eslovaca componse de natureza montañosa. Os montes [[Cárpatos]] atópanse ao longo da maior parte da metade norte do país. É nos Cárpatos onde se situan os elevados picos dos montes [[Tatra]], un destino popular para a práctica do [[Esquí (deporte)|esquí]] e tamén zona de moitos lagos e vales, ademais de albergaren o punto máis alto da Eslovaquia: o [[Gerlachovský štít]], con 2.655 metros.


== Historia ==
Hai tamén terras baixas nas extremidades suroeste (nas marxes do [[Danubio]]) e sueste de Eslovaquia. Os ríos principais, ademais do [[Danubio]], son o Váh e o Hron.
{{artigo principal|Historia de Eslovaquia}}
[[Ficheiro:Web Biatec.jpg|miniatura|esquerda|Á esquerda: A moeda celta Biatec<br/>Á dereita: Cinco coroas Eslovacas]]
A poboación eslava orixinal formouse no [[século V]] na área onde hoxe fica Eslovaquia. Eslovaquia formaba parte do centro do imperio de Samo no século VII. O punto máis alto do estado proto-eslovaco do [[século IX]], coñecido como Gran Moravia, deuse coa chegada de Cirilo e de Methodius e coa expansión do reinado do rei Svatopluk. Eslovaquia acabou por se tornar parte do reino da [[Hungría]] entre os séculos [[século XI|XI]] e [[século XIV|XIV]] e foi, máis tarde, parte da Austria-Hungría ata [[1918]]. Nese ano, Eslovaquia xuntouse coas rexións da Bohemia e da veciña Moravia para formar [[Checoslovaquia]]. Coa separación do país que seguiu ao Acordo de Múnic de 1938, Eslovaquia transformouse nunha república separada, mais baixo un control firme por parte da [[Alemaña nazi]].


Despois da [[segunda guerra mundial]], Checoslovaquia foi reconstituída e pasou a estar baixo a influencia da [[Unión Soviética]] e do [[Pacto de Varsovia]], de [[1945]] en diante.
O clima é temperado, con veráns relativamente frescos e invernos fríos, nevoados e húmidos.

A fin da Checoslovaquia comunista en [[1989]] durante a pacífica [[Revolución de Veludo]] tamén significou a fin para Checoslovaquia e a creación de dous estados sucesores: Eslovaquia e a [[República Checa]] que seguiron camiños separados a partir do [[1 de xaneiro]] de [[1993]].{{cómpre referencia}}

Eslovaquia adheriuse á [[Unión Europea]] o [[1 de maio]] de [[2004]]. Pasou a formar parte da [[eurozona]] o 1 de [[xaneiro]] de [[2009]], abandonando a [[coroa eslovaca]] e adoptando o [[euro]] como moeda.

== Cultura ==
{{Ampliar}}
=== Patrimonio ===
{{Ampliar}}
=== Etnografía ===
{{Ampliar}}
==== Gastronomía ====
{{Ampliar}}
=== Símbolos ===
{{Ampliar}}


== Economía ==
== Economía ==
{{ampliar}}
{{AP|Economía de Eslovaquia}}
{{Artigo principal|Economía de Eslovaquia}}
=== Infraestruturas ===
==== Enerxía ====
{{Ampliar}}
==== Transportes ====
{{Ampliar}}

== Medios de comunicación ==
{{Ampliar}}

== Deporte ==
{{Ampliar}}

== Política e goberno ==
{{Ampliar}}


== Notas ==
== Notas ==
Liña 112: Liña 88:
== Véxase tamén ==
== Véxase tamén ==
{{Commons|Slovensko}}
{{Commons|Slovensko}}
=== Bibliografía ===
{{ampliar}}
* {{Cita enciclopedia |artigo=Eslovaquia |url-capítulo=https://egu.xunta.gal/gl/termo/121942/|enciclopedia=[[Enciclopedia Galega Universal]] |ano=1999-2002 |volume= |páxina= |editorial=[[Ir Indo]] |isbn=84-7680-288-9}}
=== Ligazóns externas ===
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.vlada.gov.sk/ Web do goberno eslovaco] (en eslovaco e inglés)
* [https://www.vlada.gov.sk/ Sitio web do goberno eslovaco]
* [https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/slovakia/ Slovakia]. ''[[The World Factbook]]''. [[Central Intelligence Agency]].

{{UE}}
{{UE}}
{{OTAN}}
{{OTAN}}
{{Europa}}
{{Europa}}
{{Países de Lingua eslava}}
{{Países de Lingua eslava}}
{{Control de autoridades}}


[[Categoría:Países de Europa]]
[[Categoría:Eslovaquia| ]]
[[Categoría:Eslovaquia| ]]

{{Link FA|af}}

Revisión actual feita o 23 de abril de 2024 ás 20:28

Modelo:Xeografía políticaEslovaquia
Slovenská republika (sk) Editar o valor en Wikidata
Vista no inverno
Imaxe

HimnoNad Tatrou sa blýska Editar o valor en Wikidata

Lema«Teithiwch Slofacia - Syniad gwych!» Editar o valor en Wikidata
Localización
Editar o valor en Wikidata Mapa
 49°N 20°L / 49, 20Coordenadas: 49°N 20°L / 49, 20
CapitalBratislava Editar o valor en Wikidata
Contén a división administrativa
Banská Bystrica (pt) Traducir
Bratislava (pt) Traducir
Košice (pt) Traducir
Nitra (pt) Traducir
Prešov (pt) Traducir
Trenčín (pt) Traducir
Trnava (pt) Traducir
Žilina (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Poboación
Poboación5.449.270 (2021) Editar o valor en Wikidata (111,13 hab./km²)
Lingua oficiallingua eslovaca Editar o valor en Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie49.035 km² Editar o valor en Wikidata
Bañado porrío Morava, Río Danubio, Ipoly (en) Traducir, Río Tisza, Poprad (en) Traducir, Dunajec (en) Traducir, Orava (en) Traducir, Białka (en) Traducir e Rio Váh (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Punto máis altoGerlachovsky Stit (2.654 m) Editar o valor en Wikidata
Punto máis baixoRio Bodrog (pt) Traducir (94 m) Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Precedido por
Creación1 de xaneiro de 1993 Editar o valor en Wikidata
Día festivo
Organización política
Forma de gobernoRepública parlamentaria Editar o valor en Wikidata
• Presidente Editar o valor en WikidataPeter Pellegrini (2024–) Editar o valor en Wikidata
Órgano executivoGovernment of Slovakia (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
• Primeiro ministro Editar o valor en WikidataRobert Fico (2023–) Editar o valor en Wikidata
Órgano lexislativoConselho Nacional Eslovaco (pt) Traducir , (Escano: 150) Editar o valor en Wikidata
Membro de
PIB nominal118.656.591.909 $ (2021) Editar o valor en Wikidata
Moedaeuro Editar o valor en Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
Dominio de primeiro nivel.sk Editar o valor en Wikidata
Prefixo telefónico+421 Editar o valor en Wikidata
Teléfono de emerxencia112, 150 (en) Traducir, 155 (en) Traducir e 158 (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Código de paísSK Editar o valor en Wikidata
Código NUTSSK Editar o valor en Wikidata

Páxina webslovakia.com Editar o valor en Wikidata
BNE: XX451136

Eslovaquia (Gl-Eslovaquia.ogg pronunciación ) (en eslovaco, Slovensko Sk-Slovensko.ogg [ˈslovɛnsko] ), oficialmente República Eslovaca (Gl-República Eslovaca.ogg pronunciación ) (en eslovaco, Slovenská republika Sk-Slovenská_republika.ogg [ˈslovɛnskaː ˈrɛpublika] ), é un país do centro de Europa, resultado da división de Checoslovaquia en 1993, que orixinou o novo estado e tamén a Chequia. Ten fronteira ó norte con Chequia e Polonia; ó leste con Ucraína; ó sur con Hungría e ó oeste con Austria. A súa capital é Bratislava.

Xeografía

[editar | editar a fonte]
Mapa de Eslovaquia

A paisaxe eslovaca componse de natureza montañosa. Os montes Cárpatos atópanse ao longo da maior parte da metade norte do país. É nos Cárpatos onde se sitúan os elevados picos dos montes Tatra, un destino popular para a práctica do esquí e tamén zona de moitos lagos e vales, ademais de albergaren o punto máis alto da Eslovaquia: o Gerlachovský štít, con 2.655 metros.

Hai tamén terras baixas nas extremidades suroeste (nas marxes do río Danubio) e sueste de Eslovaquia. Os ríos principais, ademais do Danubio, son o Váh e o Hron.

O clima é temperado, con veráns relativamente frescos e invernos fríos, nevados e húmidos.

Organización territorial

[editar | editar a fonte]
Eslovaquia está subdividida en 8 kraje (singular kraj), cada un deles levando o nome da súa capital.
Regiones de Eslovaquia
Regiones de Eslovaquia
Escudo Galego Eslovaco
1 Bratislava Bratislavský kraj
2 Trnava Trnavský kraj
3 Trenčín Trenčiansky kraj
4 Nitra Nitriansky kraj
5 Žilina Žilinský kraj
6 Banská Bystrica Banskobystrický kraj
7 Prešov Prešovský kraj
8 Košice Košický kraj
Os kraje están subdivididos en varios okresy (singular okres), distritos. Eslovaquia ten 79 distritos.

Demografía

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Historia de Eslovaquia.
Á esquerda: A moeda celta Biatec
Á dereita: Cinco coroas Eslovacas

A poboación eslava orixinal formouse no século V na área onde hoxe fica Eslovaquia. Eslovaquia formaba parte do centro do imperio de Samo no século VII. O punto máis alto do estado proto-eslovaco do século IX, coñecido como Gran Moravia, deuse coa chegada de Cirilo e de Methodius e coa expansión do reinado do rei Svatopluk. Eslovaquia acabou por se tornar parte do reino da Hungría entre os séculos XI e XIV e foi, máis tarde, parte da Austria-Hungría ata 1918. Nese ano, Eslovaquia xuntouse coas rexións da Bohemia e da veciña Moravia para formar Checoslovaquia. Coa separación do país que seguiu ao Acordo de Múnic de 1938, Eslovaquia transformouse nunha república separada, mais baixo un control firme por parte da Alemaña nazi.

Despois da segunda guerra mundial, Checoslovaquia foi reconstituída e pasou a estar baixo a influencia da Unión Soviética e do Pacto de Varsovia, de 1945 en diante.

A fin da Checoslovaquia comunista en 1989 durante a pacífica Revolución de Veludo tamén significou a fin para Checoslovaquia e a creación de dous estados sucesores: Eslovaquia e a República Checa que seguiron camiños separados a partir do 1 de xaneiro de 1993.[Cómpre referencia]

Eslovaquia adheriuse á Unión Europea o 1 de maio de 2004. Pasou a formar parte da eurozona o 1 de xaneiro de 2009, abandonando a coroa eslovaca e adoptando o euro como moeda.

Patrimonio

[editar | editar a fonte]

Etnografía

[editar | editar a fonte]

Gastronomía

[editar | editar a fonte]

Símbolos

[editar | editar a fonte]

Economía

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Economía de Eslovaquia.

Infraestruturas

[editar | editar a fonte]

Transportes

[editar | editar a fonte]

Medios de comunicación

[editar | editar a fonte]

Política e goberno

[editar | editar a fonte]

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]