Jump to content

«Իոնա Յակիր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ →‎top: clean up oգտվելով ԱՎԲ
 
(5 intermediate revisions by 2 users not shown)
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
'''Իոնա Յակիր''' ([[1896]]-[[1937]]), խորհրդային ռազմական գործիչ, բանակի 1-ին կարգի հրամանատար ([[1935]])։ ԽՄԿԿ անդամ [[1917]] թվականից։
'''Իոնա Էմանուիլովիչ Յակիր''' ({{lang-ru|''Иона Эммануилович Якир''}}, {{ԱԾ}}), խորհրդային ռազմական գործիչ, բանակի 1-ին կարգի հրամանատար ([[1935]]), ԽՄԿԿ անդամ ([[1917]]


[[1917]] թվականի [[Փետրվարյան հեղափոխություն]]ից հետո [[Քիշնև]]ում տարել է հակապատերազմական պրոպագանդա։ 1917 թվականի վերջին ընտրվել է [[Բեսարաբիա]]յի հեղկոմի անդամ։ [[1918]] թվականի [[հունվար]]ին ղեկավարել է ռումինական ուժերի հանդես եկող կարմիրգվարդիականների ջոկատը, այնուհետև եղել է 8-րդ բանակի ՌՀԻ անդամ, 45-րդ դիվիզիայի, 12-րդ բանակի խմբի ([[1919]] թ.), Հարավ-արևմտյան ռազմաճակատի մի շարք զորախմբերի ([[1920]] թ.) հրամանատար։ [[1921]] - [[1924]] թվականներին գլխավորել է [[Ղրիմ]]ի և [[Կիև]]ի ռազմական շրջանների զորքերը և Կիևի ռազմական օկրուգը։
== Կենսագրություն ==
[[1917]] թվականի [[Փետրվարյան հեղափոխություն]]ից հետո [[Քիշնև]]ում տարել է հակապատերազմական պրոպագանդա։ 1917 թվականի վերջին ընտրվել է [[Բեսարաբիա]]յի հեղկոմի անդամ։ [[1918]] թվականի [[հունվար]]ին ղեկավարել է ռումին, օկուպանտների դեմ կռվող կարմիրգվարդիականների ջոկատը, այնուհետև եղել է 8-րդ բանակի ՌՀԻ անդամ, 45-րդ դիվիզիայի, 12-րդ բանակի խմբի ([[1919]] թ.), Հարա-֊արևմտյան ռազմաճակատի մի շարք զորախմբերի ([[1920]] թ.) հրամանատար։ [[1921]] - [[1924]] թվականներին գլխավորել է [[Ղրիմ]]ի և [[Կիև]]ի ռազմական շրջանների զորքերը և Կիևի ռազմական օկրուգը։


[[1924]] - [[1925]] թվականներին եղել է ԲԳԿԲ ռազմական ուսումնական հաստատությունների գլխավոր վարչության պետ, [[1925]]-[[1937]] թվականներին՝ [[Ուկրաինա]] (ավելի ուշ Կիևի) ռազմական օկրուգի զորամասերի հրամանատար, [[1930]]-[[1934]] թվականներին՝ ԽՍՀՄ ՌՀՈւ և [[1936]] թվականից՝ ԽՍՀՄ Պաշտպանության ժողկոմատի ռազմական խորհրդի անդամ։ ԽՄԿԿ 10-12-րդ, 14-17-րդ համագումարների պատգամավոր։ [[1934]] թվականից ՀամԿ(բ) կԿ անդամ, ԽՍՀՄ Կենտգործկոմի անդամ։
[[1924]] - [[1925]] թվականներին եղել է ԲԳԿԲ ռազմական ուսումնական հաստատությունների գլխավոր վարչության պետ, [[1925]]-[[1937]] թվականներին՝ [[Ուկրաինա]] (ավելի ուշ Կիևի) ռազմական օկրուգի զորամասերի հրամանատար, [[1930]]-[[1934]] թվականներին՝ ԽՍՀՄ ՌՀՈւ և [[1936]] թվականից՝ ԽՍՀՄ Պաշտպանության ժողկոմատի ռազմական խորհրդի անդամ։ Եղել է նաև ԽՄԿԿ 10-12-րդ, 14-17-րդ համագումարների պատգամավոր։ [[1934]] թվականից ՀամԿ(բ) կԿ անդամ, ԽՍՀՄ Կենտգործկոմի անդամ։


Պարգևատրվել է Կարմիր դրոշի 3 շքանշանով։
== Պարգևներ ==
Պարգևատրվել է Կարմիր դրոշի 3 շքանշանով։ Իոնա Յակիրի (Մորից Հերման) ([[1801]]-[[1874]] թթ.), ռուս ֆիզիկոս և էլեկտրատեխնիկայի բնագավառի գյուտարար։ [[Պետերբուրգ]]ի ԳԱ [[ակադեմիկոս]] ([[1839]] թ., թղթակից անդամ՝ [[1838]] թ.)։

Սովորել է [[Բեռլին]]ի և Գյոթինգենի համալսարաններում։ [[1835]] թվականից ապրել է Ռուսաստանում։ Զբաղվել է էլեկտրականության գործնական կիրառման հարցերով, նախագծել մի քանի էլեկտրաշարժիչ։ Լենցի հետ հետազոտել է էլեկտրամագնիսները և առաջարկել դրանց հաշվարկի մեթոդներ ([[1838]]-[[1844]] թթ.)։ Ցարական աշխատանքներ ունի նաև հեռագրության բնագավառում (նախագծել է շուրջ 10 տեսակի հեռագրային ապարատ, ստեղծել է գալվանապլաստիկան (տես Գալվանատեխնիկա)։

Զբաղվել է նաև գալվանական մարտկոցի մշակմամբ և ականային զենքի նոր նմուշների ստեղծմամբ։ Մեծ ավանդ ունի էլեկտրական չափումների բնագավառում։


{{ՀՍՀ|հատոր=8|էջ=106}}
{{ՀՍՀ|հատոր=8|էջ=106}}
{{Արտաքին հղումներ}}


{{DEFAULTSORT:Յակիր, Իոնա}}
{{DEFAULTSORT:Յակիր, Իոնա}}
Տող 20. Տող 15.
[[Կատեգորիա:Առաջին համաշխարհային պատերազմին մասնակցած ռուսական ռազմական գործիչներ]]
[[Կատեգորիա:Առաջին համաշխարհային պատերազմին մասնակցած ռուսական ռազմական գործիչներ]]
[[Կատեգորիա:Նոր Դոնսկի գերեզմանատանը թաղվածներ]]
[[Կատեգորիա:Նոր Դոնսկի գերեզմանատանը թաղվածներ]]
[[Կատեգորիա:ԽՄԿԿ անդամներ]]
[[Կատեգորիա:Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմի մասնակիցներ]]
[[Կատեգորիա:Ռուս հեղափոխականներ]]
[[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ-ում գնդակահարվածներ]]
[[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ քաղաքական գործիչներ]]

Ընթացիկ տարբերակը 09:45, 22 հունվարի 2024-ի դրությամբ

Իոնա Յակիր
Դիմանկար
Ծնվել էօգոստոսի 3 (15), 1896
ԾննդավայրՔիշնև, Բեսարաբյան գուբերնիա, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էհունիսի 12, 1937(1937-06-12) (40 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանԴոնսկոե գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  Ռուսական հանրապետություն,  Խորհրդային Ռուսաստան և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունԽարկովի տեխնոլոգիական ինստիտուտ և Բազելի համալսարան
Մասնագիտությունսպա, քաղաքական գործիչ, հեղափոխական, կոմիսար և քիմիկոս
ԿուսակցությունԽՄԿԿ և Ռուսաստանի սոցիալ-դեմոկրատական բանվորական կուսակցություն
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կարմիր դրոշի շքանշան
ԱնդամությունԽՄԿԿ Կենտրոնական կոմիտե
ԵրեխաներՊյոտր Յակիր
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Iona Yakir Վիքիպահեստում

Իոնա Էմանուիլովիչ Յակիր (ռուս.՝ Иона Эммануилович Якир, օգոստոսի 3 (15), 1896, Քիշնև, Բեսարաբյան գուբերնիա, Ռուսական կայսրություն - հունիսի 12, 1937(1937-06-12), Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային ռազմական գործիչ, բանակի 1-ին կարգի հրամանատար (1935), ԽՄԿԿ անդամ (1917

1917 թվականի Փետրվարյան հեղափոխությունից հետո Քիշնևում տարել է հակապատերազմական պրոպագանդա։ 1917 թվականի վերջին ընտրվել է Բեսարաբիայի հեղկոմի անդամ։ 1918 թվականի հունվարին ղեկավարել է ռումինական ուժերի հանդես եկող կարմիրգվարդիականների ջոկատը, այնուհետև եղել է 8-րդ բանակի ՌՀԻ անդամ, 45-րդ դիվիզիայի, 12-րդ բանակի խմբի (1919 թ.), Հարավ-արևմտյան ռազմաճակատի մի շարք զորախմբերի (1920 թ.) հրամանատար։ 1921 - 1924 թվականներին գլխավորել է Ղրիմի և Կիևի ռազմական շրջանների զորքերը և Կիևի ռազմական օկրուգը։

1924 - 1925 թվականներին եղել է ԲԳԿԲ ռազմական ուսումնական հաստատությունների գլխավոր վարչության պետ, 1925-1937 թվականներին՝ Ուկրաինա (ավելի ուշ Կիևի) ռազմական օկրուգի զորամասերի հրամանատար, 1930-1934 թվականներին՝ ԽՍՀՄ ՌՀՈւ և 1936 թվականից՝ ԽՍՀՄ Պաշտպանության ժողկոմատի ռազմական խորհրդի անդամ։ Եղել է նաև ԽՄԿԿ 10-12-րդ, 14-17-րդ համագումարների պատգամավոր։ 1934 թվականից ՀամԿ(բ) կԿ անդամ, ԽՍՀՄ Կենտգործկոմի անդամ։

Պարգևատրվել է Կարմիր դրոշի 3 շքանշանով։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 106
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իոնա Յակիր» հոդվածին։