Гематит: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Мазмұны өшірілді Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
{{Қорық аймақ | name=Гематит | image=Hematite.jpg|200px}}
{{Қорық аймақ
| name = Гематит
| image = Hematite.jpg|200px
}}
'''Гематит''', қызыл теміртас – оксидтер класының [[минерал]]ы. Химиялық формуласы Fe2O3; құрамында 70%-ға дейін [[темір]] болады. Тригональды сингонияда кристалданып пластина, ромбоэдр және тақтай пішінді болып түзіледі. Агрегаттары көбінесе тұтас тығыз жабық кристалды масса, жапырақты немесе қабыршақты. Кейде тау жыныстары арасында топырақша тарап, оларға қызыл рең береді (қызыл яшма, қызыл сазды тақтатастар, т.б.). Түсі темірдей қара, сұр, ашық қызыл, сызғанда күрең қызыл дақ қалады, шала металдай жылтыр. Қаттылығы 5,5 – 6; меншікті салмағы 5,0 – 5,3 г/см3; балқу t 1594°С. Әр түрлі тау жыныстарында, тотығуы жоғары ортада түзіледі; [[магнетит]], [[гетит]], [[кварц]], т.б. минералдармен бірге кездеседі. Гематит – негізгі темір кентасы. Қазақстанда Атасу, Батыс Қаражал кен орындарында кездеседі.
'''Гематит''' (грек. hematos — қан қызыл, һаіma (һаіmatos) — қан) - қызыл теміртас – оксидтер класының [[минерал|минералы]]. Химиялық формуласы Fe<sub>2</sub>O<sub>3</sub>; құрамында 70%-ға дейін [[темір]] болады. Тригональды сингонияда кристалданып пластина, ромбоэдр және тақтай пішінді болып түзіледі. Агрегаттары көбінесе тұтас тығыз жабық кристалды масса, жапырақты немесе қабыршақты. Кейде тау жыныстары арасында топырақша тарап, оларға қызыл рең береді (қызыл яшма, қызыл сазды тақтатастар, т.б.).Қоспалары Ті (11%-ға дейін), Аl (14%-ға
дейін), Мn (17%-ға дейін) және т.б..<ref> Қазак тілі терминдерінің салалык ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығьшьщ л а у р е а т ы А.Қ.Қүсайьшов — Алматы: "Мектеп" баспасы" Ж А Қ , 2003. — 248 бет.
ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2 </ref> Түсі темірдей қара, сұр, ашық қызыл, сызғанда күрең қызыл дақ қалады, шала металдай жылтыр. Қаттылығы 5,5 – 6; меншікті салмағы 5,0 – 5,3 г/см3; балқу t 1594°С. Әр түрлі тау жыныстарында, тотығуы жоғары ортада түзіледі; [[магнетит]], [[гетит]], [[кварц]], т.б. минералдармен бірге кездеседі. Гематит – негізгі темір кентасы. Қазақстанда [[Атасу]], [[Батыс Қаражал]] кен орындарында кездеседі.<ref>Қазақ энциклопедиясы</ref>


== Пайдаланған әдебиет==
== Пайдаланған әдебиет==
<ref>Қазақ энциклопедиясы</ref>
<references/>
<references/>

{{stub}}
[[Санат:Г]]
{{wikify}}
[[Санат:Табиғат]]
[[Санат:Табиғат]]
[[Санат:Геология]]

{{Stub: Геология}}
{{wikify}}

14:48, 2011 ж. маусымның 29 кезіндегі нұсқа

Үлгі:Қорық аймақ Гематит (грек. hematos — қан қызыл, һаіma (һаіmatos) — қан) - қызыл теміртас – оксидтер класының минералы. Химиялық формуласы Fe2O3; құрамында 70%-ға дейін темір болады. Тригональды сингонияда кристалданып пластина, ромбоэдр және тақтай пішінді болып түзіледі. Агрегаттары көбінесе тұтас тығыз жабық кристалды масса, жапырақты немесе қабыршақты. Кейде тау жыныстары арасында топырақша тарап, оларға қызыл рең береді (қызыл яшма, қызыл сазды тақтатастар, т.б.).Қоспалары Ті (11%-ға дейін), Аl (14%-ға дейін), Мn (17%-ға дейін) және т.б..[1] Түсі темірдей қара, сұр, ашық қызыл, сызғанда күрең қызыл дақ қалады, шала металдай жылтыр. Қаттылығы 5,5 – 6; меншікті салмағы 5,0 – 5,3 г/см3; балқу t 1594°С. Әр түрлі тау жыныстарында, тотығуы жоғары ортада түзіледі; магнетит, гетит, кварц, т.б. минералдармен бірге кездеседі. Гематит – негізгі темір кентасы. Қазақстанда Атасу, Батыс Қаражал кен орындарында кездеседі.[2]

Пайдаланған әдебиет

  1. Қазак тілі терминдерінің салалык ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығьшьщ л а у р е а т ы А.Қ.Қүсайьшов — Алматы: "Мектеп" баспасы" Ж А Қ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
  2. Қазақ энциклопедиясы

Үлгі:Stub: Геология