Basileios I: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Robbot (overleg | bijdragen)
k Robotgeholpen oplossing voor doorverwijzing: Slaven - Koppeling(en) gewijzigd naar Slavische volkeren
StrepuBot (overleg | bijdragen)
k Commonscat linkfix;
 
(Een tussenliggende versie door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 15:
'''Basileios I ''de Macedoniër''''' ([[Grieks]]: Βασίλειος; [[Latijn]]: Basilius) ([[Thracië]], [[827]] – [[Constantinopel]], [[29 augustus]] [[886]]), was [[Keizers van Byzantium|Byzantijns keizer]] (867 tot 886) van [[Armenië|Armeense]] afkomst en stichter van de [[Macedonische dynastie]] (867–1056).
 
Hij klom geleidelijk op van de boerenschuur naar de troonzaal, dankzij keizer [[Michaël III van Byzantium|Michaël III]], een alcoholist wiens vriendschap en vertrouwen hij won, maar die hij in 867 uit de weg liet ruimen. Daarvoor had hij ook al diens oom [[Bardas]], broer en adviseur van Michaels moeder, keizerin [[Theodora II]], in 866 laten vermoorden. Basileios huwde de langdurige minnares van Michael III, [[Eudokia Ingerina]], met wie hij drie kinderen kreeg. Als keizer was hij berucht vanwege deze intriges, maar hij leverde uitstekend werk, o.m. voor de ontwikkeling van de rechtswetenschap. Zijn ''[[Procheiron]]'' en ''[[Epanagoge]]'' bereidden ter zake het terrein voor [[Leo VI van Byzantium|Leo VI]] (886-912). Daarnaast luidde hij Byzantiums bloeitijdperk in door een [[Autonomisme (bestuurlijk)|autonomistische]] kerkelijke politiek. Onder zijn regering kwam de [[Slavische volkeren|Slavische wereld]] in de vaste greep van de Byzantijns-christelijke cultuur, onder meer door de missie van [[Cyrillus en Methodius]].
 
De zogenaamde Macedonische dynastie waar Basileios de grondlegger van was, werd behalve door Leo VI en [[Constantijn VII]] vooral bepaald door kundige militairen. Dankzij de problemen bij zijn eeuwige rivalen, kon hij zich toeleggen op de Byzantijnse bezittingen in de Middellandse zee. De [[Abbasiden]] in het oosten hadden af te rekenen met de [[Zanj Opstanden]] (869-883) en de [[Eerste Bulgaarse Rijk|Bulgaren]] in het noorden hadden af te rekenen met de [[Westelijke Slaven|Slaven]] van het [[Groot-Moravische Rijk]] (833-893).
 
Dat gaf de mogelijkheid aan Basileios I het rijksgezag te herstellen op de [[Dalmatië (regio)|Dalmatische]] kust en in Zuid-Italië, waar het [[Emiraat Bari]] werd heroverd. Hij breidde daarnaast zijn invloed in Azië uit tot de bovenloop van de [[Eufraat]].
 
Op 20 augustus 886 werd Basileios I tijdens de [[Jacht (activiteit)|jacht]] het slachtoffer van een bizar ongeval. Een reusachtig, door de jagers in het nauw gedreven [[Hertachtigen|hert]] doorboorde de keizer met zijn [[gewei]]; een tak van het gewei bleef haken achter de gordel van de keizer, waardoor hij werd meegesleept. Een bediende zag kans Basileios te bevrijden door zijn riem door te snijden, maar de keizer was reeds dodelijk gewond en overleed negen dagen later aan inwendige bloedingen.<ref>Time-Life Wereldgeschiedenis 800 - 1000 na.Chr (1991). ''De Gesel der Vikingen'', p. 65. ISBN 90-6182-971-2.</ref>
Regel 30:
{{appendix}}
 
{{Commons|Basil ICommonscat}}
 
[[Categorie:Keizer van Byzantium]]
[[Categorie:Macedonische dynastie]]
[[Categorie:Persoon in de 9e eeuw]]