Nicosia (Cyprus): verschil tussen versies

{{Zie artikel|Voor het TurkseGriekse district, zie [[LefkoşaNicosia (district)]].}}{{Zie, en artikel|Voorvoor het GriekseTurkse district, zie [[NicosiaLefkoşa (district)]].}}

| vlag = [[Bestand:NicosiaFlag cityof fl n7160Nicosia.gifsvg|120px|Vlag van Nicosia]]

| image = Nicosia from aboveCollage.jpgpng

| caption = Uitzicht op Nicosa

| website = {{en}}[httphttps://www.nicosia.org.cy/en-GB/home/ Gemeente Nicosia]

'''Nicosia''' ([[Grieks]]: Λευκωσία, ''Levkosía'', [[Turks]]: [[Lefkoşa (district)|Lefkoşa]]) is de hoofdstad van [[Cyprus (hoofdbetekenis)|Cyprus]], gelegen aan de rivier de [[Pedieos]] en met een inwoneraantal van 309.500 (2001-2005).

Nicosia is eensinds van1975 deeen [[Lijst van gedeelde plaatsen|verdeelde]] [[Hoofdstad|hoofdstedenplaats]] van de wereld. Het zuidelijke deel behoort tot Grieks Cyprus en het noordelijke deel tot [[Noord-Cyprus|Turks Cyprus]]. De grens, "'[[VN-Bufferzone|De Groenegroene Lijnlijn]]"', loopt dwars door de stad, van oost naar west. Ze bestaat uit een gedemilitariseerde zone, die sinds [[1974]] door de [[Verenigde Naties]] wordt onderhouden. De oude cirkelvormig ommuurde stad wordt er vrijwel exact mee doormiddenin tweeën gedeeld.

Het centrale deel van Cyprus waar Nicosia is gelegen, wordt al zeker sinds de vroege bronstijd bewoond. Zo'n 1200 jaar voor Christus werd de stad door (waarschijnlijk [[Griekse kolonisatie|Griekse]]) kolonisten gesticht onder de naam ''Ledra''. Enkele eeuwen later viel geheel Cyprus onder [[Assyrische Rijk|Assyrisch bestuur]], zo ook de kleine stad Ledra. Rond 300 voor Christus werd de toen geruïneerde stad herbouwd in opdracht van Lefkonas, zoon van [[Ptolemaeus I Soter]]. De stad kende echter geen sterke groei zoals de kuststeden, die profiteerden van de handel met [[Anatolië]], de [[Levant (hoofdbetekenis)|Levant]] en Egypte. Wel kreeg ze in de vierde eeuw een Byzantijnse bisschop aangewezen en werd er een kasteel gebouwd. Pas enkele eeuwen na de vernietiging van de oostelijke kuststad [[Salamis (Cyprus)|Salamis]] (tot dan toe de hoofdstad van het eiland) door de Arabieren in [[647]] wordt Nicosia tot hoofdstad verklaard; rond 965 n.Chr. De centrale ligging maakte ze gemakkelijker te verdedigen tegen aanvallen van buitenaf. De laatste Byzantijnse gouverneur van Cyprus, [[Isaac Komnenos]], verklaarde zichzelf tot keizer van het eiland in 1183, en heerste vanuit Nicosia tot 1191, toen de kruisvaarders onder leiding van [[Richard I van Engeland]] de stad belegerden en innamen. Richard verkocht het eiland echter aan de [[tempeliers]], die vanuit het kasteel in Nicosia over het eiland dachten te heersen. In het volgende jaar echter verjoeg de bevolking van de stad de tempeliers en werd het kasteel grotendeels ontmanteld. Het eiland en de stad vervielen daarna onder de dwingelandij van de Kruisvaardersstaten, tot 1489 de Venetianen het eiland innamen. In 1570 viel de stad na 40 dagen belegering in handen van de [[Ottomaanse Rijk|Ottomanen]]. In 1878 werd het eiland en de stad overgedragen aan het Britse Rijk. In 1925 hebben de Britten het eiland geannexeerd. De Grieks-Cyprioten streefden nog steeds naar een hereniging met Griekenland. Dit leidde tot verschillende conflicten tussen Grieken, Turken en de Britten. In 1960 werd uiteindelijk besloten dat Cyprus, na eeuwen van buitenlandse overheersing, onafhankelijk zou worden. Sinds 1960 is Nicosia de hoofdstad van de onafhankelijke republiek Cyprus. VanafIn juli 1974 vond er een poging tot een [[Staatsgreep in Cyprus (1974)|staatsgreep]] door het leger plaats om hereniging met Griekenland makkelijker te kunnen verwezenlijken. Turkije antwoordde hierop door Cyprus binnen te vallen en bezette het deel waar de Turks-Cyprioten oververtegenwoordigd waren om zo hun veiligheid te kunnen garanderen. Kort daarop werd de onafhankelijkheid van het Turkse deel van Cyprus uitgeroepen.

Sinds 1975 is hetNicosia tevens de hoofdstad van het de-facto onafhankelijke Turkse republiek Noord-Cyprus en is de stad in 2 delentweeën gedeeld.

In Nicosia bevindt zich ook het [[stadion (hoofdbetekenis)|stadion]] van het [[Cypriotisch voetbalelftal (mannen)|Cypriotisch voetbalelftal]], namelijk het [[New GSP Stadium]].

== GeborenSport ==

* [[Glafkos Klerides]] (1919-2013), Grieks-Cypriotisch politicus en voormalig president van Cyprus

* [[Guy devan Lusignan]] (ca. 1150-1194), ridder uit Aquitanië

* [[Hugo III van Cyprus|Hugo devan Lusignan]] (1235-1284), koning Hugo III van Cyprus en koning Hugo I van Jeruzalem

* [[Jan I van Cyprus|Jan I devan Lusignan]] (1267-1285), als Jan I koning van Cyprus en als Jan II van Jeruzalem

* [[Amalrik van Tyrus|Amalrik devan Lusignan]] (1272-1310), gouverneur-koning van Cyprus en prins van Tyrus

* {{NL-VLAG}} [[Amsterdam (hoofdbetekenis)|Amsterdam]], [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]

* {{DE-VLAG}} [[Schwerin]], [[Duitsland (hoofdbetekenis)|Duitsland]] (1974)

* {{CN-VLAG}} [[Shanghai (hoofdbetekenis)|Shanghai]], [[Volksrepubliek China|China]] (2004)

* {{LB-VLAG}} [[Beiroet (hoofdbetekenis)|Beiroet]], [[Libanon (hoofdbetekenis)|Libanon]] (2004)