Naar inhoud springen

Henck Arron: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Handmatige ongedaanmaking Ongedaan gemaakt Visuele tekstverwerker Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
Geen bewerkingssamenvatting
 
(19 tussenliggende versies door 13 gebruikers niet weergegeven)
Regel 12: Regel 12:
| partner =
| partner =
| beroep =
| beroep =
| religie = [[Hindoeïsme]]<ref>{{Citeer boek |titel=Man van het moment, een politieke biografie van Henck Arron |achternaam=Meel |voornaam=Peter |uitgever=Prometheus/Bert Bakker |datum=2014 |isbn=9789035142367}}</ref>
| religie = [[Rooms-Katholieke Kerk|Rooms-katholiek]]<ref>{{Citeer boek |titel=Man van het moment, een politieke biografie van Henck Arron |url=https://archive.org/details/manvanhetmomente0000meel |achternaam=Meel |voornaam=Peter |uitgever=Prometheus/Bert Bakker |datum=2014 |isbn=9789035142367}}</ref>
| handtekening =
| handtekening =
| opvolging = [[Lijst van premiers van Suriname|Premier van Suriname]]
| opvolging = [[Lijst van premiers van Suriname|Premier van Suriname]]
Regel 26: Regel 26:
| extra portaal = Suriname
| extra portaal = Suriname
}}
}}
'''Henck Alphonsus Eugène Arron''' ([[Paramaribo]], [[25 april]] [[1936]] – [[Alphen aan den Rijn (plaats)|Alphen aan den Rijn]], [[4 december]] [[2000]]) was een [[Suriname|Surinaams]] [[politicus]] die een belangrijke rol heeft gehad in de onafhankelijkheid van Suriname. Arron was ook 23 jaar bekend als politiek leider van de invloedrijke [[Nationale Partij Suriname|NPS]].
'''Henck Alphonsus Eugène Arron''' ([[Paramaribo]], [[25 april]] [[1936]] – [[Alphen aan den Rijn (plaats)|Alphen aan den Rijn]], [[4 december]] [[2000]]) was een [[Suriname|Surinaams]] politicus die een belangrijke rol had bij het [[Surinaamse onafhankelijkheid|onafhankelijkheidsproces van Suriname]]. Hij was 23 jaar politiek leider van de [[Nationale Partij Suriname]] (NPS).


== Biografie ==
== Biografie ==
Arron werd geboren in Paramaribo. Hij voltooide in 1956 de middelbare school ([[Algemene Middelbare School (Suriname)|AMS]]) en vertrok naar [[Nederland]] voor een opleiding in het bankwezen. Arron werkte enkele jaren bij de [[Amsterdamsche Bank]]. Vervolgens keerde hij terug naar Suriname, waar hij bij [[Vervuurts Bank]] (tegenwoordig de 'Hakrinbank') ging werken. Eind 1963 werd hij onderdirecteur van de [[Volkskredietbank]].
Arron werd geboren in Paramaribo. Hij voltooide in 1956 zijn scholing aan de [[Algemene Middelbare School (Suriname)|Algemene Middelbare School]] in zijn geboortestad en vertrok naar [[Nederland]] voor een opleiding in het bankwezen. Arron werkte enkele jaren bij de [[Amsterdamsche Bank]]. Vervolgens keerde hij terug naar Suriname, waar hij bij [[Vervuurts Bank]], de latere 'Hakrinbank', ging werken. Eind 1963 werd hij onderdirecteur van de [[Volkskredietbank]].


Arron werd in 1961 bestuurslid van de [[Nationale Partij Suriname]] (NPS). In 1963 werd hij [[Staten van Suriname|Statenlid]]. In 1969 werd hij waarnemend fractieleider en in 1970 voorzitter van de NPS. Bij de [[Surinaamse parlementsverkiezingen 1973|verkiezingen van 1973]] was hij lijsttrekker van de [[Nationale Partij Kombinatie]] (NPK) bestaande uit de NPS, de [[Partij Nationalistische Republiek|PNR]], de [[Progressieve Surinaamse Volkspartij|PSV]] en de [[KTPI]]. De NPK behaalde 22 van de 39 zetels in de Staten (parlement). De overige zeventien zetels gingen naar de [[Vooruitstrevende Hervormings Partij|VHP]] zodat de [[Progressieve Nationale Partij|PNP]] van premier [[Jules Sedney]] geen enkele zetel kreeg.
Arron werd in 1961 bestuurslid van de NPS. In 1963 werd hij [[Staten van Suriname|Statenlid]]. In 1969 werd hij waarnemend fractieleider en in 1970 voorzitter van de partij. Bij de [[Surinaamse parlementsverkiezingen 1973|verkiezingen van 1973]] was hij lijsttrekker van de [[Nationale Partij Kombinatie]] (NPK) bestaande uit de NPS, de [[Partij Nationalistische Republiek|PNR]], de [[Progressieve Surinaamse Volkspartij|PSV]] en de [[KTPI]]. De NPK behaalde 22 van de 39 zetels in de Staten (parlement). De overige zeventien zetels gingen naar de [[Vooruitstrevende Hervormings Partij|VHP]]. De [[Progressieve Nationale Partij|PNP]] van premier [[Jules Sedney]] kreeg geen enkele zetel.


== Kabinetten ==
== Kabinetten ==
Regel 43: Regel 43:
[[Bestand:Henck Arron.jpg|thumb|300px|[[Standbeeld van Henck Arron]] bij de ''Palmentuin'']]
[[Bestand:Henck Arron.jpg|thumb|300px|[[Standbeeld van Henck Arron]] bij de ''Palmentuin'']]
{{Zie hoofdartikel|Surinaamse onafhankelijkheid}}
{{Zie hoofdartikel|Surinaamse onafhankelijkheid}}
Op [[15 februari]] [[1974]] kondigde hij aan dat Suriname "ultimo 1975" onafhankelijk moest worden. Oppositieleider [[Jagernath Lachmon]] was hier fel tegen, maar Arron zette door. Hij leidde persoonlijk de onderhandelingen met Nederland. De hindoestanen onder Lachmon draaiden op het laatste moment bij.
Op [[15 februari]] [[1974]] kondigde hij aan dat Suriname "ultimo 1975" onafhankelijk moest worden. Oppositieleider [[Jagernath Lachmon]] was hier fel tegen, maar Arron zette door. Hij leidde persoonlijk de onderhandelingen met Nederland. Lachmon en zijn VHP besloten hem op het laatste moment toch te steunen.


Op [[25 november]] [[1975]] werd Suriname onafhankelijk, en werd Arron de eerste [[Premier (regeringsleider)|premier]] van de Republiek Suriname en tevens minister van Buitenlandse Zaken (tot de onafhankelijkheid was 'Buitenlandse Zaken' een koninkrijksaangelegenheid). Zijn regering werd geen succes. Arron schortte de [[Surinaamse parlementsverkiezingen 1977|verkiezingen op tot 1977]]. In oktober van dat jaar won de NPS de verkiezingen, al werd hij wel beschuldigd van verkiezingsfraude. In het nieuwe kabinet werd Arron opnieuw premier en minister van Buitenlandse Zaken. Hij werd tevens minister van Defensie (bijgestaan door een onderminister R.W. Willemzorg), maar daar stond tegenover dat hij als minister van Financiën werd opgevolgd door [[Lesley Goede]].
Op [[25 november]] [[1975]] werd Suriname onafhankelijk, en werd Arron de eerste [[Premier (regeringsleider)|premier]] van de Republiek Suriname en tevens minister van Buitenlandse Zaken (tot de onafhankelijkheid was 'Buitenlandse Zaken' een koninkrijksaangelegenheid). Zijn regering werd geen succes. Arron schortte de [[Surinaamse parlementsverkiezingen 1977|verkiezingen op tot 1977]]. In oktober van dat jaar won de NPS de verkiezingen, al werd hij wel beschuldigd van verkiezingsfraude. In het nieuwe kabinet werd Arron opnieuw premier en minister van Buitenlandse Zaken. Hij werd tevens minister van Defensie (bijgestaan door een onderminister R.W. Willemzorg), maar daar stond tegenover dat hij als minister van Financiën werd opgevolgd door [[Lesley Goede]].


In [[1980]] pleegden 16 [[sergeant]]s van het Nationaal Leger van Suriname onder leiding van [[Desi Bouterse]] een coup. De regering-Arron werd beschuldigd van [[corruptie]] en afgezet terwijl de verkiezingen die voor 27 maart 1980 gepland stonden niet doorgingen. Arron werd gevangengezet en kreeg later [[huisarrest]].
In [[1980]] pleegden 16 [[sergeant]]en van het Nationaal Leger van Suriname onder leiding van [[Desi Bouterse]] een [[Sergeantencoup|coup]]. De regering-Arron werd beschuldigd van [[corruptie]] en afgezet terwijl de verkiezingen die voor 27 maart 1980 gepland stonden niet doorgingen. Arron werd gevangengezet en kreeg later [[huisarrest]].


Er volgden vrije [[Surinaamse parlementsverkiezingen 1987|verkiezingen in 1987]]. Hierna werd Arron vicepresident van de regering onder [[Ramsewak Shankar]]. In [[1990]] stuurde Bouterse deze regering naar huis, middels de zogeheten "[[telefooncoup]]".
Er volgden vrije [[Surinaamse parlementsverkiezingen 1987|verkiezingen in 1987]]. Hierna werd Arron vicepresident van de regering onder [[Ramsewak Shankar]]. In [[1990]] stuurde Bouterse deze regering naar huis, middels de zogeheten "[[telefooncoup]]".
Regel 66: Regel 66:


{{Appendix}}
{{Appendix}}

{{StartOpvolging}}
{{StartOpvolging}}
{{OpvolgingCombi|
{{OpvolgingCombi|
Regel 95: Regel 94:
{{EindOpvolging}}
{{EindOpvolging}}
{{Navigatie politiek Suriname}}
{{Navigatie politiek Suriname}}
⚫
{{Commonscat}}
{{Bibliografische informatie}}
{{Bibliografische informatie}}
⚫
{{Commonscat}}

{{DEFAULTSORT:Arron, Henck}}
{{DEFAULTSORT:Arron, Henck}}
[[Categorie:Lid van de Staten van Suriname]]
[[Categorie:Lid van de Staten van Suriname]]

Huidige versie van 28 aug 2024 om 18:59

Henck Arron
Henck Arron in 1977
Henck Arron in 1977
Volledige naam Henck Alphonsus Eugène Arron
Geboren 25 april 1936
Paramaribo
Overleden 4 december 2000
Alphen aan den Rijn
Politieke partij NPS
Religie Rooms-katholiek[1]
Premier van Suriname
Aangetreden 24 december 1973
Einde termijn 25 februari 1980
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Suriname

Henck Alphonsus Eugène Arron (Paramaribo, 25 april 1936 – Alphen aan den Rijn, 4 december 2000) was een Surinaams politicus die een belangrijke rol had bij het onafhankelijkheidsproces van Suriname. Hij was 23 jaar politiek leider van de Nationale Partij Suriname (NPS).

Biografie

[bewerken | brontekst bewerken]

Arron werd geboren in Paramaribo. Hij voltooide in 1956 zijn scholing aan de Algemene Middelbare School in zijn geboortestad en vertrok naar Nederland voor een opleiding in het bankwezen. Arron werkte enkele jaren bij de Amsterdamsche Bank. Vervolgens keerde hij terug naar Suriname, waar hij bij Vervuurts Bank, de latere 'Hakrinbank', ging werken. Eind 1963 werd hij onderdirecteur van de Volkskredietbank.

Arron werd in 1961 bestuurslid van de NPS. In 1963 werd hij Statenlid. In 1969 werd hij waarnemend fractieleider en in 1970 voorzitter van de partij. Bij de verkiezingen van 1973 was hij lijsttrekker van de Nationale Partij Kombinatie (NPK) bestaande uit de NPS, de PNR, de PSV en de KTPI. De NPK behaalde 22 van de 39 zetels in de Staten (parlement). De overige zeventien zetels gingen naar de VHP. De PNP van premier Jules Sedney kreeg geen enkele zetel.

Kabinetten

[bewerken | brontekst bewerken]

Henck Arron leidde de volgende kabinetten:

Tijdens deze kabinetsperiode werd de Surinaamse onafhankelijkheid een feit.
Tijdens deze kabinetsperiode werd het kabinet omver geworpen door de Sergeantencoup, waarna er een periode van acht jaar militair regime in Suriname werd ingeluid.

Onafhankelijkheid

[bewerken | brontekst bewerken]
Standbeeld van Henck Arron bij de Palmentuin
Zie Surinaamse onafhankelijkheid voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 15 februari 1974 kondigde hij aan dat Suriname "ultimo 1975" onafhankelijk moest worden. Oppositieleider Jagernath Lachmon was hier fel tegen, maar Arron zette door. Hij leidde persoonlijk de onderhandelingen met Nederland. Lachmon en zijn VHP besloten hem op het laatste moment toch te steunen.

Op 25 november 1975 werd Suriname onafhankelijk, en werd Arron de eerste premier van de Republiek Suriname en tevens minister van Buitenlandse Zaken (tot de onafhankelijkheid was 'Buitenlandse Zaken' een koninkrijksaangelegenheid). Zijn regering werd geen succes. Arron schortte de verkiezingen op tot 1977. In oktober van dat jaar won de NPS de verkiezingen, al werd hij wel beschuldigd van verkiezingsfraude. In het nieuwe kabinet werd Arron opnieuw premier en minister van Buitenlandse Zaken. Hij werd tevens minister van Defensie (bijgestaan door een onderminister R.W. Willemzorg), maar daar stond tegenover dat hij als minister van Financiën werd opgevolgd door Lesley Goede.

In 1980 pleegden 16 sergeanten van het Nationaal Leger van Suriname onder leiding van Desi Bouterse een coup. De regering-Arron werd beschuldigd van corruptie en afgezet terwijl de verkiezingen die voor 27 maart 1980 gepland stonden niet doorgingen. Arron werd gevangengezet en kreeg later huisarrest.

Er volgden vrije verkiezingen in 1987. Hierna werd Arron vicepresident van de regering onder Ramsewak Shankar. In 1990 stuurde Bouterse deze regering naar huis, middels de zogeheten "telefooncoup".

Op 25 november 2000 werd Arron door president Venetiaan tijdens de herdenking van 25 jaar onafhankelijkheid onderscheiden met de hoogste Surinaamse onderscheiding: de Gele Ster.

Arron bracht in december 2000 op uitnodiging van het Koninklijk Instituut voor de Tropen een bezoek aan Nederland, samen met Jagernath Lachmon. Hij werd geïnterviewd in het radioprogramma 'De Ochtenden'. Hij gaf toe dat geen enkele Surinaamse regering sinds de onafhankelijkheid een voldoende had gehaald; niettemin vond hij de Nederlandse bedilzucht nog steeds niet te verdragen. Lachmon, die eigenlijk altijd tegen de onafhankelijkheid was geweest, Arron en Jan Pronk, die als minister van ontwikkelingssamenwerking betrokken was geweest bij de dekolonisatie van Suriname, debatteerden op 3 december met elkaar over 25 jaar onafhankelijkheid. Hierbij werd Arron vanuit de zaal bekritiseerd door de Surinaams-Hindoestaanse publicist Anil Ramdas. Een dag later, op de verjaardag van Arrons vrouw, brachten Arron en Lachmon een beleefdheidsbezoek aan de toenmalige voorzitter van de Tweede Kamer, Jeltje van Nieuwenhoven. 's Avonds overleed Arron tijdens een familiebezoek in Alphen aan den Rijn aan een hartstilstand. Hij werd 64 jaar oud. President Venetiaan reageerde verslagen. Enkele dagen later kwamen honderden mensen bijeen in de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam. De voorgenomen huldiging van Arron in Nederland, op 9 december, moest worden afgelast.

Op 25 april 2003 werd de Gravenstraat in Paramaribo omgedoopt tot Henck Arronstraat. President Venetiaan hield een toespraak bij de onthulling van het naambord.

Op 26 april 2008 werd er een standbeeld (gebeeldhouwd door Erwin de Vries) van Henck Arron opgericht in de Palmentuin recht tegenover het Kabinet van de President.

Literatuur

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Peter Meel: Henck Arron. De politicus, in: Hoefte, R. et al. (red.): Tropenlevens. De (post)koloniale biografie, Leiden/Amsterdam 2008, KITLV Uitgeverij, p. 171‑194.
  • Peter Meel: Man van het moment: een politieke biografie van Henck Arron, Amsterdam 2014, Uitgeverij Prometheus/Bert Bakker, ISBN 9789035142367
Voorganger:
J. Sedney 		Premier van Suriname
1973 - 1980 		Opvolger:
H.R. Chin A Sen
Voorganger:
H.S. Radhakishun 		Minister van Financiën
1973-1977 		Opvolger:
L.E. Goede
Voorganger:
-- 		Minister van Buitenlandse Zaken
1975 - 1980 		Opvolger:
H.R. Chin A Sen
Voorganger:
E.A. Hoost 		Minister van Defensie
1977 - 1980 		Opvolger:
M.E. van Rey
Voorganger:
J.A. Wijdenbosch
(als premier) 		Vicepresident van Suriname
1988 - 1990 		Opvolger:
J.A. Wijdenbosch
Zie de categorie Henck Arron van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Henck_Arron&oldid=68032877"