Wikipedia

Newag Griffin

seria normalnotorowych uniwersalnych lokomotyw elektrycznych
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Olek210 (dyskusja | edycje) o 19:15, 8 wrz 2019. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Szablon:Lokomotywa elektryczna infobox Newag Griffin – rodzina czteroosiowych lokomotyw elektrycznych i spalinowych produkowana przez Newag od 2012. Pojazdy są przeznaczone do prowadzenia pociągów pasażerskich oraz towarowych. Jako pierwsza powstała wersja E4MSU – elektryczna lokomotywa wielosystemowa, uniwersalna, o prędkości maksymalnej 160 km/h, a jako druga wersja E4DCUd – elektryczna lokomotywa jednosystemowa z pomocniczym silnikiem spalinowym.

Historia

Geneza

We wrześniu 2010 ówczesne zakłady ZNLE Gliwice rozpoczęły prace[1] nad projektem uniwersalnej platformy lokomotyw elektrycznych Elephant[2]. W skład rodziny pierwotnie miały wejść dwie wersje pojazdów:

  • E4ACU – uniwersalna o prędkości 140 km/h stosowana w pasażerskim ruchu regionalnym i towarowym
  • E4ACP – pasażerska o prędkości 200 km/h[2].

Czteroosiowe pojazdy miały stać się uzupełnieniem oferty producenta, a ich wielosystemowość miała pozwolić na zastosowanie w ruchu transgranicznym oraz innych krajach europejskich[2].

W styczniu 2011 prace projektowe firmy EC Engineering zakładały budowę czterech wersji lokomotywy:

  • E4DCU – uniwersalna, napięcie pracy 3 kV DC, prędkość 140 km/h
  • E4DCP – pasażerska, napięcie pracy 3 kV DC, prędkość 200 km/h
  • E4MSU – uniwersalna, napięcia pracy 3 kV DC, 15 kV AC i 25 kV AC, prędkość 140 km/h
  • E4MSP – pasażerska, napięcia pracy 3 kV DC, 15 kV AC i 25 kV AC, prędkość 200 km/h[3].

Zakłady ZNLE jako pierwszą miały wyprodukować wersję E4MSU, która miała być gotowa do testów pod koniec III kwartału 2012[3].

W marcu 2011 prace nad wersją uniwersalną były zaawansowane i planowano jej premierę jesienią 2011 podczas targów Trako w Gdańsku[4]. Do prezentacji ostatecznie nie doszło[5], gdyż wydłużyły się procedury projektowe i premierę zaplanowano na 2012[6].

W sierpniu 2011 zdecydowano się na zmianę nazwy platformy z Elephant na Griffin[7].

Produkcja i testy

 
Griffin podczas targów InnoTrans 2012
 
Griffin podczas targów Trako 2013

18 września 2012 podczas targów InnoTrans w Berlinie miała miejsce premiera lokomotywy typu E4MSU[8]. Pod koniec kwietnia 2013 lokomotywę przetransportowano na tor doświadczalny Instytutu Kolejnictwa koło Żmigrodu gdzie lokomotywa rozpoczęła testy[9]. 16 maja 2013 lokomotywa z dwoma wagonami PKP Intercity przyjechała do Nowego Sącza[10], a w kolejnych dniach była testowana m.in. na odcinku Olsztyn – Nidzica, gdzie testuje się zachowanie pojazdów na łukach[9]. Następnie Griffin wrócił na południe kraju, gdzie na początku czerwca 2013 przeszedł testy statyczne w krakowskim oddziale Instytutu Kolejnictwa[11], by następnie ponownie udać się do Żmigrodu[12]. Podczas testów lokomotywa kursowała z maksymalną prędkością[9].

Od 18 lipca do 31 lipca 2013 trwały jazdy badawcze w PKP Cargo niezbędne do uzyskania świadectwa dopuszczenia do eksploatacji[13][14]. Podczas jazd testowych lokomotywa ciągnęła skład towarowy o masie 3440 t[15]. Od 5 do 14 sierpnia 2013 lokomotywa była testowana na torze próbnym w czeskim Velimiu. Podczas testów sprawdzono m.in. możliwość jazdy przy zasilaniu prądem przemiennym o napięciach 15 i 25 kV[16][15].

We wrześniu 2013 lokomotywa E4MSU-001 była prezentowana na targach Trako[17].

Po otrzymaniu świadectwa na eksploatację lokomotywy w Polsce producent planował zdobyć taki certyfikat również w Czechach i Niemczech[18], ale ostatecznie tak się nie stało.

W lutym 2013 gotowy był również projekt drugiej wersji – pasażerskiej o prędkości maksymalnej 200 km/h[19]. Pierwszy egzemplarz E4MSP miał zostać wyprodukowany do końca 2013[20], ale ostatecznie tak się nie stało.

28 maja 2014 firma Newag podpisała ze spółką Đuro Đaković Specijalna Vozila umowę o współpracy obejmującą wspólną budowę lokomotywy elektrycznej Griffin typu E4ACU, transfer technologii oraz wymianę doświadczeń w zakresie produkcji lokomotyw elektrycznych[21].

Na początku marca 2015 Instytut Kolejnictwa potwierdził zgodność lokomotywy z trzema Technicznymi Specyfikacjami Interoperacyjności[22].

Zamówienia

23 grudnia 2015 przewoźnik Lotos Kolej zawarł z Newagiem umowę na 7-letnią dzierżawę z utrzymaniem 5 lokomotyw E4DCU-DP. Pojazdy mają zostać dostarczone w 2017. Kontrakt może zostać przedłużony oraz rozszerzony o kolejne egzemplarze[23]. Początkowo planowano, że lokomotywy zostaną wyprodukowane w zakładzie w Gliwicach, jednak w międzyczasie podjęto decyzję o przeniesieniu produkcji do Nowego Sącza, co spowodowało trzymiesięczne opóźnienie w realizacji zamówienia[24]. W II połowie maja 2017 pierwszy Griffin dla Lotosu oznaczony jako E4DCUd-001 został skierowany na testy do Krakowa[25]. 8 grudnia 2017 Newag uzyskał bezterminowe dopuszczenie do ruchu dla lokomotyw E4DCUd-002, a 19 grudnia dla pozostałych 4 lokomotyw[26][27]. Ze względu na brak zamontowanego systemu ETCS i co za tym idzie brak zgodności z Technicznymi Specyfikacjami Interoperacyjności lokomotywy E4DCUd otrzymały dopuszczenie z ograniczeniami eksploatacyjnymi[27]. 31 stycznia 2018 Newag w raporcie giełdowym poinformował o rozwiązaniu umowy umowy z Lotosem, ze względu na nieprzystąpienie do odbiorów lokomotyw przez Lotos. Tego samego dnia Newag podpisał ze spółką Orlen KolTrans umowę na 2-letnią dzierżawę 3 lokomotyw[28]. W drugiej połowie lutego 2 pozostałe griffiny zostały wydzierżawione spółce PKP Intercity[29], która to dzierżawa trwała do grudnia[30].

We wrześniu 2017 podczas Trako zaprezentowano elektrowóz E4DCUd-002[31].

29 maja 2018 PKP Intercity podpisało z Newagiem umowę na dostawę 20 lokomotyw z opcją na 10 kolejnych[32].

28 lutego 2019 spółka Lotos Kolej zawarła z Newagiem umowę na dostawę 2 griffinów oraz 3 szescioosiowych dragonów. Zawarcie umowy wyczerpało wszelkie wzajemne roszczenia stron związane z niezrealizowaną umową z grudnia 2015[33].

Konstrukcja

Dostępne wersje

Griffin oferowany jest w następujących wersjach:

Wersja Sposób zasilania Moc ciągła Prędkość
maksymalna		 Siła pociągowa
przy rozruchu		 Masa
służbowa		 Maksymalny
nacisk na oś
E4DCU 3 kV DC 5,6 MW 160 km/h 310 kN 79 t 196 kN [34]
E4DCP 3 kV DC 5,6 MW 200 km/h 310 kN 79 t 196 kN
E4ACU 15 kV AC
25 kV AC		 5,6 MW 160 km/h 310 kN 84 t 208 kN
E4ACP 15 kV AC
25 kV AC		 5,6 MW 200 km/h 310 kN 84 t 208 kN
E4MSU 3 kV DC
15 kV AC
25 kV AC		 5,6 MW 160 km/h 310 kN 88 t 220 kN
E4MSP 3 kV DC
15 kV AC
25 kV AC		 5,6 MW 200 km/h 310 kN 88 t 220 kN
D4MSU diesel 2,3 MW 160 km/h 248 kN 79 t 196 kN

Charakterystyka rodziny

Lokomotywy z rodziny Griffin są przystosowane do prowadzenia pociągów towarowych o masie do 3200 t oraz pociągów pasażerskich do 800 t[9].

Nadwozie

 
Przedział maszynowy

Pudła są modułowymi konstrukcjami samonośnymi spawanymi[9]. Posiadają strefy kontrolowanego zgniotu, klatki bezpieczeństwa kabin maszynisty i system antyclimbing[35]. Wyposażone są w dwie kamery przekazujące maszyniście obraz haków cięgłowych i sprzęgów śrubowych oraz nowoczesny system detekcji i gaszenia pożaru, a trzy sekcje dachu umożliwiają łatwy dostęp do przedziału maszynowego[35]. Lokomotywy wyposażono w oświetlenie zewnętrzne LED[36].

Kabina maszynisty

 
Kabina maszynisty

Kabiny maszynisty są dwuosobowe[35]. W każdej z nich znajdują się dwa niezależne panele do wyświetlania parametrów jazdy i diagnostyki oraz rejestrator zdarzeń realizujący funkcję prędkościomierza[35]. Wyposażone są w dwumodułowy układ klimatyzacji, a funkcję lusterek wstecznych pełnią cztery kamery[35].

Kabina jest zgodna z normami EN 1527[35].

Wózki

 
Wózki

Griffiny są osadzone na dwóch dwuosiowych wózkach z napędem indywidualnym na każdą oś[35]. Ramy wózków są konstrukcji spawanej, skrzynkowej, zamkniętej[35]. Koła monoblokowe mają średnicę 1250 mm[35]. Przeniesienie siły pociągowej następuje poprzez zamocowany do ramy wózka czop i cięgło pociągowe sprzęgające wózek z pudłem[35]. Zastosowano układ smarowania obrzeży kół ze smarem biodegradowalnym, tarcze hamulcowe mocowane po obu stronach koła, przekładnie o zębach skośnych, łożyska stożkowe oraz czujniki prędkości i temperatury[35]. Usprężynowanie I stopnia stanowią dwa zespoły sprężyn zwojowych osadzonych bezpośrednio po obu stronach maźnicy zestawu kołowego, natomiast II stopień to zespół wielkogabarytowych sprężyn spiralnych[35].

E4MSU

W wersji E4MSU silniki elektryczne zasilane są przez przekształtniki zbudowane za pomocą technologii IGBT[9]. Lokomotywa posiada system diagnostyki pokładowej z pełną informacją wizualną i modułem rejestracji danych oraz system kamer[37]. Jest dostosowana do zabudowy urządzeń ERTMS i GSM-R[9]. Lokomotywa ciągnęła składy o masie 3270 t na liniach o profilu 12 promili[22].

E4DCUd

Wersja E4DCUd poza standardowymi silnikami elektrycznymi jest wyposażona w pomocniczy silnik spalinowy o mocy 380kW[38].

Eksploatacja

 
E4DCUd-005 w PKP IC
Państwo Przewoźnik Seria Numery Liczba
  Polska Euronaft Trzebinia E4MSU 001 1 [39]
Orlen KolTrans E4DCUd 001, ?, ? 3 [28]
Lotos Kolej E4DCUd 004 i 005 2 [30]
PKP Intercity E4DCU 0 z 30 [32]
Łączna liczba: 6 z 36

Egzemplarz prototypowy E4MSU-001, po wyprodukowaniu i zaprezentowaniu po raz pierwszy w 2012, był eksploatowany przez różnych przewoźników działających w Polsce. Na początku 2017 lokomotywę dzierżawił Orlen KolTrans, zaś na początku marca pojazd pomalowany w barwy producenta został przekazany do Euronaftu Trzebinia[39].

31 stycznia 2018 Orlen KolTrans podpisał umowę dzierżawy 3 lokomotyw E4DCUd na okres 2 lat[28]. Dzień później lokomotywy zostały odebrane[40].

W drugiej połowie lutego 2018 PKP Intercity podpisało umowę dzierżawy 2 lokomotyw E4DCUd[29], 5 marca lokomotywy zostały przekazane przewoźnikowi[41]. 8 marca pierwsza, a 11 marca druga lokomotywa rozpoczęła obsługę regularnych kursów z pasażerami[42]. Lokomotywy kursowały w PKP IC do grudnia[30]. 29 maja 2018 PKP Intercity podpisało umowę na dostawę 20 lokomotyw z opcją na 10 dodatkowych[32].

Na przełomie lutego i marca 2019 2 lokomotywy E4DCUd (004 i 005) trafiły do spółki Lotos Kolej[30][33]. 5 marca E4DCUd-005 odbyła swój pierwszy kurs[43].

Nagrody i wyróżnienia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Newag: Pierwsza polska wielosystemowa lokomotywa elektryczna powstała w Newagu Gliwice. newag.pl, 2013-08-13. [dostęp 2014-02-24]. (pol.).
  2. ↑ a b c Michał Grobelny, Jakub Madrjas, Wojciech Śmiech. Lokomotywy 2011. „Rynek Kolejowy”. 5/2011, s. 12-13. Warszawa: Zespół Doradców Gospodarczych "TOR" Spółka z o.o.. ISSN 1644-1958. (pol.). 
  3. ↑ a b Nowa lokomotywa rozpędzi się do 200 km/h. „EC News”. 36 (kwiecień 2012), s. 7. ec-grupa.pl. [dostęp 2013-09-18]. (pol.). 
  4. ↑ GazetaGliwice.pl: Kolejna lokomotywa z Gliwic wyjedzie na polskie tory. gliwice.gazeta.pl, 2011-03-14. [dostęp 2013-09-18]. (pol.).
  5. ↑ Paweł Terczyński. Międzynarodowe Targi Kolejowe TRAKO 2011. „Świat Kolei”. 11/2011, s. 12-15. Łódź: EMI-PRESS. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  6. ↑ Łukasz Wspaniały: Kolejowi przewoźnicy chwalą Smoka. Jaki będzie Gryf?. gliwice.gazeta.pl, 2011-09-28. [dostęp 2013-09-18]. (pol.).
  7. ↑ Nie będzie Elephanta. Będzie Griffin. rynek-kolejowy.pl, 2011-08-31. [dostęp 2013-02-22]. (pol.).
  8. ↑ Pierwsza odsłona E4MSU Griffin [zdjęcia]. kurierkolejowy.eu. [dostęp 2012-09-18].
  9. ↑ a b c d e f g Marek Graff. Wielosystemowa lokomotywa elektryczna Griffin. „Świat Kolei”. 3/2016, s. 12-14. Łódź: EMI-PRESS. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  10. ↑ Griffin z wagonami PKP Intercity [zdjęcia]. rynek-kolejowy.pl, 2013-05-16. [dostęp 2013-05-17].
  11. ↑ Griffin na testach w Instytucie Kolejnictwa. (Kraków Prokocim Towarowy 2013-06-05). antygaleria.hostit.pl, 2013-06-06. [dostęp 2014-02-24].
  12. ↑ Griffin z powrotem w Żmigrodzie. „Testy zdała celująco”. rynek-kolejowy.pl, 2013-06-13. [dostęp 2013-06-13].
  13. ↑ Griffin już w PKP Cargo. rynek-kolejowy.pl, 2013-07-19. [dostęp 2013-07-19]. (pol.).
  14. ↑ ARR: Griffin po testach w PKP Cargo. kurierkolejowy.eu, 2013-08-07. [dostęp 2013-08-07]. (pol.).
  15. ↑ a b Griffin zdał testy w Czechach. rynek-kolejowy.pl, 2013-08-13. [dostęp 2013-08-13]. (pol.).
  16. ↑ Griffin Enters The Czech Republic. railvolution.net, 2013-08-05. [dostęp 2013-08-07]. (ang.).
  17. ↑ jm: Targi TRAKO już jutro. Zobacz wystawę taboru. rynek-kolejowy.pl, 2013-09-23. [dostęp 2013-09-24]. (pol.).
  18. ↑ InnoTrans 2012 continued.... „Railtalk”. 73x, s. 60. railtalk.org. ISSN 1756-5030. [dostęp 2013-09-19]. (ang.). 
  19. ↑ Testy Griffina już w marcu. rynek-kolejowy.pl, 2013-02-22. [dostęp 2013-02-28]. (pol.).
  20. ↑ InfoRail: Newag Gliwice szykuje lokomotywę pasażerską. inforail.pl, 2013-05-06. [dostęp 2013-09-18]. (pol.).
  21. ↑ Newag: Griffiny będą produkowane w Chorwacji!. inforail.pl, 2014-05-28. [dostęp 2014-05-28]. (pol.).
  22. ↑ a b Rynek Kolejowy/Newag: Griffin z TSI. rynek-kolejowy.pl, 2015-03-06. [dostęp 2015-03-06]. (pol.).
  23. ↑ Newag: Pięć Griffinów z Newagu dla Lotosu Kolej. rynek-kolejowy.pl, 2015-12-23. [dostęp 2015-12-23]. (pol.).
  24. ↑ Jakub Madrjas: Lotos zadowolony z ET40. We wrześniu nowe lokomotywy. rynek-kolejowy.pl, 2017-03-24. [dostęp 2017-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-24)]. (pol.).
  25. ↑ InfoRail.pl: Pierwszy Griffin dla Lotos Kolej. inforail.pl, 2017-05-22. [dostęp 2017-05-22]. (pol.).
  26. ↑ Griffin z pomocniczym silnikiem diesla z bezterminowym dopuszczeniem do ruchu. rynek-kolejowy.pl, 2017-12-11. [dostęp 2017-12-29]. (pol.).
  27. ↑ a b Lotosowi zależało na Griffinach. Chciał nawet dopłacić za montaż ETCS. rynek-kolejowy.pl, 2018-02-02. [dostęp 2018-02-02]. (pol.).
  28. ↑ a b c Griffiny nie dla Lotosu. rynek-kolejowy.pl, 2018-01-31. [dostęp 2018-02-02]. (pol.).
  29. ↑ a b Griffiny uzupełnią tabor PKP Intercity podczas serwisu EP09. kurierkolejowy.eu, 2018-02-21. [dostęp 2018-02-21]. (pol.).
  30. ↑ a b c d Lotos Kolej bierze Griffiny, których wcześniej nie chciał. inforail.pl, 2019-02-21. [dostęp 2019-02-24].
  31. ↑ Tabor kolejowy na targach TRAKO 2017. kurierkolejowy.eu, 2017-09-26. [dostęp 2017-10-01]. (pol.).
  32. ↑ a b c Newag z umową na 20 elektrowozów. inforail.pl, 2018-05-29. [dostęp 2018-08-24].
  33. ↑ a b Lotos Kolej kończy spór z Newagiem i zamawia pięć lokomotyw. kurierkolejowy.eu, 2019-02-28. [dostęp 2019-03-01]. (pol.).
  34. ↑ Newag: Platforma lokomotyw czteroosiowych Griffin. newag.pl. [dostęp 2014-02-24]. (pol.).
  35. ↑ a b c d e f g h i j k l Newag: Griffin. newag.pl. [dostęp 2014-02-24]. (pol.).
  36. ↑ Newag: Griffin – odpowiedź na zróżnicowane potrzeby rynku europejskiego. [dostęp 2013-09-19]. (pol.).
  37. ↑ Karol Wach: Griffin rusza na testy. inforail.pl, 2013-04-29. [dostęp 2013-09-18]. (pol.).
  38. ↑ Newag z Griffinem powalczy o kontrakt z PKP Intercity. rynek-kolejowy.pl, 2017-10-06. [dostęp 2017-12-30]. (pol.).
  39. ↑ a b Jakub Madrjas: Griffin Newagu w barwach producenta… i z nowymi zadaniami. rynek-kolejowy.pl, 2017-03-13. [dostęp 2017-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-13)]. (pol.).
  40. ↑ InfoRail.pl: Trzy Griffiny dla Orlen Koltrans gotowe i odebrane. inforail.pl, 2018-02-01. [dostęp 2018-02-02]. (pol.).
  41. ↑ Lokomotywy Griffin E4DCUd przekazane do PKP Intercity. rynek-kolejowy.pl, 2018-03-05. [dostęp 2018-03-05]. (pol.).
  42. ↑ Griffiny prowadzą pociągi w PKP Intercity. rynek-kolejowy.pl, 2018-03-12. [dostęp 2018-03-12]. (pol.).
  43. ↑ Pierwsze nowe lokomotywy LOTOS-u już na trasie [online], inforail.pl [dostęp 2019-03-15] (pol.).
  44. ↑ Instytut Wzornictwa Przemysłowego: Znamy Laureatów 23. edycji konkursu Dobry Wzór!. iwp.com.pl, 2016-10-20. [dostęp 2016-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-20)]. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Newag_Griffin&oldid=57434303”