T Coronae Borealis
T Coronae Borealis (T CrB) – gwiazda nowa, znajdująca się w gwiazdozbiorze Korony Północnej, oddalona od Słońca o ok. 2990 lat świetlnych.
Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rektascensja |
15h 59m 30,162s | ||||||||||||||||
Deklinacja |
+25° 55′ 12,61″ | ||||||||||||||||
Paralaksa (π) |
0,00109 ± 0,000028[1] | ||||||||||||||||
Odległość | |||||||||||||||||
Wielkość obserwowana (pasmo V) |
10,247 ± 0,031[1] | ||||||||||||||||
Ruch własny (RA) |
−4,461 ± 0,016[1] | ||||||||||||||||
Ruch własny (DEC) |
12,016 ± 0,028[1] | ||||||||||||||||
Prędkość radialna |
−27,79 ± 0,13[1] | ||||||||||||||||
Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||
Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||
Typ widmowy |
M3IIIe_sh[1] | ||||||||||||||||
Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze |
Charakterystyka
Jest to układ podwójny złożony z czerwonego olbrzyma reprezentującego typ widmowy M3 i białego karła[2][3]. T CrB typowo ma obserwowaną wielkość gwiazdową zaledwie 10m (niewidoczna gołym okiem)[1]. Ze względu na bliskość obu składników, w układzie ma miejsce transfer masy: wodór z rozdętego czerwonego olbrzyma opada na powierzchnię białego karła, gromadząc się, aż do eksplozji termojądrowej, która usuwa nagromadzoną materię[3]. Jest ona obserwowalna z Ziemi jako krótkotrwałe, bardzo silne pojaśnienie[3]. Podczas eksplozji jasność gwiazdy wzrasta około 1500 razy, osiągając wielkość około 2,5m[4]. Takie wybuchy obserwowano nieuzbrojonym okiem w 1787, 1866 i w 1946 roku (oraz prawdopodobnie w 1217 roku)[5]. Cały cykl powtarza się co około 80 lat, co sprawia, że T CrB jest klasyfikowana jako nowa powrotna[3][4]. Następna eksplozja najprawdopodobniej będzie miała miejsce we wrześniu 2024 roku[3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g T Coronae Borealis w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ Anderson E., Francis C: HIP 78322. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-08-22]. (ang.).
- ↑ a b c d e Beth Ridgeway , NASA, Global Astronomers Await Rare Nova Explosion [online], NASA, 6 lipca 2024 [dostęp 2024-08-28] (ang.).
- ↑ a b Kamil Złoczewski: Kosmos.Przewodnik obserwatora. T. 66. Poznań: Amermedia Sp. z o.o., 2013, s. 22–23. ISBN 978-252-1919-2.
- ↑ Mark Phillips , T Coronae Borealis – the Blaze Star [online], The Astronomical Society of Edinburgh, 10 lipca 2024 [dostęp 2024-08-28] (ang.).