Anna Martuszewska

polska literaturoznawczyni

Anna Martuszewska z domu Gościcka (ur. 16 września 1932 w Ostrowi Mazowieckiej) – polska literaturoznawca, pracownik naukowy Uniwersytetu Gdańskiego.

Anna Martuszewska
Państwo działania

Polska 

Data i miejsce urodzenia

16 września 1932
Ostrów Mazowiecka

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: literaturoznawstwo
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Doktorat

1968

Habilitacja

1976

Profesura

1990

nauczyciel akademicki
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys

edytuj

W 1945 roku A. Martuszewska zamieszkała w Gdańsku[1]. W 1950 r. zadała maturę w II Liceum Ogólnokształcącym Gdańsku. W 1953 roku ukończyła pierwszy stopień studiów polonistycznych w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku. Dwa lata później uzyskała tytuł magistra filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim[2].

Po ukończeniu studiów Anna Martuszewska została zatrudniona na stanowisku asystenta w Katedrze Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego. W latach 1961–1962 podjęła pracę w wydawnictwie Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej w Gdyni. Przez kolejne 6 lat była bibliotekarzem Studium Nauczycielskiego w Gdańsku-Oliwie. W 1968 roku obroniła doktorat w gdańskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej. W latach 1968–1970 pracowała na stanowisku adiunkta w Wyższym Studium Nauczycielskim w Gdańsku, a następnie po fuzji WSN z Uniwersytetem Gdańskim została zatrudniona w Zakładzie Teorii Literatury w Instytucie Filologii Polskiej UG. W 1976 roku uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego na Uniwersytecie Jagiellońskim[2]. W 1990 r. podniesiono ją do rangi profesora[3], a w 1998 r. została profesorem zwyczajnym[2].

W latach 1978–1981 i 1984–1986 zajmowała stanowisko wicedyrektora Instytutu Filologii Polskiej, a w latach 1981–1984 pełniła funkcję prodziekana Wydziału Filologiczno-Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego. Przez 2 lata (1997-1999) kierowała Filologicznym Studium Doktoranckim[2]. W latach 1979–2002 pełniła funkcję kierownik Zakładu Teorii Literatury Instytutu Filologii Polskiej UG[1]. W 2002 roku prof. Anna Martuszewska przeszła na emeryturę[2].

Do jej głównych zainteresowań należy proza XIX wieku, w szczególności twórczość Bolesława Prusa, a także literatura popularna i teoria literackich światów możliwych[4]. Wypromowała 8 doktoratów. Zrecenzowała 9 dysertacji doktorskich i 3 habilitacyjne[3].

W 1980 roku literaturoznawczynię odznaczono Złotym Krzyżem Zasługi, a w 1985 r. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[2].

Wybrane publikacje

edytuj
  • Pozycja narratora w powieściach tendencyjnych Elizy Orzeszkowej (1970)[5];
  • Poetyka polskiej powieści dojrzałego realizmu (1977)[6];
  • Autor, podmiot literacki, bohater: studia / pod red. Anny Martuszewskiej i Janusza Sławińskiego (1983)[7];
  • Opis jako uporządkowanie naddane narracji (1993)[8];
  • Trylogia Henryka Sienkiewicza (1994)[9];
  • Fantastyka, fantastyczność, fantazmaty / pod red. Anny Martuszewskiej (1994)[10];
  • Mimesis w świetle teorii światów możliwych (1996)[11];
  • Pozytywistyczne parabole (1997)[12];
  • „Ta trzecia”: problemy literatury popularnej (1997)[13]

Przypisy

edytuj
  1. a b Martuszewska,Anna - słowo/obraz terytoria [online], terytoria.com.pl [dostęp 2022-03-26].
  2. a b c d e f MARTUSZEWSKA ANNA – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2021-07-22].
  3. a b Prof. dr hab. Anna Martuszewska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-03-31].
  4. Wirtualna Polska Media S.A, Anna Martuszewska [online], ksiazki.wp.pl, 26 sierpnia 2010 [dostęp 2022-03-26] (pol.).
  5. Pozycja narratora w powieściach tendencyjnych Elizy Orzeszkowej / Anna Martuszewska. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-07-22] (ang.).
  6. Poetyka polskiej powieści dojrzałego realizmu (1876-1895) / Anna Martuszewska. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-07-22] (ang.).
  7. Autor, podmiot literacki, bohater : studia / pod red. Anny Martuszewskiej i Janusz Sławińskiego ; Polska Akademia Nauk. Instytut Badań Literackich. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-07-22] (ang.).
  8. Opis jako uporządkowanie naddane narracji / Anna Martuszewska [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-07-22] (ang.).
  9. Trylogia Henryka Sienkiewicza / Anna Martuszewska. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-07-22] (ang.).
  10. Fantastyka, fantastyczność, fantazmaty / pod red. Anny Martuszewskiej. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-07-22] (ang.).
  11. Mimesis w świetle teorii światów możliwych / Anna Martuszewska. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-07-22] (ang.).
  12. Pozytywistyczne parabole / Anna Martuszewska. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-07-22] (ang.).
  13. "Ta trzecia" : problemy literatury popularnej / Anna Martuszewska. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-07-22] (ang.).