Fontanna na skwerze Batalionu Harcerskiego AK „Wigry”

Fontanna na skwerze Batalionu Harcerskiego AK „Wigry” – fontanna znajdująca się na skwerze Batalionu Harcerskiego AK „Wigry”, przed kinem „Muranów”, w dzielnicy Śródmieście w Warszawie.

Fontanna na skwerze Batalionu Harcerskiego AK „Wigry”
Ilustracja
Fontanna od strony wschodniej (2017)
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

skwer Batalionu Harcerskiego AK „Wigry”

Architekt

Józef Orłowski
Alfons Grotowski
Leonard Marconi (rzeźby)

Ukończenie budowy

1866

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Fontanna na skwerze Batalionu Harcerskiego AK „Wigry””
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Fontanna na skwerze Batalionu Harcerskiego AK „Wigry””
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Fontanna na skwerze Batalionu Harcerskiego AK „Wigry””
Ziemia52°14′42,094″N 21°00′00,220″E/52,245026 21,000061

Historia

edytuj

Fontanna została wykonana w 1866 roku przez Wiktora Lipko[1]. Została zaprojektowana przez Józefa Orłowskiego i Alfonsa Grotowskiego[1]. Rzeźby zaprojektował w 1860 roku Leonard Marconi[2].

Wykonana z żeliwa fontanna została ustawiona w 1866 roku[3] na skwerze przy Krakowskim Przedmieściu, urządzonym po wyburzeniu w 1865 roku bloku zabudowy i poszerzeniu tej ulicy w rejonie ulicy Dziekanka i placu przed kościołem karmelitów[4]. Patera wodotrysku z trzonem otoczonym trzema rzeźbami została umieszczona na cokole ozdobionym w narożach wolutami[1]. Rzeźby przedstawiają grupę chłopców trzymających sieć rybacką[5]. Dodatkowo jeden z nich ma w rękach rybę, drugi wiosło, a trzeci − torbę sieciową[5]. W 1872 roku z fontanny skradziono metalowe rybki trzymane przez jednego z chłopców[3].

W 1897 roku fontanna została zdemontowana, przeniesiona do magazynu i w 1910 roku ponownie ustawiona na trójkątnym skwerze znajdującym się w południowej części placu Bankowego[6]. Na jej miejscu w 1898 roku odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza[7].

W czasie II wojny światowej fontanna nie uległa zniszczeniu[8]. Z powodu zmiany kształtu placu i likwidacji skweru nie mogła jednak pozostać w dotychczasowym miejscu[6]. Została zdemontowana, odrestaurowana po kierunkiem Zygmunta Stępińskiego i odsłonięta w 1952 roku[1][9] w obecnej lokalizacji, przed kinem „Muranów”[6], na osi pałacu Mostowskich[9].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 1. Agrykola–Burmistrzowska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 90. ISBN 83-902793-5-5.
  2. Maria Irena Kwiatkowska: Rzeźbiarze warszawscy XIX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 175. ISBN 83-01-08790-0.
  3. a b Maria Irena Kwiatkowska. Warszawski okres twórczości rzeźbiarza Leonarda Marconiwego. „Rocznik Warszawski”. XXVIII, s. 264, 1999. 
  4. Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 7 Krakowskie Przedmieście. Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2001, s. 35−36. ISBN 83-88372-14-9.
  5. a b Ilustrowany przewodnik po Warszawie wraz z treściwym opisem okolic miasta (wydanie I na podstawie wydania z 1893 roku). Warszawa: Wydawnictwo Ciekawe Miejsca.net, 2012, s. 18. ISBN 978-83-928349-8-4.
  6. a b c Beata Chomątowska, Grzegorz Piątek, Katarzyna Uchowicz: MUR. Ilustrowany atlas architektury Muranowa. Warszawa: Centrum Architektury, 2022, s. 38. ISBN 978-83-961764-7-9.
  7. Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 344. ISBN 83-06-00089-7.
  8. Rafał Bielski, Jakub Jastrzębski: Utracone miasto. Warszawa wczoraj i dziś. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2016, s. 128. ISBN 978-83-63842-27-7.
  9. a b Zygmunt Stępiński: Siedem placów Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 24. ISBN 83-01-05336-4.