Górna Marna
Górna Marna[2] (fr. Haute-Marne, ⓘ) – francuski departament położony w regionie Grand Est, w dolinie rzeki Marny. Departament oznaczony jest liczbą 52. Departament został utworzony 4 marca 1790 roku. Ośrodkiem administracyjnym (prefekturą) jest miasto Chaumont.
Departament | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Region | |||||
Prefektura | |||||
Kod ISO 3166-2 |
FR-52 | ||||
Powierzchnia |
6211 km² | ||||
Populacja (2010[1]) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
29 os./km² | ||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
Liczba podprefektur |
2 | ||||
Liczba kantonów |
32 | ||||
Liczba gmin |
426 | ||||
Położenie na mapie | |||||
Strona internetowa |
Według danych na rok 2010 liczba ludności departamentu wynosi 184 039 osób (29 os./km²).
Geografia
edytujDepartament Górna Marna graniczy z departamentami Moza, Wogezy, Górna Saona, Côte-d’Or, Aube i Marna. Położony jest w dolinie rzeki Marny, prawym dopływem Sekwany, a jego powierzchnia wynosi 6211 km². Najwyższym wzniesieniem jest Haut-du-Sac, w południowo-zachodniej części departamentu, 516 m n.p.m.
W 2023 roku w skład departamentu wchodziło 426 gmin[3] (lista).
Miejscowości
edytujNajwiększe miejscowości departamentu (w nawiasach liczba ludności w 2021 roku[3]):
- Saint-Dizier (23 068)
- Chaumont (21 699)
- Langres (7697)
- Nogent (3548)
- Joinville (2972)
- Wassy (2777)
- Chalindrey (2377)
- La Porte-du-Der (2169)
- Eurville-Bienville (2029)
- Éclaron-Braucourt-Sainte-Livière (2014)
- Bourbonne-les-Bains (1969)
- Bologne (1821)
- Val-de-Meuse (1813)
- Bettancourt-la-Ferrée (1795)
- Châteauvillain (1543)
- Villiers-en-Lieu (1476)
- Froncles (1387)
- Rolampont (1380)
- Biesles (1325)
- Rives Dervoises (1314)
- Chevillon (1312)
- Fayl-Billot (1284)
- Bayard-sur-Marne (1277)
- Le Montsaugeonnais (1139)
- Saints-Geosmes (1096)
- Chamarandes-Choignes (1029)
- Chancenay (1016)
Historia
edytujDepartament Górna Marna powstał 4 marca 1790 podczas Wielkiej Rewolucji Francuskiej z części dawnych prowincji: Szampanii, Burgundii, Lotaryngii i Franche-Comté. Inne ważne daty z historii tego regionu to:
- 58 r. p.n.e. – Juliusz Cezar podbił Galów i przyłączył region do Cesarstwa Rzymskiego. Wówczas prowincja nosiła nazwę Gaule Lyonnaise.
- 1562 – masakra protestantów w Wassy stała się początkiem wojny domowej
- 1814 – inwazja armii pruskiej, austriackiej i rosyjskiej; podpisano traktat w Chaumont
- 1917 – John Pershing założył kwaterę generalną w Chaumont
- 1958 – generał Charles de Gaulle spotkał się z kanclerzem Adenauerem w La Boisserie – spotkanie to stało się symbolem francusko-niemieckiego pojednania.
Przyroda
edytuj40% terytorium departamentu stanowią lasy mieszane, co daje 9 miejsce we Francji. Łączna powierzchnia lasów to 250 000 ha. Duża część pozostałego obszaru to użytki rolnicze. Charakterystyczne dla regionu zwierzęta to gatunki pełnorogich, natomiast wśród flory występuje ok. 30 gatunków storczyków.
Gospodarka
edytujGłówne gałęzie gospodarki w departamencie Górna Marna związane są z uwarunkowaniami środowiskowymi, czyli są to:
- rolnictwo – powierzchnia użytków rolnych – 313 400 ha; główne uprawy – pszenica, jęczmień, kukurydza, rzepak; produkcja zwierzęca – bydło mleczne i mięsne, owce i trzoda chlewna,
- przemysł przetwórczy,
- rzemiosło – wyroby metalowe z Nogent i wikliniarskie z okolic Fayl-Billot
- turystyka.
Turystyka
edytujGłówne atrakcje turystyczne to:
- średniowieczne mury obronne i fortyfikacje w Langres
- renesansowy pałac w Joinville
- wioska Colombey-les-Deux-Églises związana z życiem generała de Gaulle’a
- bazylika Jana Chrzciciela w Chaumont
- wiadukt kolejowy w Chaumont
- sztuczny zbiornik wodny Lac du Der (ośrodek sportów wodnych)
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ INSEE: Populations légales 2010 pour les départements et les collectivités d'outre-mer. [dostęp 2013-09-07]. (fr.).
- ↑ Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 12. Europa, Część II. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2010, s. 60. ISBN 978-83-254-0825-1.
- ↑ a b c France par commune – Population municipale 2020. [w:] Statistiques locales [on-line]. Insee. [dostęp 2023-01-15]. (fr.).