tęcza: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Olafbot (dyskusja | edycje)
zmiana "{{f}}" na "{{ż}}"
dodano jaćwieski: (1.1) argikas
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 8 użytkowników)
Linia 1:
== tęcza ({{język polski}}) ==
[[Plik:Alaska ANWR Canning River.jpg|thumb|tęcza (1.1)]]
[[Plik:Wilcza, kościół św. Mikołaja, wnętrze, widok z prawej strony chóru.JPG|thumb|tęcza (1.3)]]
{{wymowa}} {{audio|Pl-tęcza.ogg}}, {{IPA3|ˈtɛ̃n͇ʧ̑a}}, {{AS3|t'''ẽ'''ṇča}}, {{objaśnienie wymowy|DZIĄS|NAZAL|AS-Ę}}
{{znaczenia}}
Linia 6 ⟶ 7:
: (1.1) {{meteorol}} [[zjawisko]] [[optyczny|optyczne]] [[pod]] [[postać|postacią]] [[kolorowy|kolorowego]] [[łuk]]u [[z]] [[rozszczepić|rozszczepionego]] [[światło|światła]]; {{wikipedia}}
: (1.2) {{przen}} {{poet}} [[o]] [[coś|czymś]] [[wielobarwny]]m, [[przypominać|przypominającym]] [[kolor]]y tęczy (1.1)
: (1.3) {{archit}} [[łuk]] [[zamykać|zamykający]] [[otwór]] [[między]] [[nawa|nawą]] [[a]] [[prezbiterium]]
{{odmiana}}
: (1.1) {{odmiana-rzeczownik-polski
Linia 39 ⟶ 41:
{{meronimy}}
{{pokrewne}}
: {{rzecz}} [[tęcznik]] {{m}}, [[tęczówka]] {{ż}}, [[tęczowanie]] {{n}}, [[tęczak]] {{m}}, [[tęczowość]] {{ż}}, [[tęczanka]] {{ż}}
: {{czas}} [[tęczować]] {{ndk}}
: {{przym}} [[tęczowy]], [[tęczówkowy]]
Linia 45 ⟶ 47:
{{frazeologia}}
{{etymologia}}
: (1.1) {{etym|prasłowiański|*tǫča}} (< *tǫk-ja) → [[chmura]] [[deszczowy|deszczowa]] / [[burzowy|burzowa]] / [[gradowy|gradowa]], ''w polskim i łużyckim zaszła zmiana znaczeniowa:'' [[chmura]] [[deszczowy|deszczowa]] > tęcza ([[po]] [[deszcz]]u)<ref>{{Boryś2005}}</ref>; {{por}} {{etymn|dolnołużycki|tyca}}, {{etymn|górnołużycki|tučel}} → tęcza, {{etymn|scs|тѫча}} (tǫča) → [[deszcz]], [[ulewa]], [[śnieg]], {{etymn|rosyjski|туча}} (tuča) → [[chmura]], {{etymn|serbski|туча}}, {{etymn|słoweński|toča}} → [[grad]]
: (1.1) od staro-cerkiewno-słowiańskiego „[[тѫча]]” (tǫča) → [[ulewny]] [[deszcz]], [[zamieć]], ale w języku rosyjskim, gdzie przeszła w „[[туча]]” (tuča) → [[chmura]], [[ulewa]], [[deszcz]]; pierwotnym znaczeniem było prawdopodobnie „chmura deszczowa, zwiastująca burzę”<ref>Zbigniew Gołąb, ''O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych'', Kraków 2004, s. 153, ISBN 83-242-0528-4.</ref>; zauważalne pokrewieństwo z serbskim „[[ту̏ча]]” i słoweńskim „[[tȯ́ča]]” ([[grad]]), górnołużyckim „[[tučel]]” i dolnołużyckim „[[tuca]]” (tęcza)<ref>hasło [http://ru.wiktionary.org/wiki/%D1%82%D1%83%D1%87%D0%B0 туча] w rosyjskim Wikisłowniku</ref>.
{{uwagi}}
: {{wikicytaty}}
{{tłumaczenia}}
* afrykanerski: (1.1) [[reënboog]]
* alabama: (1.1) [[hanakbootoklo]]
* albański: (1.1) [[ylber]] {{m}}
* angielski: (1.1) [[rainbow]]
Linia 67 ⟶ 70:
* hiszpański: (1.1) [[arcoíris]] {{m}}, [[arco iris]] {{m}}
* islandzki: (1.1) [[regnbogi]] {{m}}
* jaćwieski: (1.1) [[argikas]]
* japoński: (1.1) [[虹]] ([[にじ]])
* jidysz: (1.1) [[רעגן־בויגן]] {{m}} (regn-bojgn)
* kaszubski: (1.1) [[tãga]] {{ż}}
* kataloński: (1.1) [[arc de Sant Martí]] {{m}}, [[arc iris]] {{m}}
* kazachski: (1.1) [[кемпірқосақ]]
Linia 75 ⟶ 80:
* litewski: (1.1) [[vaivorykštė]] {{ż}}
* łaciński: (1.1) [[iris]] {{ż}}, [[arcus]] {{m}}
* macedoński: (1.1) [[виножито]] {{n}}, [[божило]] {{n}}, [[божилак]] {{m}}, [[ѕуница]] {{ż}}
* maltański: (1.1) [[qawsalla]] {{ż}}
* nahuatl: (1.1) [[cozamalotl]]
Linia 81 ⟶ 86:
* nowogrecki: (1.1) [[ουράνιο τόξο]] {{n}}, [[ίριδα]] {{ż}}
* portugalski: (1.1) [[arco-íris]] {{m}}
* quenya: (1.1) [[iluquinga]]
* rosyjski: (1.1) [[радуга]] {{ż}}
* rumuński: (1.1) [[curcubeu]] {{n}}
Linia 93 ⟶ 99:
* węgierski: (1.1) [[szivárvány]]
* wilamowski: (1.1) [[raenaböga]] {{m}}, [[rǡnabȫga]] {{m}}, [[ranaböga]] {{m}}, [[rȧnböga]] {{m}}
* włoski: (1.1) [[arcobaleno]] {{m}}, [[iride]] {{ż}}
{{źródła}}
<references />