tęcza
tęcza (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) meteorol. zjawisko optyczne pod postacią kolorowego łuku z rozszczepionego światła; zob. też tęcza w Wikipedii
- (1.2) przen. poet. o czymś wielobarwnym, przypominającym kolory tęczy (1.1)
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik tęcza tęcze dopełniacz tęczy tęcz celownik tęczy tęczom biernik tęczę tęcze narzędnik tęczą tęczami miejscownik tęczy tęczach wołacz tęczo tęcze
- przykłady:
- (1.1) Na niebie pojawiła się tęcza.
- (1.1) W wyobraźni wielu ludów tęcza symbolizuje rozmaitego rodzaju więzi między niebem a ziemią, bogami a ludźmi[1].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) barwy / kolory tęczy • tęcza po burzy / po deszczu • tęcza rano / wieczorem
- (1.2) tęcza barw / kolorów / kwiatów
- antonimy:
- hiperonimy:
- (1.1) zjawisko atmosferyczne, rozczepienie światła, fotometeor
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. tęcznik m, tęczówka ż, tęczowanie n
- czas. tęczować ndk.
- przym. tęczowy, tęczówkowy
- przysł. tęczowo; przest. tęczowie
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- (1.1) od staro-cerkiewno-słowiańskiego „тѫча” (tǫča) → ulewny deszcz, zamieć, ale w języku rosyjskim, gdzie przeszła w „туча” (tuča) → chmura, ulewa, deszcz; pierwotnym znaczeniem było prawdopodobnie „chmura deszczowa, zwiastująca burzę”[2]; zauważalne pokrewieństwo z serbskim „ту̏ча” i słoweńskim „tȯ́ča” (grad), górnołużyckim „tučel” i dolnołużyckim „tuca” (tęcza)[3].
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) reënboog
- albański: (1.1) ylber m
- angielski: (1.1) rainbow
- arabski: (1.1) قوس قزح, قزح
- baskijski: (1.1) ostadar, ortzadar
- białoruski: (1.1) вясёлка ż, радуга ż
- bułgarski: (1.1) дъга ż
- chorwacki: (1.1) duga ż
- czeski: (1.1) duha ż
- duński: (1.1) regnbue w
- esperanto: (1.1) ĉielarko
- estoński: (1.1) vikerkaar
- fiński: (1.1) sateenkaari
- francuski: (1.1) arc-en-ciel m
- hawajski: (1.1) ānuenue
- hebrajski: (1.1) קשת ż (keszet)
- hiszpański: (1.1) arcoíris m, arco iris m
- islandzki: (1.1) regnbogi m
- japoński: (1.1) 虹 (にじ)
- jidysz: (1.1) רעגן־בויגן m (regn-bojgn)
- kataloński: (1.1) arc de Sant Martí m, arc iris m
- kazachski: (1.1) кемпірқосақ
- koreański: (1.1) 무지개
- litewski: (1.1) vaivorykštė ż
- łaciński: (1.1) arcus m
- macedoński: (1.1) виножито n, божилак
- nahuatl: (1.1) cozamalotl
- niemiecki: (1.1) Regenbogen m
- nowogrecki: (1.1) ουράνιο τόξο n, ίριδα ż
- portugalski: (1.1) arco-íris m
- rosyjski: (1.1) радуга ż
- rumuński: (1.1) curcubeu n
- slovio: (1.1) duga (дуга)
- słowacki: (1.1) dúha ż
- słoweński: (1.1) mavrica ż
- szwedzki: (1.1) regnbåge w
- turecki: (1.1) gökkuşağı
- udmurcki: (1.1) вуюись
- ukraiński: (1.1) веселка ż
- võro: (1.1) vikatkaar
- węgierski: (1.1) szivárvány
- wilamowski: (1.1) raenaböga m, rǡnabȫga m, ranaböga m, rȧnböga m
- włoski: (1.1) arcobaleno m
- źródła:
- ↑ Hasło „tęcza” w: Władysław Kopaliński, Słownik symboli, Wiedza Powszechna, Warszawa 1990, ISBN 83-214-0746-3.
- ↑ Zbigniew Gołąb O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych, Kraków 2004, s. 153, ISBN 83-242-0528-4.
- ↑ hasło туча w rosyjskim Wikisłowniku