Otto Brunfels: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
kat. |
infobox |
||
| (Nie pokazano 36 wersji utworzonych przez 26 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Duchowny infobox |
|||
| ⚫ | Otto Brunfels (również: Othon Brunfels, Otho Braunfels |
||
|imię i nazwisko = Otto Brunfels |
|||
|imię i nazwisko org = |
|||
|tytuł = |
|||
|grafika = Otto Brunfels 2.jpg |
|||
|opis grafiki = |
|||
|alt grafiki = |
|||
|herb = |
|||
|dewiza = |
|||
|dewiza - j. polski = |
|||
|kraj działania = |
|||
|data urodzenia = ok. [[1488]] |
|||
|miejsce urodzenia = |
|||
|data śmierci = [[25 listopada]] [[1534]] |
|||
|miejsce śmierci = [[Berno]] |
|||
|miejsce pochówku = |
|||
|1. funkcja = |
|||
|1. funkcja - okres = |
|||
|2. funkcja = |
|||
|2. funkcja - okres = |
|||
|wyznanie = [[luteranizm]] |
|||
|kościół = |
|||
|inkardynacja = |
|||
|data ślubów zakonnych = |
|||
|data diakonatu = |
|||
|data ordynacji = |
|||
|data święceń = |
|||
|data nominacji = |
|||
|data sakry = |
|||
|data patriarchatu = |
|||
|data kreacji = |
|||
|papież kreujący = |
|||
|kościół tytularny = |
|||
|faksymile = |
|||
|opis faksymile = |
|||
|odznaczenia = |
|||
|commons = Category:Otto Brunfels |
|||
|wikiźródła = |
|||
|wikicytaty = |
|||
|wikinews = |
|||
|www = |
|||
}} |
|||
| ⚫ | '''Otto Brunfels''', (również: '''Othon Brunfels''', '''Otho Braunfels''' (ur. ok. [[1488]] w rejonie [[Moguncja|Moguncji]], zm. [[25 listopada]] [[1534]] w [[Berno|Bernie]]) – lekarz, [[botanika|botanik]], [[kaznodzieja]] [[luteranizm|luterański]], jeden z najwybitniejszych [[Niemcy|niemieckich]] [[Historia naturalna|naturalistów]] epoki [[Renesans]]u. Wraz z [[Hieronim Bock|Hieronimem Bockiem]], [[Valerius Cordus|Valeriusem Cordusem]] i [[Leonhart Fuchs|Leonhartem Fuchsem]] zaliczany do wielkiej czwórki ojców [[Niemcy|niemieckiej]] [[botanika|botaniki]]. |
||
Był synem [[bednarstwo|bednarza]]. W bardzo młodym wieku wstąpił do [[zakon]]u [[kartuzi|kartuzów]], gdzie studiował [[teologia|teologię]] i [[filozofia|filozofię]]. Po wybuchu [[Reformacja|Reformacji]], gdy zapoznał się z [[doktryna|doktryną]] [[Marcin Luter|Marcina Lutra]], opuścił zakon i [[Kościół katolicki]]. Przeszedł na [[luteranizm]] i z czasem został cenionym [[kaznodzieja|kaznodzieją]] i [[teolog]]iem [[protestantyzm|protestanckim]]. Osiedlił się w [[Strasburg]]u, gdzie nauczał i jednocześnie studiował [[medycyna|medycynę]] na miejscowym uniwersytecie. Dyplom lekarski uzyskał jednak dopiero w [[1530]] r. w [[Bazylea|Bazylei]]. Pozwoliło mu to na objęcie posady medyka miejskiego w [[Berno|Bernie]]. |
Był synem [[bednarstwo|bednarza]]. W bardzo młodym wieku wstąpił do [[zakon]]u [[kartuzi|kartuzów]], gdzie studiował [[teologia|teologię]] i [[filozofia|filozofię]]. Po wybuchu [[Reformacja|Reformacji]], gdy zapoznał się z [[doktryna|doktryną]] [[Marcin Luter|Marcina Lutra]], opuścił zakon i [[Kościół katolicki]]. Przeszedł na [[luteranizm]] i z czasem został cenionym [[kaznodzieja|kaznodzieją]] i [[teolog]]iem [[protestantyzm|protestanckim]]. Osiedlił się w [[Strasburg]]u, gdzie nauczał i jednocześnie studiował [[medycyna|medycynę]] na miejscowym uniwersytecie. Dyplom lekarski uzyskał jednak dopiero w [[1530]] r. w [[Bazylea|Bazylei]]. Pozwoliło mu to na objęcie posady medyka miejskiego w [[Berno|Bernie]]. |
||
Do [[botanika|botaniki]] trafił dzięki studiom medycznym, w sposób typowy dla większości |
Do [[botanika|botaniki]] trafił dzięki studiom medycznym, w sposób typowy dla większości naturalistów epoki [[Renesans|Odrodzenia]], tj. studiując [[starożytność|antyczne]] dzieła [[Teofrast z Eresos|Teofrasta]], [[Pedanios Dioskurydes|Dioskuryda]] czy „Historię naturalną” [[Pliniusz Starszy|Pliniusza]]. Poznał również prace pierwszych naturalistów z [[Italia (kraina historyczna)|Italii]]. Głównym dziełem Brunfelsa z zakresu [[botanika|botaniki]] jest wielki [[zielnik|herbarz]] ([[zielnik]]) pt. ''Herbarum vivae eicones'', do którego inspiracją było dla autora dzieło [[Pedanios Dioskurydes|Dioskuryda]]. Wydany w trzech tomach (w [[1530]], [[1532]] i [[1536]] r.) w [[Strasburg]]u, zawierał opisy i ilustracje do 135 [[Gatunek (biologia)|gatunków]] roślin. [[Zielnik|Herbarz]] Brunfelsa przedstawiał wyraźny postęp w stosunku do niedawnych ksiąg [[Średniowiecze|średniowiecznych]], nie było to jednak jeszcze dzieło rewolucyjne. Z analizy tekstu wynika że Brunfels, który posiłkował się pracami powstałymi na [[Półwysep Apeniński|Półwyspie Apenińskim]], nie zdawał sobie np. sprawy ze zróżnicowania geograficznych zasięgów poszczególnych gatunków roślin. Wyrażał on zdziwienie brakiem w rejonie [[Strasburg]]a wielu [[Gatunek (biologia)|gatunków]] opisanych przez [[Pedanios Dioskurydes|Dioskuryda]], a dziś określanych jako śródziemnomorskie. |
||
Historycy nauki wyżej niż tekst Brunfelsa cenią ilustracje do niego, które wykonał [[Hans Weiditz]], prawdopodobnie uczeń [[Albrecht Dürer|Dürera]]. Doskonałe technicznie [[rycina|ryciny]] nie są tu kopiami ilustracji z dawniejszych dzieł, lecz wykonane zostały na podstawie rzeczywistych okazów zebranych roślin, łącznie z ich wadami i uszkodzeniami takimi, jak uschnięty [[liść]] lub [[ |
Historycy nauki wyżej niż tekst Brunfelsa cenią ilustracje do niego, które wykonał [[Hans Weiditz]] z [[Bazylea|Bazylei]], prawdopodobnie uczeń [[Albrecht Dürer|Dürera]]. Doskonałe technicznie [[rycina|ryciny]] nie są tu kopiami ilustracji z dawniejszych dzieł, lecz wykonane zostały "z natury", na podstawie rzeczywistych okazów zebranych roślin, łącznie z ich wadami i uszkodzeniami takimi, jak uschnięty [[liść]] lub [[korona kwiatu]] uszkodzona przez owady. W następnych edycjach ''Herbarum vivae eicones'' liczba [[rycina|rycin]] (i opisanych gatunków) systematycznie rosła do 260. |
||
Oprócz dzieł botanicznych Brunfels opublikował również szereg rozpraw [[teologia|teologicznych]]. |
Oprócz dzieł botanicznych Brunfels opublikował również szereg rozpraw [[teologia|teologicznych]]. |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Brunfels, Otto}} |
|||
[[Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Bazylei]] |
|||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Niemieccy botanicy]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Niemieccy teolodzy luterańscy]] |
||
[[Kategoria:Zmarli 1534]] |
[[Kategoria:Zmarli w 1534]] |
||
Aktualna wersja na dzień 10:26, 18 sty 2023
| |
| Data urodzenia |
ok. 1488 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Wyznanie | |
Otto Brunfels, (również: Othon Brunfels, Otho Braunfels (ur. ok. 1488 w rejonie Moguncji, zm. 25 listopada 1534 w Bernie) – lekarz, botanik, kaznodzieja luterański, jeden z najwybitniejszych niemieckich naturalistów epoki Renesansu. Wraz z Hieronimem Bockiem, Valeriusem Cordusem i Leonhartem Fuchsem zaliczany do wielkiej czwórki ojców niemieckiej botaniki.
Był synem bednarza. W bardzo młodym wieku wstąpił do zakonu kartuzów, gdzie studiował teologię i filozofię. Po wybuchu Reformacji, gdy zapoznał się z doktryną Marcina Lutra, opuścił zakon i Kościół katolicki. Przeszedł na luteranizm i z czasem został cenionym kaznodzieją i teologiem protestanckim. Osiedlił się w Strasburgu, gdzie nauczał i jednocześnie studiował medycynę na miejscowym uniwersytecie. Dyplom lekarski uzyskał jednak dopiero w 1530 r. w Bazylei. Pozwoliło mu to na objęcie posady medyka miejskiego w Bernie.
Do botaniki trafił dzięki studiom medycznym, w sposób typowy dla większości naturalistów epoki Odrodzenia, tj. studiując antyczne dzieła Teofrasta, Dioskuryda czy „Historię naturalną” Pliniusza. Poznał również prace pierwszych naturalistów z Italii. Głównym dziełem Brunfelsa z zakresu botaniki jest wielki herbarz (zielnik) pt. Herbarum vivae eicones, do którego inspiracją było dla autora dzieło Dioskuryda. Wydany w trzech tomach (w 1530, 1532 i 1536 r.) w Strasburgu, zawierał opisy i ilustracje do 135 gatunków roślin. Herbarz Brunfelsa przedstawiał wyraźny postęp w stosunku do niedawnych ksiąg średniowiecznych, nie było to jednak jeszcze dzieło rewolucyjne. Z analizy tekstu wynika że Brunfels, który posiłkował się pracami powstałymi na Półwyspie Apenińskim, nie zdawał sobie np. sprawy ze zróżnicowania geograficznych zasięgów poszczególnych gatunków roślin. Wyrażał on zdziwienie brakiem w rejonie Strasburga wielu gatunków opisanych przez Dioskuryda, a dziś określanych jako śródziemnomorskie. Historycy nauki wyżej niż tekst Brunfelsa cenią ilustracje do niego, które wykonał Hans Weiditz z Bazylei, prawdopodobnie uczeń Dürera. Doskonałe technicznie ryciny nie są tu kopiami ilustracji z dawniejszych dzieł, lecz wykonane zostały "z natury", na podstawie rzeczywistych okazów zebranych roślin, łącznie z ich wadami i uszkodzeniami takimi, jak uschnięty liść lub korona kwiatu uszkodzona przez owady. W następnych edycjach Herbarum vivae eicones liczba rycin (i opisanych gatunków) systematycznie rosła do 260. Oprócz dzieł botanicznych Brunfels opublikował również szereg rozpraw teologicznych.