Jabłeczna: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Linki zewnętrzne: drobne techniczne |
m int. |
||
(Nie pokazano 25 wersji utworzonych przez 18 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|2=[[Jabłeczna (ujednoznacznienie)|Jabłeczna w innych znaczeniach tego słowa]]}} |
|||
{{Wieś infobox |
|||
{{Polska miejscowość infobox |
|||
⚫ | |||
| |
|nazwa = Jabłeczna |
||
| |
|rodzaj miejscowości = wieś |
||
| |
|zdjęcie = Jableczna-042.jpg |
||
| |
|opis zdjęcia = [[Cerkiew św. Onufrego w Jabłecznej|Cerkiew klasztorna św. Onufrego]] |
||
| |
|alt zdjęcia = |
||
⚫ | |||
|opis zdjęcia = [[Cerkiew św. Onufrego w Jabłecznej|Cerkiew klasztorna św. Onufrego]] |
|||
| |
|powiat = [[Powiat bialski|bialski]] |
||
| |
|gmina = [[Sławatycze (gmina)|Sławatycze]] |
||
| |
|sołectwo = |
||
|miejscowość podstawowa = |
|||
|sołectwo = |
|||
|wysokość = |
|wysokość = |
||
|liczba ludności |
|liczba ludności = 227{{r|pwl|nsp}} |
||
|rok = |
|rok = 2021 |
||
|strefa numeracyjna |
|strefa numeracyjna = 83 |
||
|kod pocztowy = |
|kod pocztowy = 21-526{{r|poczta}} |
||
|tablice rejestracyjne = LBI |
|tablice rejestracyjne = LBI |
||
|SIMC = 0019442 |
|SIMC = 0019442{{r|teryt}} |
||
| |
|kod mapy = Sławatycze (gmina) |
||
|współrzędne = 51°48'23"N 23°36'06"E<ref name="prng">{{PRNG Miejscowości|42797|data=2023-11-05}}</ref> |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
|stopniN = 51 |minutN = 48 |sekundN = 22 |
|||
| |
|www = |
||
|commons = Category:Jabłeczna |
|||
|wikisłownik = |
|||
|www = |
|||
}} |
}} |
||
'''Jabłeczna''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo lubelskie|województwie lubelskim]], w [[powiat bialski|powiecie bialskim]], w [[Sławatycze (gmina)|gminie Sławatycze]]. Położona na [[Równina Kodeńska|Równinie Kodeńskiej]], nad [[Bug]]iem, 30 km na |
'''Jabłeczna''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo lubelskie|województwie lubelskim]], w [[powiat bialski|powiecie bialskim]], w [[Sławatycze (gmina)|gminie Sławatycze]]. Położona na [[Równina Kodeńska|Równinie Kodeńskiej]], nad [[Bug]]iem, 30 km na północ od [[Włodawa|Włodawy]]{{r|R2013|teryt}}. |
||
[[Podział administracyjny Polski 1975–1998|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo bialskopodlaskie|województwa bialskopodlaskiego]]. |
Wieś [[Magnateria w Polsce|magnacka]] położona była w końcu XVIII wieku w [[powiat brzeskolitewski (I Rzeczpospolita)|powiecie brzeskolitewskim]] [[województwo brzeskolitewskie|województwa brzeskolitewskiego]] [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]]<ref>Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 116.</ref>. W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady [[Jabłeczna (gromada)|Jabłeczna]], po jej zniesieniu w gromadzie [[Zabłocie (gromada w powiecie bialskim)|Zabłocie]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo bialskopodlaskie|województwa bialskopodlaskiego]]. |
||
Wieś jest [[Sołectwo|sołectwem]] w gminie Sławatycze{{r|bip}}. Według [[Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011|Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011]] wieś liczyła 276 mieszkańców i była trzecią co do wielkości miejscowością gminy{{r|GUS}}. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Części wsi == |
|||
{|class="wikitable" width="60%" |
|||
|+Integralne części wsi Jabłeczna{{r|R2013|teryt}} |
|||
! SIMC !! Nazwa !! Rodzaj |
|||
|- |
|||
|0019459 || Jabłeczna || osada |
|||
|- |
|||
|0019465 || Monastyr || osada |
|||
|- |
|||
|0019471 || Ostrów || przysiółek |
|||
|} |
|||
== Zabytki == |
== Zabytki == |
||
{{osobny artykuł|Monaster św. Onufrego w Jabłecznej|}} |
{{osobny artykuł|Monaster św. Onufrego w Jabłecznej|}} |
||
* W miejscu, gdzie, według legendy, zatrzymała się płynąca Bugiem ikona [[Święty Onufry|św. Onufrego]], powstał [[monaster|klasztor prawosławny]]. Istniał już w XV w., o czym świadczy [[rękopis|rękopiśmienny]] egzemplarz [[Ewangelia|Ewangelii]] z 1498. Klasztor był przez wieki ostoją prawosławia na [[Podlasie|Podlasiu]]. Zniszczony podczas [[I wojna światowa|I]] i [[II wojna światowa|II wojny światowej]], odbudowany w 1989-1991 był siedzibą reaktywowanej [[Diecezja lubelsko-chełmska|prawosławnej diecezji chełmsko-lubelskiej]]. Klasztor podlega bezpośrednio prawosławnemu [[Metropolici warszawscy i całej Polski|metropolicie Warszawy i całej Polski]], czyli jest [[stauropigia]]lny. |
* W miejscu, gdzie, według legendy, zatrzymała się płynąca Bugiem ikona [[Święty Onufry|św. Onufrego]], powstał [[monaster|klasztor prawosławny]]. Istniał już w XV w., o czym świadczy [[rękopis|rękopiśmienny]] egzemplarz [[Ewangelia|Ewangelii]] z 1498. Klasztor był przez wieki ostoją prawosławia na [[Podlasie|Podlasiu]]. Zniszczony podczas [[I wojna światowa|I]] i [[II wojna światowa|II wojny światowej]], odbudowany w 1989-1991 był siedzibą reaktywowanej [[Diecezja lubelsko-chełmska|prawosławnej diecezji chełmsko-lubelskiej]]. Klasztor podlega bezpośrednio prawosławnemu [[Metropolici warszawscy i całej Polski|metropolicie Warszawy i całej Polski]], czyli jest [[stauropigia]]lny. |
||
* Zespół klasztorny (Jabłeczna 69) na uboczu wsi wzniesiony w 1838-1840, tworzą: [[klasycyzm|klasycystyczna]] murowana [[Cerkiew św. Onufrego w Jabłecznej|cerkiew św. Onufrego]] wraz ze słynącą łaskami XV-wieczną [[ikona|ikoną]] patrona, [[dzwonnica]] bramna, budynek [[klasztor]]ny, [[cmentarz]] (na nim mogiła żołnierzy Armii Radzieckiej)<ref>[http://lublin. |
* Zespół klasztorny (Jabłeczna 69) na uboczu wsi wzniesiony w 1838-1840, tworzą: [[klasycyzm|klasycystyczna]] murowana [[Cerkiew św. Onufrego w Jabłecznej|cerkiew św. Onufrego]] wraz ze słynącą łaskami XV-wieczną [[ikona|ikoną]] patrona, [[dzwonnica]] bramna, budynek [[klasztor]]ny, [[cmentarz]] (na nim mogiła żołnierzy Armii Radzieckiej)<ref>[http://lublin.wyborcza.pl/lublin/1,35640,7856506,Zapal_swieczke_w_niedziele_na_mogilach_Rosjan.html Zapal świeczkę w niedzielę na mogiłach Rosjan, Gazeta Wyborcza Lublin, 7 maja 2010].</ref>. Przy klasztorze muzeum diecezjalne. W bliskim sąsiedztwie drewniane kaplice z 1905-1908: [[Kaplica Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy w Jabłecznej|Zaśnięcia Bogurodzicy]] i [[Kaplica Świętego Ducha w Jabłecznej|Świętego Ducha]]. Jeden z sześciu męskich klasztorów prawosławnych w Polsce. Uroczystości religijne w dniu św. Onufrego: 24-25 czerwca (11-12 czerwca według [[kalendarz juliański|kalendarza juliańskiego]]) gromadzą liczne rzesze pielgrzymów. |
||
* Dawna cerkiew unicka z 1752, obecnie [[Kościół Przemienienia Pańskiego w Jabłecznej| |
* Dawna cerkiew unicka z 1752, obecnie kościół rzymskokatolicki [[Kościół Przemienienia Pańskiego w Jabłecznej|Przemienienia Pańskiego]], siedziba parafii [[Parafia Przemienienia Pańskiego w Jabłecznej|Przemienienia Pańskiego w Jabłecznej]]<ref>[http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/2949,jableczna-kosciol-przemienienia-panskiego.html Jabłeczna – Kościół Przemienienia Pańskiego. Atrakcje turystyczne Jabłeczna]</ref>. |
||
== Szlaki turystyczne == |
== Szlaki turystyczne == |
||
{{szlak|czerwony}} [[Nadbużański szlak rowerowy]] |
{{szlak|czerwony}} [[Nadbużański szlak rowerowy]] |
||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy| |
|||
* <ref name=pwl>{{Polska w liczbach|id=wies_Jableczna|nazwa=Wieś Jabłeczna w liczbach|data dostępu=2023-01-06}}</ref> |
|||
* <ref name=nsp>{{Cytuj |url=https://bdl.stat.gov.pl/bdl/metadane/cechy/4182 |tytuł=NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych |data=data=2022-09-19 |data dostępu=2023-12-03|opublikowany=Bank Danych Lokalnych GUS}}</ref> |
|||
* <ref name=GUS>[http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5670/21/1/1/1_miejscowosci_ludnosc_nsp2011.xlsx GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.]</ref> |
|||
* <ref name=bip>[https://www.biuletyn.net/nt-bin/start.asp?podmiot=slawatycze/&strona=14&typ=podmenu&typmenu=14&menu=1&id=10&str=1 BIP gminy, sołectwa] [dostęp 2023-12-03]</ref> |
|||
* <ref name = R2013>''Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części'' ({{Dziennik Ustaw|2013|200}})</ref> |
|||
* <ref name = "teryt">[http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=&level=miejsc&wojewodztwo=&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true GUS. Rejestr TERYT]</ref> |
|||
* <ref name=poczta>{{Poczta Polska|2013|s=360|data dostępu=2020-12-22}}</ref> |
|||
}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* {{SgKP|III|339}} |
* {{SgKP|III|339}} |
||
* |
* {{Cytuj | url = http://www.mojepodlasie.friko.pl/miasta/jableczna.htm | tytuł = Jabłeczna | opublikowany = Moje Podlasie | zarchiwizowano = 2018-01-29 | archiwum = https://web.archive.org/web/20180129061130/http://mojepodlasie.friko.pl/miasta/jableczna.htm | język = pl | data dostępu = 2008-07-25 }} |
||
{{Gmina Sławatycze}} |
{{Gmina Sławatycze}} |
||
[[Kategoria:Jabłeczna|*]] |
[[Kategoria:Jabłeczna|*]] |
||
[[Kategoria:Wsie magnackie I Rzeczypospolitej (województwo brzeskolitewskie)]] |
Aktualna wersja na dzień 13:57, 10 maj 2024
wieś | |
Cerkiew klasztorna św. Onufrego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) | |
Strefa numeracyjna |
83 |
Kod pocztowy |
21-526[4] |
Tablice rejestracyjne |
LBI |
SIMC |
0019442[5] |
Położenie na mapie gminy Sławatycze | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu bialskiego | |
51°48′23″N 23°36′06″E/51,806389 23,601667[1] |
Jabłeczna – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Sławatycze. Położona na Równinie Kodeńskiej, nad Bugiem, 30 km na północ od Włodawy[6][5].
Wieś magnacka położona była w końcu XVIII wieku w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego Wielkiego Księstwa Litewskiego[7]. W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jabłeczna, po jej zniesieniu w gromadzie Zabłocie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Sławatycze[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 276 mieszkańców i była trzecią co do wielkości miejscowością gminy[9].
Wieś leży na lewym brzegu Bugu, przy granicy z Białorusią. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 816.
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0019459 | Jabłeczna | osada |
0019465 | Monastyr | osada |
0019471 | Ostrów | przysiółek |
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- W miejscu, gdzie, według legendy, zatrzymała się płynąca Bugiem ikona św. Onufrego, powstał klasztor prawosławny. Istniał już w XV w., o czym świadczy rękopiśmienny egzemplarz Ewangelii z 1498. Klasztor był przez wieki ostoją prawosławia na Podlasiu. Zniszczony podczas I i II wojny światowej, odbudowany w 1989-1991 był siedzibą reaktywowanej prawosławnej diecezji chełmsko-lubelskiej. Klasztor podlega bezpośrednio prawosławnemu metropolicie Warszawy i całej Polski, czyli jest stauropigialny.
- Zespół klasztorny (Jabłeczna 69) na uboczu wsi wzniesiony w 1838-1840, tworzą: klasycystyczna murowana cerkiew św. Onufrego wraz ze słynącą łaskami XV-wieczną ikoną patrona, dzwonnica bramna, budynek klasztorny, cmentarz (na nim mogiła żołnierzy Armii Radzieckiej)[10]. Przy klasztorze muzeum diecezjalne. W bliskim sąsiedztwie drewniane kaplice z 1905-1908: Zaśnięcia Bogurodzicy i Świętego Ducha. Jeden z sześciu męskich klasztorów prawosławnych w Polsce. Uroczystości religijne w dniu św. Onufrego: 24-25 czerwca (11-12 czerwca według kalendarza juliańskiego) gromadzą liczne rzesze pielgrzymów.
- Dawna cerkiew unicka z 1752, obecnie kościół rzymskokatolicki Przemienienia Pańskiego, siedziba parafii Przemienienia Pańskiego w Jabłecznej[11].
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42797
- ↑ Wieś Jabłeczna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-06] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-12-03] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 360 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 116.
- ↑ BIP gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-03]
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Zapal świeczkę w niedzielę na mogiłach Rosjan, Gazeta Wyborcza Lublin, 7 maja 2010.
- ↑ Jabłeczna – Kościół Przemienienia Pańskiego. Atrakcje turystyczne Jabłeczna
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jabłeczna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 339 .
- Jabłeczna [online], Moje Podlasie [dostęp 2008-07-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-29] (pol.).