Bieżuń: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Przemo7892 (dyskusja | edycje) →Burmistrzowie Bieżunia: W dniu 6 maja 2024 został zaprzysiężony nowy burmistrz miasta i gminy Bieżuń. Stąd ta zmiana |
|||
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
Linia 13: | Linia 13: | ||
|prawa miejskie = 1406–1674, 1767–1870, 1994 |
|prawa miejskie = 1406–1674, 1767–1870, 1994 |
||
|stanowisko zarządzającego = |
|stanowisko zarządzającego = |
||
|zarządzający = Andrzej |
|zarządzający = Andrzej Sztybor |
||
|powierzchnia = 12,07 |
|powierzchnia = 12,07 |
||
|wysokość = |
|wysokość = |
||
Linia 22: | Linia 22: | ||
|kod pocztowy = 09-320 |
|kod pocztowy = 09-320 |
||
|tablice rejestracyjne = WZU |
|tablice rejestracyjne = WZU |
||
|plan miasta = |
|||
|kod mapy = Bieżuń (gmina) |
|kod mapy = Bieżuń (gmina) |
||
|współrzędne = 52°57′41″N 19°53′27″E |
|współrzędne = 52°57′41″N 19°53′27″E |
||
Linia 37: | Linia 38: | ||
'''Bieżuń''' – [[miasto]] w [[Polska|Polsce]], w [[województwo mazowieckie|województwie mazowieckim]], w [[powiat żuromiński|powiecie żuromińskim]], siedziba [[Bieżuń (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej Bieżuń]], nad rzeką [[Wkra (dopływ Narwi)|Wkrą]]. |
'''Bieżuń''' – [[miasto]] w [[Polska|Polsce]], w [[województwo mazowieckie|województwie mazowieckim]], w [[powiat żuromiński|powiecie żuromińskim]], siedziba [[Bieżuń (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej Bieżuń]], nad rzeką [[Wkra (dopływ Narwi)|Wkrą]]. |
||
Prywatne miasto szlacheckie położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sierpeckim [[województwo płockie (I Rzeczpospolita)|województwa płockiego]]<ref>Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego</ref>. Miasto prywatne [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Kongresowego]], położone było w 1827 w powiecie mławskim, obwodzie mławskim [[Województwo płockie (Królestwo Polskie)|województwa płockiego]]<ref>Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 23.</ref>. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miasto administracyjnie należało do [[województwo ciechanowskie|woj. ciechanowskiego]]. Bieżuń uzyskał [[lokacja (historia)|lokację miejską]] w [[1406]] roku, został zdegradowany przed [[1700]] rokiem. Ponownie odzyskał prawa miejskie w [[1767]] roku i stracił w [[1869]] roku. W grudniu 1993 roku Rada Ministrów nadała mu prawa miejskie<ref name=":1">{{Cytuj |autor = |tytuł = ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 13 grudnia 1993 r. w sprawie nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. |data = 1993 |opublikowany = www.prawo.pl |url = http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19931230555/O/D19930555.pdf}}</ref>, a rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Nowe miasta - Archiwum Rzeczpospolitej |data dostępu = 2020-07-01 |opublikowany = archiwum.rp.pl |url = https://archiwum.rp.pl/artykul/13697-Nowe-miasta.html}}</ref>. |
Prywatne miasto szlacheckie położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sierpeckim [[województwo płockie (I Rzeczpospolita)|województwa płockiego]]<ref>Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, [[Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk]] i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego</ref>. Miasto prywatne [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Kongresowego]], położone było w 1827 w powiecie mławskim, obwodzie mławskim [[Województwo płockie (Królestwo Polskie)|województwa płockiego]]<ref>Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 23.</ref>. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miasto administracyjnie należało do [[województwo ciechanowskie|woj. ciechanowskiego]]. Bieżuń uzyskał [[lokacja (historia)|lokację miejską]] w [[1406]] roku, został zdegradowany przed [[1700]] rokiem. Ponownie odzyskał prawa miejskie w [[1767]] roku i stracił w [[1869]] roku. W grudniu 1993 roku Rada Ministrów nadała mu prawa miejskie<ref name=":1">{{Cytuj |autor = |tytuł = ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 13 grudnia 1993 r. w sprawie nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. |data = 1993 |opublikowany = www.prawo.pl |url = http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19931230555/O/D19930555.pdf}}</ref>, a rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Nowe miasta - Archiwum Rzeczpospolitej |data dostępu = 2020-07-01 |opublikowany = archiwum.rp.pl |url = https://archiwum.rp.pl/artykul/13697-Nowe-miasta.html}}</ref>. |
||
Według danych [[Główny Urząd Statystyczny|GUS]] z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 1850 mieszkańców<ref name="populacja2019" />. |
Według danych [[Główny Urząd Statystyczny|GUS]] z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 1850 mieszkańców<ref name="populacja2019" />. |
||
Linia 44: | Linia 45: | ||
[[Plik:Andrzej Hieronim Franciszek Zamoyski (Pomnik w Bieżuniu) (2).JPG|mały|Pomnik Andrzeja Zamoyskiego, upamiętniający także nadanie praw miejskich w 1406 r., potwierdzenie ich w 1767, odebranie w 1869 i ponowne nadanie w 1994, usytuowany na rynku miejskim]] |
[[Plik:Andrzej Hieronim Franciszek Zamoyski (Pomnik w Bieżuniu) (2).JPG|mały|Pomnik Andrzeja Zamoyskiego, upamiętniający także nadanie praw miejskich w 1406 r., potwierdzenie ich w 1767, odebranie w 1869 i ponowne nadanie w 1994, usytuowany na rynku miejskim]] |
||
[[Plik:Biezun (Russland) - Marktleben im Kriege. 1915 (69115480).jpg|mały|Rynek w 1915 r.]] |
[[Plik:Biezun (Russland) - Marktleben im Kriege. 1915 (69115480).jpg|mały|Rynek w 1915 r.]] |
||
W XIV wieku Bieżuń był ośrodkiem intensywnej kolonizacji, w 1406 otrzymał [[prawa miejskie]]. W [[XVIII wiek]]u stanowił własność Zamoyskich, którzy zapewnili mu rozkwit i ożywienie gospodarcze. W późniejszych latach miasto wielokrotnie zmieniało właścicieli, było miejscem targów i stanowiło lokalny ośrodek handlowy. W I połowie XIX wieku rozwinęło się sukiennictwo, podczas powstania styczniowego w okolicach miasta potyczki. W ramach represji Bieżuń został pozbawiony praw miejskich i zdegradowany do roli wsi. Po 1945 stał się miejscowością rolniczą, przodującą w hodowli [[drób|drobiu]], ogrodnictwie [[szklarnia (ogrodnictwo)|szklarniowym]], z drobnym przemysłem spożywczym i rzemiosłem. W czasach Polski Ludowej powstało liceum ogólnokształcące i dom kultury<ref>Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński, "Mazowsze, mały przewodnik", Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1978 s. 99</ref>. W czasie funkcjonowania gromad, wówczas wieś była siedzibą gromady [[Bieżuń (gromada)|Bieżuń]]. Rozporządzeniem Rady Ministrów z 13 grudnia 1993 roku Bieżuniowi przywrócono prawa miejskie<ref name=":1" />. Rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku<ref name=":2" />. |
W XIV wieku Bieżuń był ośrodkiem intensywnej kolonizacji, w 1406 otrzymał [[prawa miejskie]]. W [[XVIII wiek]]u stanowił własność Zamoyskich, którzy zapewnili mu rozkwit i ożywienie gospodarcze. W późniejszych latach miasto wielokrotnie zmieniało właścicieli, było miejscem targów i stanowiło lokalny ośrodek handlowy. W I połowie XIX wieku rozwinęło się sukiennictwo, podczas powstania styczniowego w okolicach miasta potyczki. W ramach represji Bieżuń został pozbawiony praw miejskich i zdegradowany do roli wsi. Po 1945 stał się miejscowością rolniczą, przodującą w hodowli [[drób|drobiu]], ogrodnictwie [[szklarnia (ogrodnictwo)|szklarniowym]], z drobnym przemysłem spożywczym i rzemiosłem. W czasach Polski Ludowej powstało liceum ogólnokształcące i dom kultury<ref>Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński, "Mazowsze, mały przewodnik", [[Sport i Turystyka|Wyd. Sport i Turystyka]], Warszawa 1978 s. 99</ref>. W czasie funkcjonowania gromad, wówczas wieś była siedzibą gromady [[Bieżuń (gromada)|Bieżuń]]. Rozporządzeniem Rady Ministrów z 13 grudnia 1993 roku Bieżuniowi przywrócono prawa miejskie<ref name=":1" />. Rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku<ref name=":2" />. |
||
Miejscowość jest siedzibą [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiej]] parafii [[Parafia św. Stanisława Biskupa Męczennika w Bieżuniu|św. Stanisława Biskupa Męczennika]]. |
Miejscowość jest siedzibą [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiej]] parafii [[Parafia św. Stanisława Biskupa Męczennika w Bieżuniu|św. Stanisława Biskupa Męczennika]]. |
||
Linia 54: | Linia 55: | ||
* Roman Kochanowicz (1998-2002) |
* Roman Kochanowicz (1998-2002) |
||
* Ewa Łubińska (2002-2010) |
* Ewa Łubińska (2002-2010) |
||
* Andrzej Szymański ( |
* Andrzej Szymański (2010-2024) |
||
* Andrzej Sztybor (2024) |
|||
== Demografia == |
== Demografia == |
Aktualna wersja na dzień 21:59, 15 maj 2024
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
Rynek | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
Gmina | |||||
Data założenia |
1406 | ||||
Prawa miejskie |
1406–1674, 1767–1870, 1994 | ||||
Burmistrz |
Andrzej Sztybor | ||||
Powierzchnia |
12,07 km² | ||||
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Strefa numeracyjna |
+48 23 | ||||
Kod pocztowy |
09-320 | ||||
Tablice rejestracyjne |
WZU | ||||
Położenie na mapie gminy Bieżuń | |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |||||
Położenie na mapie powiatu żuromińskiego | |||||
52°57′41″N 19°53′27″E/52,961389 19,890833 | |||||
TERC (TERYT) |
1437014 | ||||
SIMC |
0111981 | ||||
Urząd miejski ul. Warszawska 209-320 Bieżuń | |||||
Strona internetowa |
Bieżuń – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Bieżuń, nad rzeką Wkrą.
Prywatne miasto szlacheckie położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sierpeckim województwa płockiego[2]. Miasto prywatne Królestwa Kongresowego, położone było w 1827 w powiecie mławskim, obwodzie mławskim województwa płockiego[3]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. ciechanowskiego. Bieżuń uzyskał lokację miejską w 1406 roku, został zdegradowany przed 1700 rokiem. Ponownie odzyskał prawa miejskie w 1767 roku i stracił w 1869 roku. W grudniu 1993 roku Rada Ministrów nadała mu prawa miejskie[4], a rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku[5].
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 1850 mieszkańców[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W XIV wieku Bieżuń był ośrodkiem intensywnej kolonizacji, w 1406 otrzymał prawa miejskie. W XVIII wieku stanowił własność Zamoyskich, którzy zapewnili mu rozkwit i ożywienie gospodarcze. W późniejszych latach miasto wielokrotnie zmieniało właścicieli, było miejscem targów i stanowiło lokalny ośrodek handlowy. W I połowie XIX wieku rozwinęło się sukiennictwo, podczas powstania styczniowego w okolicach miasta potyczki. W ramach represji Bieżuń został pozbawiony praw miejskich i zdegradowany do roli wsi. Po 1945 stał się miejscowością rolniczą, przodującą w hodowli drobiu, ogrodnictwie szklarniowym, z drobnym przemysłem spożywczym i rzemiosłem. W czasach Polski Ludowej powstało liceum ogólnokształcące i dom kultury[6]. W czasie funkcjonowania gromad, wówczas wieś była siedzibą gromady Bieżuń. Rozporządzeniem Rady Ministrów z 13 grudnia 1993 roku Bieżuniowi przywrócono prawa miejskie[4]. Rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku[5].
Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika.
W Bieżuniu urodził się Izaak Cylkow, pierwszy rabin Wielkiej Synagogi w Warszawie; z Bieżunia pochodzi wicemistrz olimpijski z Pekinu w rzucie dyskiem, Piotr Małachowski, oraz polski aktor i reżyser teatralny Jerzy Bończak.
Burmistrzowie Bieżunia
[edytuj | edytuj kod]- Alina Truszczyńska (1994-1998)
- Roman Kochanowicz (1998-2002)
- Ewa Łubińska (2002-2010)
- Andrzej Szymański (2010-2024)
- Andrzej Sztybor (2024)
Demografia
[edytuj | edytuj kod]- Piramida wieku mieszkańców Bieżunia w 2014 roku[7]
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- barokowy kościół Świętej Trójcy
- pałac Zamoyskich z II połowy XVIII wieku, przebudowany, barokowo-klasycystyczny, ruiny oficyny z XVIII w.
- park krajobrazowy z pozostałościami fortyfikacji z XVI wieku
- synagoga w Bieżuniu
- Muzeum Małego Miasta przy rynku
- pozostałości domu poety Stefana Gołębiowskiego
- ruiny młyna wodnego na rzece Wkrze
- drewniane domy
Komunikacja
[edytuj | edytuj kod]W mieście zbiegają się drogi wojewódzkie:
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-09-14] .
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 23.
- ↑ a b ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 13 grudnia 1993 r. w sprawie nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. [online], www.prawo.pl, 1993 .
- ↑ a b Nowe miasta - Archiwum Rzeczpospolitej [online], archiwum.rp.pl [dostęp 2020-07-01] .
- ↑ Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński, "Mazowsze, mały przewodnik", Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1978 s. 99
- ↑ Bieżuń w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-06-24] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Miasto i gmina Bieżuń
- BIP Miasto i gmina Bieżuń
- Historia Żydów w Bieżuniu na portalu Wirtualny Sztetl
- Bieżuń, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 224 .