Przejdź do zawartości

Bieżuń: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Aw58 (dyskusja | edycje)
→‎Burmistrzowie Bieżunia: W dniu 6 maja 2024 został zaprzysiężony nowy burmistrz miasta i gminy Bieżuń. Stąd ta zmiana
 
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 13: Linia 13:
|prawa miejskie = 1406–1674, 1767–1870, 1994
|prawa miejskie = 1406–1674, 1767–1870, 1994
|stanowisko zarządzającego =
|stanowisko zarządzającego =
|zarządzający = Andrzej Szymański
|zarządzający = Andrzej Sztybor
|powierzchnia = 12,07
|powierzchnia = 12,07
|wysokość =
|wysokość =
Linia 22: Linia 22:
|kod pocztowy = 09-320
|kod pocztowy = 09-320
|tablice rejestracyjne = WZU
|tablice rejestracyjne = WZU
|plan miasta =
|kod mapy = Bieżuń (gmina)
|kod mapy = Bieżuń (gmina)
|współrzędne = 52°57′41″N 19°53′27″E
|współrzędne = 52°57′41″N 19°53′27″E
Linia 37: Linia 38:
'''Bieżuń''' – [[miasto]] w [[Polska|Polsce]], w [[województwo mazowieckie|województwie mazowieckim]], w [[powiat żuromiński|powiecie żuromińskim]], siedziba [[Bieżuń (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej Bieżuń]], nad rzeką [[Wkra (dopływ Narwi)|Wkrą]].
'''Bieżuń''' – [[miasto]] w [[Polska|Polsce]], w [[województwo mazowieckie|województwie mazowieckim]], w [[powiat żuromiński|powiecie żuromińskim]], siedziba [[Bieżuń (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej Bieżuń]], nad rzeką [[Wkra (dopływ Narwi)|Wkrą]].


Prywatne miasto szlacheckie położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sierpeckim [[województwo płockie (I Rzeczpospolita)|województwa płockiego]]<ref>Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego</ref>. Miasto prywatne [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Kongresowego]], położone było w 1827 w powiecie mławskim, obwodzie mławskim [[Województwo płockie (Królestwo Polskie)|województwa płockiego]]<ref>Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 23.</ref>. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miasto administracyjnie należało do [[województwo ciechanowskie|woj. ciechanowskiego]]. Bieżuń uzyskał [[lokacja (historia)|lokację miejską]] w [[1406]] roku, został zdegradowany przed [[1700]] rokiem. Ponownie odzyskał prawa miejskie w [[1767]] roku i stracił w [[1869]] roku. W grudniu 1993 roku Rada Ministrów nadała mu prawa miejskie<ref name=":1">{{Cytuj |autor = |tytuł = ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 13 grudnia 1993 r. w sprawie nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. |data = 1993 |opublikowany = www.prawo.pl |url = http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19931230555/O/D19930555.pdf}}</ref>, a rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Nowe miasta - Archiwum Rzeczpospolitej |data dostępu = 2020-07-01 |opublikowany = archiwum.rp.pl |url = https://archiwum.rp.pl/artykul/13697-Nowe-miasta.html}}</ref>.
Prywatne miasto szlacheckie położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sierpeckim [[województwo płockie (I Rzeczpospolita)|województwa płockiego]]<ref>Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, [[Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk]] i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego</ref>. Miasto prywatne [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Kongresowego]], położone było w 1827 w powiecie mławskim, obwodzie mławskim [[Województwo płockie (Królestwo Polskie)|województwa płockiego]]<ref>Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 23.</ref>. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miasto administracyjnie należało do [[województwo ciechanowskie|woj. ciechanowskiego]]. Bieżuń uzyskał [[lokacja (historia)|lokację miejską]] w [[1406]] roku, został zdegradowany przed [[1700]] rokiem. Ponownie odzyskał prawa miejskie w [[1767]] roku i stracił w [[1869]] roku. W grudniu 1993 roku Rada Ministrów nadała mu prawa miejskie<ref name=":1">{{Cytuj |autor = |tytuł = ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 13 grudnia 1993 r. w sprawie nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. |data = 1993 |opublikowany = www.prawo.pl |url = http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19931230555/O/D19930555.pdf}}</ref>, a rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Nowe miasta - Archiwum Rzeczpospolitej |data dostępu = 2020-07-01 |opublikowany = archiwum.rp.pl |url = https://archiwum.rp.pl/artykul/13697-Nowe-miasta.html}}</ref>.


Według danych [[Główny Urząd Statystyczny|GUS]] z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 1850 mieszkańców<ref name="populacja2019" />.
Według danych [[Główny Urząd Statystyczny|GUS]] z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 1850 mieszkańców<ref name="populacja2019" />.
Linia 44: Linia 45:
[[Plik:Andrzej Hieronim Franciszek Zamoyski (Pomnik w Bieżuniu) (2).JPG|mały|Pomnik Andrzeja Zamoyskiego, upamiętniający także nadanie praw miejskich w 1406 r., potwierdzenie ich w 1767, odebranie w 1869 i ponowne nadanie w 1994, usytuowany na rynku miejskim]]
[[Plik:Andrzej Hieronim Franciszek Zamoyski (Pomnik w Bieżuniu) (2).JPG|mały|Pomnik Andrzeja Zamoyskiego, upamiętniający także nadanie praw miejskich w 1406 r., potwierdzenie ich w 1767, odebranie w 1869 i ponowne nadanie w 1994, usytuowany na rynku miejskim]]
[[Plik:Biezun (Russland) - Marktleben im Kriege. 1915 (69115480).jpg|mały|Rynek w 1915 r.]]
[[Plik:Biezun (Russland) - Marktleben im Kriege. 1915 (69115480).jpg|mały|Rynek w 1915 r.]]
W XIV wieku Bieżuń był ośrodkiem intensywnej kolonizacji, w 1406 otrzymał [[prawa miejskie]]. W [[XVIII wiek]]u stanowił własność Zamoyskich, którzy zapewnili mu rozkwit i ożywienie gospodarcze. W późniejszych latach miasto wielokrotnie zmieniało właścicieli, było miejscem targów i stanowiło lokalny ośrodek handlowy. W I połowie XIX wieku rozwinęło się sukiennictwo, podczas powstania styczniowego w okolicach miasta potyczki. W ramach represji Bieżuń został pozbawiony praw miejskich i zdegradowany do roli wsi. Po 1945 stał się miejscowością rolniczą, przodującą w hodowli [[drób|drobiu]], ogrodnictwie [[szklarnia (ogrodnictwo)|szklarniowym]], z drobnym przemysłem spożywczym i rzemiosłem. W czasach Polski Ludowej powstało liceum ogólnokształcące i dom kultury<ref>Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński, "Mazowsze, mały przewodnik", Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1978 s. 99</ref>. W czasie funkcjonowania gromad, wówczas wieś była siedzibą gromady [[Bieżuń (gromada)|Bieżuń]]. Rozporządzeniem Rady Ministrów z 13 grudnia 1993 roku Bieżuniowi przywrócono prawa miejskie<ref name=":1" />. Rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku<ref name=":2" />.
W XIV wieku Bieżuń był ośrodkiem intensywnej kolonizacji, w 1406 otrzymał [[prawa miejskie]]. W [[XVIII wiek]]u stanowił własność Zamoyskich, którzy zapewnili mu rozkwit i ożywienie gospodarcze. W późniejszych latach miasto wielokrotnie zmieniało właścicieli, było miejscem targów i stanowiło lokalny ośrodek handlowy. W I połowie XIX wieku rozwinęło się sukiennictwo, podczas powstania styczniowego w okolicach miasta potyczki. W ramach represji Bieżuń został pozbawiony praw miejskich i zdegradowany do roli wsi. Po 1945 stał się miejscowością rolniczą, przodującą w hodowli [[drób|drobiu]], ogrodnictwie [[szklarnia (ogrodnictwo)|szklarniowym]], z drobnym przemysłem spożywczym i rzemiosłem. W czasach Polski Ludowej powstało liceum ogólnokształcące i dom kultury<ref>Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński, "Mazowsze, mały przewodnik", [[Sport i Turystyka|Wyd. Sport i Turystyka]], Warszawa 1978 s. 99</ref>. W czasie funkcjonowania gromad, wówczas wieś była siedzibą gromady [[Bieżuń (gromada)|Bieżuń]]. Rozporządzeniem Rady Ministrów z 13 grudnia 1993 roku Bieżuniowi przywrócono prawa miejskie<ref name=":1" />. Rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku<ref name=":2" />.


Miejscowość jest siedzibą [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiej]] parafii [[Parafia św. Stanisława Biskupa Męczennika w Bieżuniu|św. Stanisława Biskupa Męczennika]].
Miejscowość jest siedzibą [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiej]] parafii [[Parafia św. Stanisława Biskupa Męczennika w Bieżuniu|św. Stanisława Biskupa Męczennika]].
Linia 54: Linia 55:
* Roman Kochanowicz (1998-2002)
* Roman Kochanowicz (1998-2002)
* Ewa Łubińska (2002-2010)
* Ewa Łubińska (2002-2010)
* Andrzej Szymański (od 2010)
* Andrzej Szymański (2010-2024)
* Andrzej Sztybor (2024)


== Demografia ==
== Demografia ==

Aktualna wersja na dzień 21:59, 15 maj 2024

Bieżuń
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Rynek
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

żuromiński

Gmina

Bieżuń

Data założenia

1406

Prawa miejskie

1406–1674, 1767–1870, 1994

Burmistrz

Andrzej Sztybor

Powierzchnia

12,07 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności
• gęstość


1850[1]
153,3 os./km²

Strefa numeracyjna

+48 23

Kod pocztowy

09-320

Tablice rejestracyjne

WZU

Położenie na mapie gminy Bieżuń
Mapa konturowa gminy Bieżuń, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Bieżuń”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Bieżuń”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Bieżuń”
Położenie na mapie powiatu żuromińskiego
Mapa konturowa powiatu żuromińskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Bieżuń”
Ziemia52°57′41″N 19°53′27″E/52,961389 19,890833
TERC (TERYT)

1437014

SIMC

0111981

Urząd miejski
ul. Warszawska 2
09-320 Bieżuń
Strona internetowa

Bieżuńmiasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Bieżuń, nad rzeką Wkrą.

Prywatne miasto szlacheckie położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sierpeckim województwa płockiego[2]. Miasto prywatne Królestwa Kongresowego, położone było w 1827 w powiecie mławskim, obwodzie mławskim województwa płockiego[3]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. ciechanowskiego. Bieżuń uzyskał lokację miejską w 1406 roku, został zdegradowany przed 1700 rokiem. Ponownie odzyskał prawa miejskie w 1767 roku i stracił w 1869 roku. W grudniu 1993 roku Rada Ministrów nadała mu prawa miejskie[4], a rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku[5].

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 1850 mieszkańców[1].

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Pomnik Andrzeja Zamoyskiego, upamiętniający także nadanie praw miejskich w 1406 r., potwierdzenie ich w 1767, odebranie w 1869 i ponowne nadanie w 1994, usytuowany na rynku miejskim
Rynek w 1915 r.

W XIV wieku Bieżuń był ośrodkiem intensywnej kolonizacji, w 1406 otrzymał prawa miejskie. W XVIII wieku stanowił własność Zamoyskich, którzy zapewnili mu rozkwit i ożywienie gospodarcze. W późniejszych latach miasto wielokrotnie zmieniało właścicieli, było miejscem targów i stanowiło lokalny ośrodek handlowy. W I połowie XIX wieku rozwinęło się sukiennictwo, podczas powstania styczniowego w okolicach miasta potyczki. W ramach represji Bieżuń został pozbawiony praw miejskich i zdegradowany do roli wsi. Po 1945 stał się miejscowością rolniczą, przodującą w hodowli drobiu, ogrodnictwie szklarniowym, z drobnym przemysłem spożywczym i rzemiosłem. W czasach Polski Ludowej powstało liceum ogólnokształcące i dom kultury[6]. W czasie funkcjonowania gromad, wówczas wieś była siedzibą gromady Bieżuń. Rozporządzeniem Rady Ministrów z 13 grudnia 1993 roku Bieżuniowi przywrócono prawa miejskie[4]. Rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 1994 roku[5].

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika.

W Bieżuniu urodził się Izaak Cylkow, pierwszy rabin Wielkiej Synagogi w Warszawie; z Bieżunia pochodzi wicemistrz olimpijski z Pekinu w rzucie dyskiem, Piotr Małachowski, oraz polski aktor i reżyser teatralny Jerzy Bończak.

Burmistrzowie Bieżunia

[edytuj | edytuj kod]
  • Alina Truszczyńska (1994-1998)
  • Roman Kochanowicz (1998-2002)
  • Ewa Łubińska (2002-2010)
  • Andrzej Szymański (2010-2024)
  • Andrzej Sztybor (2024)

Demografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Piramida wieku mieszkańców Bieżunia w 2014 roku[7]


Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
Wybrane zabytki
Kościół Świętej Trójcy
Muzeum Małego Miasta w Bieżuniu
Pałac Zamoyskich
Drewniany dom
Drewniany dom
Dom poety Stefana Gołębiowskiego

Komunikacja

[edytuj | edytuj kod]

W mieście zbiegają się drogi wojewódzkie:

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-09-14].
  2. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  3. Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 23.
  4. a b ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 13 grudnia 1993 r. w sprawie nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. [online], www.prawo.pl, 1993.
  5. a b Nowe miasta - Archiwum Rzeczpospolitej [online], archiwum.rp.pl [dostęp 2020-07-01].
  6. Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński, "Mazowsze, mały przewodnik", Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1978 s. 99
  7. Bieżuń w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-06-24], liczba ludności na podstawie danych GUS.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]