Salamandrowate: Różnice pomiędzy wersjami

Salamandrowate
	Salamandridae
	Goldfuss, 1820
	; Przedstawiciel rodziny – pacyfotryton kalifornijski (Taricha torosa)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy ogoniaste
Podrząd	Salamandroidea
Rodzina	salamandrowate
	Typ nomenklatoryczny
	Salamandra Laurenti, 1768
Synonimy
	Salamandrae Goldfuss, 1820; Salamandridae – J.E. Gray, 1825; Salamandroidea – Fitzinger, 1826; Tritonidae Boie, 1828; Cercopi Wagler, 1828; Salamandrina – Hemprich, 1829; Salamandroidea – Schinz, 1833; Tritones Tschudi, 1838; Tritonides Tschudi, 1838; Pleurodeles Tschudi, 1838; Tritonides Tschudi, 1838; Pleurodelina Bonaparte, 1839; Salamandrina – Bonaparte, 1839; Pleurodelae – Fitzinger, 1843; Salamandrinae Fitzinger, 1843; Tritonines – Bronn, 1849; Salamandridae – Bronn, 1849; Pleurodelidae – Bonaparte, 1850; Pleurodelina – Bonaparte, 1850; Bradybatina Bonaparte, 1850; Tritonina Bonaparte, 1850; Geotritonidae Bonaparte, 1850; Geotritonina – Bonaparte, 1850; Seiranotina J.E. Gray, 1850; Pleurodelini – Massalongo, 1853; Salamandrini – Massalongo, 1853; Pleurodelidae – Hallowell, 1856; Seiranotidae – Hallowell, 1856; Tritonidae – Hallowell, 1856; Salamandrida – Jan, 1857; Salamandroidea – Wied-Neuwied, 1865; Mecodonta Strauch, 1870; Salamandroideae – Garman, 1884; Salamandridi – Acloque, 1900; Tritonidi – Acloque, 1900; Salamandroideae – Stejneger, 1907; Salamandroidea – Dunn, 1922; Salamandroidae – Hay, 1930; Triturinae Brame, 1957; Voigtiellinae Brame, 1958; Triturinae Kuhn, 1965; Salamandroidia – Dubois, 2005; Salamandrininae – Dubois & Raffaëlli, 2009; Salamandroidae – Dubois & Raffaëlli, 2012;
Podrodziny
	3 podrodziny – zobacz opis w tekście
	3 podrodziny – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 13:50, 21 sie 2024

Salamandrowate (Salamandridae) – rodzina płazów z rzędu płazów ogoniastych (Caudata), dość szeroko rozprzestrzeniona na kuli ziemskiej. Brak jej przedstawicieli w Ameryce Południowej i Środkowej oraz Australii.

Występowanie

Od Wysp Brytyjskich i Skandynawii, na wschód do Uralu i na południe do Półwyspu Iberyjskiego, północno-zachodnia Afryka i Anatolia; północno-środkowe Indie i Chiny do północnego Wietnamu; skrajnie północno-zachodnia Afryka; południowa Kanada i USA do skrajnie północnego Meksyku^[31].

Charakterystyka

Do rodziny tej należy ponad 140 gatunków o małej i średniej wielkości ciała.

U salamandrowatych formy dorosłe nie posiadają skrzeli, lecz oddychają za pomocą płuc oraz przez skórę i błony śluzowe jamy gębowej. Charakterystycznymi cechami budowy szkieletu są: trzony kręgów są tyłowklęsłe, zęby lemieszowo-podniebienne, ustawione w 2 rzędach, są w różny sposób rozchylone lub powyginane. Ten sposób wygięcia czy rozchylenia tych zębów jest ważną cechą gatunkową. Skóra może być gładka lub chropowata i zawiera gruczoły jadowe, które spełniają rolę obrony biernej.

Podczas rozmnażania występuje zapłodnienie wewnętrzne. Samiec nie posiada narządów kopulacyjnych, lecz wytwarza spermatofor, który następnie albo zostaje składany w kloace samicy, albo w wodzie lub na lądzie w jej obecności, a samica go podejmuje. Związany z tym jest charakterystyczny dla danego gatunku rytuał godowy. Ważną rolę w przebiegu godów spełniają substancje zapachowe – feromony, wytwarzane zarówno przez samca, jak i samicę. Składanie jaj, rozwój kijanek i przeobrażenie u większości gatunków tej rodziny odbywa się w wodzie. Wyjątkiem jest salamandra czarna (Salamandra atra), u której rozwój kijanek i przeobrażenie następuje w ciele samicy.

Systematyka

Do rodziny należą następujące podrodziny^[31]:

Uwagi

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Typ nomenklatoryczny: Triton Laurenti, 1768 (= Triturus Rafinesque, 1815).
↑ ^a ^b Typ nomenklatoryczny: Pleurodeles Michahelles, 1830.
↑ Typ nomenklatoryczny: Salamandrina Fitzinger, 1826.
↑ Typ nomenklatoryczny: Bradybates Tschudi, 1838.
↑ Typ nomenklatoryczny: Geotriton Bonaparte, 1832 (= Lissotriton Bell, 1839).
↑ Typ nomenklatoryczny: Seiranota Barnes, 1826 (= Salamandrina Fitzinger, 1826).
↑ Typ nomenklatoryczny: Voigtiella Herre, 1949.

Przypisy

↑ Salamandridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b G. A. Goldfuss: Handbuch der Zoologie. Cz. 2. Nürnburg: Johann Leonhard Schrag, 1820, s. 129. (niem.).
↑ J.E. Gray. A synopsis of the genera of reptiles and Amphibia, with a description of some new species. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 215, 1825. (ang.).
↑ L.J.F.J. Fitzinger: Neue Classification der Reptilien nach ihren Natürlichen Verwandtschaften nebst einer Verwandtschafts-Tafel und einem Verzeichnisse der Reptilien-Sammlung des K. K. Zoologisch Museum’s zu Wien. Wien: J.G. Heubner., 1826, s. 41. (niem.).
↑ F. Boie. Bemerfungen über die Ubtheilungen im natürlichen Systeme und deren Characteristit. „Isis von Oken”. 21, s. kol. 363, 1828. (niem.).
↑ J.G. Wagler. Vorläufige Uebersicht des Geruftes, sowie Untungigung feines Systema amphibiorum. „Isis von Oken”. 21, s. kol. 859, 1828. (niem.).
↑ W.F. Hemprich: Grundiss der Naturgeschichte für höhere Lehrenstatlen. Wyd. 2 (Zweite Ausflage). Berlin: August Rüder, 1829, s. xix. (niem.).
↑ H.R. Schinz: Naturgeschichte und Abbildungen der Reptilien. Schaffhausen: Brodtmanns lithographischer Kunstanstalt, 1833, s. 202. (niem.).
↑ ^a ^b ^c ^d J.J. von Tschudi: Classification der Batrachier mit Berücksichtigung der fossilen Thiere dieser Abtheilung der Reptilien. Neuchâtel: Petitpierre, 1838, s. 26. (niem.).
↑ ^a ^b Ch.-L. Bonaparte: Iconographia della Fauna Italica per le Quattro Classi degli Animali Vertebrati. T. 2: Amphibi. Rome: Salviucci, 1839, s. nienumerowana. (wł.).
↑ ^a ^b L. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843, s. 33. (łac.).
↑ ^a ^b H.G. Bronn: Handbuch einer Geschichte der Natur. Cz. 5. Sttutgart: E. Schweizerbart, 1849, s. 683. (niem.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Ch.-L. Bonaparte: Conspectus Systematum. Herpetologiae et Amphibiologiae. Wyd. Editio altera reformata. Lugdini Batavorum: E.J. Brill, 1850, s. 1 p. (łac.).
↑ J.E. Gray: Catalogue of the Specimens of Amphibia in the Collection of the British Museum. Cz. 2: Batrachia Gradientia, etc. London: Printed by Order of the Trustees, 1850, s. 29. (ang.).
↑ ^a ^b A.B. Massalongo. Sopra un nuovo genere di rettili della provincia Padovana. „Nuovi Annali delle Scienze Naturali”. Serie III. 7, s. 11, 1853. Bologna. (wł.).
↑ ^a ^b ^c E. Hallowell. Description of several species of Urodela, with remarks on the geographical distribution of the Caducibranchiata Division of these animals and their classification. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 8, s. 10, 1856. (ang.).
↑ G. Jan: Cenni sul Museo Civico di Milano ed Indice Sistematico dei Rettili ed Anfibi Esposti nel Medesimo. Milano: Luigi di Giacomo Pirola, 1857, s. 54. (wł.).
↑ M.A.P. zu Wied-Neuwied. Verzeichniss der Reptilien, welche auf einer Reise im nördlichen Amerika beobachtet wurden. „Novorum Actorum Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Germanicae Naturae Curiosorum”. 32, s. 124, 1865. (niem.).
↑ A. Strauch. Revision der Salamandriden-Gattungen nebst beschreibung einiger neuen und weniger bekannten Arten dieser Familie. „Mémoires de l’Académie Impériale des Sciences de St. Pétersbourg”. VII^E Série. 16 (4), s. 108, 1870. (niem.).
↑ S. Garman. The North American reptiles and batrachians. A list of the species occurring north of the Isthmus of Tehuantepec, with references. „Bulletin of the Essex Institute”. 16, s. 37, 1884. (ang.).
↑ ^a ^b A.N.Ch. Acloque: Fauna de France contenant la description de espèces indigènes, disposees en tableaux analytiques, et illustree de figures representant les types caractéristiques des genres. Cz. 1: Mammifères, oiseaux, poissons, reptiles, batraciens, protochordes. Paris: J.B. Balliere et Fils, 1900, s. 491. (fr.).
↑ L.H. Stejneger. Herpetology of Japan and adjacent territory. „Bulletin of the United States National Museum”. 58, s. 3, 1907. (ang.).
↑ E.R. Dunn. The sound-transmitting apparatus of salamanders and the phylogeny of the Caudata. „The American Naturalist”. 56, s. 423, 1922. (ang.).
↑ O.P. Hay: Second bibliography and catalogue of the fossil Vertebrata of North America, Publication 390 of the Carnegie Institute of Washington. Cz. 1. Washington D. C.: Carnegie Institution of Washington, 1930, s. 848. (ang.).
↑ A.H. Brame Jr.: List World’s Recent Caudata. Los Angele: Prywatne powielanie, 1957, s. 9. (ang.).
↑ A.H. Brame Jr.: List World’s Fossil Caudata. Los Angeles: Prywatne powielanie, 1958, s. 4. (ang.).
↑ O. Kuhn: Die Amphibien: System und Stammesgeschichte. München: Oeben, 1965, s. 37. (niem.).
↑ A. Dubois. Amphibia Mundi. 1.1. An ergotaxonomy of Recent amphibians. „Alytes”. 23 (1), s. 19, 2005. (ang.).
↑ A. Dubois & J. Raffaëlli. A new ergotaxonomy of the family Salamandridae Goldfuss, 1820 (Amphibia, Urodela). „Atyles”. 26, s. 64, 2009. (ang.).
↑ A. Dubois & J. Raffaëlli. A new ergotaxonomy of the order Urodela Duméril, 1805 (Amphibia, Batrachia). „Alytes”. 28, s. 148, 2012. (ang.).
↑ ^a ^b D. Frost: Salamandridae Goldfuss, 1820. [w:] Amphibian Species of the World 6.1, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2022-05-09]. (ang.).

Bibliografia

W. Juszczyk: Płazy i gady krajowe. Warszawa: PWN, 1974.

[uwaga1-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Typ nomenklatoryczny: Triton Laurenti, 1768 (= Triturus Rafinesque, 1815).

[uwaga2-11] Typ nomenklatoryczny: Pleurodeles Michahelles, 1830.

[14] Typ nomenklatoryczny: Salamandrina Fitzinger, 1826.

[17] Typ nomenklatoryczny: Bradybates Tschudi, 1838.

[18] Typ nomenklatoryczny: Geotriton Bonaparte, 1832 (= Lissotriton Bell, 1839).

[19] Typ nomenklatoryczny: Seiranota Barnes, 1826 (= Salamandrina Fitzinger, 1826).

[32] Typ nomenklatoryczny: Voigtiella Herre, 1949.

[itis-1] Salamandridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Goldfuss-2] G. A. Goldfuss: Handbuch der Zoologie. Cz. 2. Nürnburg: Johann Leonhard Schrag, 1820, s. 129. (niem.).

[Gray1825-3] J.E. Gray. A synopsis of the genera of reptiles and Amphibia, with a description of some new species. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 215, 1825. (ang.).

[Fitzinger1826-4] L.J.F.J. Fitzinger: Neue Classification der Reptilien nach ihren Natürlichen Verwandtschaften nebst einer Verwandtschafts-Tafel und einem Verzeichnisse der Reptilien-Sammlung des K. K. Zoologisch Museum’s zu Wien. Wien: J.G. Heubner., 1826, s. 41. (niem.).

[Boie-6] F. Boie. Bemerfungen über die Ubtheilungen im natürlichen Systeme und deren Characteristit. „Isis von Oken”. 21, s. kol. 363, 1828. (niem.).

[Wagler-7] J.G. Wagler. Vorläufige Uebersicht des Geruftes, sowie Untungigung feines Systema amphibiorum. „Isis von Oken”. 21, s. kol. 859, 1828. (niem.).

[Hemprich-8] W.F. Hemprich: Grundiss der Naturgeschichte für höhere Lehrenstatlen. Wyd. 2 (Zweite Ausflage). Berlin: August Rüder, 1829, s. xix. (niem.).

[Schinz-9] H.R. Schinz: Naturgeschichte und Abbildungen der Reptilien. Schaffhausen: Brodtmanns lithographischer Kunstanstalt, 1833, s. 202. (niem.).

[Tschudi-10] J.J. von Tschudi: Classification der Batrachier mit Berücksichtigung der fossilen Thiere dieser Abtheilung der Reptilien. Neuchâtel: Petitpierre, 1838, s. 26. (niem.).

[Bonaparte1839-12] Ch.-L. Bonaparte: Iconographia della Fauna Italica per le Quattro Classi degli Animali Vertebrati. T. 2: Amphibi. Rome: Salviucci, 1839, s. nienumerowana. (wł.).

[Fitzinger1843-13] L. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843, s. 33. (łac.).

[Bronn-15] H.G. Bronn: Handbuch einer Geschichte der Natur. Cz. 5. Sttutgart: E. Schweizerbart, 1849, s. 683. (niem.).

[Bonaparte1850-16] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Ch.-L. Bonaparte: Conspectus Systematum. Herpetologiae et Amphibiologiae. Wyd. Editio altera reformata. Lugdini Batavorum: E.J. Brill, 1850, s. 1 p. (łac.).

[Gray1850-20] J.E. Gray: Catalogue of the Specimens of Amphibia in the Collection of the British Museum. Cz. 2: Batrachia Gradientia, etc. London: Printed by Order of the Trustees, 1850, s. 29. (ang.).

[Massalongo-21] A.B. Massalongo. Sopra un nuovo genere di rettili della provincia Padovana. „Nuovi Annali delle Scienze Naturali”. Serie III. 7, s. 11, 1853. Bologna. (wł.).

[Hallowell-22] E. Hallowell. Description of several species of Urodela, with remarks on the geographical distribution of the Caducibranchiata Division of these animals and their classification. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 8, s. 10, 1856. (ang.).

[Jan-23] G. Jan: Cenni sul Museo Civico di Milano ed Indice Sistematico dei Rettili ed Anfibi Esposti nel Medesimo. Milano: Luigi di Giacomo Pirola, 1857, s. 54. (wł.).

[Wied-Neuwied-24] M.A.P. zu Wied-Neuwied. Verzeichniss der Reptilien, welche auf einer Reise im nördlichen Amerika beobachtet wurden. „Novorum Actorum Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Germanicae Naturae Curiosorum”. 32, s. 124, 1865. (niem.).

[Strauch-25] A. Strauch. Revision der Salamandriden-Gattungen nebst beschreibung einiger neuen und weniger bekannten Arten dieser Familie. „Mémoires de l’Académie Impériale des Sciences de St. Pétersbourg”. VII^E Série. 16 (4), s. 108, 1870. (niem.).

[Garman-26] S. Garman. The North American reptiles and batrachians. A list of the species occurring north of the Isthmus of Tehuantepec, with references. „Bulletin of the Essex Institute”. 16, s. 37, 1884. (ang.).

[Acloque-27] A.N.Ch. Acloque: Fauna de France contenant la description de espèces indigènes, disposees en tableaux analytiques, et illustree de figures representant les types caractéristiques des genres. Cz. 1: Mammifères, oiseaux, poissons, reptiles, batraciens, protochordes. Paris: J.B. Balliere et Fils, 1900, s. 491. (fr.).

[Stejneger-28] L.H. Stejneger. Herpetology of Japan and adjacent territory. „Bulletin of the United States National Museum”. 58, s. 3, 1907. (ang.).

[Dunn-29] E.R. Dunn. The sound-transmitting apparatus of salamanders and the phylogeny of the Caudata. „The American Naturalist”. 56, s. 423, 1922. (ang.).

[Hay-30] O.P. Hay: Second bibliography and catalogue of the fossil Vertebrata of North America, Publication 390 of the Carnegie Institute of Washington. Cz. 1. Washington D. C.: Carnegie Institution of Washington, 1930, s. 848. (ang.).

[Brame1957-31] A.H. Brame Jr.: List World’s Recent Caudata. Los Angele: Prywatne powielanie, 1957, s. 9. (ang.).

[Brame1958-33] A.H. Brame Jr.: List World’s Fossil Caudata. Los Angeles: Prywatne powielanie, 1958, s. 4. (ang.).

[Kuhn-34] O. Kuhn: Die Amphibien: System und Stammesgeschichte. München: Oeben, 1965, s. 37. (niem.).

[Dubois-35] A. Dubois. Amphibia Mundi. 1.1. An ergotaxonomy of Recent amphibians. „Alytes”. 23 (1), s. 19, 2005. (ang.).

[Dubois&Raffaëlli2009-36] A. Dubois & J. Raffaëlli. A new ergotaxonomy of the family Salamandridae Goldfuss, 1820 (Amphibia, Urodela). „Atyles”. 26, s. 64, 2009. (ang.).

[Dubois&Raffaëlli2012-37] A. Dubois & J. Raffaëlli. A new ergotaxonomy of the order Urodela Duméril, 1805 (Amphibia, Batrachia). „Alytes”. 28, s. 148, 2012. (ang.).

[Frost-38] D. Frost: Salamandridae Goldfuss, 1820. [w:] Amphibian Species of the World 6.1, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2022-05-09]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[a]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[b]

[10]

[11]

[c]

[12]

[13]

[d]

[e]

[f]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[g]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

@@ Linia 3: / Linia 3: @@
  |nazwa łacińska         = Salamandridae
  |TSN                    = 208253
- |zoolog                 = [[Georg August Goldfuss|Goldfuss]], 1820
+ |zoolog                 = [[Georg August Goldfuss|Goldfuss]], 1820{{r|Goldfuss}}
  |okres istnienia        =
  |grafika                = Taricha torosa.jpg
- |opis grafiki           = [[Pacyfotryton kalifornijski]] (''Taricha torosa'')
+ |opis grafiki           = Przedstawiciel rodziny – '''[[pacyfotryton kalifornijski]]''' (''Taricha torosa'')
  |typ                    = [[strunowce]]
  |podtyp                 = [[kręgowce]]
@@ Linia 13: / Linia 13: @@
  |podrząd                = [[Salamandroidea]]
  |rodzina                = salamandrowate
+ |typ nomenklatoryczny   = ''[[Salamandra]]'' <small>[[Josephus Nicolaus Laurenti|Laurenti]], 1768</small>
- |synonimy               =
- |ranga podtaksonu       =
+ |synonimy               =
+* Salamandrae <small>Goldfuss, 1820</small>{{r|Goldfuss}}
- |podtaksony             =
+* Salamandridae – <small>[[John Edward Gray|J.E. Gray]], 1825</small>{{r|Gray1825}}
- |status IUCN            =
+* Salamandroidea – <small>[[Leopold Fitzinger|Fitzinger]], 1826</small>{{r|Fitzinger1826}}
- |IUCN id                =
+* Tritonidae<ref group="uwaga" name="uwaga1">Typ nomenklatoryczny: ''Triton'' <small>Laurenti, 1768</small> (= ''Triturus'' <small>Rafinesque, 1815</small>).</ref> <small>Boie, 1828</small>{{r|Boie}}
- |mapa występowania      =
+* Cercopi <small>[[Johann Georg Wagler|Wagler]], 1828</small>{{r|Wagler}}
- |opis mapy występowania =
+* Salamandrina – <small>[[Friedrich Wilhelm Hemprich|Hemprich]], 1829</small>{{r|Hemprich}}
+* Salamandroidea – <small>[[Heinrich Rudolf Schinz|Schinz]], 1833</small>{{r|Schinz}}
+* Tritones{{u|uwaga1}} <small>[[Johann Jakob von Tschudi|Tschudi]], 1838</small>{{r|Tschudi}}
+* Tritonides{{u|uwaga1}} <small>Tschudi, 1838</small>{{r|Tschudi}}
+* Pleurodeles<ref group="uwaga" name="uwaga2">Typ nomenklatoryczny: ''Pleurodeles'' <small>Michahelles, 1830</small>.</ref> <small>Tschudi, 1838</small>{{r|Tschudi}}
+* Tritonides <small>Tschudi, 1838</small>{{r|Tschudi}}
+* Pleurodelina{{u|uwaga2}} <small>[[Charles-Lucien Bonaparte|Bonaparte]], 1839</small>{{r|Bonaparte1839}}
+* Salamandrina – <small>Bonaparte, 1839</small>{{r|Bonaparte1839}}
+* Pleurodelae – <small>Fitzinger, 1843</small>{{r|Fitzinger1843}}
+* Salamandrinae<ref group="uwaga">Typ nomenklatoryczny: ''Salamandrina'' <small>Fitzinger, 1826</small>.</ref> <small>Fitzinger, 1843</small>{{r|Fitzinger1843}}
+* Tritonines – <small>[[Heinrich Georg Bronn|Bronn]], 1849</small>{{r|Bronn}}
+* Salamandridae – <small>Bronn, 1849</small>{{r|Bronn}}
+* Pleurodelidae – <small>Bonaparte, 1850</small>{{r|Bonaparte1850}}
+* Pleurodelina – <small>Bonaparte, 1850</small>{{r|Bonaparte1850}}
+* Bradybatina<ref group="uwaga">Typ nomenklatoryczny: ''Bradybates'' <small>Tschudi, 1838</small>.</ref> <small>Bonaparte, 1850</small>{{r|Bonaparte1850}}
+* Tritonina{{u|uwaga1}} <small>Bonaparte, 1850</small>{{r|Bonaparte1850}}
+* Geotritonidae<ref group="uwaga">Typ nomenklatoryczny: ''Geotriton'' <small>Bonaparte, 1832</small> (= ''Lissotriton'' <small>Bell, 1839</small>).</ref> <small>Bonaparte, 1850</small>{{r|Bonaparte1850}}
+* Geotritonina – <small>Bonaparte, 1850</small>{{r|Bonaparte1850}}
+* Seiranotina<ref group="uwaga">Typ nomenklatoryczny: ''Seiranota'' <small>Barnes, 1826</small> (= ''Salamandrina'' <small>Fitzinger, 1826</small>).</ref> <small>J.E. Gray, 1850</small>{{r|Gray1850}}
+* Pleurodelini – <small>[[Abramo Bartolommeo Massalongo|Massalongo]], 1853</small>{{r|Massalongo}}
+* Salamandrini – <small>Massalongo, 1853</small>{{r|Massalongo}}
+* Pleurodelidae – <small>[[Edward Hallowell|Hallowell]], 1856</small>{{r|Hallowell}}
+* Seiranotidae – <small>Hallowell, 1856</small>{{r|Hallowell}}
+* Tritonidae – <small>Hallowell, 1856</small>{{r|Hallowell}}
+* Salamandrida – <small>[[Giorgio Jan|Jan]], 1857</small>{{r|Jan}}
+* Salamandroidea – <small>[[Maximilian zu Wied-Neuwied|Wied-Neuwied]], 1865</small>{{r|Wied-Neuwied}}
+* Mecodonta <small>[[Alexander Strauch|Strauch]], 1870</small>{{r|Strauch}}
+* Salamandroideae – <small>[[Samuel Garman|Garman]], 1884</small>{{r|Garman}}
+* Salamandridi – <small>[[Alexandre Acloque|Acloque]], 1900</small>{{r|Acloque}}
+* Tritonidi – <small>Acloque, 1900</small>{{r|Acloque}}
+* Salamandroideae – <small>[[Leonhard Hess Stejneger|Stejneger]], 1907</small>{{r|Stejneger}}
+* Salamandroidea – <small>[[Emmett Reid Dunn|Dunn]], 1922</small>{{r|Dunn}}
+* Salamandroidae – <small>[[Oliver Perry Hay|Hay]], 1930</small>{{r|Hay}}
+* Triturinae{{u|uwaga1}} <small>[[Arden H. Brame|Brame]], 1957</small>{{r|Brame1957}}
+* Voigtiellinae<ref group="uwaga">Typ nomenklatoryczny: ''Voigtiella'' <small>Herre, 1949</small>.</ref> <small>Brame, 1958</small>{{r|Brame1958}}
+* Triturinae{{u|uwaga1}} <small>Kuhn, 1965</small>{{r|Kuhn}}
+* Salamandroidia – <small>[[Alain Dubois|Dubois]], 2005</small>{{r|Dubois}}
+* Salamandrininae – <small>Dubois & [[Jean Raffaëlli|Raffaëlli]], 2009</small>{{r|Dubois&Raffaëlli2009}}
+* Salamandroidae – <small>Dubois & Raffaëlli, 2012</small>{{r|Dubois&Raffaëlli2012}}
+ |ranga podtaksonu       = [[rodzina (biologia)|Podrodziny]]
+ |podtaksony             = ''3 podrodziny – zobacz opis w tekście''
  |wikispecies            = Salamandridae
  |commons                = Category:Salamandridae
- |wikisłownik            =
 }}
-'''Salamandrowate''' (Salamandridae) – rodzina [[płazy|płazów]] ogoniastych, dość szeroko rozprzestrzeniona na kuli ziemskiej. Brak jej przedstawicieli w [[Ameryka Południowa|Ameryce Południowej]] i [[Ameryka Środkowa|Środkowej]]. Do rodziny tej należy 39 gatunków o małej i średniej wielkości ciała. W Polsce przedstawicielami tej rodziny są:
+'''Salamandrowate''' (Salamandridae) – [[rodzina (biologia)|rodzina]] [[płazy|płazów]] z [[rząd (biologia)|rzędu]] [[płazy ogoniaste|płazów ogoniastych]] (Caudata), dość szeroko rozprzestrzeniona na kuli ziemskiej. Brak jej przedstawicieli w [[Ameryka Południowa|Ameryce Południowej]] i [[Ameryka Środkowa|Środkowej]] oraz [[Australia (kontynent)|Australii]].
-* [[salamandra plamista]] (''Salamandra salamandra'')
-* [[traszka grzebieniasta]] (''Triturus cristatus'')
-* [[traszka zwyczajna]] (''Lissotriton vulgaris'')
-* [[traszka karpacka]] (''Lissotriton montandoni'')
-* [[traszka górska]] (''Mesotriton alpestris'')
+== Występowanie ==
-U salamandrowatych formy dorosłe nie posiadają [[Skrzela (anatomia)|skrzeli]], lecz oddychają za pomocą [[płuco|płuc]] oraz przez skórę i błony śluzowe jamy gębowej. Charakterystycznymi cechami budowy szkieletu są: trzony kręgów są tyłowklęsłe, zęby lemieszowo-podniebienne, ustawione w 2 rzędach, są w różny sposób rozchylone lub powyginane. Ten sposób wygięcia czy rozchylenia tych zębów jest ważną [[Cecha taksonomiczna|cechą gatunkową]]. Skóra  może być gładka lub chropowata i zawiera gruczoły jadowe, które spełniają rolę obrony biernej.
+Od [[Wyspy Brytyjskie|Wysp Brytyjskich]] i [[Skandynawia|Skandynawii]], na wschód do Uralu i na południe do [[Półwysep Iberyjski|Półwyspu Iberyjskiego]], północno-zachodnia [[Afryka]] i [[Anatolia]]; północno-środkowe [[Indie]] i [[Chińska Republika Ludowa|Chiny]] do północnego [[Wietnam]]u; skrajnie północno-zachodnia Afryka; południowa [[Kanada]] i [[Stany Zjednoczone|USA]] do skrajnie północnego [[Meksyk]]u{{r|Frost}}.
+== Charakterystyka ==
-Podczas rozmnażania występuje zapłodnienie wewnętrzne. Samiec nie posiada narządów kopulacyjnych, lecz wytwarza [[spermatofor]], który następnie albo zostaje składany w [[Kloaka (biologia)|kloace]] samicy, albo w wodzie lub na lądzie w jej obecności, a samica go podejmuje.Związany z tym jest charakterystyczny dla danego gatunku rytuał godowy. Ważną rolę w przebiegu [[Okres godowy|godów]] spełniają substancje zapachowe – [[feromony]], wytwarzane zarówno przez samca, jak i samicę. Składanie jaj,  rozwój [[kijanka|kijanek]] i [[przeobrażenie]] u większości gatunków tej rodziny odbywa się w wodzie. Wyjątkiem jest [[salamandra czarna]] (''Salamandra atra''), u której rozwój kijanek i przeobrażenie następuje w ciele samicy.
+Do rodziny tej należy ponad 140 gatunków o małej i średniej wielkości ciała.
+U salamandrowatych formy dorosłe nie posiadają [[Skrzela (anatomia)|skrzeli]], lecz oddychają za pomocą [[płuco|płuc]] oraz przez skórę i błony śluzowe jamy gębowej. Charakterystycznymi cechami budowy szkieletu są: trzony kręgów są tyłowklęsłe, zęby lemieszowo-podniebienne, ustawione w 2 rzędach, są w różny sposób rozchylone lub powyginane. Ten sposób wygięcia czy rozchylenia tych zębów jest ważną [[Cecha taksonomiczna|cechą gatunkową]]. Skóra może być gładka lub chropowata i zawiera gruczoły jadowe, które spełniają rolę obrony biernej.
-=== Systematyka ===
-Do rodziny należą następujące rodzaje<ref name="amnh">{{cytuj stronę | url = http://research.amnh.org/herpetology/amphibia/names.php?taxon=&family=Salamandridae&subfamily=&genus=&commname=&authority=&year=&geo=0&dist=&comment=| tytuł = Salamandridae| opublikowany =''Amphibian Species of the World 5.3'', an Online Reference | data dostępu =28 czerwca 2009| autor =Darrel Frost and The American Museum of Natural History | język = en}}</ref>:
-* ''[[Calotriton]]
-* ''Chioglossa'' (jedynym przedstawicielem jest ''Chioglossa lusitanica'' – [[salamandra luzytańska]])
-* ''[[Cynops]]''
-* ''[[Echinotriton]]''
-* ''[[Euproctus]]''
-* ''Ichthyosaura'' (jedynym przedstawicielem jest ''Ichthyosaura alpestris'' – [[traszka górska]])
-* ''[[Lissotriton]]''
-* ''[[Lyciasalamandra]]''
-* ''Mertensiella'' (jedynym przedstawicielem jest ''Mertensiella caucasica'' – [[salamandra kaukaska]])
-* ''[[Neurergus]]''
-* ''[[Notophthalmus]]''
-* ''[[Ommatotriton]]''
-* ''[[Pachytriton]]''
-* ''[[Paramesotriton]]''
-* ''Pingia'' (jedynym przedstawicielem jest ''[[Pingia granulosa]]'')
-* ''[[Pleurodeles]]''
-* ''[[Salamandra]]''
-* ''[[Salamandrina]]''
-* ''[[Taricha]]''
-* ''[[Triturus]]''
-* ''[[Tylototriton]]''
+Podczas rozmnażania występuje zapłodnienie wewnętrzne. Samiec nie posiada narządów kopulacyjnych, lecz wytwarza [[spermatofor]], który następnie albo zostaje składany w [[Kloaka (biologia)|kloace]] samicy, albo w wodzie lub na lądzie w jej obecności, a samica go podejmuje. Związany z tym jest charakterystyczny dla danego gatunku rytuał godowy. Ważną rolę w przebiegu [[Okres godowy|godów]] spełniają substancje zapachowe – [[feromony]], wytwarzane zarówno przez samca, jak i samicę. Składanie jaj, rozwój [[kijanka|kijanek]] i [[przeobrażenie]] u większości gatunków tej rodziny odbywa się w wodzie. Wyjątkiem jest [[salamandra czarna]] (''Salamandra atra''), u której rozwój kijanek i przeobrażenie następuje w ciele samicy.
-{{Przypisy}}
+== Systematyka ==
+Do rodziny należą następujące podrodziny{{r|Frost}}:
+* [[Pleurodelinae]] {{small|[[Johann Jakob von Tschudi|Tschudi]], 1838}}
+* [[Salamandrinae]] {{small|[[Georg August Goldfuss|Goldfuss]], 1820}}
+* [[Salamandrininae]] {{small|[[Leopold Fitzinger|Fitzinger]], 1843}}
+== Uwagi ==
+{{Uwagi}}
+== Przypisy ==
+<references>
+<ref name="Goldfuss">{{cytuj książkę| autor = G. A. Goldfuss| tytuł = Handbuch der Zoologie |url = https://books.google.pl/books?id=aPN8cFZ-XhQC&hl=pl&pg=RA1-PA129#v=onepage&q&f=false|rok = 1820|wydawca = Johann Leonhard Schrag|miejsce = Nürnburg|część = 2 |strony = 129|cytat = |język = de}}</ref>
+<ref name="Gray1825">{{cytuj pismo |autor = J.E. Gray|tytuł = A synopsis of the genera of reptiles and Amphibia, with a description of some new species|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/20125#page/229/mode/1up|czasopismo = Annals of Philosophy| wolumin = 10|oznaczenie = New Series|strony = 215|rok = 1825 |język = en}}</ref>
+<ref name="Fitzinger1826">{{cytuj książkę| autor = L.J.F.J. Fitzinger | tytuł = Neue Classification der Reptilien nach ihren Natürlichen Verwandtschaften nebst einer Verwandtschafts-Tafel und einem Verzeichnisse der Reptilien-Sammlung des K. K. Zoologisch Museum’s zu Wien|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/23697#page/55/mode/1up|rok = 1826|wydawca = J.G. Heubner. |miejsce = Wien| strony = 41| język = de}}</ref>
+<ref name="Boie">{{cytuj pismo |autor = F. Boie|tytuł = Bemerfungen über die Ubtheilungen im natürlichen Systeme und deren Characteristit|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/47585#page/190/mode/1up|czasopismo = Isis von Oken| wolumin = 21|wydanie = |strony = kol. 363|rok = 1828|język = de}}</ref>
+<ref name="Wagler">{{cytuj pismo |autor = J.G. Wagler|tytuł = Vorläufige Uebersicht des Geruftes, sowie Untungigung feines Systema amphibiorum|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/47585#page/436/mode/1up|czasopismo = Isis von Oken| wolumin = 21 |strony = kol. 859|rok = 1828|język = de}}</ref>
+<ref name="Hemprich">{{cytuj książkę| autor = W.F. Hemprich| tytuł = Grundiss der Naturgeschichte für höhere Lehrenstatlen|url = | rok = 1829|wydawca = August Rüder|miejsce = Berlin|wydanie = 2 (Zweite Ausflage)|strony = xix|język = de}}</ref>
+<ref name="Schinz">{{cytuj książkę| autor = H.R. Schinz| tytuł = Naturgeschichte und Abbildungen der Reptilien|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/23742#page/220/mode/1up|rok = 1833|wydawca = Brodtmanns lithographischer Kunstanstalt|miejsce = Schaffhausen |strony = 202|język = de}}</ref>
+<ref name="Tschudi">{{cytuj książkę| nazwisko = Tschudi| imię = J.J. von|tytuł = Classification der Batrachier mit Berücksichtigung der fossilen Thiere dieser Abtheilung der Reptilien|url = https://biodiversitylibrary.org/item/24226#page/34/mode/1up|rok = 1838|wydawca = Petitpierre|miejsce = Neuchâtel|strony = 26|język = de}}</ref>
+<ref name="Bonaparte1839">{{cytuj książkę| autor = Ch.-L. Bonaparte | tytuł = Iconographia della Fauna Italica per le Quattro Classi degli Animali Vertebrati|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/180306#page/373/mode/1up|rok = 1839|wydawca = Salviucci|miejsce = Rome| tom = 2 |tytuł tomu = Amphibi|strony = nienumerowana |język = it}}</ref>
+<ref name="Fitzinger1843">{{cytuj książkę| autor = L. Fitzinger| tytuł = Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/23715#page/41/mode/1up|rok = 1843|wydawca = Braumüller et Seidel|miejsce = [[Wiedeń|Vindobonae]] |strony = 33|język = la}}</ref>
+<ref name="Bronn">{{cytuj książkę| autor = H.G. Bronn| tytuł = Handbuch einer Geschichte der Natur|url = | rok = 1849|wydawca = E. Schweizerbart|miejsce = Sttutgart|część = 5 |strony = 683|język = de}}</ref>
+<ref name="Bonaparte1850">{{cytuj książkę| autor = Ch.-L. Bonaparte| tytuł = Conspectus Systematum. Herpetologiae et Amphibiologiae|url = |rok = 1850 |wydawca = E.J. Brill|miejsce = [[Lejda|Lugdini Batavorum]]|wydanie = Editio altera reformata |strony = 1 p|język = la}}</ref>
+<ref name="Gray1850">{{cytuj książkę| autor = J.E. Gray| tytuł = Catalogue of the Specimens of Amphibia in the Collection of the British Museum|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/130148#page/40/mode/1up|rok = 1850|wydawca = Printed by Order of the Trustees|miejsce = London|część = 2|tytuł części = Batrachia Gradientia, etc|strony = 29|język = en}}</ref>
+<ref name="Massalongo">{{cytuj pismo |autor = A.B. Massalongo|tytuł = Sopra un nuovo genere di rettili della provincia Padovana|url = https://biodiversitylibrary.org/item/36789#page/17/mode/1up|czasopismo = Nuovi Annali delle Scienze Naturali| wolumin = 7|oznaczenie = Serie III|miejsce = Bologna | strony = 11|rok = 1853 | język = it}}</ref>
+<ref name="Hallowell">{{cytuj pismo |autor = E. Hallowell|tytuł = Description of several species of Urodela, with remarks on the geographical distribution of the Caducibranchiata Division of these animals and their classification|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/18246#page/30/mode/1up|czasopismo = Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia| wolumin = 8 |strony = 10|rok = 1856 |język = en}}</ref>
+<ref name="Jan">{{cytuj książkę| autor = G. Jan| tytuł = Cenni sul Museo Civico di Milano ed Indice Sistematico dei Rettili ed Anfibi Esposti nel Medesimo|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/23723#page/64/mode/1up|rok = 1857|wydawca = Luigi di Giacomo Pirola |miejsce = Milano |strony = 54|język = it}}</ref>
+<ref name="Wied-Neuwied">{{cytuj pismo |autor = M.A.P. zu Wied-Neuwied|tytuł = Verzeichniss der Reptilien, welche auf einer Reise im nördlichen Amerika beobachtet wurden|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/163222#page/438/mode/1up|czasopismo = Novorum Actorum Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Germanicae Naturae Curiosorum| wolumin = 32 |strony = 124|rok = 1865 |język = de}}</ref>
+<ref name="Strauch">{{cytuj pismo |autor = A. Strauch|tytuł = Revision der Salamandriden-Gattungen nebst beschreibung einiger neuen und weniger bekannten Arten dieser Familie|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/177168#page/222/mode/1up|czasopismo = Mémoires de l’Académie Impériale des Sciences de St. Pétersbourg| wolumin = 16|wydanie = 4|oznaczenie = VII<sup>E</sup> Série|strony = 108|rok = 1870|język = de}}</ref>
+<ref name="Garman">{{cytuj pismo |autor = S. Garman|tytuł = The North American reptiles and batrachians. A list of the species occurring north of the Isthmus of Tehuantepec, with references|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/110132#page/43/mode/1up|czasopismo = Bulletin of the Essex Institute| wolumin = 16|strony = 37|rok = 1884 |język = en}}</ref>
+<ref name="Acloque">{{cytuj książkę| autor = A.N.Ch. Acloque| tytuł = Fauna de France contenant la description de espèces indigènes, disposees en tableaux analytiques, et illustree de figures representant les types caractéristiques des genres|url = | rok = 1900|wydawca = J.B. Balliere et Fils|miejsce = Paris|część = 1|tytuł części = Mammifères, oiseaux, poissons, reptiles, batraciens, protochordes|strony = 491|język = fr}}</ref>
+<ref name="Stejneger">{{cytuj pismo |autor = L.H. Stejneger|tytuł = Herpetology of Japan and adjacent territory|url = https://www.biodiversitylibrary.org/page/7734859#page/31/mode/1up|czasopismo = Bulletin of the United States National Museum| wolumin = 58|strony = 3|rok = 1907 |język = en}}</ref>
+<ref name="Dunn">{{cytuj pismo |autor = E.R. Dunn|tytuł = The sound-transmitting apparatus of salamanders and the phylogeny of the Caudata|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/138029#page/423/mode/1up|czasopismo = The American Naturalist| wolumin = 56|wydanie = |strony = 423|rok = 1922 |język = en}}</ref>
+<ref name="Hay">{{cytuj książkę| autor = O.P. Hay| tytuł = Second bibliography and catalogue of the fossil Vertebrata of North America, Publication 390 of the Carnegie Institute of Washington|url = |rok = 1930|wydawca = Carnegie Institution of Washington|miejsce = Washington D. C. |część = 1 | strony = 848|język = en}}</ref>
+<ref name="Brame1957">{{cytuj książkę| autor = A.H. Brame Jr.| tytuł = List World’s Recent Caudata|url = | rok = 1957|wydawca = Prywatne powielanie|miejsce = Los Angele |strony = 9|język = en}}</ref>
+<ref name="Brame1958">{{cytuj książkę| autor = A.H. Brame Jr.| tytuł = List World’s Fossil Caudata|url = | rok = 1958|wydawca = Prywatne powielanie|miejsce = Los Angeles| strony = 4|język = en}}</ref>
+<ref name="Kuhn">{{cytuj książkę| autor = O. Kuhn | tytuł = Die Amphibien: System und Stammesgeschichte|url = |rok = 1965|wydawca = Oeben|miejsce = München| strony = 37|język = de}}</ref>
+<ref name="Dubois">{{cytuj pismo |autor = A. Dubois|tytuł = Amphibia Mundi. 1.1. An ergotaxonomy of Recent amphibians|url = https://www.researchgate.net/publication/284814241_Amphibia_Mundi_11_An_ergotaxonomy_of_recent_amphibians|czasopismo = Alytes| wolumin = 23|wydanie = 1|strony = 19|rok = 2005|doi = |język = en}}</ref>
+<ref name="Dubois&Raffaëlli2009">{{cytuj pismo |autor = A. Dubois & J. Raffaëlli|tytuł = A new ergotaxonomy of the family Salamandridae Goldfuss, 1820 (Amphibia, Urodela)|url = https://www.researchgate.net/publication/235246853_A_new_ergotaxonomy_of_the_family_Salamandridae_Goldfuss_1820_Amphibia_Urodela|czasopismo = Atyles| wolumin = 26|wydanie = |strony = 64|rok = 2009 |doi = |język = en}}</ref>
+<ref name="Dubois&Raffaëlli2012">{{cytuj pismo |autor = A. Dubois & J. Raffaëlli|tytuł = A new ergotaxonomy of the order Urodela Duméril, 1805 (Amphibia, Batrachia)|url = http://www.researchgate.net/publication/235246756_A_new_ergotaxonomy_of_the_order_Urodela_Dumril_1805_%28Amphibia_Batrachia%29|czasopismo = Alytes| wolumin = 28|wydanie = |strony = 148|rok = 2012 |język = en}}</ref>
+<ref name="Frost">{{cytuj stronę | url = http://research.amnh.org/vz/herpetology/amphibia/Amphibia/Caudata/Salamandridae| tytuł = Salamandridae Goldfuss, 1820| opublikowany = American Museum of Natural History|praca = Amphibian Species of the World 6.1, an Online Reference | data dostępu = 2022-05-09| autor = D. Frost| język = en}}</ref>
+</references>
+== Bibliografia ==
+* {{cytuj książkę |nazwisko=Juszczyk |imię=W. |tytuł=Płazy i gady krajowe |data=1974 |wydawca=PWN |miejsce= Warszawa}}
-=== Bibliografia ===
-# {{cytuj książkę |nazwisko=Juszczyk |imię=Włodzimierz |tytuł=Płazy i gady krajowe |data=1974 |wydawca=PWN |miejsce= Warszawa}}
 {{ogoniaste}}
+{{Kontrola autorytatywna}}
-[[Kategoria:Salamandrowate|*]]
+[[Kategoria:Salamandrowate| ]]
-[[an:Salamandridae]]
-[[bg:Саламандрови]]
-[[br:Salamandridae]]
-[[ca:Salamàndrid]]
-[[da:Salamandridae]]
-[[de:Echte Salamander]]
-[[en:Salamandridae]]
-[[es:Salamandridae]]
-[[fr:Salamandridae]]
-[[it:Salamandridae]]
-[[he:סלמנדריים]]
-[[lt:Salamandriniai]]
-[[hu:Szalamandrafélék]]
-[[nl:Echte salamanders]]
-[[ja:イモリ科]]
-[[pt:Salamandridae]]
-[[ru:Настоящие саламандры]]
-[[simple:Salamandridae]]
-[[sk:Salamandrovité]]
-[[sl:Močeradi in pupki]]
-[[sv:Salamandrar]]
-[[th:นิวต์]]
-[[uk:Саламандрові]]
-[[vi:Kỳ giông]]
-[[zh:蝾螈科]]

Cryptobranchoidea	skrytoskrzelne kątozębne
Sirenoidea	syrenowate
Salamandroidea	odmieńcowate amfiumowate salamandrowate ambystomowate bezpłucnikowate