Ideogram: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
odmiennie◥,◤ zachowując |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia |
{{Inne znaczenia|językoznawstwa|[[ideogram (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}} |
||
[[plik:Luxor temple13.JPG|thumb|Człowiek z toporem w głowie – hieroglif oznaczający „wroga” lub „śmierć”. Płaskorzeźba ze świątyni w [[Luksor]]ze]] |
[[plik:Luxor temple13.JPG|thumb|Człowiek z toporem w głowie – hieroglif oznaczający „wroga” lub „śmierć”. Płaskorzeźba ze świątyni w [[Luksor]]ze]] |
||
[[plik:从-bigseal.svg|thumb|Chiński ideogram ''cóng'' przedstawiający dwie uproszczone sylwetki ludzkie koło siebie; oznacza „podążać”, „iść za”. Wersja w [[Pismo wielkopieczęciowe|piśmie wielkopieczęciowym]]; postać współczesna '''从''']] |
[[plik:从-bigseal.svg|thumb|Chiński ideogram ''cóng'' przedstawiający dwie uproszczone sylwetki ludzkie koło siebie; oznacza „podążać”, „iść za”. Wersja w [[Pismo wielkopieczęciowe|piśmie wielkopieczęciowym]]; postać współczesna '''从''']] |
||
'''Ideogram''' ({{w języku|la|idea}} – |
'''Ideogram''' ({{w języku|la|idea}} – „prawzór” < [[Język grecki|gr.]] {{grc|ἰδέα}} ''idéa'' – „kształt, wyobrażenie”; gr. {{grc|γράμμα}} ''grámma'' – „litera, pismo”)<ref>{{Cytuj stronę | autor=[[Władysław Kopaliński]] | url=http://www.slownik-online.pl/kopalinski/F863D5248F2CD75DC12565E1006660FE.php | archiwum=https://web.archive.org/web/20131103170839/http://www.slownik-online.pl/kopalinski/F863D5248F2CD75DC12565E1006660FE.php | tytuł=ideograficzne pismo | praca=Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych | opublikowany=slownik-online.pl | zarchiwizowano=2013-11-03 | data dostępu=2013-06-14}}</ref> – umowny znak graficzny, wyrażający określone [[pojęcie]] bez użycia [[litera|liter]]. Ideogramami posługuje się współcześnie [[pismo chińskie]], [[pismo japońskie]] i dawne [[hancha|pismo w Korei Południowej]], a w starożytności także [[Hieroglify|hieroglify egipskie]] i [[pismo klinowe]]<ref name="ency" />. Nie informuje on o wymowie, stąd np. ten sam znak chiński może być w różnych dialektach języka chińskiego wymawiany odmiennie, zachowując swoje znaczenie. |
||
Ideogramy wywodzą się z [[piktogram]]ów: najprostsze ideogramy to obrazy istot lub przedmiotów (ideogram oznaczał konkretną rzecz wyobrażoną) lub obrazki przedstawiające jakąś czynność np. picia. Z czasem ulegały uproszczeniu, przedstawiając czynności itp. w sposób symboliczny (np. para naszkicowanych nóg oznaczała „chodzić”)<ref name="ency" />. |
Ideogramy wywodzą się z [[piktogram]]ów: najprostsze ideogramy to obrazy istot lub przedmiotów (ideogram oznaczał konkretną rzecz wyobrażoną) lub obrazki przedstawiające jakąś czynność np. picia. Z czasem ulegały uproszczeniu, przedstawiając czynności itp. w sposób symboliczny (np. para naszkicowanych nóg oznaczała „chodzić”)<ref name="ency" />. |
||
| Linia 12: | Linia 12: | ||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
<references> |
<references> |
||
<ref name=ency>{{Polański1999|autor=Kazimierz Polański|tytuł=Ideogram|s=243}}</ref> |
<ref name="ency">{{Polański1999|autor=Kazimierz Polański|tytuł=Ideogram|s=243}}</ref> |
||
</references> |
</references> |
||
Aktualna wersja na dzień 23:59, 26 wrz 2024
Ideogram (łac. idea – „prawzór” < gr. ἰδέα idéa – „kształt, wyobrażenie”; gr. γράμμα grámma – „litera, pismo”)[1] – umowny znak graficzny, wyrażający określone pojęcie bez użycia liter. Ideogramami posługuje się współcześnie pismo chińskie, pismo japońskie i dawne pismo w Korei Południowej, a w starożytności także hieroglify egipskie i pismo klinowe[2]. Nie informuje on o wymowie, stąd np. ten sam znak chiński może być w różnych dialektach języka chińskiego wymawiany odmiennie, zachowując swoje znaczenie.
Ideogramy wywodzą się z piktogramów: najprostsze ideogramy to obrazy istot lub przedmiotów (ideogram oznaczał konkretną rzecz wyobrażoną) lub obrazki przedstawiające jakąś czynność np. picia. Z czasem ulegały uproszczeniu, przedstawiając czynności itp. w sposób symboliczny (np. para naszkicowanych nóg oznaczała „chodzić”)[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Władysław Kopaliński: ideograficzne pismo. [w:] Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. slownik-online.pl. [dostęp 2013-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-03)].
- ↑ a b Kazimierz Polański, Ideogram, [w:] Kazimierz Polański (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, wyd. 2, Wrocław: Ossolineum, 1999, s. 243, ISBN 83-04-04445-5, OCLC 835934897.