Wojny husyckie
 {{{opis grafiki}}} | |||
| Czas |
{{{czas}}} | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Wynik |
porażka Radykałów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
Położenie na mapie świata  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} | |||
Wojny husyckie – wojny religijne toczone pomiędzy husytami a Luksemburgami w Czechach w latach 1419-1436. Były one prowadzone przez czeskich husytów (głównie taborytów i Sierotki) przeciwko krucjatom organizowanym przez cesarza Zygmunta Luksemburskiego przy poparciu papiestwa.
Przebieg wojen
Początkiem wojen husyckich stało się powstanie przeciwko, obwinionemu za śmierć Jana Husa, Zygmuntowi Luksemburskiemu, który po Wacławie IV odziedziczył tron czeski.
Wojskami husyckimi dowodził Jan Žižka, a po jego śmierci w 1424 roku Prokop Wielki. Po odparciu 4 krucjat tj.:
- pierwszej krucjaty z lat 1420-1421,
- drugiej krucjaty z lat 1421-1422,
- trzeciej krucjaty z roku 1422,
- czwartej krucjaty z roku 1427
husyci podjęli wyprawy na Słowację, Śląsk i do Niemiec.
W 1431 roku Prokop Wielki odniósł zwycięstwo nad piątą krucjatą pod Domažlicami.
W wojnach husyckich brali udział ochotnicy polscy (mimo edyktu wieluńskiego), a po zawarciu porozumienia z Polską, w 1433 roku wyruszyła wyprawa polsko-husycka na ziemie zakonu krzyżackiego, docierając aż do wybrzeży Morza Bałtyckiego (zob. Jan Čapek z Sán, Wojna polsko-krzyżacka w latach 1431-1435).
Po ugodzie umiarkowanego odłamu husytów utrakwistów z katolikami doszło do otwartego konfliktu wewnątrz obozu husyckiego.
W 1434 roku w bitwie pod Lipanami utrakwiści pokonali taborytów i zawarli z Zygmuntem Luksemburskim tzw. Kompaktaty praskie (władca uznawał autonomię Kościoła czeskiego, przyjęto komunię pod dwiema postaciami). Zygmunt został królem Czech w 1436 roku. Wojny husyckie osłabiły pozycję Kościoła katolickiego i feudałów niemieckich w Czechach, przygotowały grunt dla idei reformacji w Europie.
Chronologiczna lista bitew
- 1419 – Bitwa pod Nowym Kninem
- 1419 – Bitwa pod Živohoštem
- 1419 – bitwa pod Nekmierzem
- 1420 – bitwa pod Sudomierzem
- 1420 – bitwa pod Melechovem
- 1420 – bitwa pod Benešovem
- 1420 – bitwa pod Kutną Horą
- 1420 – bitwa pod Taborem
- 1420 – bitwa o Witkową Górę
- 1420 – Bitwa pod Małym Borem
- 1420 – bitwa pod Wyszehradem
- 1421 – bitwa pod Mostem
- 1421 – bitwa na górze Vladař
- 1421 – bitwa pod Kutną Horą
- 1422 – bitwa pod Nebovidami
- 1422 – bitwa pod Habrem
- 1422 – bitwa pod Niemieckim Brodem
- 1423 – bitwa pod Horicami
- 1423 – bitwa pod Stachovym Dvorem
- 1423 – bitwa pod Horni Dubenką
- 1424 – bitwa pod Czeską Skalicą
- 1424 – bitwa pod Maleszowem
- 1426 – bitwa pod Uściem
- 1427 – bitwa pod Zwettlem
- 1427 – bitwa pod Tachovem
- 1428 – bitwa pod Nysą
- 1428 – bitwa pod Kratzau
- 1428 – bitwa pod Starym Wielisławiem
- 1429 – bitwa nad Muldą
- 1431 – bitwa pod Horką
- 1431 – bitwa pod Domazlicami
- 1433 – bitwa pod Rybnikiem
- 1433 – Bitwa pod Trzebnicą
- 1433 – bitwa pod Hiltersried
- 1434 – bitwa pod Lipanami
- 1435 – bitwa pod Křečem
Ciekawostki
- Wojny husyckie stały się kanwą trylogii husyckiej – popularnych powieści fantastyczno-historycznych, napisanych przez Andrzeja Sapkowskiego w latach 2001 – 2006.
- Wojny husyckie znalazły swoje miejsce także w filmie. Czeski reżyser Otakar Vávra nakręcił w latach 1954 – 1956 trylogię składającą się z filmów Jan Hus (1954), Jan Žižka (1955) i Proti všem (1956)
Zobacz też
- Powstanie husyckie
- I krucjata antyhusycka
- II krucjata antyhusycka
- III krucjata antyhusycka
- IV krucjata antyhusycka
- V krucjata antyhusycka
Linki zewnętrzne
- Husité – strona internetowa poświęcona Husytom i husytyzmowi
- Lista bitew podczas wojen husyckich (w języku angielskim)
- Wojny Husyckie -Polska strona internetowa poświęcona Husytom i husytyzmowi