Wyspa Sobieszewska

Nieprawidłowe parametry: {54|20|11|N|18|52|29|E|type:isle|region:PL}{{Współrzędne}} Nieznane pola: 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 oraz "zapis".

[[Plik:{{{herb miasta}}}| 30x40px| link=| class=| alt=]]

{{{nazwa}}}

{{{nazwa oryginalna}}}

osiedle {{{dopełniacz nazwy miasta}}}
[[Plik:{{{herb}}}|100px| Herb]] [[Plik:{{{flaga}}}|100px| border|Flaga]] [[Herb {{{dopełniacz nazwy}}}|Herb]] [[Flaga {{{dopełniacz nazwy}}}|Flaga]]
Państwo	{{{państwo}}}
Miasto	Gdańsk
Powierzchnia	35,79 km²
Populacja (2011) • liczba ludności	{{{liczba ludności}}}
• gęstość	{{{gęstość zaludnienia}}} os./km²
Strefa numeracyjna	{{{numer kierunkowy}}}
Kod pocztowy	{{{kod pocztowy}}}
Tablice rejestracyjne	{{{tablice rejestracyjne}}}
Plan {{{dopełniacz nazwy}}} [[Plik:{{{plan}}}|240x240px|alt=Plan {{{dopełniacz nazwy}}}|]]
Położenie na mapie {{{dopełniacz nazwy miasta}}} [[Plik:{{{mapa}}}|240x240px|alt=Położenie na mapie|]]
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:town}
Strona internetowa

{{Dzielnica infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | dopełniacz nazwy miasta = | gęstość zaludnienia = | commons = | dopełniacz nazwy = | kod pocztowy = | flaga = | nazwa oryginalna = | tablice rejestracyjne = | numer kierunkowy = | nazwa = | herb miasta = | plan = | liczba ludności = | opis zdjęcia = | mapa = | państwo = | współrzędne = | herb = Nieznane pola: "sekundN2", "sekundN", "opis_zdjęcia", "herb_miasta", "herb_dzielnicy", "minutE2", "dzielnica", "zespół", "dopełniacz_dzielnicy", "flaga_dzielnicy", "kod_poczt", "populacja", "sekundE2", "tablica_rej", "nr_kier", "w_granicach_miasta", "galeria_commons", "stopniN", "mapa_miasta", "stopniN2", "burmistrz", "stopniE", "minutE", "gęstość", "minutN2", "stopniE2", "dopełniacz_miasta", "założone", "sekundE" oraz "minutN".

Plaża na Wyspie Sobieszewskiej

Most pontonowy na Martwej Wiśle

Most pontonowy, w tle wyspa

Wyspa Sobieszewska – dzielnica Gdańska położona na wyspie w ujściu Wisły.

Geografia

Wyspa Sobieszewska – wyspa, od 1973 roku leżąca w granicach Gdańska, otoczona jest:

• od północy: wodami Zatoki Gdańskiej
• od południa: Martwą Wisłą
• od wschodu: Przekopem Wisły
• od zachodu: Śmiałą Wisłą

W najszerszym miejscu wyspa ma ok. 10 km szerokości równoleżnikowej, a w najdłuższym miejscu ok. 6 km długości południkowej.

Południe wyspy jest równinne i bezleśne. Północ porasta Las Mierzei z wydmami w pasie nadmorskim. Najwyższym wzniesieniem jest Góra Mew o wysokości 32 m n.p.m. Na terenie Wyspy panuje łagodny mikroklimat.

Przyroda

Na terenie Wyspy Sobieszewskiej można spotkać ponad 300 gatunków ptaków, które zatrzymują się tam w swoich migracjach. Niektóre z nich odbywają lęgi, inne zimują na pobliskich wodach, a pozostałe odwiedzają wyspę podczas okresu jesiennych wędrówek. Dlatego powstały tutaj dwa rezerwaty ornitologiczne:

• Rezerwat przyrody Ptasi Raj
• Rezerwat przyrody Mewia Łacha

Na terenie rezerwatu Ptasi Raj od 2003 roku funkcjonuje ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna. Na wyspie występują także rzadkie gatunki roślin, jak storczyk kruszczyk rdzawoczerwony i mikołajek nadmorski. Wyspa Sobieszewska posiada status "wyspy ekologicznej".

Jeziora

• Jezioro Karaś
• Jezioro Ptasi Raj

Obydwa jeziora leżą na terenie rezerwatu Ptasi Raj. Pomiędzy Wisłą Śmiałą, Morzem i Jeziorem Ptasi Raj znajduje się piaszczysta Mierzeja Messyńska.

Historia

Na terenie Wyspy odnaleziono ślady osadnictwa z okresu neolitycznego. W XIV i XV wieku przez teren Wyspy przechodził trakt łączący Gdańsk z Królewcem, a przy nim dwie duże karczmy, przy których zaczęły tworzyć się duże osady, w tym Bohnsack – późniejsze Sobieszewo.

Powstanie wyspy datuje się na rok 1895, kiedy to ukończono prace nad przekopem rzeki Wisły, w wyniku którego utworzona została wyspa, w późniejszym okresie nazwana Wyspą Sobieszewską.

Na przełomie XVIII i XIX wieku w okolicy brzegu morskiego wystawiono nadbrzeżny pawilon wypoczynkowy obsługujący coraz liczniejszych kuracjuszy. Znajdowało się tam również kąpielisko. Nieco później, w 1906 roku, zbudowano nad Wisłą Dom Kuracyjny według projektu W. Helda.

W latach 1933-1945 w Orlu (niem. Weidel), przy ul. Lazurowej 4 zlokalizowana była tzw. "Forsterówka", rezydencja gauleitera i obergruppenführera SS Alberta Forstera, określanego mianem "Kata Pomorza".

W 1973 roku Wyspę w całości włączono w granice administracyjne Gdańska.

Do roku 2000 na Wyspie znajdował się najdalej na wschód wysunięty 23 dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej.

Północna śluza w Przegalinie

Atrakcje turystyczne

• Izba Pamięci Wincentego Pola w Gdańsku Sobieszewie
• Willa oficera SS Alberta Forstera, tzw. "Forsterówka"
• Przystań hydroplanów w Górkach Wschodnich
• Stele mennonickie z XVIII w. przy Sanktuarium MB Saletyńskiej w Sobieszewie
• Dawny folwark "Kronenhof" (okolice Sobieszewskiej Pastwy)
• Zabytkowa śluza w Przegalinie (powstała w latach 1889-1895)
• Szlak Turystyczny "Wyspy Sobieszewskiej" (pieszy, 10 km.) i Szlak Rowerowy im. Wincentego Pola (24 km.)

Osiedla

• Górki Wschodnie
• Komary
• Orle
• Przegalina
• Sobieszewko
• Sobieszewo
• Sobieszewska Pastwa
• Świbno
• Wieniec

Przeprawa promowa Świbno-Mikoszewo

Ciekawostki

• Jak głosi legenda, nazwa "Sobieszewo" upamiętnia fakt, że w tutejszej karczmie na dłuższy czas zatrzymała się Marysieńka Sobieska
• Wyspa ma swoje miejsce w literaturze: oprócz jej słynnego gościa, Wincentego Pola (autora nazwy "Wisła Śmiała"), o Wyspie pisali Waldemar Nocny ("Reguła Trzech", "Trzynasty kilometr") oraz Sebastian Miernicki w książce "Pan Samochodzik i Wyspa Sobieszewska".
• W Świbnie przy wyrębie lasu pracował Edward Stachura.

Droga wojewódzka nr 501 na wyspie

Transport

Autobus MAN na linii 186 wyjeżdżający z Wyspy Sobieszewskiej

Samochodem z Wyspy można wydostać się przez:

• Most Pontonowy w Sobieszewie (tylko pojazdy o masie do 3,5 t)
• Śluza w Przegalinie
• prom w Świbnie (sezonowo)

Przez wyspę przebiega droga wojewódzka nr 501.

Od wielu lat w planach jest budowa nowego mostu, z otwieranym przęsłem, w miejscu obecnego mostu pontonowego, który jest w stanie katastrofalnym.

Gdy stan rzeki Martwa Wisła jest za niski bądź za wysoki, most pontonowy jest zamykany, a otwierane całodobowe połączenie promowe wzdłuż mostu.

Autobusy komunikacji miejskiej na Wyspie

• w kierunku centrum Gdańska: 112 i N9 (przez Bogatkę - Przejazdowo), 186 i N7 (przez Płonię), 212 (przyspieszona)
• kursujące po Wyspie: 112 i 212 (Przegalina - Świbno - Sobieszewo -> Dworzec Główny), 512 (Sobieszewo - Sobieszewska Pastwa - Przegalina), 186 (Górki Wschodnie - Sobieszewo -> Dworzec Główny)