Bieżuń
52°57′41″N 19°53′27″E/52,961389 19,890833| miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
 Barokowy pałac z XVIII wieku | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| Gmina | |||||
| Data założenia | |||||
| Prawa miejskie | |||||
| Burmistrz |
Andrzej Szymański | ||||
| Powierzchnia |
12,07 km² | ||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Strefa numeracyjna |
+48 23 | ||||
| Kod pocztowy |
09-320 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
WZU | ||||
Położenie na mapie gminy Bieżuń  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||
Położenie na mapie powiatu żuromińskiego  | |||||
| 52°57′41″N 19°53′27″E/52,961389 19,890833
| |||||
| TERC (TERYT) |
1437014 | ||||
| SIMC |
0111981 | ||||
Urząd miejski ul. Warszawska 209-320 Bieżuń | |||||
| Strona internetowa | |||||
Bieżuń – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Bieżuń, nad rzeką Wkrą.
Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika.
Miasto prywatne Królestwa Kongresowego, położone było w 1827 roku w powiecie mławskim, obwodzie mławskim województwa płockiego[2]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. ciechanowskiego.
Według danych z 31 grudnia 2004 r. miasto miało 1903 mieszkańców.
Bieżuń uzyskał lokację miejską w 1406 roku, zdegradowany w przed 1700 rokiem, ponowne nadanie praw miejskich w 1767 roku, degradacja w 1869 roku, nadanie praw miejskich w 1993 roku[3].
Demografia
- Piramida wieku mieszkańców Bieżunia w 2014 roku[1].
Historia i teraźniejszość
W XIV wieku Bieżuń był ośrodkiem intensywnej kolonizacji, w 1406 otrzymał prawa miejskie. W XVIII wieku stanowił własność Zamoyskich, którzy zapewnili mu rozkwit i ożywienie gospodarcze. W późniejszych latach miasto wielokrotnie zmieniało właścicieli, było miejscem targów i stanowiło lokalny ośrodek handlowy. W I połowie XIX wieku rozwinęło się sukiennictwo, podczas powstania styczniowego w okolicach miasta potyczki. W ramach represji Bieżuń został pozbawiony praw miejskich i zdegradowany do roli wsi. Po 1945 stał się miejscowością rolniczą, przodującą w hodowli drobiu, ogrodnictwie szklarniowym, z drobnym przemysłem spożywczym i rzemiosłem. W czasach Polski Ludowej powstało liceum ogólnokształcące i dom kultury[4]. Prawa miejskie zostały przywrócone 31 grudnia 1993 r.
W Bieżuniu urodził się Izaak Cylkow, pierwszy rabin Wielkiej Synagogi w Warszawie; z Bieżunia pochodzi wicemistrz olimpijski z Pekinu w rzucie dyskiem, Piotr Małachowski, oraz polski aktor i reżyser teatralny Jerzy Bończak
Zabytki
- barokowy kościół
- pałac Zamoyskich z II połowy XVIII wieku, przebudowany, barokowo-klasycystyczny, ruiny oficyny z XVIII w.
- park krajobrazowy z pozostałościami fortyfikacji z XVI wieku
- Synagoga w Bieżuniu
- Muzeum Małego Miasta
- pozostałości domu poety Stefana Gołębiowskiego
- ruiny młyna wodnego na rzece Wkrze
Komunikacja
W mieście zbiegają się drogi wojewódzkie:
Znani z Bieżunia
_(2).JPG)
- Jerzy Bończak (1949) – aktor teatralny i filmowy
- Aron Cylkow (1813-1884) – bieżuński rabin, ojciec Izaaka Cylkowa, nauczyciel w warszawskiej Szkole Rabinów
- Izaak Cylkow (1841-1908) – tłumacz Pisma Świętego
- Wacław Gapiński (1932-2010) – ksiądz diecezji płockiej, prawnik, wieloletni proboszcz płockiej katedry, Prałat Scholastyk Kapituły Katedralnej Płockiej
- Zbigniew Girzyński (1973) – polityk, historyk, poseł
- Stefan Gołębiowski (1900-1991) – poeta, działacz społeczny, tłumacz Horacego, poseł na sejm PRL II i III kadencji, założyciel Liceum Ogólnokształcącego im. W. Orkana
- Józef Adam Feliks Bronisław Lasocki herbu Dołęga – polski wojskowy, hrabia, generał major cesarskiej i królewskiej Armii, generał dywizji Wojska Polskiego
- Piotr Małachowski (1983) – dyskobol, wicemistrz olimpijski z Pekinu(2008), oraz Rio de Janeiro(2016), wicemistrz świata z Berlina (2009), mistrz Europy z Barcelony (2010)
- Jan Śledzianowski (1938) – ksiądz diecezji kaliskiej, socjolog, teolog, profesor nauk humanistycznych
- Ludwik Węglewski (1869-1945) – przedsiębiorca, właściciel sklepów w Warszawie i Bieżuniu, filantrop
- Andrzej Hieronim Franciszek Zamoyski (1716 – 1792) – kanclerz wielki koronny, marszałek Trybunału Koronnego, wojewoda inowrocławski w latach 1757-1764, starosta halicki, lubelski, brodnicki i rostocki
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b http://www.polskawliczbach.pl/Biezun, w oparciu o dane GUS.
- ↑ Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 23.
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 20-21.
- ↑ Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński "Mazowsze, mały przewodnik" Wyd. Sport i Turystyka Warszawa 1978 s. 99
Linki zewnętrzne
- Miasto i gmina Bieżuń
- BIP Miasto i gmina Bieżuń
- Miasto i gmina Bieżuń – stary BIP
- Historia Żydów w Bieżuniu na portalu Wirtualny Sztetl
- Bieżuń, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 224.
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Kolonia | |
| Osada leśna | |
| Części wsi |
|
| Kolonie wsi | |
| Osada wsi | |
| Przysiółki wsi |
|
