The Great Gatsby – razlika između verzija

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Interaktivna pretraga historije
← Starija izmjena
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
The Great Gatsby
AcaBot (razgovor | doprinosi)
Botovi
387.404 izmene
m menjam kategoriju šablonom
 
(Nije prikazano 27 međuverzija 16 korisnika)
Red 1: Red 1:
{{slično|romanu|filmske i TV adaptacije|The Great Gatsby (razvrstavanje)}}
{{Italic title}}
{{Infokutija knjiga
| naslov = Veliki Gatsby
| naslov_izvornika = The Great Gatsby
| prijevod =
| slika = [[Datoteka:Gatsby 1925 jacket.gif|220px|Omot prvog izdanja knjige ''The Great Gatsby'', 1925.]]
| opis_slike = Omot prvog izdanja knjige ''The Great Gatsby'', 1925.
| autor = [[F. Scott Fitzgerald]]
| ilustrator = [[Francis Cugat]]
| dizajn_korica =
| zemlja = [[Sjedinjene Američke Države|SAD]]
| jezik = [[engleski jezik]] ''(izvorno)''
| žanr =
| vrsta_djela = [[roman]]
| izdavač = [[Charles Scribner's Sons]]
| datum_izdanja = [[10. 4.|10.4.]] [[1925]].
| medij = [[Hardcover|Tvrdoukoričeno]] & [[Paperback|mekoukoričeno izdanje]]
| stranica =
| pripovjedač =
| gledište =
| vrijeme_radnje = [[1922]].
| mjesto_radnje = [[New York]], [[Long Island]]
| glavni_lik =
| vrhunac =
| teme =
| isbn =
}}

'''''The Great Gatsby''''' (na srpskohrvatskom području prevođen kao '''''Veliki Gatsby''''' ili '''''Veliki Getsbi''''') je [[roman]] [[sjedinjene Američke Države|američkog]] književnika [[F. Scott Fitzgerald|F. Scotta Fitzgeralda]]. Prvi put je objavljen [[10. 4.|10.4.]] [[1925]]. Radnja je smještena na [[North Shore (Long Island)|sjevernu obalu]] [[Long Island]]a i [[New York]] u ljeto [[1922]].

Roman dopisuje doba koje je sam Fitzgerald nazvao "[[Doba jazza]]." Nakon šoka i kaosa [[prvi svjetski rat|prvog svjetskog rata]], američko društvo je uživalo dotad nezapamćenu razinu prosperiteta u "[[Burne dvadesete|Burnim]]" [[1920-e|Dvadesetim]] dok je ekonomija cvala. Istovremeno je [[prohibicija]], odnosno zabrana proizvodnje i distrubucije alkohola naložena [[Osamnaesti amandman Ustava SAD|Osamnaestim amandmanom]], od ''bootleggera'' (krijumčara) napravila milionare i dovela do procvata [[organizovani kriminal|organiziranog kriminala]]. Iako je Fitzgerald, poput svog junaka Nicka Carrawaya u romanu, slavio bogatstvo i sjaj svog doba, osjećao je nelagodu zbog neobuzdanog materijalizma i nedostatka morala svojih suvremenika.

Iako je godinu dana nakon objavljivanja adaptiran u brodvjeski kazališni komad i holivudski film, roman nije bio naročito popularan, te je prodano tek 25.000 primjeraka u preostalih petnaest godina Fitzgeraldovog života. Knjiga je bila gotovo zaboravljena za vrijeme [[Velika ekonomska kriza|Velike depresije]] i [[Drugi svjetski rat|drugog svjetskog rata]]. Nakon što je ponovno izdana 1945. i 1953. godine, brzo je pronašla široku publiku i danas se smatra primjerom [[Veliki američki roman|Velikog američkog romana]]. ''The Great Gatsby'' je otada postao dio obavezne lektire u američkim [[srednja škola|srednjim školama]] i tečajevima [[američka književnost|američke književnosti]] na [[univerzitet]]ima.

== Vanjski linkovi ==

'''Izvori'''
* [http://gutenberg.net.au/ebooks02/0200041.txt ''The Great Gatsby''], from [[Project Gutenberg Australia]], plain text.
* ''[http://etext.library.adelaide.edu.au/f/fitzgerald/f_scott/gatsby/ The Great Gatsby] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090209044325/http://etext.library.adelaide.edu.au/f/fitzgerald/f_scott/gatsby/ |date=2009-02-09 }}'' online.
* [http://www.archive.org/details/threenovels030213mbp ''Three Novels'' (1953)]. Scanned book from [[Internet Archive]], includes ''The Great Gatsby''.
* [http://www.brtom.org/gg/ggind1.html Index to The Great Gatsby] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160523171126/http://www.brtom.org/gg/ggind1.html |date=2016-05-23 }}
'''Filmovi'''
* {{imdb title|id=0016938|title=The Great Gatsby (1926)}}
* {{imdb title|id=0041428|title=The Great Gatsby (1949)}}
* {{imdb title|id=0071577|title=The Great Gatsby (1974)}}
* {{imdb title|id=0210719|title=The Great Gatsby (2000) (TV)}}
* {{imdb title|id=0291928|title=G (2002)}}
'''Ostalo'''
* [http://www.pittsburghlive.com/x/pittsburghtrib/s_93790.html AP: Page Ivey: "Professor, private investigator team up in search of the real 'Great Gatsby'"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070615135747/http://www.pittsburghlive.com/x/pittsburghtrib/s_93790.html |date=2007-06-15 }}
* [http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/01/01/AR2007010100958.html Washington Post - 'Gatsby': The Greatest Of Them All]
* [http://icf.som.yale.edu/pdf/gatsby2.pdf Ray C. Fair - "Where did Fitzgerald get the idea of having Clay's Economics reside in Nick Carraway's library?"]

{{Fitzgerald}}

{{Normativna kontrola}}

{{DEFAULTSORT:Great Gatsby, The}}
[[Kategorija:Romani 1925.|G]]
[[Kategorija:Američka književnost|G]]
[[Kategorija:Književnost 20. vijeka]]

Aktualna verzija na datum 15. februara 2024. u 20:40

Ovo je članak o romanu. Za filmske i TV adaptacije, vidi The Great Gatsby (razvrstavanje).
Veliki Gatsby
Omot prvog izdanja knjige The Great Gatsby, 1925.
Omot prvog izdanja knjige The Great Gatsby, 1925.
Autor(i)F. Scott Fitzgerald
IlustratorFrancis Cugat
DržavaSAD
Jezikengleski jezik (izvorno)
IzdavačCharles Scribner's Sons
Datum izdanja10.4. 1925.

The Great Gatsby (na srpskohrvatskom području prevođen kao Veliki Gatsby ili Veliki Getsbi) je roman američkog književnika F. Scotta Fitzgeralda. Prvi put je objavljen 10.4. 1925. Radnja je smještena na sjevernu obalu Long Islanda i New York u ljeto 1922.

Roman dopisuje doba koje je sam Fitzgerald nazvao "Doba jazza." Nakon šoka i kaosa prvog svjetskog rata, američko društvo je uživalo dotad nezapamćenu razinu prosperiteta u "Burnim" Dvadesetim dok je ekonomija cvala. Istovremeno je prohibicija, odnosno zabrana proizvodnje i distrubucije alkohola naložena Osamnaestim amandmanom, od bootleggera (krijumčara) napravila milionare i dovela do procvata organiziranog kriminala. Iako je Fitzgerald, poput svog junaka Nicka Carrawaya u romanu, slavio bogatstvo i sjaj svog doba, osjećao je nelagodu zbog neobuzdanog materijalizma i nedostatka morala svojih suvremenika.

Iako je godinu dana nakon objavljivanja adaptiran u brodvjeski kazališni komad i holivudski film, roman nije bio naročito popularan, te je prodano tek 25.000 primjeraka u preostalih petnaest godina Fitzgeraldovog života. Knjiga je bila gotovo zaboravljena za vrijeme Velike depresije i drugog svjetskog rata. Nakon što je ponovno izdana 1945. i 1953. godine, brzo je pronašla široku publiku i danas se smatra primjerom Velikog američkog romana. The Great Gatsby je otada postao dio obavezne lektire u američkim srednjim školama i tečajevima američke književnosti na univerzitetima.

Vanjski linkovi

[uredi | uredi kod]

Izvori

Filmovi

Ostalo

Šablon:Fitzgerald

Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=The_Great_Gatsby&oldid=41830336