Monizm: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k felsefe taslak şablonu eklendi. |
k →Kaynakça: Bot: kaynak ve şablon dz. (hata bildir) |
||
(19 kullanıcı tarafından yapılan 28 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
1. satır:
{{tanrı}}
'''Monizm''' ya da '''bircilik''', her şeyin bir tek zorunluluğun, ilkenin, madde ve enerjiden olduğunu iddia eden veya tek bir [[töz]]den kaynaklandığını savunan felsefi görüş.
Monizm, mutlak olarak iki tür madde (veya zorunluluk, ilke) olduğunu ileri süren [[dualizm]]den ve mutlak olarak birçok türde madde (veya zorunluluk, ilke) olduğunu ileri süren [[pluralizm]]den ayrılmaktadır. Felsefe alanında temel sorulardan biri olan teklik-çokluk sorununa çokluğun da aslında tek olabileceği görüşünü getirmektedir.<ref name="Bircilik maddesi">
{{kitap kaynağı|url=|başlık=Felsefe Ansiklopedisi|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=Cilt 1, 179|çalışma=|yer=İstanbul|yayıncı=Remzi Kitabevi|yazar1=Orhan Hançerlioğlu}}</ref> Ruhsal olanın maddeden kaynaklandığını savlayan [[maddecilik]] ve tinsel olan ilk kaynak olarak gören [[düşüncecilik]] birci felsefi akımlardır.
Genellikle monizmin [[panteizm]], [[panenteizm]] ve [[içkin]] bir [[Tanrı]] inanışı ile ilişkili olduğu düşünülür. Ayrıca, [[saltçılık]] (absolutizm) ve [[monad]] da monizmle yakından ilgilidir. İlk temsilcisinin [[Parmenides]] olduğu bilinmektedir. Pisagor da monist olarak bilinmektedir. "Bir" sayısı Pisagor'a göre mutlak ve kutsaldır. Aynı zamanda Çok'u da içinde barındırmaktadır.
== Etimoloji ==
"Monizm" terimi ilk olarak Alman düşünürü [[Christian Wolff|Christian von Wolff]] tarafından kullanılmıştır. ''Monismus'', [[Yunanca]] yalnız demek olan ''monos'' sözcüğünden türetilmiş olan bir terimdir.<ref name="Bircilik maddesi" /> Orhan Hançerlioğlu tarafından yazılan ''Felsefe Ansiklopedisi - Kavramlar ve Akımlar'' adlı yapıtın Cilt I, s.179'da tekçilik ve bircilik sözcükleri monismus teriminin Türkçe karşılığı olarak kullanılmıştır.
{{felsefe-taslak}}
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
{{Vikisöz}}
{{Metafizik}}
{{İnanç sistemleri}}
{{Otorite kontrolü}}
[[Kategori:Monizm|*]]
|