Grizu: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
k r2.6.5) (Bot: Ekleniyor: et:Kaevandusgaas |
k →top: Bot: kaynak dz. (hata bildir) |
||
| (23 kullanıcı tarafından yapılan 32 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
'''Grizu''', [[Madencilik|maden ocaklarının]] galerilerinde bulunabilen ve belirli [[konsantrasyon]]lara eriştiğinde patlayıcı hale gelebilen [[Parlayıcılık ve yanıcılık|yanıcı]] [[gaz]].<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/madenci-kabusu-grizu-ve-gocuk-104924 | başlık = Madenci kâbusu: Grizu ve göçük | erişimtarihi = 19 Nisan 2021 | dil = Türkçe | çalışma = [[Cumhuriyet (gazete)|Cumhuriyet]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210419055648/https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/madenci-kabusu-grizu-ve-gocuk-104924 | arşivtarihi = 19 Nisan 2021}}</ref> Bu gaz çoğunlukla [[Kömür yatağı gazı|kömür madeni metanı]]dır. |
|||
Maden ocaklarının galerilerinde bulunabilen ve belirli [[konsantrasyon]]lara eriştiğinde patlayıcı hale gelebilen, zehirli bir [[gaz]]. |
|||
%4-15 arası [[metan]] ile havanın birleşmesinden oluşan bu karışım, 650 °C'de 2 fazlı bir yanma gerçekleştirir. Bu karışım önce ani şekilde genleşir, daha sonra patlama merkezine doğru çok büyük bir kuvvetle gazı sıkıştırır. Büyük tahrip gücüne ve yıkım etkisine sahip bir patlamadır. |
|||
Kömür madenlerinin kabusu olan grizu, Türkiye'de de sık sık görülmektedir. Özellikle yaşlı kömür damarlarında grizu riski yüksektir. Yasalar doğrultusunda, metanin havada bulunma oranı hacimce %1'dir. Bu seviyeye ulaşıldığında acilen önlem alınması gerekmektedir. Bu oran %1'in üzerine çıkarsa maden ocağının acilen boşaltılması gerekir. Ocak derinliği, eğimi, üretim yöntemi, fay ve çatlak yapılar grizu riskini değiştiren faktörlerdir. Metalin metale sürtmesi, ocakta herhangi bir ateş parçası veya kullanılan çelik ekipmanların ısınması sonucu patlama oluşabilir. |
|||
== Kaynakça == |
|||
{{kaynakça}} |
|||
{{kimya-taslak}} |
{{kimya-taslak}} |
||
{{Otorite kontrolü}} |
|||
| ⚫ | |||
[[Kategori:Gaz]] |
|||
[[Kategori:Kömür madenciliği]] |
|||
[[bg:Гризу]] |
|||
| ⚫ | |||
[[de:Schlagwetter]] |
|||
[[Kategori:Madencilik güvenliği]] |
|||
[[en:Firedamp]] |
|||
[[Kategori:Doğalgaz güvenliği]] |
|||
[[eo:Grizuo]] |
|||
[[ |
[[Kategori:Gazlar]] |
||
[[et:Kaevandusgaas]] |
|||
[[eu:Grisu]] |
|||
[[fr:Grisou]] |
|||
[[hu:Sújtólég]] |
|||
[[it:Grisù]] |
|||
[[nl:Grauwvuur]] |
|||
[[pcd:Grisou]] |
|||
[[pt:Grisu]] |
|||
[[sr:Rudnički gas]] |
|||
[[wa:Grizou]] |
|||
08.03, 20 Mayıs 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.
Grizu, maden ocaklarının galerilerinde bulunabilen ve belirli konsantrasyonlara eriştiğinde patlayıcı hale gelebilen yanıcı gaz.[1] Bu gaz çoğunlukla kömür madeni metanıdır.
%4-15 arası metan ile havanın birleşmesinden oluşan bu karışım, 650 °C'de 2 fazlı bir yanma gerçekleştirir. Bu karışım önce ani şekilde genleşir, daha sonra patlama merkezine doğru çok büyük bir kuvvetle gazı sıkıştırır. Büyük tahrip gücüne ve yıkım etkisine sahip bir patlamadır.
Kömür madenlerinin kabusu olan grizu, Türkiye'de de sık sık görülmektedir. Özellikle yaşlı kömür damarlarında grizu riski yüksektir. Yasalar doğrultusunda, metanin havada bulunma oranı hacimce %1'dir. Bu seviyeye ulaşıldığında acilen önlem alınması gerekmektedir. Bu oran %1'in üzerine çıkarsa maden ocağının acilen boşaltılması gerekir. Ocak derinliği, eğimi, üretim yöntemi, fay ve çatlak yapılar grizu riskini değiştiren faktörlerdir. Metalin metale sürtmesi, ocakta herhangi bir ateş parçası veya kullanılan çelik ekipmanların ısınması sonucu patlama oluşabilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Madenci kâbusu: Grizu ve göçük". Cumhuriyet. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
 | Kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
