Hırvatistan coğrafyası: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k r2.7.1) (Bot: Ekleniyor: ar:جغرافيا كرواتيا |
k →Kaynakça: Bot: kaynak dz. (hata bildir) |
||
| (16 kullanıcı tarafından yapılan 26 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
{{Ülke coğrafyası |
|||
| ⚫ | |||
| resim=Croatia topo.jpg |
|||
[[Dosya:Croatia topo.jpg|thumb|220px|right|Hırvatistan'ın topografik haritası.]] |
|||
| kıta=[[Avrupa]] |
|||
| ⚫ | '''Hırvatistan coğrafyası''', Hırvatistan doğuda [[Sırbistan]], güneydoğuda [[Bosna-Hersek]], kuzeybatıda [[Slovenya]], kuzeydoğuda [[Macaristan]] ve güneyde [[Karadağ]] ve [[Adriyatik Denizi]] ile çevrili olan Hırvatistan [[Orta Avrupa|Orta]] ve [[ |
||
| bölge=[[Orta Avrupa]] ve [[Balkanlar]] |
|||
| ⚫ | |||
| sıra=127 |
|||
| yüzölçüm=56594 |
|||
| kara=99 |
|||
| su=1 |
|||
| kıyılar=5835,3 |
|||
| sınırlar={{Dönüştürme|2374,9|km|abbr=on}} |
|||
| en_yüksek=[[Dinara]]<br>{{Dönüştürme|1831|m|abbr=on}} |
|||
| en_alçak=[[Adriyatik Denizi]]<br>([[Deniz seviyesi]]) |
|||
| nehir=[[Sava]]<br>{{Dönüştürme|562|km|abbr=on}} |
|||
| göl=[[Vrana Gölü (Dalmaçya)|Vrana Gölü]]<br>{{Dönüştürme|30,7|km2|abbr=on}} |
|||
}} |
|||
| ⚫ | '''Hırvatistan coğrafyası''', Hırvatistan doğuda [[Sırbistan]], güneydoğuda [[Bosna-Hersek]], kuzeybatıda [[Slovenya]], kuzeydoğuda [[Macaristan]] ve güneyde [[Karadağ]] ve [[Adriyatik Denizi]] ile çevrili olan Hırvatistan [[Orta Avrupa|Orta]] ve [[Balkanlar]]'ın kesişim bölgesinde bulunur. 42°-47° kuzey paralelleri ile 13°-20° doğu meridyenleri arasında bulunan ülkenin en güneyde kalan bölümü Bosna-Hersek'in [[Neum]] kentinin araya girmesi nedeniyle ülkenin geri kalanıyla kara bağlantısına sahip değildir.<ref name="DZS-Stat2010"/> |
||
{{geocompass |
{{geocompass |
||
| 17. satır: | 31. satır: | ||
}} |
}} |
||
| ⚫ | Ülke 56.594 km<sup>2</sup>'lik bir alana yayılır ve bunun 56.414 km<sup>2</sup>'si kara, 128 km<sup>2</sup>'si ise iç sulardır. Bu yüzölçümüyle dünyanın en büyük 127. ülkesidir.<ref name="CIA">{{Web kaynağı | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/hr.html | başlık = Europe: Croatia | çalışma = World Factbook | erişimtarihi = 9 Eylül 2011 | yayımcı = [[Central Intelligence Agency]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151106014156/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/hr.html | arşivtarihi = 6 Kasım 2015 | ölüurl =hayır}}</ref> Rakım Dinar Alplerine doğru yükselir ve güneyde Bosna-Hersek sınırına yakın bir noktada bulunan [[Dinara]]'da 1831 metre ile en yüksek noktaya ulaşır,<ref name="CIA"/> ülkenin güneybatı sınırının tamamını kaplayan Adriyatik Denizi'nde 0'a iner. Ülke [[Hırvatistan'daki adalar listesi|bin kadar ada ve adacığa]] sahipken bunların ancak 48'i yerleşime açıktır. En büyük adalar 405 km<sup>2</sup> kararlık yüzölçümleriyle [[Cres]] ve [[Krk]] adalarıdır. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Büyük nehirler [[Sava]], [[Drava]], [[Kupa]] ve [[Tuna]], [[Hrvatsko Zagorje]]'nin dağlık kuzey partları ve [[Slavonya]]'nın ovalık kuzey bölgelerinden geçer. Ülkenin en doğusundaki [[Vukovar]] boyunca akan ve ülkenin Sırbistan'la olan sınırının bir bölümünü çizen Tuna, Avrupa'nın en uzun ikinci nehridir. Adriyatik kıyısı ve adalara yakın orta ve güney bölgeler, alçak dağ ve ormanlık arazilerden oluşur. Ülkede işletmeye değer oranda petrol, kömür, boksit, düşük kalite demir cevheri, kalsiyum, alçıtaşı, doğal asfalt, silis, mika, kil, tuz ve hidroelektrik bulunur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|başlık=Distribution of family income – Gini index|çalışma=The World Factbook|yayımcı=CIA|erişimtarihi=1 Eylül 2009|arşivurl=https://www.webcitation.org/5rRcwIiYs?url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|arşivtarihi=23 Temmuz 2010|ölüurl=hayır}}</ref> |
||
| ⚫ | Ülke 56 |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | [[Karst|Karst topografya]] ülkenin Dinar Alpleri başta olmak üzere yaklaşık yarısını meydana getirir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.geografija.hr/clanci/1011/rasirenost-krsa-u-hrvatskoj | başlık = Raširenost krša u Hrvatskoj | çeviribaşlık = Presence of Karst in Croatia | dil = Hırvatça | yayımcı = Croatian Geographic Society | tarih = 18 Aralık 2006 | yazar = Mate Matas | erişimtarihi = 18 Ekim 2011 | çalışma = geografija.hr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140914171529/http://www.geografija.hr/clanci/1011/rasirenost-krsa-u-hrvatskoj | arşivtarihi = 14 Eylül 2014 | ölüurl =evet}}</ref> Ülkede birçok mağara bulunur ve bunların 49'u 250, 14'ü 500, 3'ü ise 1000 metreden daha derindir. Ülkenin en ünlü gölleri birbirine dolomit ve kireç taşı dizileri üstünden birbirine bağlanan 16 göl ve şelalelerinden oluşan [[Plitvice Gölleri]]'dir. Göllerin ünü birbirlerinden turkuaz, nane yeşili, gri ve mavi gibi değişik renkleriyle ayrılmalarıdır.<ref name="BBC-Plitvice">{{Web kaynağı | yayımcı = [[BBC News]] | url = http://www.bbc.com/travel/feature/20110617-the-best-national-parks-of-europe | başlık = The best national parks of Europe | tarih = 28 Haziran 2011 | erişimtarihi = 11 Ekim 2011 | arşivurl = https://www.webcitation.org/69fOQEt30?url=http://www.bbc.com/travel/feature/20110617-the-best-national-parks-of-europe | arşivtarihi = 4 Ağustos 2012 | ölüurl =hayır}}</ref> |
||
| ⚫ | Büyük nehirler [[Sava]], [[Drava]], [[Kupa]] ve [[Tuna]], [[Hrvatsko Zagorje]]'nin dağlık kuzey partları ve [[Slavonya]]'nın ovalık kuzey bölgelerinden geçer. Ülkenin en doğusundaki [[Vukovar]] boyunca akan ve ülkenin Sırbistan'la olan sınırının bir bölümünü çizen Tuna, Avrupa'nın en uzun ikinci nehridir. Adriyatik kıyısı ve adalara yakın orta ve güney bölgeler, alçak dağ ve ormanlık arazilerden oluşur. Ülkede işletmeye değer oranda petrol, kömür, boksit, düşük kalite demir cevheri, kalsiyum, alçıtaşı, doğal asfalt, silis, mika, kil, tuz ve hidroelektrik bulunur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|başlık=Distribution of family income – Gini index|çalışma=The World Factbook|yayımcı=CIA|erişimtarihi=1 Eylül 2009| |
||
| ⚫ | [[Karst|Karst topografya]] ülkenin Dinar Alpleri başta olmak üzere yaklaşık yarısını meydana getirir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.geografija.hr/clanci/1011/rasirenost-krsa-u-hrvatskoj|başlık=Raširenost krša u Hrvatskoj| |
||
== İklim == |
== İklim == |
||
Hırvatistan'ın çoğu [[Köppen iklim sınıflandırması]] tarafından tanımlanan ılık ve yağmurlu bir [[karasal iklim]]in etkisi altındadır. Aylık ortalama sıcaklık -3°C (ocak) ile 18°C (temmuz) arasında değişir. Ülkenin en soğuk bölgeleri 1200 metre yükseklikten sonra karlı orman ikliminin görüldüğü [[Lika]] ve [[Gorski Kotar]] iken en ılık bölgeler ise [[Akdeniz iklimi]]nin görüldüğü Adriyatik kıyısı, özellikle de sıcaklığın deniz tarafından yönlendirildiği kıyının hemen iç kesimidir. Sonuç olarak sıcaklık farkları karasal bölgelerde daha belirgindir. Ülkede en düşük sıcaklık -35 |
Hırvatistan'ın çoğu [[Köppen iklim sınıflandırması]] tarafından tanımlanan ılık ve yağmurlu bir [[karasal iklim]]in etkisi altındadır. Aylık ortalama sıcaklık -3 °C (ocak) ile 18 °C (temmuz) arasında değişir. Ülkenin en soğuk bölgeleri 1200 metre yükseklikten sonra karlı orman ikliminin görüldüğü [[Lika]] ve [[Gorski Kotar]] iken en ılık bölgeler ise [[Akdeniz iklimi]]nin görüldüğü Adriyatik kıyısı, özellikle de sıcaklığın deniz tarafından yönlendirildiği kıyının hemen iç kesimidir. Sonuç olarak sıcaklık farkları karasal bölgelerde daha belirgindir. Ülkede en düşük sıcaklık -35,5 °C ile 3 Şubat 1919'da [[Čakovec]]'de görülmüşken en yüksek sıcaklık 42,4 °C ile 5 Temmuz 1950'de [[Karlovac]]'da görülmüştür.<ref name="DZS-Stat2010">{{Web kaynağı | yayımcı = [[Croatian Bureau of Statistics]] | url = http://www.dzs.hr/Hrv_Eng/ljetopis/2010/SLJH2010.pdf | biçim = PDF | başlık = 2010 – Statistical Yearbook of the Republic of Croatia | ay = Aralık | yıl = 2010 | erişimtarihi = 7 Ekim 2011 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130829104815/http://www.dzs.hr/Hrv_Eng/ljetopis/2010/SLJH2010.pdf | arşivtarihi = 29 Ağustos 2013 | ölüurl =hayır}}</ref> |
||
Yıllık ortalama yağış miktarı coğrafi bölge ve egemen olan iklim türüne göre 600 |
Yıllık ortalama yağış miktarı coğrafi bölge ve egemen olan iklim türüne göre 600 mm ile 3500 mm arasında değişir. En düşük yağış miktarı Vis, [[Lastovo]], [[Biševo]], [[Svetac]] gibi dışta kalan adalarda ve Slavonya'nın doğu bölgeleriyken en yüksek yağış miktarı görülen yerler Dinar Alpleri ve Gorski kotar'dır. Egemen rüzgarlar kuzeydoğu ve güneydoğudaki bölgeleri hafif ılımanlaştırırken kıtasal alandaki egemen rüzgarlar kıtasal etkenler tarafından belirlenir. En hızlı rüzgarlar en soğuk aylarda kıyı boyunca genellikle [[bora]] ve kimi zaman [[sirokko]] şeklinde görülür. Ülkenin en güneşli bölgesi yıllık 2700 saatten fazla güneş gören Hvar ve [[Korčula]] iken onları yıllık 2000 saatten fazla güneşlenme süreleriyle Güney Adriyatik bölgesi, kuzey Adriyatik kıyısı ve Slavonya izler.<ref name="DZS-Stat2010"/> |
||
==Ayrıca bakınız== |
|||
* [[Hırvatistan]] |
|||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
{{kaynakça}} |
{{kaynakça}} |
||
==Dış bağlantılar== |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
* {{Wikiatlas|Croatia}} |
|||
{{Avrupa konusu|da=0|coğrafyası}} |
|||
{{Link SM|hr}} |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[ar:جغرافيا كرواتيا]] |
|||
[[be:Геаграфія Харватыі]] |
|||
[[bg:География на Хърватия]] |
|||
[[bn:ক্রোয়েশিয়ার ভূগোল]] |
|||
[[bs:Geografija Hrvatske]] |
|||
[[en:Geography of Croatia]] |
|||
[[es:Geografía de Croacia]] |
|||
[[fi:Kroatian maantiede]] |
|||
[[fr:Géographie de la Croatie]] |
|||
[[hr:Zemljopis Hrvatske]] |
|||
[[hu:Horvátország földrajza]] |
|||
[[it:Geografia della Croazia]] |
|||
[[lt:Kroatijos geografija]] |
|||
[[mk:Географија на Хрватска]] |
|||
[[nl:Geografie van Kroatië]] |
|||
[[nn:Kroatisk geografi]] |
|||
[[no:Kroatias geografi]] |
|||
[[pl:Geografia Chorwacji]] |
|||
[[pt:Geografia da Croácia]] |
|||
[[ru:География Хорватии]] |
|||
[[sh:Zemljopis Hrvatske]] |
|||
[[sq:Gjeografia e Kroacisë]] |
|||
[[sr:Географија Хрватске]] |
|||
[[sv:Kroatiens geografi]] |
|||
[[uk:Географія Хорватії]] |
|||
[[zh:克羅埃西亞地理]] |
|||
20.10, 21 Mayıs 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.
| Hırvatistan coğrafyası | |
|---|---|
| |
| Kıta | Avrupa |
| Bölge | Orta Avrupa ve Balkanlar |
| Koordinatlar | |
| Yüzölçüm | dünyada 127. sırada 56594 km² Kara : 99 % Su : 1 % |
| Kıyılar | 5835,3 km |
| Sınırlar | 2.374,9 km (1.475,7 mi) km |
| En yüksek nokta | Dinara 1.831 m (6.007 ft) |
| En alçak nokta | Adriyatik Denizi (Deniz seviyesi) |
| En uzun nehir | Sava 562 km (349 mi) |
| En büyük göl | Vrana Gölü 30,7 km2 (11,9 sq mi) |
Hırvatistan coğrafyası, Hırvatistan doğuda Sırbistan, güneydoğuda Bosna-Hersek, kuzeybatıda Slovenya, kuzeydoğuda Macaristan ve güneyde Karadağ ve Adriyatik Denizi ile çevrili olan Hırvatistan Orta ve Balkanlar'ın kesişim bölgesinde bulunur. 42°-47° kuzey paralelleri ile 13°-20° doğu meridyenleri arasında bulunan ülkenin en güneyde kalan bölümü Bosna-Hersek'in Neum kentinin araya girmesi nedeniyle ülkenin geri kalanıyla kara bağlantısına sahip değildir.[1]
| HIRVATISTAN'dan yönler | |||||||||||
 Slovenya
|
Slovenya Macaristan |
Macaristan
| |||||||||
 Adriyatik Denizi
|
|
 Sırbistan
| |||||||||
| Adriyatik Denizi
|
 Karadağ Adriyatik Denizi |
 Bosna-Hersek
| |||||||||
Ülke 56.594 km2'lik bir alana yayılır ve bunun 56.414 km2'si kara, 128 km2'si ise iç sulardır. Bu yüzölçümüyle dünyanın en büyük 127. ülkesidir.[2] Rakım Dinar Alplerine doğru yükselir ve güneyde Bosna-Hersek sınırına yakın bir noktada bulunan Dinara'da 1831 metre ile en yüksek noktaya ulaşır,[2] ülkenin güneybatı sınırının tamamını kaplayan Adriyatik Denizi'nde 0'a iner. Ülke bin kadar ada ve adacığa sahipken bunların ancak 48'i yerleşime açıktır. En büyük adalar 405 km2 kararlık yüzölçümleriyle Cres ve Krk adalarıdır.
Büyük nehirler Sava, Drava, Kupa ve Tuna, Hrvatsko Zagorje'nin dağlık kuzey partları ve Slavonya'nın ovalık kuzey bölgelerinden geçer. Ülkenin en doğusundaki Vukovar boyunca akan ve ülkenin Sırbistan'la olan sınırının bir bölümünü çizen Tuna, Avrupa'nın en uzun ikinci nehridir. Adriyatik kıyısı ve adalara yakın orta ve güney bölgeler, alçak dağ ve ormanlık arazilerden oluşur. Ülkede işletmeye değer oranda petrol, kömür, boksit, düşük kalite demir cevheri, kalsiyum, alçıtaşı, doğal asfalt, silis, mika, kil, tuz ve hidroelektrik bulunur.[3]
Karst topografya ülkenin Dinar Alpleri başta olmak üzere yaklaşık yarısını meydana getirir.[4] Ülkede birçok mağara bulunur ve bunların 49'u 250, 14'ü 500, 3'ü ise 1000 metreden daha derindir. Ülkenin en ünlü gölleri birbirine dolomit ve kireç taşı dizileri üstünden birbirine bağlanan 16 göl ve şelalelerinden oluşan Plitvice Gölleri'dir. Göllerin ünü birbirlerinden turkuaz, nane yeşili, gri ve mavi gibi değişik renkleriyle ayrılmalarıdır.[5]
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Hırvatistan'ın çoğu Köppen iklim sınıflandırması tarafından tanımlanan ılık ve yağmurlu bir karasal iklimin etkisi altındadır. Aylık ortalama sıcaklık -3 °C (ocak) ile 18 °C (temmuz) arasında değişir. Ülkenin en soğuk bölgeleri 1200 metre yükseklikten sonra karlı orman ikliminin görüldüğü Lika ve Gorski Kotar iken en ılık bölgeler ise Akdeniz ikliminin görüldüğü Adriyatik kıyısı, özellikle de sıcaklığın deniz tarafından yönlendirildiği kıyının hemen iç kesimidir. Sonuç olarak sıcaklık farkları karasal bölgelerde daha belirgindir. Ülkede en düşük sıcaklık -35,5 °C ile 3 Şubat 1919'da Čakovec'de görülmüşken en yüksek sıcaklık 42,4 °C ile 5 Temmuz 1950'de Karlovac'da görülmüştür.[1]
Yıllık ortalama yağış miktarı coğrafi bölge ve egemen olan iklim türüne göre 600 mm ile 3500 mm arasında değişir. En düşük yağış miktarı Vis, Lastovo, Biševo, Svetac gibi dışta kalan adalarda ve Slavonya'nın doğu bölgeleriyken en yüksek yağış miktarı görülen yerler Dinar Alpleri ve Gorski kotar'dır. Egemen rüzgarlar kuzeydoğu ve güneydoğudaki bölgeleri hafif ılımanlaştırırken kıtasal alandaki egemen rüzgarlar kıtasal etkenler tarafından belirlenir. En hızlı rüzgarlar en soğuk aylarda kıyı boyunca genellikle bora ve kimi zaman sirokko şeklinde görülür. Ülkenin en güneşli bölgesi yıllık 2700 saatten fazla güneş gören Hvar ve Korčula iken onları yıllık 2000 saatten fazla güneşlenme süreleriyle Güney Adriyatik bölgesi, kuzey Adriyatik kıyısı ve Slavonya izler.[1]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "2010 – Statistical Yearbook of the Republic of Croatia" (PDF). Croatian Bureau of Statistics. Aralık 2010. 29 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ekim 2011.
- ^ a b "Europe: Croatia". World Factbook. Central Intelligence Agency. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2011.
- ^ "Distribution of family income – Gini index". The World Factbook. CIA. 23 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2009.
- ^ Mate Matas (18 Aralık 2006). "Raširenost krša u Hrvatskoj" [Presence of Karst in Croatia]. geografija.hr (Hırvatça). Croatian Geographic Society. 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2011.
- ^ "The best national parks of Europe". BBC News. 28 Haziran 2011. 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Hırvatistan coğrafyası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.