İçeriğe atla

Hırvatistan coğrafyası

Koordinatlar: 45°8′30″K 16°13′45″D / 45.14167°K 16.22917°D / 45.14167; 16.22917
Vikipedi, özgür ansiklopedi
03.39, 14 Ekim 2012 tarihinde Kasirbot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 12137240 numaralı sürüm (r2.7.1) (Bot: Ekleniyor: ar:جغرافيا كرواتيا)
Hırvatistan'ın topografik haritası.

Hırvatistan coğrafyası, Hırvatistan doğuda Sırbistan, güneydoğuda Bosna-Hersek, kuzeybatıda Slovenya, kuzeydoğuda Macaristan ve güneyde Karadağ ve Adriyatik Denizi ile çevrili olan Hırvatistan Orta ve Güneydoğu Avrupa'nın kesişim bölgesinde bulunur. 42°-47° kuzey paralelleri ile 13°-20° doğu meridyenleri arasında bulunan ülkenin en güneyde kalan bölümü Bosna-Hersek'in Neum kentinin araya girmesi nedeniyle ülkenin geri kalanıyla kara bağlantısına sahip değildir.[1]

HIRVATISTAN'dan yönler
 Slovenya  Slovenya
 Macaristan
 
 Macaristan
 Adriyatik Denizi
K
B D
G
 Sırbistan
 Adriyatik Denizi  Karadağ
 Adriyatik Denizi
 
 Bosna-Hersek


Ülke 56,594 km²'lik bir alana yayılır ve bunun 56,414 km²'si kara, 128 km²'si ise iç sulardır. Bu yüzölçümüyle dünyanın en büyük 127. ülkesidir.[2] Rakım Dinar Alplerine doğru yükselir ve güneyde Bosna-Hersek sınırına yakın bir noktada bulunan Dinara'da 1831 metre ile en yüksek noktaya ulaşır,[2] ülkenin güneybatı sınırının tamamını kaplayan Adriyatik Denizi'nde 0'a iner. Ülke bin kadar ada ve adacığa sahipken bunların ancak 48'i yerleşime açıktır. En büyük adalar 405 km2 kararlık yüzölçümleriyle Cres ve Krk adalarıdır.

Biokovo, Dalmaçya'daki en yüksek dağ tepesidir.
Biokovo, Dalmaçya'daki en yüksek dağ tepesidir.
 
Biokovo, Dalmaçya'daki en yüksek dağ tepesidir.

Büyük nehirler Sava, Drava, Kupa ve Tuna, Hrvatsko Zagorje'nin dağlık kuzey partları ve Slavonya'nın ovalık kuzey bölgelerinden geçer. Ülkenin en doğusundaki Vukovar boyunca akan ve ülkenin Sırbistan'la olan sınırının bir bölümünü çizen Tuna, Avrupa'nın en uzun ikinci nehridir. Adriyatik kıyısı ve adalara yakın orta ve güney bölgeler, alçak dağ ve ormanlık arazilerden oluşur. Ülkede işletmeye değer oranda petrol, kömür, boksit, düşük kalite demir cevheri, kalsiyum, alçıtaşı, doğal asfalt, silis, mika, kil, tuz ve hidroelektrik bulunur.[3]

Karst topografya ülkenin Dinar Alpleri başta olmak üzere yaklaşık yarısını meydana getirir.[4] Ülkede birçok mağara bulunur ve bunların 49'u 250, 14'ü 500, 3'ü ise 1000 metreden daha derindir. Ülkenin en ünlü gölleri birbirine dolomit ve kireç taşı dizileri üstünden birbirine bağlanan 16 göl ve şelalelerinden oluşan Plitvice Gölleri'dir. Göllerin ünü birbirlerinden turkuaz, nane yeşili, gri ve mavi gibi değişik renkleriyle ayrılmalarıdır.[5]

İklim

Hırvatistan'ın çoğu Köppen iklim sınıflandırması tarafından tanımlanan ılık ve yağmurlu bir karasal iklimin etkisi altındadır. Aylık ortalama sıcaklık -3°C (ocak) ile 18°C (temmuz) arasında değişir. Ülkenin en soğuk bölgeleri 1200 metre yükseklikten sonra karlı orman ikliminin görüldüğü Lika ve Gorski Kotar iken en ılık bölgeler ise Akdeniz ikliminin görüldüğü Adriyatik kıyısı, özellikle de sıcaklığın deniz tarafından yönlendirildiği kıyının hemen iç kesimidir. Sonuç olarak sıcaklık farkları karasal bölgelerde daha belirgindir. Ülkede en düşük sıcaklık -35.5°C ile 3 Şubat 1919'da Čakovec'de görülmüşken en yüksek sıcaklık 42.4°C ile 5 Temmuz 1950'de Karlovac'da görülmüştür.[1]

Yıllık ortalama yağış miktarı coğrafi bölge ve egemen olan iklim türüne göre 600 mm ile 3500 mm arasında değişir. En düşük yağış miktarı Vis, Lastovo, Biševo, Svetac gibi dışta kalan adalarda ve Slavonya'nın doğu bölgeleriyken en yüksek yağış miktarı görülen yerler Dinar Alpleri ve Gorski kotar'dır. Egemen rüzgarlar kuzeydoğu ve güneydoğudaki bölgeleri hafif ılımanlaştırırken kıtasal alandaki egemen rüzgarlar kıtasal etkenler tarafından belirlenir. En hızlı rüzgarlar en soğuk aylarda kıyı boyunca genellikle bora ve kimi zaman sirokko şeklinde görülür. Ülkenin en güneşli bölgesi yıllık 2700 saatten fazla güneş gören Hvar ve Korčula iken onları yıllık 2000 saatten fazla güneşlenme süreleriyle Güney Adriyatik bölgesi, kuzey Adriyatik kıyısı ve Slavonya izler.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c "2010 – Statistical Yearbook of the Republic of Croatia" (PDF). Croatian Bureau of Statistics. Aralık 2010. Erişim tarihi: 7 Ekim 2011. 
  2. ^ a b "Europe: Croatia". World Factbook. Central Intelligence Agency. Erişim tarihi: 9 Eylül 2011. 
  3. ^ "Distribution of family income – Gini index". The World Factbook. CIA. 23 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2009. 
  4. ^ Mate Matas (18 Aralık 2006). "Raširenost krša u Hrvatskoj". geografija.hr (Hırvatça). Croatian Geographic Society. Erişim tarihi: 18 Ekim 2011.  Bilinmeyen parametre |trans_title= görmezden gelindi (yardım)
  5. ^ "The best national parks of Europe". BBC News. 28 Haziran 2011. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 

Şablon:Link SM