Jump to content

Россия тиллари

From Vikipediya

Россия Федерацияси тиллари Россия ҳудудида со'злашадиган тиллардир. Улар 14 тил оиласига мансуб - ҳинд-эвропа, олтой, урал, юкагир-чуван, картвел, абхаз-адиге, нах-дог'истон, хитой-тибет, семит, эскимо-алеут, чукотка-камчатка, енисей, австроасиа, айну; нивх тили изоляция қилинган. Россия аҳолисининг аксарияти то'ртта тил оиласининг тилларида со'злашади: ҳинд-эвропа (89%), олтой (7%), кавказ (2%) ва урал (2%) .

Матн корпуси

[edit | edit source]

Ишда [1] 1-жадвалда қидирув тизимлари билан жиҳозланган о'з корпусига эга 32 та рус тили келтирилган. Улардан бешта тил учун матн ресурслари Cреативе Cоммонс очиқ лицензияси остида мавжуд, 22 тил учун лицензия нома'лум [1].

Бир миллиондан ортиқ токенларни о'з ичига олган энг йирик корпорациялар: Авар (2,3 миллион), Адиге (7,8 миллион), Бошқирд (20,6 миллион), Бурят (2,2 миллион), Чуваш (1,1 миллион), Эрзя (3,1 миллион), Коми- Зирян (54 миллион), осетин (12 миллион), татар (180 миллион), Удмурт (7 миллион), Йиддиш (4,9 миллион). Ушбу йирик корпуслардан фақат Эрзя корпуси лицензияга эга эканлиги ма'лум (CC БЙ 4.0), бошқа корпорацияларнинг лицензияси нома'лум [1].

Она тилида со'злашувчилар сони

[edit | edit source]

Қуйидаги ро'йхатда ҳар бир тилдан кейин Россияда со'злашувчилар сони ко'рсатилган: ёки 2010-йилги аҳолини ро'йхатга олиш ма'лумотларига ко'ра ёки (агар аҳолини ро'йхатга олиш ма'лумотлари ишончсиз деб ҳисобланса) тилшуносларнинг ҳисоб-китобларига ко'ра (2002). Иккинчи ҳолда, улар олдига тилда белгиси (~) қо'йилади.

Ҳинд-европа оиласи

[edit | edit source]

Ҳинд-эвропа тилларидан Россияда славян, эрон, герман, арман, юнон, ҳинд-арян, романтизм, болтиқ ва албан тиллари мавжуд. Жами: 40 та тирик тил ва 1 та китоб.

Ҳаволалар

[edit | edit source]
  • Россия Фанлар академиясининг Тиллар институти веб-сайтида Россия тиллари (Ю. Б. Коряков, Т. иштирокида. Б. Агрант, М. ЛЕКИН. Горячева А. ДА. Дйбо, О. ЛЕКИН. Казакевич А. ЛЕКИН. Кибрика, О. ДА. Ханина ва А. Б. Шлуинский)
  1. 1,0 1,1 1,2 Клячко эт ал. 2019.