Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hồ Baikal”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi Thẻ: Soạn thảo trực quan Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động Sửa đổi di động nâng cao |
|||
(Không hiển thị 36 phiên bản của 17 người dùng ở giữa) | |||
Dòng 1:
{{1000 bài cơ bản}}
{{Infobox lake
|name=Hồ Baikal▼
|image=Jezioro Bajkał 2.jpg
|caption=
Hàng 17 ⟶ 16:
|area = {{convert|31.722|km2|abbr=on}}
|depth = {{convert|744,4|m|abbr=on}}<ref name="INTAS"/>
|residence_time = 330 years<ref>{{
|max-depth = {{convert|1642|m|abbr=on}}<ref name="INTAS"/>
|volume = {{convert|23.615,39|km3|cumi|-1|abbr=on}}<ref name="INTAS"/>
|shore = {{convert|2.100|km|-1|abbr=on}}<ref name=SPN2014>{{
|elevation = {{convert|455,5|m|0|abbr=on}}
|islands = 27 ([[Đảo Olkhon]])
Hàng 34 ⟶ 33:
|Area = 8.800.000 ha
}}
'''Hồ Baikal''' (phiên âm [[tiếng Việt]]: '''Hồ Bai-can'''; {{lang-rus|о́зеро Байка́л|r=Ozero Baykal|p=ˈozʲɪrə bɐjˈkal}}; {{lang-bxr|Байгал нуур}}, {{lang-mn|Байгал нуур}}, ''Baygal nuur'', nghĩa là "hồ tự nhiên"<ref>Altangerel Damdinsuren, English to Mongolian Dictionary (1998) ''Silverland: A Winter Journey Beyond the Urals'', London, John Murray, page 173</ref>; {{lang-ky|Байкол}}) là [[Hồ đứt gãy|hồ đứt gãy lục địa]] ở [[Nga]],
Đây là [[hồ nước ngọt]] có lượng [[nước]] lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 22-23% tổng lượng nước ngọt không bị đóng băng quanh năm trên bề mặt thế giới.<ref>{{
Tương tự như [[hồ Tanganyika]], hồ Baikal được hình thành từ một [[thung lũng tách giãn]] cổ có hình lưỡi [[liềm]] dài với diện tích bề mặt {{convert|31722|km2|sqmi|abbr=on}}, nhỏ hơn so với [[hồ Thượng|hồ Superior]] hay [[hồ Victoria]]. Baikal là nhà của hàng ngàn loài động thực vật, nhiều trong số đó không thể tìm thấy ở nơi nào khác trên thế giới.<ref>{{cite encyclopedia |title=Russia |work=Britannica Student Encyclopedia |year=2007 |publisher=Encyclopædia Britannica Online |
Khu vực phía đông của hồ Baikal được gọi là [[Ngoại Baikal]] và khu vực quanh hồ đôi khi được gọi đơn giản là [[Baikalia]].
==Lịch sử==
Khu vực Baikal, đôi khi được gọi là [[Baikalia]], đã có một lịch sử lâu dài về sự định cư của con [[người]]. Một [[bộ lạc]]
Nằm trong lãnh thổ cũ phía bắc của người [[Hung Nô]], đây là một trong những nơi diễn ra [[Chiến tranh Hán-Hung Nô]], nơi quân đội của [[nhà Hán]] truy đuổi và đánh bại lực lượng Hung Nô từ thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên. Họ đã ghi lại rằng, hồ nước là một "biển lớn" và gọi nó là "Bắc Hải" (北海), một trong
Sự bành trướng của [[Sa quốc Nga]] vào khu vực của người Buryat nằm quanh hồ Baikal<ref>George V. Lantzeff and Richard A. Price, 'Eastward to Empire',1973</ref> từ 1628–58 như là một phần của [[Cuộc chinh phạt của người Nga ở Siberia]]. Quân đội Nga theo dòng [[sông Angara]] ngược từ [[Yeniseysk]] (thành lập năm 1619) và sau đó di chuyển về phía nam từ [[sông Lena]]. [[Người Nga]] lần đầu tiên nghe nói về lãnh thổ của những người Buryat vào năm 1609 tại [[Tomsk]]. Theo truyện dân gian liên quan sau thực tế khoảng một thế kỷ thì vào năm 1623, [[Demid Pyanda]], người có thể là người Nga đầu tiên đến Lena khi đi từ thượng lưu Lena đến Angara và đến Yeniseysk.<ref>{{
Vikhor Savin (1624) và [[Maksim Perfilyev]] (1626 và 1627–28) đã khám phá vùng đất của [[Người Evenk|người Tungus]] ở hạ lưu Angara. Ở phía tây, [[Krasnoyarsk]] trên thượng lưu sông Yenisei được thành lập vào năm 1627. Một số cuộc thám hiểm không có tài liệu được khám phá về phía đông từ [[Krasnoyarsk]]. Năm 1628, [[Pyotr Beketov]] lần đầu tiên bắt một nhóm người Buryat nộp các cống phẩm (''[[Yasak]]'') tại địa điểm mà sau này là [[Bratsk]]. Năm 1629, Yakov Khripunov lên đường từ Tomsk để tìm kiếm một mỏ bạc được đồn đại. Người của ông sớm bắt đầu cướp bóc cả người Nga và người bản địa. Họ có thêm một nhóm bạo loạn khác từ Krasnoyarsk tham gia cùng, nhưng đã rời khỏi vùng đất của người Buryat khi thiếu lương thực. Điều này gây khó khăn cho những người Nga khác khi vào khu vực này. Năm 1631, Maksim Perfilyev xây dựng một [[Ostrog (pháo đài)|pháo đài gỗ]] (''Ostrog'') tại Bratsk. Đến năm 1634, Bratsk đã bị phá hủy và quân đồn trú tại đây đều bị giết. Bratsk phục hồi bằng một cuộc
Năm 1638, Perfilyev đã đi từ Angara qua Ilim đến sông Lena và đi xuôi dòng cho đến tận [[Olyokminsk]]. Trở về, ông đã đi thuyền trên [[sông Vitim]] vào khu vực phía đông hồ Baikal (1640), nơi ông nghe báo cáo về một đất nước Amur. Năm 1641, Verkholensk được thành lập tại thượng lưu sông Lena. Năm 1643, Kurbat Ivanov đã đi ngược dòng Lena xa hơn nữa về phía thượng nguồn, và ông trở thành người Nga đầu tiên nhìn thấy hồ Baikal và [[đảo Olkhon]]. Một nửa nhóm của ông vẫn ở lại hồ, đến Thượng Angara ở phía bắc, và trú đông trên sông Barguzin ở phía đông bắc.
Năm 1644, Ivan Pokhabov đi từ sông Angara đến Baikal, có lẽ trở thành người Nga đầu tiên sử dụng tuyến đường này, vì đây là con đường vô cùng hiểm trở khi có rất nhiều thác ghềnh. Ông băng qua hồ và khám phá hạ lưu [[sông Selenge]]. Khoảng năm 1647, ông lặp lại chuyến đi một lần nữa, có người hướng dẫn và đến thăm một 'Tsetsen Khan' gần [[Ulaabaatar]]. Năm 1648, Ivan Galkin xây dựng một [[pháo đài]] gỗ trên sông Barguzin mà đã trở thành một trung tâm từ đó mở rộng về phía đông. Năm 1652, [[Vasily Kolesnikov]] đã báo cáo rằng có thể đến
[[Đường sắt xuyên Sibir]] được xây dựng giữa năm 1896 đến 1902 băng qua khu vực này thông qua [[đường sắt Circum-Baikal]] ở cuối tây nam hồ Baikal cần phải sử dụng 200 cây cầu và 33 đường hầm. Cho đến khi hoàn thành, một chuyến phà đã vận chuyển các toa tàu băng qua hồ từ [[cảng Baikal]] đến [[Mysovaya]] trong một số năm. Khi đường sắt được xây dựng, một đoàn thám hiểm thủy văn lớn do [[Fedor Kirillovich Drizhenko|F.K. Drizhenko]] lãnh đạo đã vẽ bản đồ đường viền chi tiết đầu tiên của hồ.
Hồ Baikal trở thành một [[Trận chiến Hồ Baikal|chiến trường nhỏ]] giữa [[Quân đoàn Tiệp Khắc]] và [[Hồng Quân]] [[Liên Xô]] vào năm 1918. Vào những thời điểm hồ bị đóng băng, có thể đi bộ qua hồ mặc dù
<gallery mode="packed">
</gallery>
Hàng 75 ⟶ 74:
}}
</div>
Hồ Baikal nằm trong một thung lũng tách giãn được hình thành bởi Đới tách giãn Baikal, nơi vỏ Trái Đất dần tách ra.<ref name="oddities">{{
Hồ Baikal ước tính có tuổi đời từ 25-30 triệu năm trước khiến nó trở thành hồ nước lâu đời nhất thế giới.<ref name="unesco"/><ref name=ScienceDaily2017/>
Bao quanh hồ nước là những dãy núi. Phía bắc là [[Dãy núi Baikal]], đông bắc là [[dãy Barguzin]], rừng Taiga bao quanh và hồ được bảo vệ bởi rất nhiều các vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên. Trong hồ nước là 27 hòn đảo lớn nhỏ khác nhau, lớn nhất trong số đó là [[đảo Olkhon]] dài {{convert|72|km|abbr=on}} là đảo hồ lớn thứ ba thế giới. Hồ nước được nuôi dưỡng bởi 330 con sông lớn nhỏ.<ref name="cnn">{{
Hồ được bao quanh bởi những ngọn núi; [[Dãy núi Baikal]] ở bờ phía bắc, dãy Barguzin ở bờ đông bắc và các cánh rừng [[taiga]] được bảo vệ như một công viên quốc gia. Hồ có 27 hòn đảo; lớn nhất là [[hồ Olkhon]], dài 72 km (45 dặm) và là hòn đảo trên hồ lớn thứ ba thế giới. Hồ được 330 dòng sông chảy vào. Những con sông chính chảy trực tiếp vào hồ Baikal là Selenga, Barguzin, Upper Angara, Turka, Sarma và Snezhnaya. Nó được dẫn lưu thông qua một lối thoát duy nhất, Angara.
Baikal là một trong những hồ nước trong nhất thế giới. Vào mùa đông, ở những khu vực mở, độ trong của nó có thể thấy được độ sâu từ {{convert|30-40|m|ft|abbr=on|-1}} nhưng trong suốt mùa hè, thường là chỉ ở mức từ {{convert|5-8|m|ft|round=5}}.<ref name=FEOW>Freshwater Ecoregions of the World (2008). ''[http://www.feow.org/ecoregions/details/lake_baikal Lake Baikal.]'' Retrieved 16 July 2014.</ref> Hồ Baikal rất giàu [[Ôxy]], ngay cả ở những khu vực nước sâu, tách ra khỏi những khối phân tầng nước rõ rêt như tại [[Hồ Tanganyika]] và [[Biển Đen]].<ref>{{cite book | author1=Hutter| author2=Yongqi | author3=Chubarenko | year=2011 | title=Physics of Lakes: Foundation of the Mathematical and Physical Background | volume=1 | page=11 | isbn=978-3-642-15178-1}}</ref><ref>{{cite web| title=Unique body of water | url=http://www.blackseascene.net/content/content.asp?menu=0040032_000000 | publisher=Black Sea Scene | accessdate=5 March 2018}}</ref>▼
<gallery mode="packed">
Ở hồ Baikal, nhiệt độ nước thay đổi đáng kể tùy thuộc vào vị trí, độ sâu và thời gian trong năm. Trong mùa đông và mùa xuân, bề mặt đóng băng trong khoảng từ 4-5 tháng, bắt đầu từ tháng 1 cho đến đầu tháng 5-6 (chậm nhất ở phía bắc) khi mặt hồ phủ đầy băng.<ref name=baikalice>{{cite web| title=Ice Conditions | url=http://www.bww.irk.ru/baikalclimate/baikalice.html | publisher=bww.irk.ru | accessdate=8 June 2017}}</ref> Trung bình, lớp băng có độ dày từ {{convert|0,5-1,4|m|ft|abbr=on}}<ref>{{cite web| title=Baikal seal | url=http://baikal.ru/en/baikal/excursion/nerpa.html | publisher=baikal.ru | accessdate=9 June 2017}}</ref> nhưng tại một số [[gò băng]] nổi có thể lên đến {{convert|2|m|ft|abbr=on}}.<ref name=baikalice/> Trong giai đoạn này, nhiệt độ tăng chậm theo độ sâu của hồ, lạnh nhất gần bề mặt băng bao phủ cho đến độ sâu từ {{convert|200-250|m|ft|abbr=on}} với nhiệt độ {{convert|3,5-3,8|C|F|abbr=on}}.<ref name=Gurulev>{{cite web| author=Gurulev, S.A. | title=Temperature of Lake Baikal Water | url=http://www.bww.irk.ru/baikalwater/temperature.html | publisher=bww.irk.ru | accessdate=8 June 2017}}</ref> Sau khi lớp băng nứt ra, bề mặt hồ được làm ấm dần lên bởi Mặt trời từ tháng 5-6 cho đến độ sâu {{convert|300|m|ft|abbr=on}} nhưng nhiệt độ cũng chỉ dao động quanh {{convert|4|C|F|abbr=on}} bởi sự hòa trộn nước. Mặt trời tiếp tục làm nóng bề mặt nước và đạt cực đại vào tháng 8 khi nước trong hồ đạt {{convert|16|C|F|abbr=on}} tại khu vực nước mở, {{convert|20-24|C|F|abbr=on}} tại bãi cạn và phía nam hồ.<ref name=FEOW/><ref name=Pomazkina2012>{{cite journal|author1=Pomazkina, G. |author2=L. Kravtsova |author3=E. Sorokovikova | title=Structure of epiphyton communities on Lake Baikal submerged macrophytes | year=2012 | journal=Limnological Review | volume=12 | issue=1 | pages=19–27 | doi=10.2478/v10194-011-0041-1}}</ref> Trong thời gian này, mô hình được đảo ngược so với mùa đông và mùa xuân, khi nhiệt độ nước tỉ lệ nghịch với độ sâu. Khi mùa thu bắt đầu, nhiệt độ bề mặt lại giảm xuống ở quanh ngưỡng {{convert|4|C|F|abbr=on}} cho đến dưới {{convert|300|m|ft|abbr=on}} vào tháng 10 tháng 11. Ở những nơi có độ sâu từ 300 mét trở lên, nhiệt độ ổn định từ {{convert|3,1-3,4|C|F|abbr=on}}.▼
File:Olkhon Island and Lake Baikal.jpg|[[Vách đá]] ở [[đảo Olkhon]]
File:Побережье Байкала в Сухой.jpg|Một "bãi biển" có cát ở [[Kabansky (huyện)|Kabansky]]
File:26 swiatoinos.jpg|Các ngọn núi ở bán đảo Svyatoy Nos, [[vườn quốc gia Zabaykalsky]]
File:Turka ibaia bokaletik gertu.JPG|Cửa sông Turka trước khi đổ vào hồ Baikal
</gallery>
===Đặc điểm của nước===
[[Tập tin:Baikal 1739.jpg|thumb|Nước trong hồ Baikal đặc biệt trong]]
[[Tập tin:Chayki v Chivyrkuyskom zalive.JPG|thumb|[[Mòng biển Vega]] trên hồ Baikal]]
▲Baikal là một trong những hồ nước trong nhất thế giới. Vào mùa đông, ở những khu vực mở, độ trong của nó có thể thấy được độ sâu từ {{convert|30-40|m|ft|abbr=on|-1}} nhưng trong suốt mùa hè, thường là chỉ ở mức từ {{convert|5-8|m|ft|round=5}}.<ref name=FEOW>Freshwater Ecoregions of the World (2008). ''[http://www.feow.org/ecoregions/details/lake_baikal Lake Baikal.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303193643/http://www.feow.org/ecoregions/details/lake_baikal |date = ngày 3 tháng 3 năm 2016}}'' Retrieved ngày 16
▲Ở hồ Baikal, nhiệt độ nước thay đổi đáng kể tùy thuộc vào vị trí, độ sâu và thời gian trong năm. Trong mùa đông và mùa xuân, bề mặt đóng băng trong khoảng từ 4-5 tháng, bắt đầu từ tháng 1 cho đến đầu tháng 5-6 (chậm nhất ở phía bắc) khi mặt hồ phủ đầy băng.<ref name=baikalice>{{
Nhiệt độ trung bình của bề mặt hồ đã tăng gần 1,5
Hiện tượng mưa bão trên hồ khá phổ biến, đặc biệt là trong mùa hè và mùa thu, và có thể hình thành những con sóng trong hồ cao đến {{convert|4,5|m|ft|abbr=on}}.
==Động thực vật==
[[Tập tin:Baikal-seal 4747-pho.jpg|thumb|left|[[Hải cẩu Baikal]] là loài đặc hữu ở hồ Baikal.]]
Hồ Baikal có sự đa dạng sinh học cao là nơi có hơn 1.000 loài thực vật và 2.500 loài động vật, nhưng trên thực tế con số này còn cao hơn đáng kể. Hơn 80% loài động vật tại đây là loài đặc hữu.<ref name="Eulimnogammarus">Rivarola-Duartea; Otto; Jühling; Schreiber; Bedulina; Jakob; Gurkov; Axenov-Gribanov; Sahyoun; Lucassen; Hackermüller; Hoffmann; Sartoris; Pörtner; Timofeyev; Luckenbach; and Stadler (2014). ''A First Glimpse at the Genome of the Baikalian Amphipod Eulimnogammarus verrucosus.'' Journal of Experimental Zoology Part B: Molecular and Developmental Evolution 322(3): 177–189.</ref>
===Thực vật===
Khu vực quanh hồ là nơi có nhiều loài hoa. Trong đó loài ''[[Cirsium palustre|Kế đầm châu Âu]]'' được tìm thấy ở giới hạn phía đông của hồ.<ref>C. Michael Hogan. 2009. [http://www.globaltwitcher.com/artspec_information.asp?thingid=48639 ''Marsh Thistle: Cirsium palustre'', GlobalTwitcher.com, ed. N. Strömberg] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121213144520/http://www.globaltwitcher.com/artspec_information.asp?thingid=48639 |date=ngày 13
===Động vật===
[[
Nổi tiếng nhất và được tìm thấy trong khắp vùng hồ là loài [[Hải cẩu Baikal]].<ref>Peter Saundry. 2010. [http://www.eoearth.org/wiki/Baikal_seal ''Baikal seal'']. Encyclopedia of Earth. Topic ed. C. Michael Hogan, Ed. in chief C. NCSE, Washington D.C.</ref> Đây là một trong ba quần thể hải cẩu sống hoàn toàn trong khu vực nước ngọt trên thế giới, hai phân loài còn lại của [[Hải cẩu đeo vòng]] tại [[Bắc Âu]]. Chúng được cho đã di chuyển đến đây từ [[Bắc Băng Dương]] hơn 800.000 năm trước, những chú hải cẩu nhỏ da trơn này đã trở thành biểu tượng của vùng di sản thiên nhiên Baikal diệu kỳ. Sự ô nhiễm và nạn săn bắt bởi những [[người Buryat]] đã làm giảm phần lớn số lượng loài này. Hiện chỉ còn khoảng 60.000 con đang sinh sống trong hồ, giảm hơn 100.000 con so với vài năm trước. Hải cẩu Baikal hay ẩn náu nên rất khó quan sát. Du khách đến đây thường chọn cách đến thăm vườn nuôi ở [[Irkutsk]] hoặc [[Listvyanka]].
Một số loài động vật có vú khác sống ở quanh hồ còn có [[Gấu nâu Á Âu]], [[Sói Á Âu]], [[Cáo đỏ]], [[Chồn zibelin]], [[Chồn ecmin]], [[Nai sừng tấm Á-Âu]], [[Nai Altai]], [[Tuần lộc]], [[Hoẵng Siberia]], [[Hươu xạ Siberia]], [[Lợn rừng]], [[Sóc đỏ]], [[Marmota]], [[Sóc chuột Siberia]], [[Chuột Lemming]], [[Thỏ núi]].<ref>{{
Hồ Baikal có 236 loài chim, trong đó có 29 loài là [[Bộ Ngỗng|loài chim sống ở mặt nước]].<ref>{{
Đây cũng là có dưới 65 loài cá bản địa nhưng hơn một nửa trong số chúng là [[loài đặc hữu]].<ref name=FEOW/><ref name=FishbaseList>FishBase: [http://www.fishbase.org/trophiceco/FishEcoList.php?ve_code=156 Species in Lake Baikal.] Retrieved ngày 6
Loài bản địa quan trọng nhất đối với những ngư dân là [[Cá hồi trắng Omul|Cá hồi Omul]], một loài [[Chi Cá hồi trắng|Cá hồi trắng]] đặc hữu. Nó được đánh bắt sau đó đem [[xông khói]] và bán ở các chợ quanh hồ. Một loài đặc hữu khác là [[Coregonus baicalensis|Cá hồi trắng Baikal]], hai phân loài của [[Thymallus|Cá hồi Thyman]], [[Cá tầm Baikal]] và đều là những loài quan trọng có giá trị thương mại của lưu vực hồ Baikal.<ref name=ThymallusBaikalensis/><ref name=ThymallusBrevipinnis/><ref>Baikal.ru: ''[http://baikal.ru/en/baikal/excursion/pisces/Thymallus_arcticus_baicalensis.html Baikal grayling.]'' Retrieved ngày 19
Hồ Baikal chứa hệ động vật không xương sống đặc hữu gồm [[động vật phù du]], 350 loài và phân loại động vật giáp xác mềm thuộc [[Amphipoda]], [[Ostracoda]] (phần lớn đều là loài đặc hữu), 150 loài [[Ốc nước ngọt]] (trong đó có 117 loài đặc hữu), 200 loài [[Ngành Giun đốt|Giun đốt]] (160 loài đặc hữu), 18 loài bọt biển (14 loài đặc hữu).
<br />[[File:Fishermen in the Katun, Baikal.jpg|thumb|Ngư dân tại Baikal chỉ được phép đánh bắt 15 loại cá trong thương mại, sản lượng chủ yếu là từ loài [[Cá hồi trắng Omul]].<ref>{{cite web |url=http://www.globalgreatlakes.org/baikal/ |title=Lake Baikal |work=Global Great Lakes |accessdate=23 February 2014}}</ref>]]▼
==Nghiên cứu==
Hồ Baikal được mệnh danh là "Hòn ngọc của Siberia" và "Galapagos của Nga" đã thu hút các nhà đầu tư du lịch khi doanh thu năng lượng gây ra sự bùng nổ kinh tế.<ref name="Esslemont">{{cite news|author=Tom Esslemont |date=7 September 2007 |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6982271.stm|title="Pearl of Siberia" draws investors|publisher=BBC News |accessdate=4 December 2007}}</ref> Grand Baikal của Viktor Grigorov tại Irkutsk là một trong những nhà đầu tư, người đã lên kế hoạch xây dựng ba khách sạn, tạo ra 570 việc làm. Năm 2007, chính phủ Nga tuyên bố vùng Baikal là [[đặc khu kinh tế]]. Một khu nghỉ mát nổi tiếng ở [[Listvyanka, Irkutsky|Listvyanka]] là nhà lịch sử bảy tầng có tên là Khách sạn Mayak. Ở phía bắc của hồ, một tổ chức phi chính phủ của Đức có tên Baikalplan đã hợp tác xây dựng với Chính phủ Nga [[Đường mòn khám phá bờ hồ Frolikha]], một con đường dài {{convert|100|km|abbr=on|adj=on}} là ví dụ cho sự phát triển bền vững trong khu vực. Baikal cũng được [[UNESCO]] công nhận là [[Di sản thế giới]] vào năm 1996. [[Rosatom]] cũng đã lên kế hoạch xây dựng một phòng thí nghiệm gần Baikal, kết hợp với một nhà máy [[Uranium]] trị giá 2,5 tỷ đôla đem đến 2.000 việc làm tại thành phố [[Angarsk]].▼
[[Tập tin:Baikal lake Crack in the ice.jpg|thumb|Khảo sát lớp phủ băng trên hồ]]
Một số tổ chức đang thực hiện các dự án nghiên cứu tự nhiên trên hồ Baikal. Hầu hết trong số họ là chính phủ hoặc liên kết với các tổ chức chính phủ. Trung tâm nghiên cứu Baikalian là một tổ chức nghiên cứu độc lập thực hiện các dự án nghiên cứu về môi trường, giáo dục và nghiên cứu tại hồ Baikal.
Vào tháng 7 năm 2008, Nga đã gửi hai tàu lặn nhỏ Mir-1 và Mir-2 xuống độ cao 1.592 m (5.223 ft) xuống đáy hồ Baikal để tiến hành các thử nghiệm địa chất và sinh học trên [[hệ sinh thái]] độc đáo của mình. Mặc dù ban đầu được báo cáo là thành công, họ đã không lập kỷ lục thế giới về lần lặn sâu nhất nước ngọt, đạt độ sâu chỉ 1.580 m (5.180 ft). Kỷ lục đó hiện đang được Anatoly Sagalevich nắm giữ, ở độ cao 1.637 m (5.371 ft) (cũng ở hồ Baikal trên tàu chìm của Song Ngư vào năm 1990). Nhà khoa học Nga và chính trị gia liên bang [[Artur Chilingarov]], người lãnh đạo phái bộ, đã tham gia vào cuộc lặn Mir cũng như nhà lãnh đạo Nga [[Vladimir Putin]].
Hồ Baikal là một điểm đến phổ biến của khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới. Theo Cơ quan Thống kê Liên bang Nga, thì năm 2013 đã có 79.179 khách du lịch nước ngoài đến thăm [[Irkutsk]] và hồ Baikal. Con số này vào năm 2014 đã tăng lên 146.937 khách. Những nơi phổ biến nhất để du khách tận hưởng cảnh quan tuyệt đẹp của hồ là tại Listvyanka, đảo Olkhon, mũi Kotelnikovsky, Baykalskiy Priboi, khu nghỉ mát Khakusy và làng Turka. Tuy cơ sở hạ tầng chưa phát triển nhưng nó ngày càng trở thành một địa điểm thu hút khách du lịch nhờ vào chất lượng dịch vụ cùng sự thoải mái khi ngắm nhìn cảnh sắc tự nhiên và đi bộ đường dài.▼
Từ năm 1993, nghiên cứu về [[neutrino]] đã được thực hiện tại Kính thiên văn neutrino dưới hồ Baikal (BDUNT). Kính thiên văn Baikal Neutrino NT-200 đang được triển khai ở hồ Baikal, cách bờ 3,6 km (2,2 mi) ở độ sâu 1,1 km (0,68 mi). Nó bao gồm 192 mô-đun quang.
Con đường trên băng đến đảo Olkhon là con đường trên băng được phép duy nhất trên hồ Baikal. Nó được chuẩn bị bởi các chuyên gia hàng năm và mở cửa khi điều kiện thời tiết cho phép. Năm 2015, con đường trên băng này mở từ ngày 17 tháng 2 đến ngày 23 tháng 3. Độ dày của băng trên đường khoảng 60 cm (24 in), sức chịu tối đa là 10 tấn mở từ 9 - 18 giờ. Con đường này dài 12 km (7,5 dặm) bắt đầu từ làng Kurkut bên hồ, đến Irkutskaya Guba trên đảo Olkhon.<ref>{{Cite web|url=http://russianblogger.me/lake-baikal-in-the-winter-driving-on-frozen-lake-baikal/|title=Driving on frozen Lake Baikal in the winter|last=Daniil|first=Timin|date=|website=Russian blogger|access-date=}}</ref>▼
==
▲
▲Hồ Baikal được mệnh danh là "Hòn ngọc của Siberia" và "[[Galapagos]] của Nga" đã thu hút các nhà đầu tư du lịch khi doanh thu năng lượng gây ra sự bùng nổ kinh tế.<ref name="Esslemont">{{
▲Hồ Baikal là một điểm đến phổ biến của khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới. Theo Cơ quan Thống kê Liên bang Nga, thì năm 2013 đã có 79.179 khách du lịch nước ngoài đến thăm [[Irkutsk]] và hồ Baikal. Con số này vào năm 2014 đã tăng lên 146.937 khách. Những nơi phổ biến nhất để du khách tận hưởng cảnh quan tuyệt đẹp của hồ là tại Listvyanka, đảo Olkhon, mũi Kotelnikovsky, Baykalskiy Priboi, khu nghỉ mát Khakusy và làng Turka. Tuy cơ sở hạ tầng chưa phát triển nhưng nó ngày càng trở thành một địa điểm thu hút khách du lịch nhờ vào chất lượng dịch vụ cùng sự thoải mái khi ngắm nhìn cảnh sắc tự nhiên và [[đi bộ đường dài]].
▲Con đường trên băng đến [[đảo Olkhon]] là con đường trên băng được phép duy nhất trên hồ Baikal. Nó được chuẩn bị bởi các chuyên gia hàng năm và mở cửa khi điều kiện thời tiết cho phép. Năm 2015, con đường trên băng này mở từ ngày 17 tháng 2 đến ngày 23 tháng 3. Độ dày của băng trên đường khoảng 60
==Du lịch sinh thái==
[[Tập tin:Great-baikal-trail.jpg|thumb|Đườn mòn Đại Baikal chạy từ Litvyanka đến Bolshoe Goloustnoye dọc theo bờ hồ Baikal]]
Baikal có một số hoạt động du lịch khác nhau, tùy theo mùa. Nói chung, Baikal có hai mùa du lịch hàng đầu. Mùa đầu tiên là mùa đông, thường bắt đầu vào giữa tháng 1 và kéo dài đến giữa tháng 4. Trong mùa này, độ dày của lớp băng trên hồ tăng lên tới 140 cm, cho phép lái xe an toàn trên lớp băng (trừ các phương tiện hạng nặng, như xe buýt du lịch). Điều này cho phép du khách nhìn của băng được hình thành tại các bờ đá của đảo Olkhon, bao gồm Mũi Hoboy, đá Three Brothers và các hang động ở phía Bắc Khuzhir. Du khách cũng có thể đi vào các hòn đảo nhỏ như Đảo Ogoy và Zamogoy.
Bản thân băng có độ trong suốt ở độ dày một mét, có các kiểu kẽ hở và âm thanh khác nhau. Đó là lý do tại sao mùa này là phổ biến để đi bộ đường dài, đi bộ trên băng, [[trượt băng]] và đi xe đạp. Một tuyến đường băng quanh Olkhon là khoảng 200 km. Một số khách du lịch có thể phát hiện hải cẩu Baikal dọc theo tuyến đường. Các doanh nhân địa phương cung cấp chỗ nghỉ qua đêm bằng lều tròn [[Yurt]] trên băng. Cũng trong mùa này thu hút khách đi câu cá trên băng. Hoạt động này phổ biến nhất ở phía Buryatia của Baikal (Ust-Barguzin). Những người không phải là ngư dân có thể thử đặc sản cá tươi ở hồ Baikal trong các chợ địa phương ở các ngôi làng lân cận (Listvyanka, Ust-Barguzin).
Mùa băng kết thúc vào giữa tháng Tư. Do nhiệt độ ngày càng tăng, băng bắt đầu tan và trở nên mỏng và dễ vỡ, đặc biệt là ở những nơi có dòng chảy dưới băng mạnh. Xe cộ và người nếu đi qua hồ có thể sụp dưới lớp băng. Điều này dẫn đến nhiều thương vong hàng năm.
[[Tập tin:Omul Fish.jpg|[[Cá hồi trắng Omul]] (''Coregonus migratorius'') là loài đặc hữu của hồ Baikal, và là một nguồn lợi nhuận của người dân địa phương.|thumb]]
Mùa du lịch thứ hai là mùa hè, cho phép khách du lịch khám phá thiên nhiên Baikal nhiều hơn. Những con đường mòn đi bộ trở nên mở, nhiều trong số chúng băng qua hai dãy núi: [[dãy núi Baikal]] ở phía tây và dãy Barguzin ở phía đông của Baikal. Con đường mòn phổ biến nhất bắt đầu ở Listvyanka và đi dọc theo bờ biển Baikal đến Bolshoye Goloustnoye. Tổng chiều dài của tuyến đường là 55 km, nhưng phần lớn khách du lịch thường chỉ đi bộ qua một phần của nó - một đoạn dài 25 km đến Bolshie Koty. Nó có mức độ khó thấp hơn và có thể an toàn cho những người không có kỹ năng và thiết bị đặc biệt.
Các tàu du lịch nhỏ hoạt động trong khu vực, giúp du khách có cơ hội xem chim chóc và các động vật khác (đặc biệt là hải cẩu Baikal) cũng như câu cá. Nước trong hồ rất lạnh ở hầu hết các nơi (không vượt quá 10 °C trong cả năm), nhưng ở một số vịnh như Chivirkuy, du khách có thể thoải mái khi bơi.
Ngôi làng đông dân nhất của Olkhon Khuzhir là một điểm đến du lịch sinh thái. Baikal luôn được ưa chuộng ở Nga và các nước thuộc [[Cộng đồng các Quốc gia Độc lập]], nhưng trong vài năm qua Baikal đã chứng kiến một lượng du khách đến từ [[Trung Quốc]] và [[Châu Âu]].
==Vấn đề môi trường==
===Nhà máy sản xuất giấy và bột giấy Baykalsk===
[[
Nhà máy sản xuất giấy và bột giấy [[Baykalsk]] được xây dựng vào năm 1966 nằm trực tiếp bên bờ hồ Baikal. Nó sử dụng [[Clo]] để tẩy trắng và chất thải đổ trực tiếp vào hồ. Quyết định xây dựng nhà máy trên hồ Baikal đã dẫn đến sự phản đối mạnh mẽ từ các nhà khoa học Liên Xô. Theo họ, nước siêu tinh khiết của hồ là một nguồn tài nguyên quan trọng và nên được sử dụng cho sản xuất hóa chất sáng tạo, ví dụ như sản xuất sợi tổng hợp viscose chất lượng cao cho ngành hàng không và vũ trụ. Các nhà khoa học Liên Xô cảm thấy rằng việc thay đổi chất lượng nước của hồ Baikal là không hợp lý khi bắt đầu sản xuất giấy trên bờ. Vị trí của [[nhà máy]] cũng là nơi cần thiết để bảo tồn các loài sinh vật địa phương đặc hữu và duy trì khu vực xung quanh hồ Baikal như một khu giải trí.<ref>Sobisevich A. V., Snytko V. A. [https://www.academia.edu/35660969/Sobisevich_A._V._Snytko_V._A._Some_aspects_of_nature_protection_in_the_scientific_heritage_of_academician_Innokentiy_Gerasimov Some aspects of nature protection in the scientific heritage of academician Innokentiy Gerasimov] // Acta Geographica Silesiana. 2018. Vol. 29, # 1. P. 55–60.</ref> Tuy nhiên, sự phản đối của các nhà khoa học Liên Xô vấp phải sự phản đối từ hành lang công nghiệp và chỉ sau nhiều thập kỷ phản đối, nhà máy mới bị đóng cửa vào tháng 11 năm 2008 do không có lợi nhuận.<ref>{{
===Đường ống dẫn dầu Đông Siberia-Thái Bình Dương===
[[Tập tin:Lakebaikalwinter.jpg|thumb|Hồ Baikal vào mùa đông, nhìn từ [[khu nghỉ mát]] ở Listvyanka. Lớp băng vào mùa đông đủ dày để hỗ trợ cho người đi bộ qua hồ và xe trượt tuyết.]]
Công ty nhà nước về đường ống dẫn dầu [[Transneft]]<ref>{{
|url=http://www.baikalwave.eu.org/Eng/news.html#a2
|title=The Right to Know: Irkutsk Citizens Want to be Consulted
|
|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070711115354/http://baikalwave.eu.org/Eng/news.html
|
|
|df=
}}</ref> là những người phản đối mạnh mẽ kế hoạch này do khả năng xảy ra sự cố tràn dầu có thể gây thiệt hại đáng kể cho môi trường. Theo chủ tịch của Transneft, nhiều cuộc họp với người dân sống tại khu vực bờ hồ đã được tổ chức tại các thị trấn dọc theo tuyến đường, đặc biệt là ở Irkutsk.<ref>{{
|url=http://www.transneft.ru/press/Default.asp?LANG=EN&ATYPE=9&ID=11661|title=New route|publisher=Transneft Press Center |
===Trung tâm làm giàu Uranium===
Năm 2006, chính phủ Nga đã công bố kế hoạch xây dựng trung tâm làm giàu uranium quốc tế đầu tiên trên thế giới tại một cơ sở hạt nhân hiện có ở [[Angarsk]], một thành phố trên sông Angara cách bờ hồ 95
Sau khi làm giàu, chỉ 10% vật liệu phóng xạ sẽ được xuất khẩu cho khách hàng quốc tế còn 90% sẽ được lưu trữ gần khu vực hồ Baikal dưới dạng [[Chất thải phóng xạ]] có chứa các nguyên tố phóng xạ độc hại. Nếu được bảo quản không đúng cách, nó có khả năng gây nguy hiểm cho con người và có thể gây ô nhiễm nguồn nước sông hồ. Một trung tâm làm giàu đã được xây dựng vào những năm 2010.<ref>{{
▲công bố kế hoạch xây dựng trung tâm làm giàu uranium quốc tế đầu tiên trên thế giới tại một cơ sở hạt nhân hiện có ở [[Angarsk]], một thành phố trên sông Angara cách bờ hồ 95 km (59 dặm) về phía hạ lưu. Các nhà phê bình và nhà hoạt động môi trường cho rằng nó sẽ là một thảm họa cho khu vực và đang thúc giục chính phủ xem xét lại.<ref name="critic">{{cite web|url=http://www.newint.org/columns/currents/2008/05/01/environment/ |title=Saving the Sacred Sea: Russian nuclear plant threatens ancient lake |publisher=Newint.org |accessdate=2 January 2012}}</ref>
▲Sau khi làm giàu, chỉ 10% vật liệu phóng xạ sẽ được xuất khẩu cho khách hàng quốc tế còn 90% sẽ được lưu trữ gần khu vực hồ Baikal dưới dạng [[Chất thải phóng xạ]] có chứa các nguyên tố phóng xạ độc hại. Nếu được bảo quản không đúng cách, nó có khả năng gây nguy hiểm cho con người và có thể gây ô nhiễm nguồn nước sông hồ. Một trung tâm làm giàu đã được xây dựng vào những năm 2010.<ref>{{Cite web|url=http://eng.iuec.ru/|title=The International Uranium Enrichment Center {{!}} JSC IUEC|website=eng.iuec.ru|access-date=2018-06-19}}</ref>
===Nhà máy nước đóng chai của Trung Quốc===
Công ty AquaSib thuộc sở hữu của Trung Quốc đã mua đất dọc theo hồ và bắt đầu xây dựng một nhà máy nước đóng chai và đường ống dẫn ở thị trấn Kultuk. Mục tiêu của công ty này là xuất khẩu 190 triệu lít nước sang Trung Quốc mặc dù lưu vực hồ đã phải đối mặt với mực nước thấp trong lịch sử. Điều này đã thúc đẩy các cuộc biểu tình của người dân địa phương rằng hồ Baikal sẽ bị rút cạn nước. Tại thời điểm đó, chính quyền địa phương đã phải tạm dừng các kế hoạch để chờ kết quả phân tích.<ref>{{
===Mối đe dọa khác===
Theo ''[[The Moscow Times]]'' và ''[[Vice (tạp chí)|Vice]]'', các loài tảo xâm lấn phát triển mạnh trong hồ từ hàng trăm tấn chất thải lỏng bởi khách du lịch và hàng năm có đến 25.000 tấn chất thải lỏng được xử lý hàng năm bởi các tàu địa phương.<ref>{{
== Tham khảo ==
{{Tham khảo|
== Liên kết ngoài ==
{{thể loại Commons|Lake Baikal}}
* [http://marine.usgs.gov/fact-sheets/baikal/ USGS survey fact sheet on Lake Baikal]
* [http://www.ilec.or.jp/database/asi/asi-27.html World lakes database entry] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050314124835/http://www.ilec.or.jp/database/asi/asi-27.html |date = ngày 14 tháng 3 năm 2005}} for Lake Baikal
* [http://www.bww.irk.ru/ Baikal information site] in English
* [http://blogs.washingtonpost.com/russianchronicles/ Washington Post Russian Chronicles Blog that Includes visits to Lake Baikal]
Hàng 160 ⟶ 192:
[[Thể loại:Điểm cực Trái Đất]]
[[Thể loại:Vùng sinh thái nước ngọt]]
[[
[[
[[Thể loại:Địa mạo Siberia]]
[[
[[
[[
[[
[[Thể loại:Di sản thế giới tại Nga]]
|