What do you think?
Rate this book
Christian Heroes: Then & Now #11
David Livingstone: Africa's Trailblazer
"Each true story in this series by outstanding authors Janet and Geoff Benge is loved by adults and children alike. More Christian Heroes: Then & Now biographies and unit study curriculum guides are coming soon. Fifty-five books are planned, and thousands of families have started their collections Braving danger and hardship, David Livingstone crisscrossed vast uncharted regions of Africa to open new frontiers and spread the message of the gospel to all who would listen (1813-1873).
224 pages, Paperback
First published September 1, 1999
About the author
Janet Benge
142 books262 followersJanet and Geoff Benge are a husband and wife writing team with twenty years of writing experience. They are best known for the books in the two series Christian Heroes: Then & Now series and Heroes of History. Janet is a former elementary school teacher. Geoff holds a degree in history. Together they have a passion to make history come alive for a new generation. Originally from New Zealand, the Benges make their home in the Orlando, Florida, area.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 128 reviews
November 5, 2018
Wasn’t the best. I was really annoyed that David was so estranged from his kids and wife.
2.5 stars.
2.5 stars.
March 13, 2012
I was disturbed at how little this Christian book about a Christian man spoke of God's work in his life. It is well-written and it is interesting, but it is missing the most important things. If you were to believe this book, David Livingstone accomplished what he did largely because of his own personal qualities. Very little talk about answers to prayer. Almost nothing about his own dependence on God. Nothing about his conversion. Nothing about his own struggles with sin. He is a "hero" and the focus is on him, not on what God did through him. How different is this from what Hudson Taylor said: "all God's giants have been weak men who counted on God being with them."
I imagine the authors didn't want the book to be preachy, however, it could easily have given praise to God without being preachy. But I would argue more than this, I would argue we need books a little preachy when it comes to the fact that exploits for God are not done in our strength but in His strength. If we teach our children that those who have done the most for the kingdom did it because of their own personal determination and perseverance, they may decide they could never measure up and never even try to be a missionary. Could it be that such books as this one which presumably extol missions are actually killing missions? Certainly fewer and fewer people are going to the mission field. Is it because of the missionary biographies we have been giving them as children? What would happen if we gave them biographies filled with the weaknesses of men and the shortcomings of men (Much like how the Bible presents men) and the greatness of God who used them in spite of themselves? Would we then see more young people willing to venture wholly on such a God, whose strength is made perfect in weakness, to venture even to the furthest corners of the earth?
I speak as one who has gone to some of the furthest corners of the earth and whose courage didn't come from any personal qualities, on the contrary, all I saw in myself were reasons to stay home, my courage came from what I knew God could do and from what I had seen him do in the lives of the missionaries I have read about. Our children need the same stories, stories that emphasize God's grace and power, even if it becomes a little preachy at times, because only there will they get the courage to go themselves.
I went through the book, looking for references to reliance on self and missed opportunities to give God the credit. Here's what I found:
"Other people might drop out, David thought to himself as he read, but not me."
"Captain Donaldsen's stubborn determination kept the ship afloat. "
"Then, to David surprise, clarity suddenly came to his mind."
"In an instant, a plan flashed through David's mind."
"So David's threat to tell people in Europe what the Boers were up to changed the Boers minds about attacking and won the day."
"He had done it. He had made the 2000 mile journey..."
The references to God and answers to prayer were few and far between and generally anemic. The best reference was of David opening to Psalm 121 and reading the verse about "my help comes from the Lord who made heaven and earth"
I would encourage parents to screen the books they give their children for these things. Don't just assume that because it claims to be a Christian book that it has a Christian message. Many parents are careful to ensure that the books their children read don't have the bad things as defined by Hollywood, bad words, innuendos, graphic violence, but there are a host of things that are bad for our children that Hollywood knows nothing about. Self-reliance and self-righteousness are far more dangerous and have, I fear, undermined far more gospel teaching than Hollywood-ratings-based immorality.
I imagine the authors didn't want the book to be preachy, however, it could easily have given praise to God without being preachy. But I would argue more than this, I would argue we need books a little preachy when it comes to the fact that exploits for God are not done in our strength but in His strength. If we teach our children that those who have done the most for the kingdom did it because of their own personal determination and perseverance, they may decide they could never measure up and never even try to be a missionary. Could it be that such books as this one which presumably extol missions are actually killing missions? Certainly fewer and fewer people are going to the mission field. Is it because of the missionary biographies we have been giving them as children? What would happen if we gave them biographies filled with the weaknesses of men and the shortcomings of men (Much like how the Bible presents men) and the greatness of God who used them in spite of themselves? Would we then see more young people willing to venture wholly on such a God, whose strength is made perfect in weakness, to venture even to the furthest corners of the earth?
I speak as one who has gone to some of the furthest corners of the earth and whose courage didn't come from any personal qualities, on the contrary, all I saw in myself were reasons to stay home, my courage came from what I knew God could do and from what I had seen him do in the lives of the missionaries I have read about. Our children need the same stories, stories that emphasize God's grace and power, even if it becomes a little preachy at times, because only there will they get the courage to go themselves.
I went through the book, looking for references to reliance on self and missed opportunities to give God the credit. Here's what I found:
"Other people might drop out, David thought to himself as he read, but not me."
"Captain Donaldsen's stubborn determination kept the ship afloat. "
"Then, to David surprise, clarity suddenly came to his mind."
"In an instant, a plan flashed through David's mind."
"So David's threat to tell people in Europe what the Boers were up to changed the Boers minds about attacking and won the day."
"He had done it. He had made the 2000 mile journey..."
The references to God and answers to prayer were few and far between and generally anemic. The best reference was of David opening to Psalm 121 and reading the verse about "my help comes from the Lord who made heaven and earth"
I would encourage parents to screen the books they give their children for these things. Don't just assume that because it claims to be a Christian book that it has a Christian message. Many parents are careful to ensure that the books their children read don't have the bad things as defined by Hollywood, bad words, innuendos, graphic violence, but there are a host of things that are bad for our children that Hollywood knows nothing about. Self-reliance and self-righteousness are far more dangerous and have, I fear, undermined far more gospel teaching than Hollywood-ratings-based immorality.
January 21, 2013
The book was fine, but I didn't have a very good feeling about David Livingstone by the time I finished it. He seemed to have very little concern for his family, leaving them for months at a time, or putting them in dangerous situations over and over again. At one point he promised his wife he would meet her in Scotland in 2 years, 4-1/2 years later he realized how long ago he had made his promise and finally made the trip home. I understand his compulsion to share the Gospel with the African people, but doesn't your family count for something too? His children hardly knew him. He wasn't around enough to do his job as their father!
April 30, 2019
We read this as part of Sonlight's year 7. My student enjoyed the story very much as he had just traveled to Africa and I think it was well-written, but it does leave one wanting to know the 'real' story.
It also makes one wonder about how some incredibly brave men are not exactly great family men. Maybe that is just the way it has to be for trails to be blazed, but it is sobering.
It also makes one wonder about how some incredibly brave men are not exactly great family men. Maybe that is just the way it has to be for trails to be blazed, but it is sobering.
July 15, 2020
The book was well-written, as evidenced by my taking a few hours to read ahead and finish it before I even read it to the children. We're reading this to supplement our studies on Africa. The book didn't hide some decisions he made that would bring criticism. I understand that he was a hero in his day, and I understand why as well. But it's very sad that he sacrificed his wife and children to his goals for Africa. It's hard to see the connection between what he did and how it helped stop the slave trade, admirable as the endeavor was. It's easier to speculate that if he hadn't opened up the interior of Africa through his exploration and maps, it would have taken much longer for missionaries to reach the interior. However, I still wonder how much he eventually did for the mission cause of Christ, while I still admire his courage and tough spirit. He was indirectly the cause of other missionaries' deaths as well, by promoting their coming without the way being readied yet. It was tragic to hear of his oldest son's death in America's Civil War.
The book held special interest for us, as missionaries to the Tsonga and Venda-speaking people in South Africa. While our people weren't referenced in the book, I had never before heard of the cruelties of the Boers in killing and enslaving villages of the north and west. I had read that the Boers began their great Trek because they didn't want to give up their slaves under British rule, and I'd heard of their fights with the Zulus. However, the book had an error about the "Bantu" language being "tonal," and it makes me wonder if there are other errors, such as when they described Livingstone going through villages that were all burned with piles of bones, etc., and thinking that it was due to the slave trade. I'd like to read a reference from Livingstone on that, because during that time, the Matabele chief referenced in the book (Mzilikasi) who ran away from Shaka had murdered hundreds of thousands--no one knows how many--on his way to the north of Zimbabwe. So it is possible to probable that LIvingstone was witnessing the aftermath of Mzilikasi's destruction, and that Benge just assumed he was seeing evidences of the slave trade. It's hard to know how much Benge has researched each book, and I'm not slandering her work when I say that. She did good research for a children's book. But "Bantu" refers to a whole sub-Saharan set of tribal languages that are all built on similar structures. It is not tonal like the Chinese language (as I've heard). There may be difficulties with similar pronunciations: the Venda language has two kinds of "L" and four kinds of "T" for example, but it's still not tonal. The differences are in the teeth and tongue, etc. It's not an important point, but it made me doubt the veracity of some other things, such as the accounts of the Boers--I wasn't sure how much to believe about that.
The book held special interest for us, as missionaries to the Tsonga and Venda-speaking people in South Africa. While our people weren't referenced in the book, I had never before heard of the cruelties of the Boers in killing and enslaving villages of the north and west. I had read that the Boers began their great Trek because they didn't want to give up their slaves under British rule, and I'd heard of their fights with the Zulus. However, the book had an error about the "Bantu" language being "tonal," and it makes me wonder if there are other errors, such as when they described Livingstone going through villages that were all burned with piles of bones, etc., and thinking that it was due to the slave trade. I'd like to read a reference from Livingstone on that, because during that time, the Matabele chief referenced in the book (Mzilikasi) who ran away from Shaka had murdered hundreds of thousands--no one knows how many--on his way to the north of Zimbabwe. So it is possible to probable that LIvingstone was witnessing the aftermath of Mzilikasi's destruction, and that Benge just assumed he was seeing evidences of the slave trade. It's hard to know how much Benge has researched each book, and I'm not slandering her work when I say that. She did good research for a children's book. But "Bantu" refers to a whole sub-Saharan set of tribal languages that are all built on similar structures. It is not tonal like the Chinese language (as I've heard). There may be difficulties with similar pronunciations: the Venda language has two kinds of "L" and four kinds of "T" for example, but it's still not tonal. The differences are in the teeth and tongue, etc. It's not an important point, but it made me doubt the veracity of some other things, such as the accounts of the Boers--I wasn't sure how much to believe about that.
January 28, 2021
This book pretty quickly glossed over David's failings as a husband and father, and minimized the fact that he really accomplished very little actual missionary work while in Africa. The final paragraph was a great discussion-opener with my kids, as it directly quoted someone as having said David served three masters: God, science, and humanity. We'd just memorized the Matthew passage about the impossibility of serving two masters, and it was perfect to apply to David's life. I'm glad we could have these conversations, though having the book make these points more clearly would have been nice.
December 20, 2017
This book is well written and easy to read. The story of David's life is quite an amazing one. I really felt for his family though who hardly saw him.
May 24, 2018
David Livingstone was a great missionary that many people including i liked for what he did in afrcia.
October 24, 2022
I echo what a lot of people felt was frustrating about this book. It's a biography that merely touches on his explorations and work in Africa. But it doesn't really mention much about what God was doing in his heart. The guy sounds like a trailblazer and definitely seemed to do a lot to open up avenues for future missions work in Africa but I've since heard things about his lifestyle that are disconcerting. It's hard because this was a read aloud with my kids for school. And I didn't want to knock someone whose personal life I know little about, but it was a good opportunity to remind my kids that we do not idolize people, only God. I'm sure Livingstone had his issues...you can somewhat glean that based on the way he essentially abandoned his family in pursuit of his work. But do I think God can't work despite of those shortcomings?...now that would be to underestimate the way God works. So thankful that He can work amazing things using weak people.
April 11, 2018
Yet another incredible hero of faith. I find men like Livingston and Cam Townsend and Bruce Olson to be as great of innovators as Bill Gates or Steve Jobs. Except of course that by God's grace their accomplishments will have eternal benefits rather than just temporal ones.
(Note: I'm stingy with stars. For me 2 stars means a good book. 3 = Very good; 4 = Outstanding {only about 5% of the books I read merit this}; 5 = All time favorites {one of these may come along every 400-500 books})
(Note: I'm stingy with stars. For me 2 stars means a good book. 3 = Very good; 4 = Outstanding {only about 5% of the books I read merit this}; 5 = All time favorites {one of these may come along every 400-500 books})
February 11, 2022
His story was interesting and we enjoyed as a read aloud. It is sad how many of these missionaries did not make their own families their # 1 priority, but often left them behind to pursue their own endeavors.
September 16, 2024
Read aloud to my kids, we loved it! Was perfect for history & science & studying the Victorian era
We were all sad for the Livingstone family. The children barely knew their father. Mary had years of unhappiness separated from her husband. I could not have handled it…
We were all sad for the Livingstone family. The children barely knew their father. Mary had years of unhappiness separated from her husband. I could not have handled it…
September 23, 2024
My kids and I were so inspired by the stories of George Müeller and Amy Carmichael in this series, but we were pretty disappointed with this one. Very little discussion of David's faith, which leads me to wonder about other sources discussing his mission. Maybe those would shed more light. Questionable life decisions. We were not left with a strong sense of hope or eternal perspective.
March 6, 2019
What a life he lived! Too bad his family didn't know him much. One of Great Britain's heroes, buried at Westminster Abbey through much effort of 3 men who brought his body out of inland Africa.
Read
December 3, 2022November 2022 read out loud with the boys. We all enjoyed diving into the world of David Livingstone.
February 6, 2024
Excellent read!
April 28, 2022
GDY AFRYKA BYŁA JESZCZE BIAŁĄ PLAMĄ
Czytam aktualnie zbiór esejów Johna Greena „Antropocen. Twój i mój świat”. Autor dokonuje tam szeregu ciekawych obserwacji na temat tego, jak bardzo zmieniają się warunki życia w ostatnim czasie. Wspominam o tym, ponieważ biografia Davida Livingstona dobitnie obrazuje tempo przemian naszego świata.
Nie minęło przecież tak wiele czasu, a wiele rzeczy zmieniło się diametralnie (i to często niejednokrotnie). Dorastał on około 200 lat temu pod Glasgow. Czy jesteśmy w stanie wyobrazić sobie to, że 12 letnie dziecko pracuje po 14 godzin dziennie w szwalni i nie narzeka? Taki był David, ponieważ wiedział, że to ciężki los, który jest udziałem wszystkich dzieci w okolicy. Zamiast poddać się marazmowi i rozpaczy, opracował system, w którym podczas pracy, co jakiś czas zerkał do książek, aby uchwycić choć jedno zdanie z woluminu rozłożonego pod krosnem. Następnie – w trakcie mechanicznie powtarzanych zadań – rozmyślał nad znaczeniem przeczytanej myśli. Muszę przyznać, że już wczesna młodość Davida Livingstona mocno mnie skonfrontowała. Co ja robiłem w wieku 12 lat? Obawiam się, że choć nie pracowałem po 14 godzin, i tak przeczytałem znacznie mniej książek od bohatera tej biografii. Jego pozytywne nastawienie względem znoszonych trudów, oraz niebywała chęć poszerzania horyzontów, sprawiły, że stał się jednym z bardziej znanych podróżników i odkrywców.
David Livingstone uwielbiał zwłaszcza te książki, które musiał ukrywać przed rodzicami. Wszelkie pozycje „naukowe” wzbudzały sprzeciw jego ojca. Uważał on, że nauka stoi w sprzeczności z wiarą i jest niebezpieczna dla duszy człowieka. Dlatego David zmuszony był do lektury tego typu literatury w ukryciu. Choć budziła w nim wyrzuty sumienia, jednak pragnienie poznawania świata (przyrody i praw natury) było silniejsze.
W tamtych latach nauka była złakniona tego typu charakterów jak kania dżdżu. David Livingstone miał w sobie niebywały zapał zarezerwowany dla prawdziwych odkrywców. O tym jak wiele trudu kosztowało go zdobycie wykształcenia opowiadają pierwsze rozdziały biografii. By chłopiec ze szwalni stał się lekarzem, misjonarzem i w końcu odkrywcą, który przyjmowany był bezpośrednio przez królową – potrzebna była ponadludzka wręcz determinacja.
Na pewnym etapie swojego życia David nabył wyraźnego przeświadczenia, że Bóg posyła go do Afryki, aby tam pracował i dzielił się z ludźmi dobrą nowiną o zbawieniu. Tu warto zaznaczyć, że w latach 30-tych XIX wieku, Afryka była w dużej mierze białą plamą na nielicznych mapach, jakie z trudem można było wtedy zdobyć. Gdy David dotarł do pierwszej placówki misyjnej w Afryce, pełen dociekliwości, która charakteryzowała go aż do śmierci, zaczął wypytywać się spotkanych ludzi, o to co wiedzą na temat sytuacji w głębi kontynentu. Wszystko co czytał wcześniej prowadziło go do przekonania, że Afryka zaludniona jest jedynie na wybrzeżach, a wewnątrz jest wielką, nieprzyjazną ludziom pustynią. Spotkany przez niego pastor Robert Moffat wstrząsnął jego poglądem, gdy poinformował go, że również w środku kontynentu żyje wielu ludzi. W rozmowie z Livingstonem miał powiedzieć:
„Ja nie uważam tak, młody człowieku. Ja to wiem. To prawda, że według popularnego poglądu centrum Afryki jest pustkowiem, ale jest tak dlatego, że żaden biały człowiek nie wyprawił się jeszcze w głąb lądu! Mogę ci jednak powiedzieć, że czasami, gdy wstawałem rano i spoglądałem na rozległą równinę rozciągającą się na północy, widziałem dym tysiąca wiosek, w których nie było jeszcze żadnego misjonarza!”
David nie potrzebował wiedzieć więcej – decyzja zapadła. Dotrze do tego tysiąca wiosek i znacznie dalej!
UPARTY ODKRYWCA, LEKARZ, MISJONARZ
Ciężko w kilku słowach scharakteryzować Davida Livingstona. Dla większości jest to przede wszystkim odkrywca. Warto jednak pamiętać, że do Afryki trafił w dużej mierze dzięki temu, że zdobył wykształcenie medyczne. Nie zapominajmy też, że wszystko wzięło się z jego pragnienia służby Bogu. Ciężko jednoznacznie stwierdzić czy był on bardziej odkrywcą, lekarzem czy jednak misjonarzem? Jedno jest pewne – był wyjątkowo upartym człowiekiem.
„David Livingstone był jednak przez całe życie bardzo uparty. Był jedynym tkaczem z Blantyre, który został lekarzem i jedynym lekarzem ze swoich studiów, który został misjonarzem. Gdy coś postanowił, robił to. A tym razem już postanowił. Pomimo niebezpieczeństwa dowie się, co jest na północy – i nic go przed tym nie powstrzyma.”
Ta przywara pomogła mu tak wiele osiągnąć, ale stała się też zarzewiem wielu niepotrzebnych konfliktów. Tak często w życiu bywa, że ci szczególnie zaradni, mają niewiele cierpliwości wobec tych, którzy „spowalniają marsz”. Ciężko było dotrzymać kroku Davidowi Livingstonowi, dlatego krytycznie oceniał wielu napotkanych na swojej drodze ludzi. Bez dwóch zdań odbiło się to również na atmosferze w stacjach misyjnych, w jakich przez pewien czas. Nie chcę krytykować tutaj Livingstona – wszak łatwo to zrobić z perspektywy wygodnego fotela, popijając kawę przy klawiaturze – jednak w moim odczuciu zdecydowanie bardziej był on odkrywcą niż misjonarzem.
Ta jego nieustępliwość i upartość są dla mnie bardziej przestrogą, niż inspiracją. Zastanawiam się czy naszła go refleksja z kategorii „czy było warto?”, gdy umierał w oddaleniu od wszystkich bliskich. Wiele osiągnął, ale wydaje mi się, że nie mniej stracił. Jezus zwrócił się kiedyś do tłumów: „Bo co za korzyść odniósł człowiek, który pozyskał cały świat, jeśli utracił własną duszę?” (Marka 8:36). Ciekaw jestem jakie myśli towarzyszyły Davidowi Livingstonowi ilekroć natrafiał na te słowa czytając ewangelie. Bez wątpienia pozyskał dużą część świata, choćby dla map i nauki.
Niebezpieczeństwem dotykającym „wielkich ludzi” jest jednak to, że nie potrafią powiedzieć sobie „STOP” w odpowiednim momencie. Nadzieją dla nich jest rodzina i szczerzy przyjaciele, którzy dokonają w razie konieczności niezbędnej interwencji. Jeśli jednak nie są gotowi słuchać szczerej krytyki (wynikającej z troski) ich sytuacja staje się dramatyczna. Dlatego, choć jestem pod wrażeniem życia Davida Livingstona, biografia ta pozostawia we mnie pewien smutek (a momentami nawet niesmak). Koniec jego życia jest w moim odczuciu bezsensowny. Zabrakło w jego otoczeniu ludzi, którzy pomogliby mu „zejść ze sceny” w odpowiednim momencie. Mógł przecież, syty dni, wrócić w rodzinne strony i być inspiracją dla wielu młodych ludzi. On jednak do końca pozostał „odkrywcą” choć ostatnie jego zapiski mówią jedynie o tym ile godzin dziennie miał siłę by być niesionym w lektyce. Nie były to już de facto żadne warte zapamiętania odkrycia.
„Dziewiętnastego marca 1873 roku David obchodził sześćdziesiąte urodziny, choć nie był to dzień pełen szczęścia. Był pogrążony w nieustannym bólu i mógł być w drodze nie więcej niż dziesięć godzin w tygodniu. Dla kogoś, kto we wnętrzu Afryki przebył ponad sześćdziesiąt tysięcy kilometrów, było to żałośnie wolne tempo, które trudno było mu zaakceptować. Nie miał jednak innej możliwości. Jego organizm był już zbyt zniszczony i zmęczony”.
„NAJUCZCIWSZY I NAJODWAŻNIEJSZY, JAKI KIEDYKOLWIEK ŻYŁ”
David Livingstone był wyjątkowym człowiekiem. Snute przeze mnie rozważania odnośnie „smutności” końca jego drogi niewiele w tym temacie zmieniają. Wiele jego osiągnięć jest godnych podziwu. Jego niezłomność w dążeniu do celu może nas zawstydzać, ale również inspirować. Zarówno jego wiara w to, że nie należy się poddawać w swoich dążeniach, jak i wiara w Boga, mogą być dla nas wzorcem do naśladowania.
Piękne słowa na temat Davida Livingstona napisał Charles Dickens. Należał on do grona szczęśliwców, którym udało się nabyć pierwszą książkę tego „odkrywcy Afryki”. Rozeszła się ona na pniu, mimo niebotycznego na tamte czasy nakładu 12 000 egzemplarzy. Liczące 687 stron „Misyjne podróże i badania w Afryce Południowej” nie zdążyły trafić nawet na księgarniane półki. Wszystkie egzemplarze zostały sprzedane i wysłane bezpośrednio do odbiorców. Charles Dickens napisał krótką recenzję:
„Narracja o wielkich niebezpieczeństwach i trudnościach, znoszonych dla dobrej sprawy, przez człowieka najuczciwszego i najodważniejszego, jaki kiedykolwiek żył”.
David Livingstone zyskał niezwykłą sławę choć wcale o to nie zabiegał. To raczej domena minionej już epoki. Dziś docenia się przede wszystkim tych, którzy potrafią odpowiednio zająć się autopromocją. Przed dwustu laty sławę zyskiwali ludzie oddani wielkim sprawom.
David Livingstone bez wątpienia był odważnym człowiekiem. Niewielu śmiałków zdecydowałoby się pozostać w Afryce po walce z lwem. David był bliski śmierci, gdy ten wielki kot pogruchotał mu kości przedramienia, a pazurami porozrywał dużą ilość mięśni. Mimo, że do końca życia miał trudności z korzystaniem z jednej ręki, nie widzimy by wpłynęło to na jego dalsze plany. Zostały one jedynie opóźnione o długie miesiące, do czasu gdy znów był w stanie utrzymywać się w siodle.
Poza wspominaną już upartością i odwagą, cechowała go – jak pisał Dickens – uczciwość. Wyraża się ona w jego zapiskach oraz rzetelności dorobku naukowego. Był również prawdziwy w kwestii wiary. W końcu jego uczciwość polegała też na tym, że gdy czegoś nie wiedział, nie udawał, że jest inaczej. To wymaga szczególnego rodzaju odwagi, na którą stać tylko największych ludzi. Czytamy w książce o jednym z pytań, na które Davidowi brakowało odpowiedzi. Jednocześnie jest to powód, dla którego nie zamierzał zatrzymać się w dalszym eksplorowaniu Afryki:
„Wódz zaczął stawiać Davidowi wiele pytań na temat jego religii. Chciał wiedzieć, dlaczego białym ludziom zabrakło tak wiele czasu przyjście tutaj i powiedzenie im o Bogu, skoro jest tak ważne, by ludzie o nim usłyszeli. To było jedyne pytanie, na które David nie miał odpowiedzi”.
To dobre i wciąż aktualne pytanie. Tylko czy znamy odpowiedź na nie?
Warto zapoznać się z tą niedługą biografią Davida Livingstona. Bez wątpienia na rynku znajdują się bardziej wyczerpujące monografie poświęcone jego życiu. Ta, autorstwa Janet i Geoffa Benge, rysuje nam zaledwie sylwetkę tego wielkiego odkrywcy, skupiając się na jego wierze oraz pracy misyjnej.
Moje refleksje po zapoznaniu się z tą biografią są słodko-gorzkie. Jak wspominałem w recenzji – nie chcę krytykować Davida Livingstona. Bez wątpienia może nas zainspirować do wielu dobrych działań. Jednocześnie jednak jego życie staje się dla mnie przestrogą, by otaczać się zaufanymi ludźmi i dawać im prawo do konstruktywnej, szczerej krytyki. Niestety w ostatnich latach widziałem aż nadto przykładów tego, jak można w życiu kiepsko finiszować, mimo spektakularnego startu.
________________
Uwaga, ocena nie dotyczy ani osoby Davida Livingstona, ani stylu samej biografii. W przypadku tej serii ocena bardziej odzwierciedla na ile zetknięcie z daną postacią skłoniło mnie do osobistej refleksji.
Czytam aktualnie zbiór esejów Johna Greena „Antropocen. Twój i mój świat”. Autor dokonuje tam szeregu ciekawych obserwacji na temat tego, jak bardzo zmieniają się warunki życia w ostatnim czasie. Wspominam o tym, ponieważ biografia Davida Livingstona dobitnie obrazuje tempo przemian naszego świata.
Nie minęło przecież tak wiele czasu, a wiele rzeczy zmieniło się diametralnie (i to często niejednokrotnie). Dorastał on około 200 lat temu pod Glasgow. Czy jesteśmy w stanie wyobrazić sobie to, że 12 letnie dziecko pracuje po 14 godzin dziennie w szwalni i nie narzeka? Taki był David, ponieważ wiedział, że to ciężki los, który jest udziałem wszystkich dzieci w okolicy. Zamiast poddać się marazmowi i rozpaczy, opracował system, w którym podczas pracy, co jakiś czas zerkał do książek, aby uchwycić choć jedno zdanie z woluminu rozłożonego pod krosnem. Następnie – w trakcie mechanicznie powtarzanych zadań – rozmyślał nad znaczeniem przeczytanej myśli. Muszę przyznać, że już wczesna młodość Davida Livingstona mocno mnie skonfrontowała. Co ja robiłem w wieku 12 lat? Obawiam się, że choć nie pracowałem po 14 godzin, i tak przeczytałem znacznie mniej książek od bohatera tej biografii. Jego pozytywne nastawienie względem znoszonych trudów, oraz niebywała chęć poszerzania horyzontów, sprawiły, że stał się jednym z bardziej znanych podróżników i odkrywców.
David Livingstone uwielbiał zwłaszcza te książki, które musiał ukrywać przed rodzicami. Wszelkie pozycje „naukowe” wzbudzały sprzeciw jego ojca. Uważał on, że nauka stoi w sprzeczności z wiarą i jest niebezpieczna dla duszy człowieka. Dlatego David zmuszony był do lektury tego typu literatury w ukryciu. Choć budziła w nim wyrzuty sumienia, jednak pragnienie poznawania świata (przyrody i praw natury) było silniejsze.
W tamtych latach nauka była złakniona tego typu charakterów jak kania dżdżu. David Livingstone miał w sobie niebywały zapał zarezerwowany dla prawdziwych odkrywców. O tym jak wiele trudu kosztowało go zdobycie wykształcenia opowiadają pierwsze rozdziały biografii. By chłopiec ze szwalni stał się lekarzem, misjonarzem i w końcu odkrywcą, który przyjmowany był bezpośrednio przez królową – potrzebna była ponadludzka wręcz determinacja.
Na pewnym etapie swojego życia David nabył wyraźnego przeświadczenia, że Bóg posyła go do Afryki, aby tam pracował i dzielił się z ludźmi dobrą nowiną o zbawieniu. Tu warto zaznaczyć, że w latach 30-tych XIX wieku, Afryka była w dużej mierze białą plamą na nielicznych mapach, jakie z trudem można było wtedy zdobyć. Gdy David dotarł do pierwszej placówki misyjnej w Afryce, pełen dociekliwości, która charakteryzowała go aż do śmierci, zaczął wypytywać się spotkanych ludzi, o to co wiedzą na temat sytuacji w głębi kontynentu. Wszystko co czytał wcześniej prowadziło go do przekonania, że Afryka zaludniona jest jedynie na wybrzeżach, a wewnątrz jest wielką, nieprzyjazną ludziom pustynią. Spotkany przez niego pastor Robert Moffat wstrząsnął jego poglądem, gdy poinformował go, że również w środku kontynentu żyje wielu ludzi. W rozmowie z Livingstonem miał powiedzieć:
„Ja nie uważam tak, młody człowieku. Ja to wiem. To prawda, że według popularnego poglądu centrum Afryki jest pustkowiem, ale jest tak dlatego, że żaden biały człowiek nie wyprawił się jeszcze w głąb lądu! Mogę ci jednak powiedzieć, że czasami, gdy wstawałem rano i spoglądałem na rozległą równinę rozciągającą się na północy, widziałem dym tysiąca wiosek, w których nie było jeszcze żadnego misjonarza!”
David nie potrzebował wiedzieć więcej – decyzja zapadła. Dotrze do tego tysiąca wiosek i znacznie dalej!
UPARTY ODKRYWCA, LEKARZ, MISJONARZ
Ciężko w kilku słowach scharakteryzować Davida Livingstona. Dla większości jest to przede wszystkim odkrywca. Warto jednak pamiętać, że do Afryki trafił w dużej mierze dzięki temu, że zdobył wykształcenie medyczne. Nie zapominajmy też, że wszystko wzięło się z jego pragnienia służby Bogu. Ciężko jednoznacznie stwierdzić czy był on bardziej odkrywcą, lekarzem czy jednak misjonarzem? Jedno jest pewne – był wyjątkowo upartym człowiekiem.
„David Livingstone był jednak przez całe życie bardzo uparty. Był jedynym tkaczem z Blantyre, który został lekarzem i jedynym lekarzem ze swoich studiów, który został misjonarzem. Gdy coś postanowił, robił to. A tym razem już postanowił. Pomimo niebezpieczeństwa dowie się, co jest na północy – i nic go przed tym nie powstrzyma.”
Ta przywara pomogła mu tak wiele osiągnąć, ale stała się też zarzewiem wielu niepotrzebnych konfliktów. Tak często w życiu bywa, że ci szczególnie zaradni, mają niewiele cierpliwości wobec tych, którzy „spowalniają marsz”. Ciężko było dotrzymać kroku Davidowi Livingstonowi, dlatego krytycznie oceniał wielu napotkanych na swojej drodze ludzi. Bez dwóch zdań odbiło się to również na atmosferze w stacjach misyjnych, w jakich przez pewien czas. Nie chcę krytykować tutaj Livingstona – wszak łatwo to zrobić z perspektywy wygodnego fotela, popijając kawę przy klawiaturze – jednak w moim odczuciu zdecydowanie bardziej był on odkrywcą niż misjonarzem.
Ta jego nieustępliwość i upartość są dla mnie bardziej przestrogą, niż inspiracją. Zastanawiam się czy naszła go refleksja z kategorii „czy było warto?”, gdy umierał w oddaleniu od wszystkich bliskich. Wiele osiągnął, ale wydaje mi się, że nie mniej stracił. Jezus zwrócił się kiedyś do tłumów: „Bo co za korzyść odniósł człowiek, który pozyskał cały świat, jeśli utracił własną duszę?” (Marka 8:36). Ciekaw jestem jakie myśli towarzyszyły Davidowi Livingstonowi ilekroć natrafiał na te słowa czytając ewangelie. Bez wątpienia pozyskał dużą część świata, choćby dla map i nauki.
Niebezpieczeństwem dotykającym „wielkich ludzi” jest jednak to, że nie potrafią powiedzieć sobie „STOP” w odpowiednim momencie. Nadzieją dla nich jest rodzina i szczerzy przyjaciele, którzy dokonają w razie konieczności niezbędnej interwencji. Jeśli jednak nie są gotowi słuchać szczerej krytyki (wynikającej z troski) ich sytuacja staje się dramatyczna. Dlatego, choć jestem pod wrażeniem życia Davida Livingstona, biografia ta pozostawia we mnie pewien smutek (a momentami nawet niesmak). Koniec jego życia jest w moim odczuciu bezsensowny. Zabrakło w jego otoczeniu ludzi, którzy pomogliby mu „zejść ze sceny” w odpowiednim momencie. Mógł przecież, syty dni, wrócić w rodzinne strony i być inspiracją dla wielu młodych ludzi. On jednak do końca pozostał „odkrywcą” choć ostatnie jego zapiski mówią jedynie o tym ile godzin dziennie miał siłę by być niesionym w lektyce. Nie były to już de facto żadne warte zapamiętania odkrycia.
„Dziewiętnastego marca 1873 roku David obchodził sześćdziesiąte urodziny, choć nie był to dzień pełen szczęścia. Był pogrążony w nieustannym bólu i mógł być w drodze nie więcej niż dziesięć godzin w tygodniu. Dla kogoś, kto we wnętrzu Afryki przebył ponad sześćdziesiąt tysięcy kilometrów, było to żałośnie wolne tempo, które trudno było mu zaakceptować. Nie miał jednak innej możliwości. Jego organizm był już zbyt zniszczony i zmęczony”.
„NAJUCZCIWSZY I NAJODWAŻNIEJSZY, JAKI KIEDYKOLWIEK ŻYŁ”
David Livingstone był wyjątkowym człowiekiem. Snute przeze mnie rozważania odnośnie „smutności” końca jego drogi niewiele w tym temacie zmieniają. Wiele jego osiągnięć jest godnych podziwu. Jego niezłomność w dążeniu do celu może nas zawstydzać, ale również inspirować. Zarówno jego wiara w to, że nie należy się poddawać w swoich dążeniach, jak i wiara w Boga, mogą być dla nas wzorcem do naśladowania.
Piękne słowa na temat Davida Livingstona napisał Charles Dickens. Należał on do grona szczęśliwców, którym udało się nabyć pierwszą książkę tego „odkrywcy Afryki”. Rozeszła się ona na pniu, mimo niebotycznego na tamte czasy nakładu 12 000 egzemplarzy. Liczące 687 stron „Misyjne podróże i badania w Afryce Południowej” nie zdążyły trafić nawet na księgarniane półki. Wszystkie egzemplarze zostały sprzedane i wysłane bezpośrednio do odbiorców. Charles Dickens napisał krótką recenzję:
„Narracja o wielkich niebezpieczeństwach i trudnościach, znoszonych dla dobrej sprawy, przez człowieka najuczciwszego i najodważniejszego, jaki kiedykolwiek żył”.
David Livingstone zyskał niezwykłą sławę choć wcale o to nie zabiegał. To raczej domena minionej już epoki. Dziś docenia się przede wszystkim tych, którzy potrafią odpowiednio zająć się autopromocją. Przed dwustu laty sławę zyskiwali ludzie oddani wielkim sprawom.
David Livingstone bez wątpienia był odważnym człowiekiem. Niewielu śmiałków zdecydowałoby się pozostać w Afryce po walce z lwem. David był bliski śmierci, gdy ten wielki kot pogruchotał mu kości przedramienia, a pazurami porozrywał dużą ilość mięśni. Mimo, że do końca życia miał trudności z korzystaniem z jednej ręki, nie widzimy by wpłynęło to na jego dalsze plany. Zostały one jedynie opóźnione o długie miesiące, do czasu gdy znów był w stanie utrzymywać się w siodle.
Poza wspominaną już upartością i odwagą, cechowała go – jak pisał Dickens – uczciwość. Wyraża się ona w jego zapiskach oraz rzetelności dorobku naukowego. Był również prawdziwy w kwestii wiary. W końcu jego uczciwość polegała też na tym, że gdy czegoś nie wiedział, nie udawał, że jest inaczej. To wymaga szczególnego rodzaju odwagi, na którą stać tylko największych ludzi. Czytamy w książce o jednym z pytań, na które Davidowi brakowało odpowiedzi. Jednocześnie jest to powód, dla którego nie zamierzał zatrzymać się w dalszym eksplorowaniu Afryki:
„Wódz zaczął stawiać Davidowi wiele pytań na temat jego religii. Chciał wiedzieć, dlaczego białym ludziom zabrakło tak wiele czasu przyjście tutaj i powiedzenie im o Bogu, skoro jest tak ważne, by ludzie o nim usłyszeli. To było jedyne pytanie, na które David nie miał odpowiedzi”.
To dobre i wciąż aktualne pytanie. Tylko czy znamy odpowiedź na nie?
Warto zapoznać się z tą niedługą biografią Davida Livingstona. Bez wątpienia na rynku znajdują się bardziej wyczerpujące monografie poświęcone jego życiu. Ta, autorstwa Janet i Geoffa Benge, rysuje nam zaledwie sylwetkę tego wielkiego odkrywcy, skupiając się na jego wierze oraz pracy misyjnej.
Moje refleksje po zapoznaniu się z tą biografią są słodko-gorzkie. Jak wspominałem w recenzji – nie chcę krytykować Davida Livingstona. Bez wątpienia może nas zainspirować do wielu dobrych działań. Jednocześnie jednak jego życie staje się dla mnie przestrogą, by otaczać się zaufanymi ludźmi i dawać im prawo do konstruktywnej, szczerej krytyki. Niestety w ostatnich latach widziałem aż nadto przykładów tego, jak można w życiu kiepsko finiszować, mimo spektakularnego startu.
________________
Uwaga, ocena nie dotyczy ani osoby Davida Livingstona, ani stylu samej biografii. W przypadku tej serii ocena bardziej odzwierciedla na ile zetknięcie z daną postacią skłoniło mnie do osobistej refleksji.
August 10, 2023
An amazing journey with Dr Livingstone and his passion to get the gospel in Africa.
May 24, 2018
I really liked this book. It was sad when he died though.
May 24, 2018
I love how he saved people and went on adventures!
January 28, 2019
I agree completely with the comments under the 1 & 2 star reviews of this book. Still, I am giving this book a 5 star review, because it is a well-written, important part of history. David Livingstone was a very important man of his time period & helped to shaped history. Even in modern culture, who hasn't heard "Livingstone, I presume?" He was a very accomplished explorer & his achievements carved the way for many others to follow, both explorers & missionaries alike. Did he care more about being an explorer than his family? I believe the answer is yes. Did he care more about being an explorer than following God? That, I don't know, but he certainly neglected God's command to care for his family, which I believe is more than just making sure their physical needs are met, its being there emotionally & spiritually for them. I appreciate the mostly unjudgemental way the authors presented the facts. The authors didn't sugar-coat or ignore Livingstone's faults, they wrote about them honestly & mostly without editorial comment. The worst they said about him was calling him "stubborn", which is really an understatement. Readers can read the facts as they happened, and make their own decision about David Livingstone, and whether they should seek to emulate his life, or seek to avoid the mistakes he made.
February 1, 2022
We have read many of the Christian Heroes: Then & Now books as family read alouds; this one has been my least favorite. The novel plods along much like David's forays into the African wilderness - slow and uneventful. The novel glosses over the tribulations and trials that must've been experienced while exploring lands no white man had ever seen before. This may have been done in part because the intended audience is jr. high/high school kids, but makes for a slow-moving, dull read. One of David's biggest discoveries - Victoria Falls - doesn't get much page time in the novel; this event could've been played up a lot more for a lot more excitement.
And, to me, David was just not a likable guy. David Livingstone may be known as a great explorer and historical figure, but he was an awful husband and father. He had a wife and 5 kids, yet he would leave his family for months and even years at a time to go exploring. He only met his youngest child once before he died. His wife was left to a lonely life of single parenthood and his children had a neglectful absentee father. It's hard to consider the guy a good Christian and hero when he neglected his wife and children for his own selfish ambitions.
And, to me, David was just not a likable guy. David Livingstone may be known as a great explorer and historical figure, but he was an awful husband and father. He had a wife and 5 kids, yet he would leave his family for months and even years at a time to go exploring. He only met his youngest child once before he died. His wife was left to a lonely life of single parenthood and his children had a neglectful absentee father. It's hard to consider the guy a good Christian and hero when he neglected his wife and children for his own selfish ambitions.
August 3, 2011
This was a great biography of David Livingstone. I had no idea that he was the first white man to see and name Victoria Falls in Africa. I think I learned as much geography about Africa as I did about his life. Fascinating life and story of a neat man who risked his life to take the gospel to every unchartered territory in Africa. It was appropriate for my daughters to read. We read it out loud as a family and could not wait until it was time to read together again.
July 5, 2019
No pude evitar sentir una sensación agridulce con la historia de este hombre.. Sin embargo me hizo desear conocer más sobre la historia de África, su colonización, su lugar en el mundo y la presencia de Cristo en cada una de las culturas
David Livingston sin duda desafío su cultura, recursos y tradiciones, un hombre de Dios inspirador.
David Livingston sin duda desafío su cultura, recursos y tradiciones, un hombre de Dios inspirador.
January 27, 2011
I enjoyed this dramatic account of David Livingstone's life. What it missed largely was his ministry - it leaves me wondering what it was. I will be doing further research to fill in those blanks, whether through another biography or online investigation.
January 23, 2008
This is my favorite missionary story of all times! What a true pioneer he was in so many ways. If I could have one-tenth of his faith, I'd be thrilled!
March 26, 2022
Well-written story! They know how to arrange a biography in a way to make it exciting and engaging for readers.
September 12, 2020
I have read several of these Christian Heroes: Then & Now books by Janet and Geoff Benge. They never disappoint, so this one was also a success! The childhood of David Livingstone was quite challenging. He worked in a mill fourteen hours a day to help pay the family’s bills including rent for a single-room apartment, food, and school for the younger children. In order to comply with the law, there was school for the child mill workers where “the classes were held from eight until ten each night...Of course, most of the children were far too tired to take advantage of the classes. As a result, only about one in ten of them ever learned to read” (21). Even to attend church, it was a three mile walk to and from each Sunday. David so desired an education, that he worked and saved for three years just to attend college for one term. I don’t know many kids today with that amount of sheer drive, determination, and willpower!
When David finally made it to college, he was 23 years old and “had never spent a single night away from home before” (32). How different from our college kids today! I guess being a teacher and also being mom to children who have already graduated college or are in college, David’s education is truly fascinating to me. After one term in college, David had to go back home “to work in the cotton mill and save more money” (35). David did not have enough money to go back to school, so his older brother financed his college expenses. Would siblings today do that for one another, or are we all focused on taking care of ourselves only? I just love that after all of the years of working to contribute to the family’s rent and food and education that it was his brother to to contribute to him in his time of need, too. This book will make your heart feel happy!
It didn’t take as long to complete college then. David finished after 2 years and was offered a teaching job at the college “at a salary of 150 pounds a year” (39). The money was no temptation to David even though he had only made 12 pounds a year at the mill. He wanted to become a missionary, and money could not persuade him to do otherwise.
This sums up David’s path pretty succinctly: “He was the only weaver in Blantyre to become a doctor, and the only doctor in his class to become a missionary. When he made up his mind about something, he did it” (95).
David Livingstone was a missionary for many years in Africa. He explored regions no European had ever set foot on before. His never ending passion to minister to the people of Africa really caused him, in a lot of ways, to live the life of a bachelor. He had a wife as well as children, but he would be gone for YEARS leaving his wife to care for the children alone or even sending all of them back to Scotland to be cared for by his parents and sisters. At one point, he had not seen his family in 5 years. That really bothered me greatly when reading. Why have children if you are not going to parent and care for them? Maybe that is the public school teacher in me because I see countless children being raised by people other than their parents. It makes me sad. 😢
The popular phrase, “David Livingstone, I presume” comes from this David Livingstone. 🤣
When David finally made it to college, he was 23 years old and “had never spent a single night away from home before” (32). How different from our college kids today! I guess being a teacher and also being mom to children who have already graduated college or are in college, David’s education is truly fascinating to me. After one term in college, David had to go back home “to work in the cotton mill and save more money” (35). David did not have enough money to go back to school, so his older brother financed his college expenses. Would siblings today do that for one another, or are we all focused on taking care of ourselves only? I just love that after all of the years of working to contribute to the family’s rent and food and education that it was his brother to to contribute to him in his time of need, too. This book will make your heart feel happy!
It didn’t take as long to complete college then. David finished after 2 years and was offered a teaching job at the college “at a salary of 150 pounds a year” (39). The money was no temptation to David even though he had only made 12 pounds a year at the mill. He wanted to become a missionary, and money could not persuade him to do otherwise.
This sums up David’s path pretty succinctly: “He was the only weaver in Blantyre to become a doctor, and the only doctor in his class to become a missionary. When he made up his mind about something, he did it” (95).
David Livingstone was a missionary for many years in Africa. He explored regions no European had ever set foot on before. His never ending passion to minister to the people of Africa really caused him, in a lot of ways, to live the life of a bachelor. He had a wife as well as children, but he would be gone for YEARS leaving his wife to care for the children alone or even sending all of them back to Scotland to be cared for by his parents and sisters. At one point, he had not seen his family in 5 years. That really bothered me greatly when reading. Why have children if you are not going to parent and care for them? Maybe that is the public school teacher in me because I see countless children being raised by people other than their parents. It makes me sad. 😢
The popular phrase, “David Livingstone, I presume” comes from this David Livingstone. 🤣
August 27, 2020
The book was well written. This book led to some big conversations for my little kids, mention of cannibalism, slave trade, abandonment ...
David Livingstone accomplished a lot and had a vision on how to grow the gospel in an unreached country in a way others hadn’t thought of. While Livingstone’s desire to spread the gospel is expressed throughout the book, it seems to me he did his missionary work at the expense of his family. Emphasis throughout the book seems to be placed more on Livingstone’s determination and stubbornness vs. a guiding faith. Throughout the book, Livingstone only briefly speaks with others about the gospel, most of his focus is on exploration. Exploration opens the country for other missionaries to come and is valuable. On more than one occasion, he went over 4 years not seeing his wife and kids. At one point, Livingstone sends his family back to his home country to live with his parents and promises to return in two years. His wife had an infant and a few other kids. His wife does not get along with her in-laws so she leaves the kids with Livingstone’s parents and moves in with her own parents. David realized he should return home after four years had passed. A family divided. On another trip, both Livingstone and his wife left behind their children, one being an infant. Livingstone meets his daughter for the first time five years later. I understand the importance of Livingstone’s work and what he accomplished; however, explaining to young children why a parent has abandoned their children may be difficult and I don’t see biblical support for a married man to leave his family in the way he did. (This is why singleness is a blessing). While I think this is a book worth reading, be prepared for big conversations.
My disappointment is more with the man, his failure to follow the direction of the society that sponsored him and his abandoning his family for his explorations than how the book is written.
David Livingstone accomplished a lot and had a vision on how to grow the gospel in an unreached country in a way others hadn’t thought of. While Livingstone’s desire to spread the gospel is expressed throughout the book, it seems to me he did his missionary work at the expense of his family. Emphasis throughout the book seems to be placed more on Livingstone’s determination and stubbornness vs. a guiding faith. Throughout the book, Livingstone only briefly speaks with others about the gospel, most of his focus is on exploration. Exploration opens the country for other missionaries to come and is valuable. On more than one occasion, he went over 4 years not seeing his wife and kids. At one point, Livingstone sends his family back to his home country to live with his parents and promises to return in two years. His wife had an infant and a few other kids. His wife does not get along with her in-laws so she leaves the kids with Livingstone’s parents and moves in with her own parents. David realized he should return home after four years had passed. A family divided. On another trip, both Livingstone and his wife left behind their children, one being an infant. Livingstone meets his daughter for the first time five years later. I understand the importance of Livingstone’s work and what he accomplished; however, explaining to young children why a parent has abandoned their children may be difficult and I don’t see biblical support for a married man to leave his family in the way he did. (This is why singleness is a blessing). While I think this is a book worth reading, be prepared for big conversations.
My disappointment is more with the man, his failure to follow the direction of the society that sponsored him and his abandoning his family for his explorations than how the book is written.
This entire review has been hidden because of spoilers.
March 22, 2024
I read this as part of our homeschooling and we learned so much. For some reason I think of history as linear, most likely because I wasn't shown events occurring simultaneously in public school, only the one the teachers were teaching at that time, so it never clicked/occurred to me before. So, I appreciated when the book mentioned when Livingstone got news about other events like the Civil War while he was still charting Africa, trying to abolish slavery and open the area to trade. I also loved the fact that the authors shared their sources to write this book, so readers could dig into more history, if they so chose.
I saw in some other reviews that readers didn't appreciate Livingstone's relationship, or lack thereof, with his family and seemingly lackluster ministry. I though appreciated the realism, not the sugar coated filter that comes with a lot of Christian fictionalized stories, where the issues presented are superficial and everyone is hunky dory in the end.
I think what other readers fail to remember is that the way parents behaved towards their children and their spouses at that time were vastly different from us today. I'm not saying it was good or bad and clearly even he realized he messed up when he allowed the adventure to pull him away from them for so long unintentionally. But, it was that sense of adventure that brought him into contact with all those tribes where he could be an example of who Jesus was and to share the Gospel, even if the book didn't show those conversations constantly, they were there - imperfect as they may have been. What I find interesting though is the people complaining about Livingstone's relationship with his wife and children failed to mention his wife's own behavior towards their children and towards her parents-in-law. People's flaws were being shown everywhere in this book and I appreciated the authors sticking to the history.
I saw in some other reviews that readers didn't appreciate Livingstone's relationship, or lack thereof, with his family and seemingly lackluster ministry. I though appreciated the realism, not the sugar coated filter that comes with a lot of Christian fictionalized stories, where the issues presented are superficial and everyone is hunky dory in the end.
I think what other readers fail to remember is that the way parents behaved towards their children and their spouses at that time were vastly different from us today. I'm not saying it was good or bad and clearly even he realized he messed up when he allowed the adventure to pull him away from them for so long unintentionally. But, it was that sense of adventure that brought him into contact with all those tribes where he could be an example of who Jesus was and to share the Gospel, even if the book didn't show those conversations constantly, they were there - imperfect as they may have been. What I find interesting though is the people complaining about Livingstone's relationship with his wife and children failed to mention his wife's own behavior towards their children and towards her parents-in-law. People's flaws were being shown everywhere in this book and I appreciated the authors sticking to the history.
Displaying 1 - 30 of 128 reviews