Vlak voor zijn dood filosofeerde René Gude, voormalig Denker des Vaderlands, over zijn naderende einde. Voor Human sprak Wim Brands met hem over wat er werkelijk toe doet in het leven, over humeurmanagement en over de troost van de filosofie. Juist als de dood voor de deur staat, blijken filosofische vaardigheden handig om de gemoedsrust te bewaren. Als je goed over de inrichting van je leven hebt nagedacht, hoef je op het eind niet nog van alles goed te maken. Wie een beetje nadenkt, hoeft zich ook niet te verliezen in bozige theorietjes over het bittere lot dat je treft. Natuurlijk, dat soort sombere emoties zijn er wel, maar je kunt leren om ze niet kunstmatig, door verkeerd gebruik van je verstand, te verlengen. En wat het sterven zelf 'dat moet toch tamelijk eenvoudig zijn. Tot nu toe is het iedereen gelukt.'
Wim Brands (1959-2016) was een Nederlands dichter, journalist en presentator. Hij publiceerde acht dichtbundels, werkte jarenlang voor de VPRO-radio en presenteerde van 2005 tot 2016 het televisieprogramma Boeken.
Over de poëzie van Wim Brands:
‘De gedichten zijn romantisch van inhoud en nuchter van toon. Ze openen op een haast vanzelfsprekende manier duistere gebieden en dieptes in de geest.’ - De Volkskrant (*****)
Interessant boek over een interessant thema. Leest prettig weg. In dit boekje wordt dezelfde thematiek behandelt als in zijn televisieoptredens. Erg jammer dat hij er niet meer is.
Mooie quote: 'Alles wat een beetje treurig wordt als je het in de wetenschappelijke sfeer oplost, wordt feestelijk bij religie.'
Dit kleine boekje bevat een bewerking van twee radio-interviews van Wim Brands met René Gude, filosoof des vaderlands. René Gude vertelt over zijn naderend einde, zijn leven, zijn optimistische kijk op de mensheid en hoe filosofie troost kan bieden. Een mooi, klein troostrijk boekje dat je binnen een half uur uit hebt.
Een mooi, openhartig boekje over een onderwerp waar we het met z'n allen eigenlijk niet vaak genoeg serieus over hebben. Ik denk zeker dat mensen die zelf bezig zijn met sterven - van zichzelf of van geliefden - hier troost uit kunnen halen. Bovendien bevat het aanknopingspunten voor verdere verdieping in de filosofie. Dat is ook wat ik zo leuk vind aan Gude: hij maakte ingewikkelde gedachtengangen heel toegankelijk, en zet mensen zo écht aan het denken.
Wel merkte ik dat een gesprek zich toch lastig laat vertalen in een boek. Sommige stukjes dialoog kwamen wat gekunsteld over. Onhandig zelfs. En dan heb ik het vooral over de vraagstelling van Wim Brands. Je zou zeggen dat hij toch alle kans heeft gehad om die een beetje op te poetsen. Geen mens die het hem kwalijk neemt als het gesprek niet helemaal letterlijk wordt overgenomen.
Ook staan er stiekem best wel wat sloridgheidsfouten in dit boekje. Overbodige spaties, rare interpunctie. Je zou zeggen dat een goede editor geen klauwen met geld kost voor zo weinig pagina's. Dat is ook een nadeel: je bent er in een uurtje of 3 zeker wel doorheen.
? Een van de boekjes die ik even doorlas toen ik bij mijn bieb bij de categorie filosofie langsliep.. 🤔 De inhoud sprak mij niet bijzonder aan, het is een aardig boekje met een troostrijke kwinkslag (wij zijn minder agressief/ oorlogszuchtig dan vroeger...2014 dus..). Ik vond het bijzonder dat het interview is afgenomen bij een terminale Rene Gude, terwijl de interviewer, Wim Brands een jaar later ook zou overlijden. Heel soms kijk ik nog eens via youtube een interview van de oud-presentator van het tv-programma 'Boeken' terug, laatste keer was dat naar aanleiding van een boek van Maarten 't Hart. Bij mijn leesclubs leidt zijn naam vaak tot melancholieke uitspraken en dat is terecht maar ook een beetje onterecht want het nieuwe tv-programma "Brommer Op Zee" is breder van opzet en vind ik zelfs interessanter dan het oude programma "Boeken" ook al had ik ook voor Wim Brands als interviewer veel waardering! MW 13/7/22
Een interview horen is van volstrekt andere orde dan een interview lezen, is mij met dit boekje duidelijk geworden. Ik luisterde altijd graag naar voormalig Denker des Vaderlands René Gude, hád iets aan zijn woorden (dacht ik toen), maar Sterven is doodeenvoudig. Iedereen kan het. blijkt bij nalezen een mengelmoes van dooddoeners en hoogdravendheid die mij slechts een enkele keer weet te raken. Wellicht filter ik bij luisteren onwillekeurig, terwijl ik bij lezen alles meekrijg, zoiets. Moet ik maar niet meer doen.
"Juist als de dood voor de deur staat, blijken filosofische vaardigheden handig om de gemoedsrust te bewaren." In theorie mag dat zo zijn, maar niet iedereen beschikt over die vaardigheden of kan ze zich eigen maken. Bovendien kun je - mijns inziens - het proces van onderweg zijn naar de dood niet veralgemeniseren. Het is een persoonlijk proces, er is geen handleiding voor, ook geen filosofische. Elk mens, iedere sterveling, ervaart het op zijn eigen manier.
Zeer leesbare fragmenten, afgewisseld met intellectuele theorieën die niet voor iedereen behapbaar zullen zijn. Ik zou zeggen: pik eruit waar je iets mee kunt, laat het overige voor wat het is. Het is zoals Gude het ziet en vertelt in een interview met Wim Brands, het hoeft niet joúw visie te zijn.
Interessant. Huidige samenleving is minst gewelddadige ooit, zelfs als je de holocaust erbij betrekt, (volgens ene Steven Pinker). Dat zou betekenen dat we -al met al- als mensheid in een soort optimum leven. Dat optimum is weliswaar niet ideaal, maar kan ons toch mild stemmen en ons ertoe bewegen proberen de kleine zaken hier en daar te verbeteren en een zetje te geven. Dit perspectief spreekt me wel aan. Ik ga eens iets over Pinker lezen.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Rene Gude houdt het onderwerp 'sterven' in dit interview-boekje opvallend licht en interessant. En dat is niet zonder reden; het is zinloos en vermoeiend om het zwaar te maken, zeker voor de stervende. Zijn visie: train de omgeving van de stervende en blijf bezig als je zelf stervend bent, anders wordt het raar. Een onverwachts vermakelijk boekje, voor een ritje in de trein.
Dit prachtige boekje kun je in mijn ogen niet anders dan met 5 sterren waarderen. En ik zou er eindeloos uit willen citeren... Maar ik beperk me hier tot wat Jean Pierre Geelen schreef: 'Goed te sterven - ook best nog een gedoetje. Eeuwig dank, René Gude, dat je het ons wilt voordoen.'
Maar het gaat zeker niet alleen over sterven, het gaat juist ook erg over leven en hoe dan. Over ons wereldbeeld, kunst en uiteraard filosofie
Zal nog regelmatig dit boek ter hand nemen, denk ik.
Prachtig gesprek tussen Wim Brands en René Gude over het omgaan met sterven als je hoort dat je tijd is gekomen en over sterfelijkheid in algemeenheid.