Llingües de Belice

L'idioma oficial de Belize ye l'inglés, llingua materna del 3,9% de la población. L'español ye l'idioma más faláu, por cuenta de que ye llingua materna del 52,1% de la población y llingua secundaria d'otru 35,8%.[1] Los diversos grupos mayes qu'habiten en Belice inda falen los idiomes orixinales del maya, la llingua indíxena más falada nel país ye l'idioma maya kekchi, sígue-y el maya mopán y depués el maya yucateco que ye llargamente faláu en Méxicu y en menor escala en Guatemala. La llingua creole del país, l'inglés criollu (similar a los dialeutos criollos de les islles del Caribe de fala inglesa) ye la llingua materna del 32,9% de la población.

L'inglés ye la llingua primaria de la educación pública, xunto al castellán que ye enseñáu nes escueles primaries y tamién nes escueles de nivel secundariu. Por esti motivu dacuando bona parte de los beliceños dicen que Belice ye un estáu billingüe (inglés y español).

Competencia llingüística n'Inglés y Español
Idioma Fala "perbién" Fala "daqué" Total
Inglés 54% 26% 80%
Español 52% 11% 63%


Idiomes en Belice según el censu de 2000.
Falantes

como llingua materna !Porcentaxe !Falantes

como primer llingua !Porcentaxe

Español 94.422 46,0% 88.121 43,0%
Criollu beliceño 67.527 32,9% 75.822 37,0%
Maya quekchí 10.142 4,9% 9.314 4,5%
Inglés 7.946 3,9% 11.551 5,6%
Maya Mopan 6.909 3,4% 6.093 3,0%
Garífuna 6.929 3,4% 4.071 2,0%
Plautdietsch 6.783 3,3% 6.624 3,2%
Chinu 1.607 0,8% 1.529 0,7%
Maya Yucateco 1.176 0.6% 613 0,3%
Hindi 280 0,1% 193 0,1%
Otros / ensin respuesta |

align="right" | 1.402 ||align="right" | 0,7% || align="right" | 1.192 ||align="right" | 0,6%

Principales idiomes por distritu

editar

Según el censu de 2010, l'Inglés ye l'idioma oficial de Belice, y el más faláu nel distritu más pobláu Distritu de Belize. L'español ye l'idioma más utilizáu nos distritos fronterizos de Cayo, Orange Walk y Corozal. El criollu beliceño ye l'idioma principal nel distritu de Stann Creek, y les llingües mayes apoderen nel sureñu distritu de Toledo.

Llingües falaes por distritu (2010)[2]
Distritu
Población
Inglés
Español
Criollu
Maya
Belize 95,292 72.5% 34.1% 63.6% 1.2%
Cayo 75,046 66.7% 71.5% 39.9% 6.2%
Orange Walk 45,946 62.2% 85.6% 16.8% 2.3%
Corozal 41,061 54.4% 84.7% 18.9% 2.5%
Stann Creek 34,324 52.0% 39.3% 67.4% 16.3%
Toledo 30,785 47.9% 28.2% 47.2% 68.4%
Total 324,528 62.9% 56.6% 44.6% 10.5%

Belice en Llatinoamérica

editar

Belize, tradicionalmente un país aislláu del restu d'América Llatina, buscó apocayá un acercamientu a los sos vecinos, solicitando l'almisión na Organización d'Estaos Iberoamericanos y nes Cumes Iberoamericanes. Sicasí, debíu a la non reconocencia del español como idioma oficial per parte de Belice, la integración nun se llevó a cabu inda. Nel sieglu XV cola llegada de los conquistadores Geraldo y Villagra (en xunto col toqui Martin Diaz)l'idioma paso de ser la nativa llingua maya a falase gregorianu.

Ver tamién

editar

Referencies

editar