Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πάπας Στέφανος Γ΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πάπας
Στέφανος Γ΄
Από7 Αυγούστου 768
Έως24 Ιανουαρίου 772
ΠροκάτοχοςΠαύλος Α΄
ΔιάδοχοςΑδριανός Α΄

Ο Πάπας Στέφανος Γ΄ (720 - 24 Ιανουαρίου 772) ήταν Πάπας της Ρώμης και κυβερνήτης στα Παπικά Κράτη (7 Αυγούστου 768 - 24 Ιανουαρίου 772).[1] Ο Στέφανος ήταν μοναχός του Τάγματος των Βενεδικτίνων, ο Πάπας Ζαχαρίας τον διόρισε στο Ανάκτορο του Λατερανού. Η εκλογή του έγινε εν μέσω των συγκρούσεων που ξέσπασαν ανάμεσα σε αντιμαχόμενες ομάδες για την διαδοχή του Πάπα Παύλου Α΄. Με την εκλογή του συγκάλεσε την Σύνοδο του Λατερανού (769) η οποία αποφάσισε να έχουν μικρότερη συμμετοχή οι ευγενείς στις παπικές εκλογές και καταδίκασε την Εικονομαχία.

Πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Στέφανος Ελληνικής καταγωγής γεννήθηκε στην Σικελία και ήταν γιος του Όλιβου.[2][3] Με την άφιξη του στην Ρώμη την εποχή του πάπα Γρηγορίου Γ΄ εισήλθε στην Μονή του Αγίου Χρυσόγονου όπου ορκίστηκε Βενεδικτίνος μοναχός.[3][4] Την εποχή της Παποσύνης του Ζαχαρία ορκίστηκε ιερέας, ο πάπας κατόπιν αποφάσισε να τον τοποθετήσει στο Ανάκτορο του Λατερανού. Με τους επόμενους Πάπες ανήλθε σταδιακά όλα τα αξιώματα μέχρι τον Ιούνιο του 767 την εποχή του θανάτου του Παύλου Α΄, αντιμαχόμενες φατρίες συγκεντρώθηκαν γύρω από το νεκροκρέβατο του να εξασφαλίσουν την διαδοχή στον δικό τους υποψήφιο.[3]

Παπική εκλογή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δύο αντίπαλες ομάδες που διεκδικούσαν την διαδοχή ήταν του Αντίπαπα Κωνσταντίνου Β΄ με την υποστήριξη ευγενών από την Τοσκάνη και του Αντίπαπα Φιλίππου με την υποστήριξη ευγενών από την Λομβαρδία. Ο Πριμικήριος Χριστόφορος και ο θησαυροφύλακας γιος τους Σέργιος τους ανάγκασαν σε παραίτηση, ο Χριστόφορος συνέλαβε τον Κωνσταντίνο Β΄ και κήρυξε Παπικές εκλογές με την συμμετοχή κλήρου και λαού (1 Αυγούστου 767). Οι εκλέκτορες συγκεντρώθηκαν στην εκκλησία του Αγίου Ανδριανού και εξέλεξαν νέο Πάπα τον Στέφανο (7 Αυγούστου 767).[5][6] Μετά την εκλογή του ακολούθησε η στέψη του στην εκκλησία Σάντα Τσετσίλια ιν Τραστέβερε και κατόπιν τον συνόδευσαν στο Ανάκτορο του Λατερανού.[5] Οι οπαδοί του νέου Πάπα προχώρησαν κατόπιν σε σκληρούς διωγμούς απέναντι στους αντίστοιχους του Κωνσταντίνου Β΄ όπως και στον ίδιον, κυνηγήθηκε με μεγάλα βάρη στα πόδια μέσα στην πόλη της Ρώμης.[7] Ο Θεόδωρος αντιβασιλεύς του Κωνσταντίνου τυφλώθηκε και του έκοψαν την γλώσσα, επίσης τυφλώθηκε και ο αδελφός του Κωνσταντίνου.[7] Η επίσημη χειροτονία του Στέφανου έγινε την επόμενη μέρα μετά την αποκαθήλωση του Κωνσταντίνου (6 Αυγούστου 767).[8] Τα αντίποινα συνεχίστηκαν με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν αντιδράσεις, η Αλάτσι εξεγέρθηκε για να υποστηρίξει τον Κωνσταντίνο αλλά τα μέλη της εξέγερσης τυφλώθηκαν και τους έκοψαν την γλώσσα.[9] Στο τέλος τυφλώθηκε και ο ίδιος ο Κωνσταντίνος και αφέθηκε μέσα στην πόλη της Ρώμης με εντολή να μην τον βοηθήσει κανένας.[10]

Με την κατηγορία της συνομωσίας για την δολοφονία του Χριστοφόρου με στόχο να παραδώσει την Ρώμη στους Λομβαρδούς ο ιερέας Βάλντιπερτ συνελήφθη, τυφλώθηκε και πέθανε από τις πληγές του.[7][11] Ο ρόλος του ίδιου του Στεφάνου Γ΄ απέναντι σε αυτές τις ακρότητες είναι ασαφής. Ο ιστορικός Χόρας Μαν γράφει ότι ο Στέφανος Γ΄ ήταν απλός παρατηρητής και ο υπεύθυνος ήταν ο Χαρτουλάριος Γρατιόσος της Ρώμης, άλλοι ωστόσο γράφουν ότι ο ίδιος τις διέταξε. Ο ιστορικός Φέρντιναντ Γκρεγκορόβιους γράφει όπως φαίνεται την αληθή άποψη, ο Στέφανος Γ΄ δεν υποκίνησε αυτές τις θηριωδίες αλλά και δεν έκανε τίποτα να τις σταματήσει.[12] Η πρόσφατη δημιουργία των Παπικών Κρατών είχε φέρει μεγάλους ανταγωνισμούς ανάμεσα στις ισχυρές οικογένειες της Ρώμης με ένα πάθος να ελέγξουν αυτή την νέα ισχυρή εξουσία που έφτανε στα όρια της δολοφονίας, αυτό έκανε τεράστια ζημιά στον παπισμό.[13] Ο Στέφανος Γ΄ έστειλε επιστολή στον βασιλιά των Φράγκων Πιπίνο τον Βραχύ, ο ίδιος είχε πεθάνει και την παρέλαβαν οι γιοι του Καρλομάγνος και Καρλομάνος Α΄, συμφώνησαν να στείλουν 12 επισκόπους στην Σύνοδο του Λατερανού (769).[14] Η Σύνοδος καταδίκασε οριστικά τον Κωνσταντίνο Β΄ που ξυλοκοπήθηκε και του έκοψαν την γλώσσα πριν τον ρίξουν στο κελί του, όλοι οι διορισμοί του κρίθηκαν άκυροι. Οι κανόνες για τις παπικές εκλογές έγιναν πιο αυστηροί περιορίζοντας τον αριθμό συμμετοχής των ευγενών, απορρίφθηκαν επίσης οι αποφάσεις της Συνόδου της Ιερείας και η Εικονομαχία.[15]

Παποσύνη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Στέφανος Γ΄ κλήθηκε να επιβεβαιώσει την εκλογή του Λαϊκού Μιχαήλ ως αρχιεπισκόπου της Ραβέννας, μαζί με τον Λομβαρδό βασιλιά Δεζιδέριο και τον δούκα του Ρίμινι είχαν φυλακίσει τον Λέων Α΄ που είχε εκλεγεί νόμιμα.[16] Ο Στέφανος Γ΄ αρνήθηκε να ορκίσει τον Μιχαήλ, δήλωσε πιστός στις αποφάσεις της Συνόδου του Λατερανού και τον κάλεσε να παραιτηθεί.[17] Ο Μιχαήλ αρνήθηκε, η σύγκρουση συνεχίστηκε περισσότερο από έναν χρόνο μέχρι την άφιξη του Φράγκου πρέσβη στην Ραβέννα όπου ζήτησε να συλληφθεί ο Μιχαήλ και να αποσταλεί αλυσοδεμένος στην Ρώμη. Ο Λέων Α΄ ορκίστηκε κατόπιν με εντολή του Στέφανου Γ΄ αρχιεπίσκοπος της Ραβέννας.[17] Σε όλη την διάρκεια της Παποσύνης του είχε έντονο πρόβλημα με τις επιθέσεις των Λομβαρδών και στήριξε όλες τις ελπίδες του στους Φράγκους.[18] Οι δύο γιοι του Πεπίνου του Βραχέως βρέθηκαν σε εμφύλια σύγκρουση, τους κάλεσε να συμφιλιωθούν και να τον βοηθήσουν στρατιωτικά στην Ιταλία απέναντι στους Λομβαρδούς όπως ήταν η επιθυμία του πατέρα τους (769).[19][20] Την επόμενη χρονιά (770) ο Καρλομάγνος και ο Καρλομάν Α΄ έστειλαν την μητέρα τους Μπερτράντα του Λον στον Δεζιδέριο να μεσολαβήσει υπέρ του Στέφανου Γ΄, ο Δεζιδέριος υποσχέθηκε να επιστρέψει στην Αγία Έδρα το Μπενεβέντο.[20] Η κατάσταση άρχισε να οξύνεται ότι η Μπερτράντα του Λον άρχισε να διαπραγματεύεται τον γάμο ενός από τους γιους της με την κόρη του Δεζιδέριου Δεζιδεράτα ή της δικής της κόρης Γκιζέλας με τον γιο του Δεζιδέριου Αδέλχις.[21] Ο Στέφανος Γ΄ έστειλε επιστολή στον Καρλομάγνο και τον Καρλομάν Α΄ με την οποία διαμαρτυρήθηκε έντονα για την συμμαχία που σχεδίαζε η μητέρα τους.[22] Η επιστολή τόνιζε τους όρκους που είχε πάρει ο πατέρας τους στον ίδιο τον Άγιο Πέτρο ότι θα αποκαταστήσει τα δικαιώματα της εκκλησίας και θα αντισταθεί μέχρι το τέλος στους Λομβαρδούς.[23] Την διετία 769-770 ο Στέφανος εξακολουθούσε να στηρίζεται στον Χριστόφορο και τον Σέργιο που τον ανέβασαν στον παπικό θρόνο. Το ασταμάτητο μίσος του απέναντι στους Λομβαρδούς προκάλεσε την αντίδραση του Δεζιδέριου που αποφάσισε την ανατροπή του.[24][25] Ο Δεζιδέριος δωροδόκησε τον Παπικό Καγκελάριο Αφιόρτα και άλλα μέλη της αυλής του για να του ανοίξουν τις πύλες της Ρώμης.[24] Με την άφιξη του στην Ρώμη ως προσκυνητής ο Χριστόφορος και ο Σέργιος τον αναγνώρισαν και του έκλεισαν τις πύλες (771). Ο Δεζιδέριος ζήτησε να συναντήσει ο ίδιος τον Πάπα και να μιλήσει μαζί του. Ο δωροδοκημένος Καγκελάριος προσπάθησε να ξεσηκώσει τον λαό της Ρώμης εναντίον του Στεφάνου Γ΄ αλλά ο Πριμικήριος και ο γιος του πήραν πάλι το πάνω χέρι και τον ανάγκασαν να δραπετεύσει στο Ανάκτορο του Λατερανού.[26] Ο Στέφανος Γ΄ επέστρεψε στο Λατερανό όπου ο προδότης Καγκελάριος και οι οπαδοί του κυνηγήθηκαν από τον Χριστόφορο.[27]

Από κάποιο σημείο ο Χριστόφορος έγινε καχύποπτος για μυστική συμμαχία του Στέφανου Γ΄ με τον Δεζιδέριο και τον έβαλε να ορκιστεί ότι δεν θα παραδώσει ποτέ τον ίδιο ή τον γιο του ως ομήρους στους Λομβαρδούς.[27] Ο Στέφανος Γ΄ ενοχλήθηκε έντονα, διέταξε τον Χριστόφορο να αποσύρει τους οπαδούς του εναντίον του Αφιάρτα, κάτι που έκανε.[27] Την επόμενη μέρα ο Στέφανος Γ΄ κατέφυγε στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου με στόχο να ζητήσει ειρήνη και προστασία από τον Δεζιδέριο.[28] Ο Δεζιδέριος έκανε σαφές ότι για να το δεχτεί απαραίτητη προϋπόθεση είναι η παράδοση του Χριστόφορου και του Σέργιου.[29] Ο Γρηγόριος Γ΄ έστειλε τους επισκόπους του να πείσουν τον Χριστόφορο και τον γιο του να αποσυρθούν σε μοναστήρι ή να φύγουν από την Ρώμη. Ο Δεζιδέριος έστειλε ταυτόχρονα μήνυμα στους κατοίκους της πόλης, τους ζήτησε να διώξουν τον Χριστόφορο από την Ρώμη για να σώσουν τον εαυτό τους και τα παιδιά τους.[30] Ο Χριστόφορος και ο γιος του αναγνώρισαν ότι προδόθηκαν από τους συνεργάτες τους, αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν ωστόσο την Ρώμη και πήγαν να συναντήσουν τον πάπα.[31] Την επόμενη μέρα ο Χριστόφορος και ο γιος του έπεσαν στα χέρια των Λομβαρδών, οι διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση τους ήταν ανεπιτυχείς και οι δύο άνδρες τυφλώθηκαν. Ο Χριστόφορος πέθανε σε τρεις μέρες και ο Σέργιος παρέμεινε σε κελί στο Λατερανό.[31] Σε προσπάθεια να αποφύγει την οργή του Καρλομάγνου ο Δεζιδέριος έβαλε τον Στέφανο Γ΄ να του γράψει επιστολή στην οποία τόνιζε ότι κάποιος απεσταλμένος του αδελφού του Καρλομάν συνωμότησε με τον Σέργιο να σκοτώσουν τον πάπα. Στην επιστολή συνέχισε να γράφει ότι ο Στέφανος Γ΄ είχε καταφύγει στον Δεζιδέριο για προστασία, ο πάπας προσπάθησε να τους σώσει την ζωή αλλά κάποιοι άντρες τους τύφλωσαν χωρίς εντολή. Στο τέλος καταλήγει ότι χωρίς τον Δεζιδέριο η ζωή του θα βρισκόταν σε κίνδυνο, είχε υποσχεθεί να αποκαταστήσει όλα τα εκκλησιαστικά εδάφη που ήταν ακόμα στα χέρια των Λομβαρδών.[32] Η επιστολή αποδείχτηκε πλαστή αφού και ο ίδιος ο Δεζιδέριος αρνήθηκε αμέσως μετά να εκπληρώσει όλες τις υποσχέσεις του απέναντι στον Στέφανο Γ΄.[33] Ο Δεζιδέριος εξακολουθούσε να δημιουργεί προβλήματα στην Ιταλία, με εντολή του (771) οι επίσκοποι της Ίστριας έθεσαν τον πατριάρχη του Γκράντο υπό την κηδεμονία του πατριάρχη της Ακυληίας που βρισκόταν υπό Λομβαρδικό έλεγχο.[34] Ο Στέφανος Γ΄ έστειλε επιστολή στους αντάρτες επισκόπους και τους ζήτησαν να τεθούν υπό την εξουσία του πατριάρχη του Γκράντο αλλιώς θα αφοριστούν.[34] Ο Καρδινάλιος Αφιόσα εξακολουθούσε να υπηρετεί την Παπική αυλή μέχρι τις αρχές του 772 που ο Στέφανος Γ΄ αρρώστησε, εκμεταλλεύτηκε το γεγονός για να εξορίσει ή να φυλακίσει έναν μεγάλο αριθμό από κληρικούς και ευγενείς.[35] Λίγο πριν τον θάνατο του Στεφάνου Γ΄ (24 Ιανουαρίου 772) ο Αφιόρτα έσυρε τον τυφλωμένο Σέργιο από το κελί του στο Λατερανό και τον στραγγάλισε.[34] Ο Στέφανος Γ΄ πέθανε (1 Φεβρουαρίου 772) και τον διαδέχθηκε ο Πάπας Αδριανός Α΄.[36][37]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ https://www.britannica.com/biography/Stephen-III-or-IV
  2. ↑ Fentress, E. "Cosa V", σ. 89. 2003
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Mann, σ. 369
  4. ↑ DeCormenin, σ. 197
  5. ↑ 5,0 5,1 Mann, σ. 368
  6. ↑ Chisholm 1911
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Mann, σ. 370
  8. ↑ Mann, σ. 371
  9. ↑ Mann, σσ. 371-372
  10. ↑ DeCormenin, σ. 198
  11. ↑ Partner, σ. 27
  12. ↑ Gregorovius, Ferdinand, The History of Rome in the Middle Ages, Τομ. 2, σ. 329
  13. ↑ Duffy, Eamon, Saints & Sinners: A History of the Popes (1997), σ. 72
  14. ↑ Mann, σσ. 372-373
  15. ↑ Mann, σσ. 373-375
  16. ↑ DeCormenin, σ. 199
  17. ↑ 17,0 17,1 Mann, σ. 376
  18. ↑ Mann, σσ. 376-377
  19. ↑ Mann, σσ. 377-378
  20. ↑ 20,0 20,1 Mann, σ. 378
  21. ↑ Mann, σσ. 378-379
  22. ↑ McKitterick, Rosamond, Charlemagne: The Formation of a European Identity (2008), σ. 84
  23. ↑ Mann, σ. 381
  24. ↑ 24,0 24,1 Mann, σ. 383
  25. ↑ DeCormenin, σ. 200
  26. ↑ Mann, σσ. 383-384
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 Mann, σ. 384
  28. ↑ Partner, σ. 28
  29. ↑ Mann, σσ. 384-385
  30. ↑ Mann, σ. 385
  31. ↑ 31,0 31,1 Mann, σ. 386
  32. ↑ Mann, σ. 387
  33. ↑ Mann, σ. 389
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 Mann, σ. 390
  35. ↑ Mann, σσ. 389-390
  36. ↑ http://www2.fiu.edu/~mirandas/bios761.htm#Stefano
  37. ↑ Mann, σ. 392

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Partner, Peter, The Lands of St. Peter: The Papal State in the Middle Ages and the Early Renaissance (1972)
  • Mann, Horace K., The Lives of the Popes in the Early Middle Ages, Vol. I: The Popes Under the Lombard Rule, Part 2, 657–795 (1903)
  • DeCormenin, Louis Marie; Gihon, James L., A Complete History of the Popes of Rome, from Saint Peter, the First Bishop to Pius the Ninth (1857)
  • Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Stephen (Popes)" . Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
Πάπας Στέφανος Γ΄
Γέννηση: 720 Θάνατος: 24 Ιανουαρίου 772
Προκάτοχος
Παύλος Α΄ 		Πάπας
7 Αυγούστου 768 - 24 Ιανουαρίου 772 		Διάδοχος
Αδριανός Α΄
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πάπας_Στέφανος_Γ΄&oldid=10678237"