بۆ ناوەڕۆک بازبدە

بۆلشەویک

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
کۆنگرەیا پارتیا بۆلشەویک، ب لەنن رە ل سەرئا لیێ راست.بەشدارێن دن (ژئا لیێ چەپێ): ژەنوکدسە، کالنن، بوجهارن، تۆمسک، لاسجهەوتسجه، کامەنەو، پرەۆبراسجهەنسک، سەرەبرژاکۆوئوو پێشی ریکۆو.
بۆلشەویک ل گۆری بۆرس کوستۆدژەو، 1920

بۆلشەویکئا ن ژی بۆلشەویکی (رووسی:большевики، وەرگەرا ب پەیڤی پرانیپەرێز) فراکسییۆنەکا پارتیا سۆسیال دەمۆکراتێ کارکارێن رووسیایێ بوو. فراکسییۆنێ بۆلشەویکان دکتاتۆریا پرۆلێتەران دشۆپاندئوو بۆ ڤێ دخەبتینئوو وان خوە ل هەمبەرا مەنشەویکییێن کۆ داخوازا خوە دەمۆکراسیا نمینی بوون گرتبوو.

ناڤێ وێ فراکسییۆنێ د جڤینەکا د 1903ان دە ل لۆندۆنێ جه گرتی دە هاتبوو. حێلدارێن ولادمرئی لییچئو لیانۆو (لەنن) د وێ جڤینێ دە پرانیا جڤاکێ (روسی بۆلشینستوۆ) پێک دانئینئوو بۆ ڤێئە ونا وەک بۆلشەویکی دهاتن ناڤ کرن. حندکەیێن کۆ د وێ جڤینێ دە بوون ژی وەک مەنشەویکی(روسی مەنشینستوۆ) دهاتن ناڤ کرن. ستالن ژی پێ رە د هێلا بۆلشەویکیان دە جه گرتبوو.

بۆلشەویک گۆری فراکسییۆنێن دنێ پارتیێ رادیکال بوون. وان خراب کرنا چاریا رووسیایێ دخوەستئوو بۆ ڤێئا رمانجێ خوە ب کۆموونیستان رە یەک کربوون.ئا رمانجا مەنشەوکیان هەمبەرا بۆلشەویکان نە تو دکتاتۆریا پارتیان بوو. .

بۆلشەویکان پێ شۆرەشا کەوچێرێ د 1917 رە کارگەری د پێشەنگیا لەنن دە دەست خوە خست.

د شەرێ حندرێ رووسیایێ د 1918ان دە دەستپێکری دە ئارتێشا سۆر ل هەمبەرا ئارتێشا سپی تێکۆشئین دکر. ئارتێشا سۆرێ کۆ د فەرماندەریێ لەۆن داڤدۆڤجه ترۆتسکی دە بووئا رتێشا سپی بن خستئوو بۆلشەویکان د 1922ان دە ل هەموو وەلاتا رووسیایێ هکوما خوە دانین.

ژ سالا 1918ان شووندا بۆشلشەویکان خوە وەک پارتیا کۆموونیستێ رووسیایێ ناڤ کرنئوو پێ سالا 1925ان رە ژی خوە وەک پارتیا کۆموونیستێ یکسس خوە ناڤ کرن.