Прејди на содржината

Финска

Од Википедија — слободната енциклопедија
Република Финска
Знаме Грб
Химна
Maamme  (фински)
Vårt land  (шведски)
"Нашата земја"

Местоположбата на  Финска  (темнозелено) – на Европскиот континент  (зелено и темносиво) – во Европската Унија  (зелено)  —  [Легенда]
Местоположбата на  Финска  (темнозелено)

– на Европскиот континент  (зелено и темносиво)
– во Европската Унија  (зелено)  —  [Легенда]

Местоположбата на  Финска  (темнозелено)

– на Европскиот континент  (зелено и темносиво)
– во Европската Унија  (зелено)  —  [Легенда]

Главен град
(и најголем)
Хелсинки
60°10′N 024°56′E / 60.167° СГШ; 24.933° ИГД / 60.167; 24.933
Службен јазик фински шведски
Признаени регионални јазици лапонски
Демоним Финци

(Финец/Финкинка)

Уредување парламентарна република
 •  претседател Александар Стуб
 •  премиер Петери Орпо
 •  претседател на парламент Јуси Хала-ахо
Законодавство парламент
независност
 •  автономија
во Руската Империја
29 март 1809 
 •  независност
од СССР
6 декември 1917 
 •  прва призната
од СССР
4 јануари 1918 
пристапила во ЕУ 1 јануари 1995
Површина
 •  Вкупна 338,424 км2 (64-та)
 •  Вода (%) 10
Население
 •  проценка за 2024 г. 5,882,000 
 •  Густина 16 жит/км2 (201-ва)
БДП (ПКМ) проценка за 2024 г.
 •  Вкупен $562.8 милијарди 
 •  По жител $86,884[1] 
БДП (номинален) проценка за 2024 г.
 •  Вкупно $321.4 милијарди[1] 
 •  По жител $56,660[1] 
Џиниев коеф. (2024)22.7[2]
низок
ИЧР (2024) 0.944[3]
многу висок · 19та
Валута евро (EUR)
Часовен појас EET (UTC+2)
 •  (ЛСВ) EEST (UTC+3)
Датумски формат д.м.гггг
Се вози на десно
НДД
Повик. бр. +358
а. се користи и .eu.
Карта на Финска.

Финска (фински: Suomi; шведски: Finland), или службено Република Финска (Suomen tasavalta; Republiken Finland) — нордиска земја во Северна Европа, заобиколена со Балтичкото Море на југозапад, Финскиот Залив на југоисток и Ботнискиот Залив на запад. На копно, Финска се граничи со Шведска, Норвешка и Русија, а по вода се граничи и со Естонија. Оландските Острови, во близина на југозападниот брег се под фински суверенитет, но имаат и екстензивна автономија. Името на Финска на фински јазик е Суоми, додека на шведски е Финланд. Финска има 5 милиони население сместено на територија на триста и четириесет илјади квадратни километри, што ја прави 162 по густина на население во светот. Се рангира тринаесетта во индексот на човековиот развој на Обединетите Нации во 2005.

Најголемиот дел на Финска е низок, благо ридест, шумовит крај со многу езера. Има околу 60.000 езера, реките се користат за пренесување на дрва. Големо економско значење имаа и пловните канали. Најголемо природно богатство се шумите и затоа главно место во индустријата зазема преработката на дрва, производството на хартија, мебел и целулоза. Во густо населената приморска област се развил Хелсинки, главниот град и најголемо пристаниште со развиена индустрија.

Финците припаѓаат на угро-финската група народи и зборуваат на фински јазик. Во 1995 Финска станува членка на Европската Унија.

Етимологија на име

[уреди | уреди извор]

Историја

[уреди | уреди извор]

Географија и клима

[уреди | уреди извор]

Финска е држава која се наоѓа во Северна Европа.Во јужниот и северниот дел планините се со бор, даб, јавор и други. Просечната јулска температура е 16 °C, а во февруари -9 °C. Количината на снежни и дождовни врнежи е 460 мм на север и 710 на југ. Со слаб снег земјата е покриена околу пет месеци годишно во Јужна Финска и до седум месеци во Северна Финска.

За Финска се зборува дека е земја на водите. Различни се податоците околу бројот на езера во Финска, но тој број е околу 60.000 езера. Најголемо езеро е Сајма со 1.800 m². Други важни езера се Пајане, Кали, Ори и Инари. Максималната длабочина на Инари е 60 метри. Според некои податоци, езерото има околу 3.000 острови и зафаќа површина од 1.000 m². Најголема река е Боуксен.

Политички систем

[уреди | уреди извор]

Религија

[уреди | уреди извор]
Верници во Финска
лутеранци
  
73,8 %
Православни
  
1,1 %
Други
  
25,1 %

Административна поделба

[уреди | уреди извор]

Република Финска има 19 региони:

Стопанство

[уреди | уреди извор]

Табела 1: Годишни реални стапки на растеж на БДП во Финска (1990-2013)[4]

1990-1998 1999-2007 2008-2013 1990-2013
ЕУ 2,5% -0,1% 1,7%
Финска 1,4% 3,6% -0,3% 1,8%

Култура во Финска

[уреди | уреди извор]

Музика во Финска

[уреди | уреди извор]

Спорт во Финска

[уреди | уреди извор]
  1. 1,0 1,1 1,2 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име imf3.
  2. „Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)“. Eurostat Data Explorer. Посетено на 13 August 2013.
  3. „Human Development Report 2010“ (PDF). United Nations. 2010. Архивирано од изворникот (PDF) на 2010-11-21. Посетено на 5 November 2010. and „Human Development Index trends, 1980–2010“ (PDF). United Nations. 2010. Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-04-01. Посетено на 7 November 2010.
  4. Eurostat (пристапено на 20.9.2017)

Поврзано

[уреди | уреди извор]

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]
Општо
Влада
Карти
Патување