ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਬਿੱਛੂ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਬਿੱਛੂ
Temporal range: 430–0 Ma
Early Silurian – Recent
ਮਾਨਗਾਓ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਹੋਟਨਟੋਟਾ ਟੈਮਿਊਲਸ
Scientific classification
Kingdom:
Phylum:
ਐਂਥਰੋਪੋਡਾ
Subphylum:
Class:
Subclass:
Order:
Scorpiones

Superfamilies

See classification for families.

ਬਿੱਛੂ

ਬਿੱਛੂ ਆਰਥਰੋਪੋਡਾ (Arthropoda) ਸੰਘ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਐਰੈਕਨਿਡ (ਮੱਕੜੀ) ਹੈ। ਇਸਦੀ ਅਨੇਕ ਜਾਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਅੰਤਰ ਬਹੁਤ ਮਾਮੂਲੀ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬੂਥਸ (Buthus) ਖਾਨਦਾਨ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੱਗਪਗ ਸਾਰੇ ਜਾਤੀਆਂ ਤੇ ਘੱਟਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ਼ਣ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਆਦਿ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛਿਪੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਬਿੱਛੂ ਦੀ ਲੱਗਪਗ 2000 ਜਾਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਰੀਰ ਲੰਮਾ ਚਪਟਾ ਅਤੇ ਦੋ ਭਾਗਾਂ-ਸਿਰੋਵਕਸ਼ ਅਤੇ ਉਦਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਰੋਵਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਜੋੜੇ ਪੈਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪ-ਅੰਗ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਖੰਡ ਨਾਲ ਡੰਗ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਹਿਰ-ਗਰੰਥੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਕਾਇਟਿਨ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਕੰਕਾਲ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਦੋ ਅੱਖਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਦੋ ਤੋਂ ਪੰਜ ਜੋੜੀ ਅੱਖਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।[1]

ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ

[ਸੋਧੋ]


ਟੁੱਟੀ ਮੰਜੀ ਜੀਜੇ ਦੀ,
ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਪੈਰ ਧਰਿਆ,
ਨੀ ਮਾਂ ਮੇਰੇ ਏਥੇ ਠੂਹਾਂ ਲੜਿਆਂ,
ਨੀ ਮਾਂ ਮੇਰੇ ........,

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]