Orkan (szybowiec)

Polski szybowiec zbudowany w 1925 r.

Orkanpolski szybowiec amatorski zbudowany w dwudziestoleciu międzywojennym. Wziął udział w II Wszechpolskim Konkursie Szybowcowym.

Orkan
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Konstruktor

Tadeusz Grzmilas

Typ

szybowiec

Konstrukcja

drewniana

Załoga

1

Historia
Data oblotu

1925

Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość

13,0 m

Wydłużenie

9,9

Długość

5,6 m

Wysokość

1,7 m

Powierzchnia nośna

17 m²

Masa
Własna

120 kg

Użyteczna

70 kg

Startowa

190 kg

Dane operacyjne
Liczba miejsc
1
Użytkownicy
Polska

Historia

edytuj
 
Tadeusz Grzmilas przy szybowcu Orkan

Porucznik Tadeusz Grzmilas, pilot 3. pułku lotniczego, w 1925 roku zbudował w pułkowych warsztatach szybowiec. Otrzymał on nazwę „Orkan” i został zgłoszony do udziału w II Wszechpolskim Konkursie Szybowcowym zorganizowanym na Oksywiu koło Gdyni w maju-czerwcu 1925 roku[1].

W połowie maja szybowiec został przetransportowany na miejsce konkursu, otrzymał numer konkursowy 10. Podczas lotów konkursowych pilotował go konstruktor. Na szybowcu wykonano łącznie 9 lotów w czasie 4 minuty i 8 sekund. Tadeusz Grzmilas (jako konstruktor i pilot szybowca) otrzymał nagrodę w postaci pucharu ufundowanego przez Zarząd Główny Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej za najlepiej skonstruowany szybowiec[2][3]. Ponadto szybowiec zajął czwarte miejsce w kategorii najdłuższego czasu lotu, za co Grzmilas otrzymał nagrodę w wysokości 250 zł[4].

W listopadzie 1925 roku szybowiec został zabrany na wyprawę szybowcową do Dukli zorganizowaną przez Adama Karpińskiego przy pomocy finansowej LOPP, lecz lotów na nim nie wykonano[1]. W grudniu 1925 roku szybowiec został poważnie uszkodzony na skutek zniszczenia hangaru, w którym był przechowywany. Konstruktor naprawił szybowiec, wprowadzając kilka zmian konstrukcyjnych, i wykonał na nim kilka lotów. Szybowiec był następnie przechowywany w Poznaniu, jego dalsze losy nie są znane[5].

Konstrukcja

edytuj

Jednomiejscowy szybowiec konstrukcji drewnianej, w układzie górnopłatu typu parasol. Kadłub o przekroju prostokątnym, półskorupowy, czteropodłużnicowy, kryty sklejką. Kabina pilota otwarta, bez wiatrochronu. Podwozie trójpunktowe z amortyzowaną płozą ogonową. Podwozie główne z dwoma kołami na wspólnej osi, amortyzowane sznurem gumowym do goleni wykonanych z rur stalowych[6]. Płat o obrysie prostokątnym, dwudźwigarowy, kryty płótnem. Środkowa część płata w postaci baldachimu była mocowana do kadłuba zastrzałami, które nad baldachimem zbiegały się w tzw. kozioł przeciwkapotażowy, który jednocześnie spełniał rolę wysięgnika dla linek usztywniających płat. Dodatkowo skrzydło było usztywnione dwoma parami zastrzałów z rur stalowych. Usterzenie klasyczne, kryte płótnem, usztywnione naciągami z drutu. Lotki i stery napędzane linkami[1].

Malowanie

edytuj

Na przodzie kadłuba namalowano stylizowaną twarz wiatru, a po bokach przodu kadłuba napis „Orkan”[1].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj