Przejdź do zawartości

División de Fútbol Profesional

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
División Profesional
Liga Tecno
Ilustracja
Państwo

 Boliwia

Oficjalny skrót

DivPro

Dyscyplina

piłka nożna

Organizator rozgrywek

Federación Boliviana de Fútbol (FBF)

Data założenia

1950

Założyciel

16 boliwijskich klubów

Poprzednia nazwa

Torneo Nacional
(1958–1959)
Copa Simón Bolívar
(1960–1976)
Liga de Fútbol Profesional Boliviano
(1977–2017)
Liga Tigo
(2021–2023)
Copa Paceña
(2024)

Przekształcona
na zawodową

1977

Partner TV

Tigo Sports

Sponsor tytularny

Tecno Mobile Bolivia

Rozgrywki
Liczba drużyn

16

Niższy poziom ligowy

Asociaciones Departamentales

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

Jorge Wilstermann
(1958)

Obecny zwycięzca

San Antonio Bulo Bulo
(Apertura 2024)

Najwięcej zwycięstw

Bolívar
(30)

Strona internetowa

División Profesional del Fútbol Boliviano (ze względów sponsorskich Liga Tecno) – najwyższa klasa rozgrywkowa piłki nożnej mężczyzn w Boliwii. Występuje w niej szesnaście profesjonalnych klubów, z których najlepszy zostaje mistrzem Boliwii.

Rozgrywki są toczone systemem ligowym. W ciągu roku rozgrywane są dwa niezależne półroczne sezony – wiosną Apertura, natomiast jesienią Clausura, których zwycięzcy zdobywają tytuł mistrza Boliwii. Awanse i spadki zespołów odbywają się podobnie jak w europejskich ligach co rok. Najlepsze boliwijskie kluby kwalifikują się do rozgrywek Copa Libertadores i Copa Sudamericana.

Aktualny skład

[edytuj | edytuj kod]
División Profesional 2024
Klub Miasto Założenie Stadion Pojemność
Always Ready El Alto 1933 Municipal de El Alto 25 000 miejsc
Aurora Cochabamba 1935 Félix Capriles 38 530 miejsc
Blooming Santa Cruz 1946 Ramón „Tahuichi” Aguilera 38 000 miejsc
Bolívar La Paz 1925 Hernando Siles 45 000 miejsc
Guabirá Montero 1962 Gilberto Parada 18 000 miejsc
Gualberto Villarroel Oruro 1968 Jesús Bermúdez 33 000 miejsc
Independiente Petrolero Sucre 1932 Olímpico Patria 32 000 miejsc
Jorge Wilstermann Cochabamba 1949 Félix Capriles 38 530 miejsc
Nacional Potosí Potosí 1942 Víctor Agustín Ugarte 35 000 miejsc
Oriente Petrolero Santa Cruz 1955 Ramón „Tahuichi” Aguilera 38 000 miejsc
Real Santa Cruz Santa Cruz 1962 Real Santa Cruz 14 000 miejsc
Real Tomayapo Tarija 1999 IV Centenario 15 000 miejsc
Royal Pari Santa Cruz 2013 Ramón „Tahuichi” Aguilera 38 000 miejsc
San Antonio Bulo Bulo Entre Ríos 1962 Carlos Villegas 17 000 miejsc
The Strongest La Paz 1908 Hernando Siles 45 000 miejsc
Universitario Vinto Vinto 2005 Municipal de Quillacollo 2 000 miejsc

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Rozpoczęły się w roku 1977 zastępując dotychczasową półzawodową ligę Campeonato de la Federación Boliviana de Fútbol rozgrywaną w latach 1960–1977. Wcześniej mistrza Boliwii wyłaniała liga amatorska La Paz z dołączeniem klubów z Oruro i Cochabamba.

Format rozgrywek nie zawsze był jednakowy. Na początku, w 1977 roku, liga składała się z 16 klubów podzielonych na dwie grupy. Rozgrywano dwa etapy – przy czym w drugim etapie grało 10 klubów podzielonych na dwie grupy po 5 klubów. W 1991 roku liga zmniejszona została do 12 klubów.

Kolejna zmiana nastąpiła w 2005 roku, gdy postanowiono zastosować się do międzynarodowego kalendarza FIFA i przejść z dotychczasowego systemu rocznego wiosna-jesień (grany od lutego do grudnia) na rozgrywany na przełomie lat system jesień-wiosna. Od lutego do czerwca 2005 rozegrano skrócone mistrzostwa, po czym w sierpniu rozpoczął się oficjalny sezon 2005/2006. Powstał jednak kolejny problem – kluby drugoligowe nie były skłonne czekać z awansem do pierwszej ligi aż do czerwca 2006 roku. Negocjacje doprowadziły do kompromisu, według którego wymiana drużyn między pierwszą a drugą ligą nastąpi po zakończeniu turnieju Apertura nowego sezonu pierwszej ligi (czyli w środku sezonu). W listopadzie 2006 roku decyzja ta została cofnięta, a liga powróciła do poprzedniego, całorocznego systemu. Dlatego turniej Apertura rozpoczął się w marcu 2007 roku.

Mistrzostwa Boliwii całkowicie zdominowane są przez kluby z trzech miast – La Paz, Cochabamba i Santa Cruz. Jedynie w 1995 i 2007 roku mistrzostwo Boliwii zdobył klub San José z Oruro, w 2007 klub Real Potosí z Potosí, w 2008 i 2014 roku Universitario z Sucre i w 2015 roku Sport Boys z Warnes. Trzy kluby szczycą się tym, że nigdy nie spadły do drugiej ligi (La Simón Bolivar). Są to: The Strongest, Oriente Petrolero oraz Bolívar (ten klub spadł do drugiej ligi w 1969 roku w czasach ligi półzawodowej).

Liga amatorska La Paz

  • 1914 The Strongest
  • 1915 Colegio Militar
  • 1916 The Strongest
  • 1917 The Strongest
  • 1918-21 nie rozgrywano
  • 1922 The Strongest
  • 1923 The Strongest
  • 1924 The Strongest
  • 1925 The Strongest
  • 1926 nie rozegrane
  • 1927 Nimbles Sport
  • 1928 Colegio Militar
  • 1929 Universitario(La Paz)
  • 1930 The Strongest
  • 1931 Nimbles Sport
  • 1932 Bolívar
  • 1933 nie rozegrane
  • 1934 nie rozegrane
  • 1935 The Strongest
  • 1936 Ayacucho
  • 1937 Bolívar
  • 1938 The Strongest
  • 1939 Bolívar
  • 1940 Bolívar
  • 1941 Bolívar
  • 1942 Bolívar
  • 1943 The Strongest
  • 1944 Ferroviario
  • 1945 The Strongest
  • 1946 The Strongest
  • 1947 CD Lítoral
  • 1948 CD Lítoral
  • 1949 CD Lítoral

Liga półzawodowa La Paz

  • 1950 Bolívar
  • 1951 Always Ready
  • 1952 The Strongest
  • 1953 Bolívar

Triumfatorzy

[edytuj | edytuj kod]
Sezon Mistrz Finał Wicemistrz Król strzelców Trener mistrza
Zawodnik Klub Gole Trener Klub
1958 Jorge Wilstermann (1) brak Deportivo Municipal Boliwia Freddy Valda Chaco Petrolero 26 Boliwia Julio Souza Jorge Wilstermann
1959 Jorge Wilstermann (2) brak Always Ready Boliwia Renán López Jorge Wilstermann 25 Argentyna Saúl Ongaro Jorge Wilstermann
1960 Jorge Wilstermann (3) 3–1 Aurora brak danych Argentyna Saúl Ongaro (2) Jorge Wilstermann
1961 Deportivo Municipal (1) brak Aurora Boliwia Félix Deheza Deportivo Municipal
1962 nie rozgrywano (1962) nie rozgrywano (1962) nie rozgrywano (1962)
1963 Aurora (1) brak Jorge Wilstermann brak danych Chile Renato Panay Aurora
1964 The Strongest (1) brak Aurora Boliwia Juan Valenzuela The Strongest
1965 Deportivo Municipal (2) brak Jorge Wilstermann Boliwia José Luis Rodríguez Deportivo Municipal
1966 Bolívar (1) brak 31 de Octubre Grecja Dan Georgiadis Bolívar
1967 Jorge Wilstermann (4) brak Always Ready Boliwia Limbert Cabrera Rivero Jorge Wilstermann b.d. Hiszpania Ángel Zubieta Jorge Wilstermann
1968 Bolívar (2) brak Litoral brak danych Grecja Dan Georgiadis (2) Bolívar
1969 Universitario de La Paz (1) brak Bolívar Argentyna Juan Américo Díaz Mariscal Santa Cruz 23 Boliwia Próspero Benítez Universitario de La Paz
1970 Chaco Petrolero (1) brak The Strongest Boliwia Adolfo Flores Chaco Petrolero 17 Boliwia Arturo López Chaco Petrolero
1971 Oriente Petrolero (1) brak Chaco Petrolero Argentyna Juan Américo Díaz (2) The Strongest 12 Paragwaj Eliseo Báez Oriente Petrolero
1972 Jorge Wilstermann (5) brak Oriente Petrolero Brazylia Dedé Oriente Petrolero 16 Boliwia José Carlos Trigo Jorge Wilstermann
1973 Jorge Wilstermann (6) brak Deportivo Municipal brak danych Boliwia José Carlos Trigo (2) Jorge Wilstermann
1974 The Strongest (2) brak Jorge Wilstermann Boliwia Rolando Vargas The Strongest
1975 Guabirá (1) brak Bolívar Boliwia Antonio González Guabirá
1976 Bolívar (3) brak Oriente Petrolero Boliwia Jesús Reynaldo Bolívar 12 Niemcy Edward Virba Bolívar
1977 The Strongest (3) 3–1 Oriente Petrolero Boliwia Jesús Reynaldo (2) Bolívar 28 Boliwia Freddy Valda The Strongest
1978 Bolívar (4) 1–0 Jorge Wilstermann Boliwia Jesús Reynaldo (3) Bolívar 39 Boliwia Ramiro Blacutt Bolívar
1979 Oriente Petrolero (2) 0–2 The Strongest Argentyna Horacio Baldessari Blooming 31 Boliwia Antonio Valdez Oriente Petrolero
2–0
2–1
1980 Jorge Wilstermann (7) brak The Strongest Argentyna Juan Carlos Sánchez Guabirá 21 Chile Raúl Pino Jorge Wilstermann
1981 Jorge Wilstermann (8) brak The Strongest Argentyna Juan Carlos Sánchez (2) Blooming 30 Paragwaj Carlos Sanabria Jorge Wilstermann
1982 Bolívar (5) brak Blooming Argentyna Horacio Baldessari (2) Oriente Petrolero 25 Boliwia Wilfredo Camacho Bolívar
1983 Bolívar (6) brak Blooming Argentyna Juan Carlos Sánchez (3) Blooming 30 Boliwia Ramiro Blacutt (2) Bolívar
1984 Blooming (1) brak Oriente Petrolero Boliwia Víctor Hugo Antelo Oriente Petrolero 38 Chile Raúl Pino (2) Blooming
1985 Bolívar (7) brak Jorge Wilstermann Boliwia Víctor Hugo Antelo (2) Oriente Petrolero 37 Peru Moisés Barack Bolívar
1986 The Strongest (4) 3–0 Oriente Petrolero Boliwia Jesús Reynaldo (4) The Strongest 36 Argentyna Juan Farías The Strongest
1–3
3–0
1987 Bolívar (8) 6–0 Oriente Petrolero Boliwia Fernando Salinas Bolívar 28 Argentyna Jorge Habegger Bolívar
3–0
5–2
1988 Bolívar (9) 3–0 The Strongest Boliwia Fernando Salinas (2) Bolívar 17 Argentyna Jorge Habegger (2) Bolívar
1989 The Strongest (5) 1–0 Oriente Petrolero Boliwia Víctor Hugo Antelo (3) Real Santa Cruz 22 Peru Moisés Barack (2) The Strongest
1990 Oriente Petrolero (3) 1–4 Bolívar Boliwia Juan Carlos Sánchez (4) San José 20 Boliwia Antonio de la Cerda Oriente Petrolero
2–0
1–1 (4–3 k)
1991 Bolívar (10) brak San José Peru Jorge Hirano Bolívar 19 Peru Moisés Barack (3) Bolívar
Brazylia Jasson Rodriguez Chaco Petrolero
Brazylia Carlos da Silva Oriente Petrolero
1992 Bolívar (11) 6–1 San José Boliwia Álvaro Peña San José 32 Rosja Witalij Szewczenko Bolívar
3–1
1993 The Strongest (6) brak Bolívar Boliwia Víctor Hugo Antelo (4) San José 20 Boliwia Carlos Aragonés The Strongest
1994 Bolívar (12) brak Jorge Wilstermann Argentyna Oscar González Independiente Petrolero 23 Hiszpania Antonio López Bolívar
1995 San José (1) 1–1 (4–2 k) Guabirá Boliwia Juan Berthy Suárez Guabirá 29 Urugwaj Wálter Roque San José
1996 Bolívar (13) 3–1 Oriente Petrolero Brazylia Sérgio João Stormers 17 Argentyna Jorge Habegger (3) Bolívar
1997 Bolívar (14) brak Oriente Petrolero Boliwia Víctor Hugo Antelo (5) Blooming 24 Boliwia Luis Orozco Bolívar
1998 Blooming (2) 3–0 Jorge Wilstermann Boliwia Víctor Hugo Antelo (6) Blooming 31 Boliwia Carlos Aragonés (2) Blooming
1–0
1999 Blooming (3) 3–2 The Strongest Boliwia Víctor Hugo Antelo (7) Blooming 31 Boliwia Carlos Aragonés (3) Blooming
3–2
2000 Jorge Wilstermann (9) 4–1 Oriente Petrolero Argentyna Daniel Delfino The Strongest 28 Boliwia Tito Montaño Jorge Wilstermann
0–4
2–2 (4–3 k)
2001 Oriente Petrolero (4) 1–4 Bolívar Boliwia José Alfredo Castillo Oriente Petrolero 42 Boliwia Víctor Hugo Antelo Oriente Petrolero
4–3
2–0
2002 Bolívar (15) brak Oriente Petrolero Boliwia Joaquín Botero Bolívar 49 Boliwia Vladimir Soria Bolívar
Apertura 2003 The Strongest (7) brak Bolívar Brazylia Thiago Leitão Jorge Wilstermann 19 Argentyna Néstor Clausen The Strongest
Clausura 2003 The Strongest (8) brak Jorge Wilstermann Boliwia Miguel Mercado Bolívar 18 Argentyna Néstor Clausen (2) The Strongest
Apertura 2004 Bolívar (16) brak Aurora Boliwia Martín Menacho Real Potosí 15 Boliwia Vladimir Soria (2) Bolívar
Clausura 2004 The Strongest (9) 1–3 Oriente Petrolero Paragwaj Pablo Escobar San José 17 Boliwia Luis Galarza The Strongest
2–1
1–1 (4–3 k)
Adecuación 2005 Bolívar (17) brak The Strongest Paragwaj Rubén Darío Aguilera San José 22 Boliwia Abdúl Aramayo Bolívar
Apertura 2005 Blooming (4) brak Bolívar Argentyna Juan Matías Fischer Bolívar 16 Boliwia Gustavo Quinteros Blooming
Clausura 2006 Bolívar (18) brak Real Potosí Paragwaj Alfredo Jara Real Potosí 16 Boliwia Carlos Aragonés (4) Bolívar
Segundo Torneo 2006 Jorge Wilstermann (10) brak Real Potosí Paragwaj Alfredo Jara (2) Real Potosí 19 Boliwia Mauricio Soria Jorge Wilstermann
Apertura 2007 Real Potosí (1) brak Bolívar Boliwia Diego Cabrera Aurora 14 Boliwia Mauricio Soria (2) Real Potosí
Clausura 2007 San José (2) 2–2 La Paz Argentyna Juan Maraude Real Mamoré 16 Boliwia Marcos Ferrufino San José
1–0
Apertura 2008 Universitario Sucre (1) brak La Paz Brazylia Anderson Gonzaga Blooming 17 Boliwia Eduardo Villegas Universitario Sucre
Clausura 2008 Aurora (2) 0–2 Blooming Argentyna Luis Sillero Real Potosí 17 Boliwia Julio César Baldivieso Aurora
3–0
2–2 (4–3 k)
Apertura 2009 Bolívar (19) brak Real Potosí Urugwaj William Ferreira Bolívar 16 Boliwia Gustavo Quinteros (2) Bolívar
Clausura 2009 Blooming (5) 1–0 Bolívar Argentyna Cristian Omar Díaz San José 9 Argentyna Víctor Hugo Andrada Blooming
1–1 Urugwaj William Ferreira (2) Bolívar
Argentyna Pablo Vázquez The Strongest
Apertura 2010 Jorge Wilstermann (11) brak Oriente Petrolero Argentyna Cristian Omar Díaz (2) San José 16 Boliwia Eduardo Villegas (2) Jorge Wilstermann
Clausura 2010 Oriente Petrolero (5) brak Bolívar Urugwaj William Ferreira (3) Bolívar 14 Boliwia Gustavo Quinteros (3) Oriente Petrolero
Adecuación 2011 Bolívar (20) brak Real Potosí Argentyna Juan Maraude (2) Real Mamoré 19 Argentyna Ángel Guillermo Hoyos Bolívar
Apertura 2011 The Strongest (10) 2–0 Universitario Sucre Urugwaj William Ferreira (4) Bolívar 16 Boliwia Mauricio Soria (3) The Strongest
1–1
Clausura 2012 The Strongest (11) brak San José Boliwia Carlos Saucedo San José 17 Boliwia Eduardo Villegas (3) The Strongest
Apertura 2012 The Strongest (12) brak San José Boliwia Carlos Saucedo (2) San José 23 Boliwia Eduardo Villegas (4) The Strongest
Clausura 2013 Bolívar (21) brak Oriente Petrolero Urugwaj William Ferreira (5) Bolívar 17 Hiszpania Miguel Ángel Portugal Bolívar
Boliwia Eduardo Fierro Universitario Sucre
Apertura 2013 The Strongest (13) brak Bolívar Brazylia Marcelo Gomes San José 16 Boliwia Eduardo Villegas (5) The Strongest
Boliwia Carlos Saucedo (3) San José
Clausura 2014 Universitario Sucre (2) brak San José Paragwaj Carlos Neumann San José 18 Boliwia Javier Vega Universitario Sucre
Apertura 2014 Bolívar (22) brak Oriente Petrolero Hiszpania Juanmi Callejón Bolívar 15 Hiszpania Xabier Azkargorta Bolívar
Clausura 2015 Bolívar (23) brak The Strongest Argentyna Martín Palavicini Universitario Sucre 13 Hiszpania Xabier Azkargorta (2) Bolívar
Apertura 2015 Sport Boys Warnes (1) brak Bolívar Argentyna Martín Palavicini (2) Universitario Sucre 19 Argentyna Carlos Leeb Sport Boys Warnes
Clausura 2016 Jorge Wilstermann (12) brak The Strongest Argentyna Juan Vogliotti Ciclón 12 Argentyna Julio Zamora Jorge Wilstermann
Apertura 2016 The Strongest (14) 2–1 Bolívar Hiszpania Juanmi Callejón (2) Bolívar 15 Wenezuela César Farías The Strongest
Apertura 2017 Bolívar (24) brak The Strongest Boliwia Carlos Saucedo (4) Guabirá 17 Hiszpania Beñat San José Bolívar
Clausura 2017 Bolívar (25) brak The Strongest Boliwia Gilbert Álvarez Jorge Wilstermann 16 Hiszpania Beñat San José (2) Bolívar
Apertura 2018 Jorge Wilstermann (13) 1–2 The Strongest Boliwia Carlos Saucedo (5) San José 18 Boliwia Álvaro Peña Jorge Wilstermann
2–1
2–2 (3–2 k)
Clausura 2018 San José (3) brak The Strongest Panama Rolando Blackburn The Strongest 20 Boliwia Eduardo Villegas (6) San José
Kolumbia Jair Reinoso San José
Argentyna Marcos Riquelme Bolívar
Apertura 2019 Bolívar (26) brak The Strongest Boliwia Carlos Saucedo (6) San José 23 Argentyna César Vigevani Bolívar
Clausura 2019 Jorge Wilstermann (14) brak The Strongest Hiszpania Juanmi Callejón (3) Bolívar 19 Argentyna Cristian Díaz Jorge Wilstermann
Kolumbia Jair Reinoso (2) The Strongest
Apertura 2020 Always Ready (1) brak The Strongest Argentyna Marcos Riquelme (2) Bolívar 20 Argentyna Omar Asad Always Ready
Clausura 2020 nierozegrane ze względu na pandemię COVID-19
2021 Independiente Petrolero (1) brak Always Ready Argentyna Martín Prost Independiente Petrolero 18 Argentyna Marcelo Robledo Independiente Petrolero
Apertura 2022 Bolívar (27) brak The Strongest Brazylia Francisco da Costa Bolívar 10 Brazylia Antônio Carlos Zago Bolívar
Clausura 2022 przerwane ze względu na protesty społeczne w departamencie Santa Cruz
2023 The Strongest (15) brak Bolívar Dominikana Dorny Romero Always Ready 25 Boliwia Pablo Cabanillas The Strongest
Apertura 2024 San Antonio Bulo Bulo (1) brak Universitario Vinto Argentyna Felipe Pasadore San Antonio Bulo Bulo 12 Brazylia Thiago Leitão San Antonio Bulo Bulo
Legenda:
  • pd – po dogrywce
  • k – seria rzutów karnych

W kolumnie „mistrz” w nawiasie podano, który w swojej historii tytuł mistrzowski zdobył dany klub.
W kolumnie „zawodnik” w nawiasie podano, który w swojej karierze tytuł króla strzelców zdobył piłkarz.
W kolumnie „trener” w nawiasie podano, który w swojej karierze tytuł mistrza zdobył trener.

Brak nawiasu w kolumnach „zawodnik” lub „trener” oznacza pierwszy tytuł.

Klasyfikacja medalowa

[edytuj | edytuj kod]
# Klub Tytuły Tytuły (lata)
Mistrzostwa (lata) Wicemistrzostwa (lata)
1. Bolívar 27 14 1966 1968 1976 1978 1982 1983 1985 1987 1988 1991 1969 1975 1990 1993 2001 A2003 A2005 A2007 C2009 C2010
1992 1994 1996 1997 2002 A2004 A2005 C2006 A2009 A2011 A2013 A2015 A2016 2023
C2013 A2014 C2015 A2017 C2017 A2019 A2022
2. The Strongest 15 17 1964 1974 1977 1986 1989 1993 A2003 C2003 C2004 A2011 1970 1979 1980 1981 1988 1999 A2005 C2015 C2016 A2017
C2012 A2012 A2013 A2016 2023 C2017 A2018 C2018 A2019 C2019 A2020 A2022
3. Jorge Wilstermann 14 8 1958 1959 1960 1967 1972 1973 1980 1981 2000 S2006 1963 1965 1974 1978 1985 1994 1998 C2003
A2010 C2016 A2018 C2019
4. Oriente Petrolero 5 15 1980 1979 1990 2001 C2010 1972 1976 1977 1984 1986 1987 1989 1996 1997 2000
2002 C2004 A2010 C2013 A2014
5. Blooming 5 3 1984 1998 1999 A2005 C2009 1982 1983 C2008
6. San José 3 5 1995 A2007 C2018 1991 1992 C2012 A2012 C2014
7. Aurora 2 4 1963 C2008 1960 1961 1964 A2004
8. Deportivo Municipal 2 2 1961 1965 1958 1973
9. Universitario Sucre 2 1 A2008 C2014 A2011
10. Real Potosí 1 4 A2007 C2006 S2006 A2009 A2011
11. Always Ready 1 3 A2020 1959 1967 2021
12. Chaco Petrolero 1 1 1970 1971
Guabirá 1 1 1975 1995
14. Universitario La Paz 1 0 1969
Sport Boys Warnes 1 0 A2015
Independiente Petrolero 1 0 2021
San Antonio Bulo Bulo 1 0 A2024
18. La Paz 0 2 C2007 A2008
19. 31 de Octubre 0 1 1966
Litoral 0 1 1968
Universitario Vinto 0 1 A2024

Pogrubioną czcionką zaznaczono kluby, które aktualnie występują w lidze.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]