Przejdź do zawartości

Kaszan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kaszan
‏كاشان‎
ilustracja
Państwo

 Iran

Ostan

Isfahan

Wysokość

982 m n.p.m.

Populacja (2006)
• liczba ludności


310 777

Nr kierunkowy

0361

Położenie na mapie Iranu
Mapa konturowa Iranu, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kaszan”
Ziemia33°59′N 51°26′E/33,983333 51,433333
Strona internetowa

Kaszan (perski: ‏كاشان‎, Kāshān) – miasto w środkowym Iranie (ostan Isfahan), na południe od jeziora Namak, ok. 260 kilometrów na południe od stolicy – Teheranu. Liczba mieszkańców w 2003 roku wynosiła 216 tys.

Na terenie miasta znaleziono ślady osadnictwa ludzkiego sprzed 6000 p.n.e. Wykopaliska Tepe Sialk obejmują najstarszy na świecie ziggurat, datowany na III tysiąclecie p.n.e.[1] Kaszan jest pierwszą dużą oazą na drodze Kom-Kerman, wiodącej wzdłuż największych pustyń Iranu.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wykopaliska archeologiczne prowadzone w okolicach zigguratu Tepe Sialk wskazują na początki osadnictwa sprzed 6000 p.n.e. Sam ziggurat pochodzi z czasów elamickich. Atrakcyjność tego miejsca wiązała się prawdopodobnie z obfitymi źródłami wody, bezcennej w pustynnych warunkach[1].

Wykopane w Sialk Tepe obiekty znajdują się m.in. w paryskim Luwrze, nowojorskim Metropolitan Museum of Art, Nelson-Atkins Museum of Art w Kansas City[2] czy teherańskim muzeum Narodowym Iranu.

Według chrześcijańskiej tradycji to właśnie z Kaszanu wyruszyli Trzej Królowie, kierując się do Betlejem. Choć prawdziwość tej historii jest wątpliwa, wskazuje na duże znaczenie tego miasta na początkach naszej ery.

Piruz Nahawandi (znany w źródłach arabskich jako Abu Lulua), perski żołnierz, który wzięty przez arabskie wojska w niewolę, zabił w 644 roku kalifa Umara ibn al-Chattaba w odwecie za złe traktowanie podbitych Persów, prawdopodobnie zbiegł do Kaszanu po dokonaniu morderstwa. W mieście znajduje się poświęcone mu mauzoleum[1].

W XI wieku seldżukidzki władca Malikszah I kazał wybudować w mieście fortecę. Jej pozostałości w postaci fragmentu murów obronnych stoją w Kaszanie do dziś.

W okresie panowania safawidzkiego Kaszan stał się miejscem wypoczynku królów. Podczas rządów Abbasa I w Kaszanie zbudowano Bagh-e Fin, jeden z najbardziej znanych przykładów perskiej architektury ogrodowej, który obecnie jest atrakcją turystyczną i został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Ogród korzysta z tych samych źródeł wody, które zasilały Sialk Tepe[1][3].

W łaźni Bagh-e Fin, w 1852 roku, zamordowany został Amir Kabir, sławny premier Persji.

Trzęsienie ziemi w 1778 roku niemalże zrównało miasto z ziemią. Owocem odbudowy jest zespół zachowanych do dziś domów, należących do bogatych kupców, które stanowią jedne z najbardziej znanych przykładów architektury okresu Kadżarów.

W 1974 roku w Kaszanie założono uniwersytet, a w 1986 roku szkołę medyczną, która w 1993 także uzyskała rangę uniwersytetu[4][5].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na lokalizację na dogodnym szlaku transportowym, Kaszan przez wieki był miejscem postoju karawan przemierzających pustynne centrum obecnego Iranu. Pozostałością po tym okresie jest duży bazar, będący dziś jedną z atrakcji turystycznych. Oprócz handlu, gospodarka miasta opierała się na rolnictwie i drobnym rzemiośle, w tym ręcznej produkcji wysokiej jakości dywanów. Po odkryciu złóż surowców w mieście rozpoczął się rozwój przemysłu, głównie wydobycia miedzi i marmuru[6].

Historyczne pozostałości przyciągają do miasta turystów, jednakże ta gałąź gospodarki ciągle jest słabo rozwinięta. Kaszan jest też początkowym punktem wycieczek do mniejszych, trudniej dostępnych miejscowości, takich jak Abyaneh, Niasar i Qamsar.

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Miasta partnerskie

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Tappeh Sialk. The Circle of Ancient Iranian Studies, styczeń 2007.
  2. Vase. art.nelson-atkins.org. [dostęp 2021-01-22]. (ang.).
  3. Bagh-e Fin (Fin Garden). UNESCO, World Heritage. (ang.).
  4. University of Kashan. (ang.).
  5. Kashan University of Medical Sciences. (ang.).
  6. The economy. Kashan Municipality. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]