Przejdź do zawartości

Matwiej Zacharow

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Matwiej Zacharow
Матвей Васильевич Захаров
Ilustracja
marsz. Matwiej Zacharow
marszałek Związku Radzieckiego marszałek Związku Radzieckiego
Data i miejsce urodzenia

17 sierpnia 1898
Twer

Data i miejsce śmierci

31 stycznia 1972
Moskwa

Przebieg służby
Lata służby

19181972

Siły zbrojne

Armia Czerwona
Armia Radziecka

Stanowiska

szef Głównego Zarządu Wywiadowczego, d-ca Leningradzkiego Okręgu Wojskowego, d-ca grupy wojsk radzieckich w NRD, szef Sztabu Generalnego Armii Radzieckiej

Główne wojny i bitwy

wojna domowa w Rosji,
II wojna światowa: operacja kwantuńska

podpis
Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego Bohater Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Przyjaźni Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego SztandaruOrder Suworowa I klasy (ZSRR) Order Suworowa I klasy (ZSRR) Order Kutuzowa I klasy (ZSRR) Order Kutuzowa I klasy (ZSRR) Order Bohdana Chmielnickiego I klasy Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej” Order Czerwonej Gwiazdy Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal jubileuszowy „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina” Order Klementa Gottwalda
Znaczek Poczty ZSRR z marsz. Matwiejem Zacharowem, 1978

Matwiej Wasiljewicz Zacharow (ros. Матвей Васильевич Захаров, ur. 5 sierpnia?/17 sierpnia 1898 w Twerze, zm. 31 stycznia 1972 w Moskwie) – radziecki dowódca wojskowy, marszałek Związku Radzieckiego (1959), dowódca grupy wojsk radzieckich w NRD, szef Głównego Zarządu Wywiadowczego (1949–1952), szef Sztabu Generalnego Armii Radzieckiej (1960–1963 i 1964–1971), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 4., 5., 6., 7. i 8. kadencji, dwukrotny Bohater Związku Radzieckiego (1945, 1971) i Bohater Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej (1970).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

I wojna światowa

[edytuj | edytuj kod]

W czasie I wojny światowej uniknął poboru do wojska i działał w ruchu antywojennym. W kwietniu 1917 wstąpił do bolszewickiej Czerwonej Gwardii. W tym samym roku w październiku brał udział w szturmie na Pałac Zimowy.

Brał udział w wojnie domowej awansując w Armii Czerwonej. Studiował w Akademii Wojskowej im. Michaiła Frunzego. We wrześniu 1935, w wieku 35 lat, objął dowództwo pułku, a w 1936 został wysłany do nowo utworzonej Akademii Sztabu Generalnego. Przeżył stalinowskie czystki i w lipcu 1937 został mianowany szefem sztabu Leningradzkiego Okręgu Wojskowego, a w maju 1938 pomocnikiem szefa Sztabu Generalnego Armii Czerwonej.

II wojna światowa

[edytuj | edytuj kod]

W 1940 po zmianach personalnych w kierownictwie sił zbrojnych (powodem zmian była wojna zimowa z Finlandią), został przeniesiony na szefa sztabu do nowo utworzonego Odeskiego Okręgu Wojskowego.

Po ataku Niemiec na Związek Radziecki w czerwcu 1941, w stopniu generała majora objął funkcję szefa sztabu nowo sformowanej 9 Armii, utworzonej z wojsk Odeskiego Okręgu Wojskowego. Następnie był szefem sztabu 2 Frontu Ukraińskiego, a następnie Frontu Zabajkalskiego.

Okres powojenny

[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu II wojny światowej kierował Akademią Sztabu Generalnego. Od stycznia 1949 był szefem Głównego Zarządu Wywiadowczego i zarazem zastępcą szefa Sztabu Generalnego Armii Radzieckiej. Z obydwu stanowisk został zwolniony w 1952, jego miejsce na stanowisku szefa wywiadu wojskowego zajął Michaił Szalin.

Po śmierci Józefa Stalina w marcu 1953, spychany był na coraz niższe stanowiska w hierarchii wojskowej. W maju 1954 został mianowany dowódcą Leningradzkiego Okręgu Wojskowego, a następnie w 1957 dowódcą grupy wojsk stacjonujących w Niemieckiej Republice Demokratycznej. W 1959 awansowany na marszałka Związku Radzieckiego i w 1960 mianowany szefem Sztabu Generalnego Armii Radzieckiej. Stracił to stanowisko w 1963, w ramach zmiany w radzieckim kierownictwie polityczno-wojskowym po kubańskim kryzysie rakietowym.

W marcu 1963 powierzono mu ponownie komendę Akademii Sztabu Generalnego. Później brał udział w spisku przeciwko Nikicie Chruszczowowi i po jego obaleniu w październiku 1964, przywrócono mu stanowisko szefa Sztabu Generalnego Armii Radzieckiej, które zajmował do września 1971 roku.

Od 1961 członek Komitetu Centralnego KPZR, w latach 1947–1952 deputowany do Rady Najwyższej RFSRR, a w latach 1954–1972 do Rady Najwyższej ZSRR od 4. do 8. kadencji.

Zmarł 31 stycznia 1972 i został uroczyście pochowany 2 lutego 1972 pod murem kremlowskim na Placu Czerwonym w Moskwie. W pogrzebie udział wzięli członkowie najwyższych władz ZSRR z Leonidem Breżniewem i Aleksiejem Kosiginem na czele, a także delegacje wojskowe wielu państw komunistycznych, w tym delegacja PRL z szefem Sztabu Generalnego WP gen. dyw. Bolesławem Chochą, szefem sztabu Śląskiego Okręgu Wojskowego gen. bryg. Tadeuszem Hupałowskim oraz attache wojskowym Ambasady PRL w Moskwie gen. bryg. Wacławem Jagasem[1].

Awanse

[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Pogrzeb marszałka Zacharowa, "Trybuna Robotnicza", nr 28, 3 lutego 1972, s. 2.
  2. Odznaczenia polskie dla marszałków i generałów Armii Radzieckiej [w:] "Trybuna Robotnicza", nr 46, 23 lutego 1968, s. 1

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]