Przejdź do zawartości

Powiat cieszyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Powiat cieszyński
powiat
Ilustracja
Siedziba starostwa w Cieszynie
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

TERC

2403

Siedziba

Cieszyn

Starosta

Janina Żagan

Powierzchnia

730,29 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


178 191[1]

• gęstość

244 os./km²

Urbanizacja

46,3%

Tablice rejestracyjne

SCI, SCN[2]

Adres urzędu:
ul. Bobrecka 29
43-400 Cieszyn
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu cieszyńskiego
Liczba gmin miejskich

3

Liczba gmin miejsko-wiejskich

2

Liczba gmin wiejskich

7

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa

Powiat cieszyński – powiat w Polsce (województwo śląskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Cieszyn.

Położony jest w południowej części województwa śląskiego, przy granicy z Czechami i Słowacją. Powierzchnia powiatu wynosi 730,29 km², zamieszkuje go 177 124 mieszkańców. Gęstość zaludnienia wynosi 243 mieszkańców na 1 km² (2012). Wszystkie gminy powiatu należą do Euroregionu Śląsk Cieszyński, zarazem stanowiąc trzon tego euroregionu po polskiej stronie.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[3] powiat zamieszkiwało 178 191 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 178 005 osób[4].

Powiat obejmuje tereny z rozwiniętym rolnictwem i turystyką. Na jego obszarze utrzymywane są stawy rybne. Na południu dominują tereny wyżynno-górzyste, na północy równinne. Głównymi rzekami są: Wisła, Olza oraz Brennica[5].

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

W skład powiatu wchodzi 12 gmin:

Gminy miejskie:

Gminy miejsko-wiejskie:

Gminy wiejskie:

W obrębie powiatu cieszyńskiego znajduje się 5 miast:

  • Cieszyn (36 119 mieszk., 30 XII 2012)
  • Skoczów (14 868 mieszk., 30 XII 2012)
  • Strumień (3 607 mieszk., 30 XII 2012)
  • Ustroń (16 002 mieszk., 30 XII 2012)
  • Wisła (11 333 mieszk., 30 XII 2012)

Rada Powiatu

[edytuj | edytuj kod]
Ugrupowanie 2002-2006[6] 2006-2010[7] 2010-2014[8] 2014-2018[9] 2018-2023[10]
Sojusz Lewicy Demokratycznej 12 (SLD-UP) - - - -
KWW Piotra Gruszczyka 2 - - - -
Cieszyńska Inicjatywa Społeczna 14 - - - -
Obywatelski Śląsk Cieszyński 1 - - - -
Prawo i Sprawiedliwość - 6 6 12 12
Platforma Obywatelska - 7 9 9 -
Żyj Godnie - 1 - - -
Cieszyńska Inicjatywa Samorządowa - 5 4 2 -
Samorządowy Ruch Ziemi Cieszyńskiej - 7 - - -
Cieszyńska Zorganizowana Akcja Samorządowa - 3 - - -
Polskie Stronnictwo Ludowe - - 1 - -
Lewica Ziemi Cieszyńskiej - - 4 3 -
Cieszyński Ruch Samorządowy - - 5 3 -
Akcja Samorządowa AS - - - - 1
Młodzi dla Powiatu Cieszyńskiego - - - - 1
Ruch dla Ziemi Cieszyńskiej - - - - 9
Porozumienie dla Samorządów - - - - 6

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2012):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
osób % osób % osób %
Ogółem 177 124 100 91 500 51,66 85 624 48,34
Miasto 81 929 46,26 43 114 24,34 38 815 21,91
Wieś 95 195 53,74 48 386 27,32 46 809 26,43
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu cieszyńskiego w 2014 roku[11].


Ludność w latach

[edytuj | edytuj kod]

Położenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]

Powiat zajmuje środkową i zachodnią część Pogórza Śląskiego oraz Beskid Śląski. Północna część powiatu to Kotlina Oświęcimska.

Transport

[edytuj | edytuj kod]

Przez powiat przechodzą następujące drogi:

Na terenie powiatu istnieją też linie kolejowe:

Obecnie[kiedy?] pociągi Kolei Śląskich kursują na następujących trasach:

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Powiat cieszyński zajmuje znaczny obszar Śląska Cieszyńskiego, czyli dawnych ziem Księstwa Cieszyńskiego. Nawiązywanie powiatu do przeszłości tych ziem jest także podkreślone w herbie powiatu cieszyńskiego, które jest dawnym herbem Księstwa. Cieszyn został pierwotnie stolicą powiatu politycznego w czasach austriackich (niem. Bezirk Teschen) w 1849. W 1920 roku większa część tego powiatu znalazła się w Czechosłowacji, gdzie utworzono następnie powiat Czeski Cieszyn. Po polskiej stronie pozostała mniejsza część powiatu, którą powiększono o gminy powiatu bielskiego i przyłączono do województwa śląskiego. Po aneksji Zaolzia w październiku 1938 jego obszar krótkotrwale utworzył Powiat cieszyński zachodni, który został wkrótce wchłonięty przez polski powiat cieszyński.

Kultura i turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie powiatu znajdują się licznie odwiedzane miejscowości wypoczynkowe, jak Wisła, Brenna i Ustroń, gdzie znajdują się liczne pensjonaty i hotele.

Powiat cieszyński jest zamieszkiwany przez duży odsetek ludności autochtonicznej, określających się jako tzw. Cieszyniocy.

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

Gospodarka powiatu oparta jest głównie o rolnictwo i usługi.

Sąsiednie powiaty

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. Dz.U. z 2019 r. poz. 1143
  3. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  4. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  5. cieszyński, powiat, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-09-18].
  6. Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe [online], wybory2002.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12].
  7. Geografia wyborcza - Wybory samorządowe - Państwowa Komisja Wyborcza [online], wybory2006.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12].
  8. Dituel Sp., Wybory Samorządowe 2010 - Geografia wyborcza - Województwo śląskie - Powiat cieszyński [online], wybory2010.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12].
  9. PKW | Samorząd 2014 [online], samorzad2014.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12].
  10. Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2018-10-26].
  11. Powiat cieszyński w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.