İçeriğe atla

Çıyanlar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çıyanlar
Yaşadığı dönem aralığı: 430-0 myö
Homeriyen-Günümüz 
bir Scolopendra örneği
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Arthropoda
Alt şube: Myriapoda
Sınıf: Chilopoda
Latreille, 1817
Takımlar

Çıyanlar (Chilopoda), çok hızlı hareket eden, uzun vücuda sahip, eklembacaklılar şubesine ait bir Çok bacaklılar sınıfı. İri türleri zehirlidir,[1][2] birçoğu dişleri küçük olduğundan deriyi delemez, Antarktika dışında her yerde yaşarlar. Arılarda olduğu gibi şahdamar, göz gibi organlar sakınılmalıdır, ısırılan yere buz konulmalıdır. Boyları 1 mm ile 30 cm arasında değişir. Akrep, örümcek ve küçük böcekleri yiyerek beslenir.

Tesbih böceğinin bir akrabası olup, daha yavaş ve zararsız olan diğer çöpçül kırkayaklarda (Diplopoda) her boğumda iki çift bacak varken, Çıyanlarda da bir çift bacak olması ikisini ayırt eder. Etçil beslenen çıyanlar utangaç olsa da tehdit esnasında ısırabilmesine karşın kırkayaklar ise genel kanının aksine sokmaz ve ısırmaz, dokunulduğunda veya tehlike sezince hemen kıvrılıp ölü taklidi yapar.

Tropik iklimlerdeki çıyanlar en fazla 30 cm olabilirler. Böcek olmaktan çok karides türevi eklem bacaklılardır.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Arthropod evolibrary". 6 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2011. 
  2. ^ "Problem Filter.com". 20 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2011. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]