Kontent qismiga oʻtish

Dorul Ulum Hathazari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Dorul Ulum Hathazari
Al-Jāmiʿah al-Ahliyyah Dār al-ʿUlūm Muʿīn al-Islām (arabcha: الجامعة الأهلية دار العلوم معين الإسلام)
Fakultetlar 100+ (2021-yil)[1]
Talabalari 8000 (2022) [2]
Magistratura 2318 (2022)[3]
Manzili
Hathazari Upazila,Chittagong
,
Bangladesh
Veb-sayti darululoom-hathazari.com

Al-Jāmiʿah al-Ahliyyah Dār al-ʿUlūm Muʿīn al-Islām (arabcha: الجامعة الأهلية دار العلوم معين الإسلام), xalq orasida Hāṭhazārī madrasasi (bengalcha: হাটহাজারী মাদ্রাসা) yoki Buyuk Madrasa (bengalcha: বড় মাদ্রাসা) nomlari bilan mashhur, Bangladeshning Chittagong tumanida joylashgan Hathazari shahridagi Qavmi muassasasidir[4]. 1901-yilda tashkil etilgan bu inshoot mamlakatdagi eng katta va eng qadimgi Deobandi seminariyasi hisoblanadi[5][6]. 2009-yildagi Osiyo tadqiqotlari milliy byurosining hisobotiga koʻra, nufuzli muassasa subkontinentdagi eng yaxshi oʻnta madrasa qatoriga kirgan[7].

Al-Jamiyatul Ahliya Dorul Ulum Moinul Islom birinchi marta 1896-yilda tashkil etilgan. U 1901-yilda Bangladeshning Hathazari shahridagi hozirgi joyiga koʻchirilgan[8] Jamiya bu mintaqada islomiy taʼlim va islohot harakatini joriy qilgan[9].

Hathazari madrasasi „mamlakatdagi eng nufuzli Qavmi madrasasi“ga aylangan[8].

2004-yildan boshlab Hathazari madrasasi „terrorchilar“ tayyorlash uchun boshpana ekanligi haqidagi daʼvolar tufayli OAVning diqqat markaziga aylangan[8]. Muassasaning uzoq tarixida madrasaga nisbatan birinchi marta bunday ayblovlar ilgari surilmoqda[8].

2010-yil fevralida 40 nafar talaba politsiya bilan toʻqnashgani uchun hibsga olingan va keyinroq qoʻyib yuborilgan. Talabalar politsiyachidan xizmat miltigʻini tortib olishda ayblanishgan[10].

Tashkilot va boshqaruv tizimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dorul Ulum oʻz taʼlim tizimini oltita asosiy darajaga ajratadi:

  • Boshlangʻich daraja – urdu; forscha; arabcha; Nahu-Sarf; Sirot-un-Nabi; Matematika bilan bir qatorda fiqh fanlari ham oʻqitiladi; tarix; bengal tili; Ingliz tili va geografiya.
  • Ikkinchi darajali – oliy arab grammatikasi; arab adabiyoti; Fiqh; mantiq.
  • Oliy oʻrta daraja – oliy Fiqh va Usul-e-Fiqh; yuqori mantiq; oliy arab adabiyoti; oliy iqtisod; oliy falsafa; oliy islom tarixi.
  • Bitiruv darajasi – Hadis; tafsir; Arab va fors sheʼriyati.
  • Magistraturadan keyingi daraja – Oltita yirik hadis kitoblari: Buxoriy Sharif, Muslim Sharif, Abu Dovud Sharif, Termiziy Sharif, Nasoi Sharif va Ibn Moja oʻqitiladi.
  • Magistratura darajasidan tashqari – islom huquqi sohasida keyingi taʼlim; arab tili va adabiyoti; oliy hadisshunoslik, bengal adabiyoti va islomshunoslik.

Maktablar tarmogʻi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

"Boro madrasasi" hududdagi Al-Jomiya al-Islomiya va Jamiyatul Ulum al-Islamiya Lalxan Bazar bilan birga Bangladeshdagi 7000 ta kichik maktablarni birgalikda boshqaradigan uchta yirik madrasadan biri hisoblanadi[4][9]. Uchta maktab faoliyati yaqindan muvofiqlashtirilgan[9].

Bitiruvchilar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jamiya Dorul Ulum Moinul Islom koʻplab taniqli olimlarni yetishtirgan.

  1. „bn:আল-জামিয়াতুল আহলিয়া দারুল উলূম মুঈনুল ইসলাম-হাটহাজারী।“ (bn). Darululum-hathazari.com. 2013-yil 19-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 16-avgust.
  2. „1500 sued for Hathazari thana attack“ (2008-yil 14-aprel). 2012-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 1-iyun.
  3. „bn:পরিচিতি“ [About] (bn). Darululum-hathazari.com (2009-yil 22-noyabr). 2012-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 1-iyun.
  4. 4,0 4,1 Rao, M. Rama. „Reality Reminder“. Asian Tribune (2005-yil 31-oktyabr). 2012-yil 31-martda asl nusxadan arxivlangan.
  5. Kabir, Humayun (December 2009). "Replicating the Deobandi model of Islamic schooling: the case of a Quomi madrasa in a district town of Bangladesh". Contemporary South Asia 17 (4): 415–428. doi:10.1080/09584930903275884. 
  6. Encyclopaedia of Bangladesh, 1st Singh: , New Delhi, India: Anmol Publications, 2003 — 259-bet. ISBN 8126113901. 
  7. „NBR Reports“. — „"With its impeccable Deobandi credentials, Hathazari madrasa ranks among the top ten madrasas in the subcontinent in terms of its academic standards and reputation."“.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Ahmad, Mumtaz and Matthew J. Nelson.
  9. 9,0 9,1 9,2 Riaz, Ali. Faithful Education: Madrassahs in South Asia. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press, 2008 — 149-bet. ISBN 978-0-8135-4562-2. „Three madrassahs are reported to control more than seven thousand smaller madrassahs—al-Jamiah al-Islamia located in Patiya district, Darul Uloom Mainul Madrassah located in Hathazari, and Darul Uloom Madrassah located in Lalkhan Bazar of Chittagong—are closely coordinated and they appear to be the core institutions of a larger network.“ 
  10. „All detainees set free in Ctg“. The Daily Star (2010-yil 26-fevral). 2015-yil 22-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 30-mart.